Polacy vs dezinformacja - w co wierzymy, z jakich źródeł korzystamy, gdzie sprawdzamy

Polacy vs dezinformacja - w co wierzymy, z jakich źródeł korzystamy, gdzie sprawdzamytvn24

Polacy są podatni na dezinformację - nawet mimo tego, że świadomość istnienia tego zjawiska jest już w naszym społeczeństwie wysoka. Jak wynika z raportu "Dezinformacja oczami Polaków", blisko jedna trzecia badanych uważa, że pandemia COVID-19 została zaplanowana, jedna czwarta wierzy w spisek klimatyczny, a co dziesiąty Polak uważa, że lądowanie Amerykanów na Księżycu było mistyfikacją.

Wyniki najnowszego raportu Fundacji Digital Poland pt. "Dezinformacja oczami Polaków" jeszcze bardziej powinny determinować do walki z fake newsami w przekazach medialnych, kanałach internetowych i w przestrzeni publicznej. Fact-checkerzy zajmujący się tym na co dzień mają świadomość, z jak wielkim zalewem fałszywych informacji mamy obecnie do czynienia. Raport pokazuje, że dostrzegają to też Polacy: 81 proc. badanych przyznaje, że spotkało się z dezinformacją, 82 proc. przyznało, że trafiało na fałszywe informacje, czyli fake newsy. Powszechność tego zjawiska jest więc duża. A także rozumienie, na czym ono polega: badani prawidłowo wskazywali, że fake news to informacja wymyślona, sfabrykowana, której celem jest zaprzeczenie faktom. Rozumieją też, że w dezinformacji celowo manipuluje się właśnie faktami, by tworzyć i rozpowszechniać przekazy mające uchodzić za prawdziwe.

Lecz wyniki raportu pokazują też, że mimo tej wiedzy ulegamy fake newsom. - Dlatego, że większość fałszywych treści trudno odróżnić od prawdziwych informacji. Zwłaszcza gdy czytamy je pobieżnie, scrollując ekran smartfona. Jeśli dodamy do tego emocjonalny przekaz, który zostanie podparty pseudonaukowym autorytetem, mamy gotowy przepis na dezinformacyjny sukces – tłumaczy Piotr Mieczkowski, dyrektor zarządzający Fundacji Digital Poland.

Rzetelna informacja kontra fake newsy
Rzetelna informacja kontra fake newsytvn24

W badaniu, które na potrzeby raportu w październiku 2021 roku przeprowadził instytut GfK Polonia na reprezentatywnej próbie Polaków, zadano pytania w czterech tematach: klimat i energetyka, zdrowie, nowe technologie, polityka. Twierdzenia, o których ocenę poproszono badanych, były popularnymi fałszywymi przekazami krążącymi w przestrzeni publicznej. Najwięcej, bo 52 proc., zgodziło się z co najmniej jednym fałszywym stwierdzeniem w obszarze klimat i energetyka; 44 proc. zgodziło z co najmniej jednym fake newsem w temacie zdrowie; 22 proc. zrobiło tak w obszarze polityka; 17 proc. w obszarze nowe technologie.

Badanie na zlecenie Fundacji Digital Poland przeprowadził instytut GfK Polonia Digital Poland

Spisek klimatyczny i celowe podpalanie drzew

Duży odsetek odpowiedzi "zdecydowanie się zgadzam/raczej się zgadzam" dotyczących twierdzeń z tematu ekologia i energetyka o tyle nie dziwi, że są to tematy wymagające wiedzy, czasem specjalistycznej, więc łatwo manipulacjami wprowadzać w błąd tych, którzy odpowiedniej wiedzy nie mają. Dlatego aż 53 proc. respondentów zgadza się z tezą, że elektrownia jądrowa zawsze stwarza zagrożenie dla mieszkańców, tyle samo procent – że za pięć lat w Polsce mogą być problemy z dostępem do wody pitnej.

W tej tematyce szczególnie popularne są teorie spiskowe budowane z jednej strony na ludzkiej niewiedzy, z drugiej – na strachu. I tak 27 proc. respondentów uważa, że jest jakiś spisek klimatyczny i że ma on na celu zniszczenie państw opartych na gospodarce węglowej. Jedna piąta badanych Polaków uważa, że zmiany klimatu są całkowicie niezależne od działalności człowieka; 18 proc. – że globalne ocieplenie to spisek możnych tego świata, by trzymać ludzi w strachu, tyle samo – że lasy są celowo podpalane, by móc pokazać, że klimat się ocieplił.

