Obietnice Rafała Trzaskowskiego na pierwszy rok rządzenia stolicą: co się udało, a co nie?


Na 21 obietnic z programu Rafała Trzaskowskiego w wyborach na prezydenta Warszawy, które miały być spełnione do końca 2019 roku, udało się zrealizować niemal połowę. Jeden problem rozwiązano, zanim rozpoczął kadencję. Konkret24 sprawdził program wyborczy kandydata na prezydenta stolicy z 2018 roku i zapytał o realizację zawartych tam deklaracji.

Wygrywając w pierwszej turze, Rafał Trzaskowski w październiku 2018 roku został prezydentem Warszawy. Na kandydata Platformy Obywatelskiej głosowało 56,67 proc. wyborców, a na Patryka Jakiego wspieranego przez Zjednoczoną Prawicę - 28,53 proc.

Kadencja Trzaskowskiego upływa w 2023 roku. Jednak w połowie maja liderzy partii tworzących Koalicję Obywatelską poinformowali, że Rafał Trzaskowski będzie kandydatem KO na prezydenta w nadchodzących wyborach. Wcześniej tego samego dnia o swojej rezygnacji z kandydowania poinformowała wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska.

Sztab Trzaskowskiego złożył w PKW 1,6 mln podpisów
Sztab Trzaskowskiego złożył w PKW 1,6 mln podpisówtvn24

"Świat się zmienia, jesteśmy tego świadkami, wszyscy musimy znaleźć odpowiedź na palące problemy, które nurtują teraz Polki i Polaków. (...) Znajdziemy odpowiedź na te najważniejsze problemy. (..) Dzisiaj staję przed państwem jako kandydat na prezydenta RP, biorąc na siebie olbrzymią odpowiedzialność walki o demokratyczną Polskę, o silne państwo, walki o demokrację" - oświadczył kandydat Trzaskowski.

"Jest gwarancją, że ten program zostanie wdrożony"Gdy na początku października 2018 roku Rafał Trzaskowski prezentował swój program, podkreślał, że powstawał w oparciu o rozmowy z mieszkańcami stolicy. "Bardzo chcielibyśmy, aby Warszawa, miasto dla mnie najważniejsze, mogło się rozwijać zgodnie z aspiracjami ich mieszkańców" - deklarował. Przekonywał, że o Warszawie "trzeba rozmawiać na poważnie". "Nie wystarczą tricki kampanijne, nie wystarczą prezentacje w Power Poincie, trzeba mieć poważny program do poważnej rozmowy i taki dzisiaj program przedstawiamy, w którym adresujemy większość tych kwestii, które podnoszą sami warszawiacy" - mówił."Rafał Trzaskowski jest gwarancją, że ten program zostanie wdrożony, zrealizowany dla dobra warszawianek i warszawiaków" - zapewniał wówczas Marcin Kierwiński, szef stołecznych struktur partii.Adam Bielan, szef sztabu wyborczego Andrzeja Dudy, w porannej rozmowie 8 czerwca w Programie I Polskiego Radia mówił: "Podstawą oceny programu każdego kandydata jest wiarygodność. Spójrzmy ile obietnic przedwyborczych w 2018 roku składanych w wyścigu o prezydenturę Warszawy Rafał Trzaskowski złamał. Według wyliczeń naszych ekspertów z 79 obietnic Rafał Trzaskowski zrealizował zaledwie pięć, pięć na 79".Zajrzeliśmy do wydanego w 2018 roku dokumentu "Warszawa dla wszystkich. Program Rafała Trzaskowskiego i Koalicji Obywatelskiej Platforma.Nowoczesna dla Warszawy". To zbiór wizji, pomysłów, deklaracji i obietnic startującego wówczas Trzaskowskiego i jego ugrupowania politycznego.

Rafał Trzaskowski już formalnie prezydentem Warszawy
Rafał Trzaskowski już formalnie prezydentem Warszawy Fakty

Oczywiście całego programu obecny prezydent stolicy jeszcze nie miał szansy realizować. Tylko w przypadku części z wymienionych w dokumencie obietnic czas na ich realizację już minął. Konkretnie chodzi o 21 obietnic, które miały być spełnione zaraz w pierwszych miesiącach nowej kadencji, do końca 2019 roku oraz były przewidziane jako coroczne cele podczas kadencji Trzaskowskiego (czyli roku 2019 także dotyczyły).

Poprosiliśmy stołeczny ratusz o informację, co z tego zostało zrealizowane. W grafice poniżej zestawiliśmy 21 obietnic z zaznaczeniem, co zrobiono, a co nie.

Obietnice Rafała Trzaskowskiego i KO dla Warszawy z 2018 roku

1. Brak przygotowań do budowy IV i V linii metra

Z programu: "Już w pierwszych miesiącach nowej kadencji rozpoczniemy prace koncepcyjne i przygotowania do budowy IV linii metra (łączącej Ursus i Mokotów) oraz V linii metra (łączącej Młociny i Białołękę).

