FAŁSZ

"Nie obserwuj! Nie retweetuj! Nie dyskutuj! Nie czytaj!". Fałszywa grafika krąży w internecie


Lista kont rozpowszechniających "szkodliwe treści antypolskie" na Twitterze, rzekomo sygnowana przez Biuro Bezpieczeństwa Narodowego i Andrzeja Zybertowicza, pojawiła się w środę na profilu europosła Radosława Sikorskiego. Doradca szefa BBN i prezydenta Andrzeja Dudy już w marcu 2018 r. zapewnił, że nie ma nic wspólnego z grafiką.

Komuś bezpieczeństwo narodowe pomyliło się z partyjnym - takimi słowami Radosław Sikorski skomentował na swoim twitterowym profilu grafikę zatytułowaną "Patrioto, strzeż się! Wróg czycha na Twitterze" (pisownia oryginalna).

Na grafice wskazano 27 twitterowych profili, które zgodnie z opisem, miały rozpowszechniać "szkodliwe treści antypolskie". "Nie obserwuj! Nie retweetuj! Nie dyskutuj! Nie czytaj!" - takie apele widnieją nad zdjęciami kont.

Po kilku godzinach wpis został usunięty przez europosła.

fałsz

Usunięty wpis Radosława SikorskiegoTwitter

Elementem, do którego nawiązał były minister spraw zagranicznych, były jednak widoczne nad listą logo Biura Bezpieczeństwa Narodowego oraz zdjęcie Andrzeja Zybertowicza. Takie elementy najprawdopodobniej miały sugerować, że państwowy urząd i doradca jego szefa stworzyli lub jakkolwiek inaczej "zatwierdzili" czarną listę twitterowych kont.

Sikorski: władza potrzebuje Pegasusa do utrzymania władzy
Sikorski: władza potrzebuje Pegasusa do utrzymania władzytvn24

Podwójne dementi

Sam Zybertowicz już jednak ponad półtora roku temu zaprzeczył, jakoby miał cokolwiek wspólnego z listą. "Jakiś troll zrobił fejkowego mema (nigdy nie umieszczonego na moim profilu), a całe stadko quasi-skrupulatnych (np. @skrupulatny), anonimowych trolli nakręca się od kilku godzin..." - przekazał w marcu 2018 roku na Twitterze (pisownia oryginalna).

Mimo tego, zamieszczona półtora roku temu na Twitterze grafika wciąż nie została usunięta. We wtorek 22 października umieścił ją inny użytkownik serwisu, a dzień później za jego pośrednictwem pojawiła się również na profilu Radosława Sikorskiego.

W rozmowie z Konkret24 Andrzej Zybertowicz raz jeszcze zaprzeczył swoim powiązaniom z listą:

prawda

Nie mam z tą grafiką nic wspólnego. Biuro Bezpieczeństwa Narodowego również. Nie stworzyłem jej, ani nie miałem żadnego udziału w jej przygotowywaniu. Andrzej Zybertowicz

Dwa poziomy celów

Zapytany o możliwe cele stworzenia takiej fałszywki, Andrzej Zybertowicz odpowiada, że "wygląda to na typowy trolling".

- Zapewne zrobił to ktoś, kto ma problemy z podmiotowością w świecie rzeczywistym, więc anonimowo chce zaistnieć w świecie wirtualnym - tłumaczy doradca szefa BBN. - Coś takiego robi się, kiedy nie ma się do przekazania żadnych prawdziwych informacji, więc w ich miejsce tworzy się chwytliwą nieprawdę. Niestety charakter współczesnej debaty społecznej powoduje, że takie treści mają potem wysoki poziom replikacji. Dodatkowo jeśli nawet tak doświadczeni politycy, jak Radosław Sikorski, udostępniają takie wpisy, to też dużo mówi o poziomie naszej debaty - dodaje Zybertowicz.

Andrzej Zybertowicz o temperaturze sporu politycznego w Polsce
Andrzej Zybertowicz o temperaturze sporu politycznego w Polscetvn24

Doradca społeczny prezydenta Andrzeja Dudy dodał także, że można patrzeć na takie działania z innej perspektywy. - Ale poza zwykłym spontanicznym trollingiem jest też poziom głębszy. To cała wojna informacyjna, której jedną ze stron jest Rosja - mówi Zybertowicz. - Nie mówię, że w tym przypadku musiała ona prowadzić jakieś działania, ale mogła na przykład pomagać replikować takie treści, korzystając z algorytmów Twittera - dodaje i tłumaczy:

Proszę zauważyć, że na tej grafice pojawia się Biuro Bezpieczeństwa Narodowego, a więc urząd ważny dla naszej obronności jako państwa NATO. Andrzej Zybertowicz

"Grafika wydała mi się wyobrażalna"

Momentalne po opublikowaniu wpisu z grafiką przez Radosława Sikorskiego komentujący internauci zaczęli alarmować, że udostępniona lista nie została stworzona przez BBN i Zybertowicza. Były szef polskiej dyplomacji w rozmowie z Konkret24 potwierdził, że to właśnie te sygnały skłoniły do go wykasowania wpisu.

- Udostępniłem grafikę, ponieważ wydała mi się wyobrażalna, skrajne upartyjnienie takich instytucji jest w tej chwili normą, ale przy pierwszych sygnałach, że może to być fejk, usunąłem wpis - tłumaczy Sikorski.

- Radosław Sikorski postąpił właściwie, usuwając wpis. Choć sam fakt, że daje się nabrać na tak prymitywnego fejka, pokazuje tylko, jak ważna jest edukacja medialna, "media literacy", o której, swoją drogą, tak wiele mówi jego żona - komentuje całą tę sytuację Zybertowicz.

Autor: Michał Istel / Źródło: Konkret24; Zdjęcie tytułowe: Marcin Obara/PAP/Twitter

Pozostałe wiadomości

"To jest mocne" - napisał rzecznik rządu Adam Szłapka, publikując w mediach społecznościowych "wyciąg z systemu wizowego", który miał udowadniać, że za rządów Zjednoczonej Prawicy nie kontrolowano migracji do Polski. Tylko że akurat nie te dane to pokazują.

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Źródło:
Konkret24

Po rocznicy rzezi wołyńskiej w sieci pojawiło się zdjęcie, które rzekomo przedstawia szczątki ofiar w zbiorowej mogile. Drastyczny opis informuje o "10 000 czaszkach małych dzieci". Fotografia nie ma jednak nic wspólnego z ludobójstwem na Wołyniu. Wyjaśniamy, co wiadomo o grobie i ofiarach, które się w nim znajdują.

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

"Biurokratyczny zamordyzm w plastikowym wydaniu" - grzmiał w Sejmie poseł Konfederacji Witold Tumanowicz, twierdząc, że szwedzka fundacja wykazała wzrost liczby wyrzucanych nakrętek po tym, jak Unia Europejska nakazała przytwierdzać je do butelek. Tylko że to nieprawda.

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy polski polityk wprost podważa zbrodnie popełnione w Auschwitz-Birkenau, w sieci rozpowszechniane są grafiki AI, które mają imitować autentyczne obrazy pokazujące sceny z tego obozu zagłady. Powstają często na bazie prawdziwych, zachowanych zdjęć. "Manipulowanie takim obrazem dla rozrywki bezcześci go" - przestrzega muzeum. Apeluje o niepodawanie dalej takich postów.

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24