Poziom dezinformacji Polaków w obszarze klimatu i energetykiDigital Poland/GfK Polonia

Warto zauważyć, że przy fałszywych tezach z tego obszaru odpowiedź "zdecydowanie się zgadzam" częściej niż ogół Polaków wskazały osoby w wieku 35-54 lata, natomiast osoby z grupy 55+ robiły to rzadziej. Jak to tłumaczyć? Pewnym wyjaśnieniem mogą być wybory źródeł informacji – o czym niżej.

Infodemia zbiera żniwo

Jeszcze łatwiej jest siać dezinformację i manipulować społeczeństwem w tematyce dotyczącej zdrowia. Dotyczy to w końcu naszego życia, więc bazowanie na strachu jest, niestety, skuteczną metodą. Stąd 57 proc. badanych uważa, że genetycznie modyfikowane rośliny są niezdrowe dla człowieka.

I w tym obszarze teorie spiskowe są skuteczną metodą dezinformacji. Tak więc w drugim roku pandemii COVID-19 aż 30 proc. badanych Polaków zgodziło się z twierdzeniem, że pandemia została wcześniej zaplanowana; 13 proc. wciąż wierzy, że szczepionki powodują autyzm; tyle samo – że SARS czy COVID-19 to konsekwencja uruchomienia technologii 3G, 4G i 5G. Te wyniki pokazują skutki, jakie w polskim społeczeństwie wywołało zjawisko infodemii (przypomnijmy: według Światowej Organizacji Zdrowia to nadmiar informacji - niektórych dokładnych, a niektórych nie, utrudniających znalezienie wiarygodnych źródeł i wskazówek).

Poziom dezinformacji Polaków w obszarze zdrowiaDigital Poland/GfK Polonia

Tu również ciekawa jest różnica między grupami wiekowymi. Istotnie więcej razy niż ogół badanych odpowiedzi "zdecydowanie się zgadzam/raczej się zgadzam" wskazywali respondenci w wieku 18-34 lata. Natomiast znacznie rzadziej robiły to osoby z grupy 55+.

Również respondenci z grupy 18-34 lata częściej niż starsi zgadzali się z fałszywymi twierdzeniami z obszaru nowych technologii – zarówno z tezą, że Amerykanie nigdy nie wylądowali na księżycu, jak i z twierdzeniem, że sieć 5G jest uruchamiana po to, by inwigilować użytkowników.

Poziom dezinformacji Polaków w obszarze politykiDigital Poland/GfK Polonia

Żyjemy w czasach postprawdy, której główną bronią stała się polityka. To politycy są odpowiedzialni za rozwój dezinformacji, która stała się ważnym narzędziem w walce o władze – wykorzystuje się do tego zarówno fake newsy, jak i propagandę. Polskie społeczeństwo nie jest wyjątkiem. 31 proc. badanych zgadza się z tezą, że feminizm i LGBT to ideologie, których celem jest narzucenie większości Polaków innego stylu życia. 26 proc. badanych wierzy, że w 2010 roku Smoleńsku miał miejsce zamach, a nie katastrofa. I tu znowu respondenci w wieku 55+ okazali się mniej podatni na manipulacji – oni rzadziej niż ogół badanych zgadzali się z oboma tezami.

Źródła informacji a wiek

Z jakich więc źródeł Polacy czerpią informacje o Polsce i świecie? Wygrywają telewizja i portale internetowe – je wskazało odpowiednio 66 i 61 proc. badanych. Na radio wskazało 49 proc., na media społecznościowe – 45 proc. Informacje z prasy czerpie 40 proc. badanych, a 42 proc. – z wyszukiwarek internetowych. To pokazuje, jak konkurencyjnym dla tradycyjnych kanałów przekazu stał się internet, w różnej formie. Lecz - co również ważne - dla 39 proc. Polaków źródłem informacji są przyjaciele, znajomi, rodzina.

Źródła aktualnych informacji o Polsce i świecie Digital Poland/GfK Polonia

Pewną odpowiedź na pytanie, dlaczego więcej wierzących w fake newsy jest wśród młodych, daje analiza wyników badania źródeł informacji w rozbiciu na grupy wiekowe. Wśród osób w wieku 18-34 lata głównymi źródłami są: media społecznościowe (54 proc.), portale internetowe (48 proc.), telewizja (48 proc.) oraz rodzina, przyjaciele, znajomi (46 proc.). Osoby w tej grupie bardziej niż ogół Polaków korzystają z blogów, forów internetowych, komunikatorów typu WhatsApp, Messenger, Viber – a właśnie te kanały internetowe są najpowszechniejszymi drogami szerzenia dezinformacji i przesyłania fake newsów.

Natomiast osoby w wieku 55+ częściej niż ogół czerpią informacje z telewizji, prasy i portali internetowych – ale też z publikacji naukowych, reportaży, encyklopedii i książek.

22 proc. badanych miało do czynienia z organizacji fact-checkingowymi bądź serwisami weryfikującymi prawdziwość informacji. Wśród tych, dla których serwisy fact-checkingowe są źródłem informacji, 35 proc. wskazało na Konkret24. badanie "Dezinformacja oczami Polaków"

Spora grupa respondentów (40 proc.) korzysta też z alternatywnych źródeł informacji, czyli z serwisów dostarczających wiadomości innych niż media głównego nurtu, nie zawsze sprawdzonych, a także z grup facebookowych czy kanałów na YouTube. Częściej robią to młodzi. Raport pokazuje, że oni wykazują zwiększoną podatność na fake newsy z omawianych obszarów niż ci, którzy z alternatywnych źródeł informacji nie korzystają.

Weryfikujemy głównie w internecie

Telewizja, która jest głównym źródłem informacji dla Polaków, została jednak też wskazana jako medium, gdzie badani natrafiają najczęściej na fake newsy - 66 proc. Drugim takim źródłem są media społecznościowe - dla 51 proc. badanych. 32 proc. wskazało blogi i fora internetowe.

Gdzie Polacy trafiają na fałszywe informacjeDigital Poland/GfK Polonia

Pytani, czy zdarza się im sprawdzać wiarygodność informacji z jednego źródła w innym, 69 proc. respondentów odpowiedziało "tak". Z tym że osoby w wieku 18-34 lata sprawdzają najczęściej prawdziwość informacji za pomocą wyszukiwarek (42 proc.), w Wikipedii (38 proc.) i na portalach (31 proc.). Częściej niż ogół Polaków sprawdzają na blogach osób związanych z daną branżą oraz na YouTube.

Osoby z grupy 35-54 lata najczęściej weryfikują informacje w wyszukiwarkach (40 proc.), w branżowych serwisach internetowych (34 proc. ) i portalach (32 proc.). Respondenci w wieku 55+ jako źródła weryfikacji wskazywali najczęściej wyszukiwarki (48 proc.), Wikipedię i portale (po 36 proc.) oraz serwisy gazet, rozgłośni i telewizji (33 proc.). A 32 proc. (to więcej niż ogół Polaków) wskazało encyklopedie.

Gdzie Polacy weryfikują informacje Digital Poland/GfK Polonia

Trzy czwarte badanych uważa, że sposobem na przeciwdziałanie rozpowszechnianiu fałszywych informacji byłoby wprowadzenie dla wszystkich mediów obowiązku prostowania fake newsów i rozszerzenie prawa prasowego o nowe technologie. Zdaniem 71 proc. skuteczne byłoby usuwanie lub blokowanie kont w mediach społecznościowych osób/organizacji najczęściej publikujących fałszywe informacje. Tyle samo uważa, że pomogłoby wprowadzenie do szkół edukacji medialnej.

"Mamy w Polsce drugą Amerykę"

- Dobra wiadomość jest taka, że ponad dwie trzecie Polaków sprawdza okazjonalnie wiarygodność informacji, a także zgadza się, przynajmniej ogólnie, że dokonuje się postęp naukowy. Gorsza wiadomość jest taka, że jak wejdziemy w szczegóły, wiele osób nieświadomie powiela fake news i dezinformację – komentuje wyniki raportu prof. Dariusz Jemielniak, socjolog z Akademii Leona Koźmińskiego. - Aż 5 procent osób zdecydowanie się zgadza, że szczepionki powodują autyzm, a niewiele mniej wiąże pandemię COVID-19 z technologią 5G! Ba, aż 12 procent Polaków uważa, że pandemia była zaplanowana, jest więc skutkiem światowego spisku (w tym 6 procent za winnego uważa Billa Gatesa). Dość krzepiące jest, że jedynie 14 procent stanowczo stwierdza, że feminizm i LGBT to ideologie, które chcą narzucać wszystkim inny styl życia – analizuje.

- To, co wynika także z innych badań, to że Polacy są niestety podatni na dezinformację ponadprzeciętnie w porównaniu z innymi krajami UE. Pod tym względem faktycznie mamy w kraju drugą Amerykę – stwierdza prof. Jemielniak. Nawiązuje do międzynarodowych badań robionych w 24 krajach przez firmę Statistia w sierpniu-wrześniu 2021 roku – wyszło w nich, że 15 proc. Polaków wierzy, iż "koronawirus jest mitem stworzonym przez wpływowe siły, bo naprawdę wirus nie istnieje". - Wiara w to, że COVID-19 jest mitem, stawia Polskę tuż za Nigerią, a przed Turcją i Rosją – zauważa prof. Jemielniak. Wskaźnik dla Nigerii wyniósł 19 proc., dla Turcji – 14 proc., dla Rosji – 13 proc. Polskę pokazano wśród ośmiu krajów z najwyższym odsetkiem wierzących w tę tezę.

Jak nie dać się nabrać na fake newsy dotyczące pandemii - radzi Konkret24
Jak nie dać się nabrać na fake newsy dotyczące pandemii - radzi Konkret24tvn24

Profesor Jemielniak: - Mimochodem, przy okazji badania dezinformacji możemy też zaobserwować, że internet prawie zrównał się z telewizją jako główne źródło aktualnych informacji o Polsce i świecie, a media społecznościowe są takim źródłem dla prawie połowy ludzi - co oznacza, że dezinformacja w sieciach społecznościowych i bańki informacyjne niestety zbierają żniwo.

Jego zdaniem ważną kwestią, o której się w Polsce nie mówi, jest kultura podawania źródeł informacji. - W wielu krajach, choćby anglosaskich, powszechnie przyjętą normą jest podawanie linków, źródeł itp. w artykułach medialnych. Tymczasem w Polsce to wciąż rzadkość, a już linkowanie do mediów konkurencyjnych jest postrzegane jako aberracja, zamiast jako rzetelność dziennikarska. Może to mieć istotny wpływ na kształtowanie zachowań fact-checkingowych – uważa ekspert.

Fundacja Digital Poland została powołana w celu edukacji społeczeństwa, zwiększenia innowacyjności i konkurencyjności polskiej gospodarki, ze szczególnym uwzględnieniem obszaru wysokich technologii. Raport "Dezinformacja oczami Polaków" powstał w partnerstwie z Ringier Axel Springer Polska i TVN Grupa Discovery - można go pobrać ze strony fundacji. Badanie przeprowadzono w październiku 2021 roku metodą online (CAWI) na reprezentatywnej próbie 1000 aktywnych zawodowo Polaków w wieku 18-64 lata.

Autor: oprac. RG / Źródło: Konkret24, Digital Poland; zdjęcie: tvn24.pl

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24

Do sieci powraca zdjęcie, które jest podstawą antyimigranckiego przekazu. "Stop migracji", "straszny widok", "koszmar" - komentują internauci widoczną na fotografii grupę ciemnoskórych, młodych mężczyzn, czekających na przystanku autobusowym. Co o zdjęciu wiadomo?

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Marcin Przydacz, broniąc nieautoryzowanej aplikacji do weryfikacji zaświadczeń wyborczych, stwierdził, że sama PKW zezwoliła na stosowanie "tego typu instrumentów", a aplikacja miała uchronić przed turystyką wyborczą. Oba argumenty są nietrafione.

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już ponad 54 tysiące protestów wyborczych, a sąd ma czas na ich rozpatrzenie do 2 lipca. Sąd zarządził też oględziny kart i przeliczenie głosów w kilkunastu komisjach. Te same komisje były wytypowane w modelach, które badały wahnięcia w poparciu na korzyść kandydatów. Wyjaśniamy, czym są te modele i czy na ich podstawie można mówić o jakichś "nieprawidłowościach statystycznych" w wynikach wyborów.

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki, komentując domniemany gwałtowny wzrost przestępstw w 2024 roku, stwierdził, że to przez "10 tysięcy nielegalnych migrantów z Niemiec". W jednym zdanie zawarł dwa fałsze. Wyjaśniamy.

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24