Stołeczny ratusz podaje, że w dobie koronawirusa (tylko że epidemia zaczęła się w marcu tego roku) priorytetem jest ukończenie trwającej budowy II linii metra oraz że trwa studium techniczne III linii metra, która w pierwszym etapie będzie obsługiwać Pragę-Południe, a potem zostanie połączona z I linią.

2. Spółki kupują tylko ekologiczne pojazdy

Z programu: "Od 2019 roku miejskie spółki (Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, Miejskie Przedsiębiorstwo Oczyszczania, Miejskie Zakłady Autobusowe) będą kupować wyłącznie niskoemisyjne pojazdy".

Jak wynika z informacji urzędu miasta, wszystkie kupione w 2019 przez te spółki pojazdy były na gaz. Poza tym w 2019 roku MZA podpisały kontrakt na 130 autobusów elektrycznych (już się zaczęły dostawy). W 2020 roku ogłoszono przetarg na 160 autobusów gazowych.

3. Remonty dróg: wydano mniej niż zapowiadano

Z programu: "Na remonty warszawskich dróg będziemy wydawać co najmniej 250 milionów złotych rocznie".

"Na utrzymanie i remonty dróg przeznaczyliśmy w 2019 roku w całym mieście 176 384,261 zł" - podaje ratusz.

Wylicza ponadto wydatki na: utrzymanie i remonty obiektów mostowych (36,9 mln zł), utrzymywanie sygnalizacji świetlnej (28,2 mln zł), na oświetlenie ulic (76,3 mln zł), gospodarowanie parkingami i węzłami komunikacyjnymi (35,8 mln zł), zarządzanie drogami i obsługę inwestycji (91,6 mln zł), opracowania i analizy związane z drogami (1,4 mln zł). Dlatego urzędnicy podsumowują, że w 2019 roku na zadanie "Drogi i mosty" przeznaczono 446,6 mln zł.

4. Prawie wszystkie szkoły ze światłowodem

Z programu: "Do końca 2019 roku wszystkim warszawskim szkołom zapewnimy światłowodowe podłączenia do internetu".

Takie łącza ma dziś ponad 95 proc. budynków szkolnych. Urząd tłumaczy, że pozostałe szkoły mieszczą się w budynkach przeznaczonych do remontu lub nie należących do miasta i zarządzanych przez inne podmioty.

5. Nauczyciele z podwyżkami

Z programu: "Proponujemy, żeby od 2019 roku nauczyciele kontraktowi dostawali 350 złotych dodatku od miasta, a nauczyciele stażyści – 250 złotych".

Zgodnie z uchwałą zmieniającą regulamin dotyczący niektórych zasad wynagradzania nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez m.st. Warszawę od 1 stycznia 2019 roku wynagrodzenie nauczycieli stażystów jest podwyższone o 350 zł, a nauczycieli kontraktowych o 335 zł w stosunku do kwot określonych w rozporządzeniu MEN.

6. Stołeczne Centrum Geriatrii: trwają prace koncepcyjne

7. Nie ma dodatkowych dyżurów geriatrów w przychodniach i szpitalach

Z programu: "Od pierwszego dnia nowej kadencji rozpoczniemy przygotowania do stworzenia Stołecznego Centrum Geriatrii. Do czasu jego ukończenia miasto dofinansuje dodatkowe dyżury geriatrów w miejskich przychodniach i szpitalach".

Urzędnicy podają, że trwają prace koncepcyjne w sprawie powstania Stołecznego Centrum Geriatrii, polegające na: prowadzeniu szeregu analiz związanych z potrzebami seniorów, poszukiwanie odpowiedniej lokalizacji (tworzenie od podstaw lub wykorzystanie posiadanych zasobów lokalowych), rozmowy z publicznym płatnikiem w kwestii finansowania, szukanie rozwiązań prawnych zapewniających w przyszłości możliwość funkcjonowania Stołecznego Centrum Geriatrii.

Jak informuje ratusz, w Warszawie na kontraktach z NFZ pracuje jedynie sześciu geriatrów, co w skali metropolii jest tak małą liczbą, że rozwijanie poradni geriatrycznych jest niemożliwe. "Nie oznacza to jednak, że warszawscy seniorzy zostali pozostawieni bez opieki. Warszawa ściśle współpracuje z podległymi miastu podmiotami leczniczymi i wspomaga je m.in. w pozyskiwaniu środków unijnych na realizację zadań związanych z opieką nad seniorami" - pisze urząd. W 2019 roku zostały uruchomione dwa dzienne domy opieki medycznej: na Białołęce i w Wawrze. Powstały z myślą głównie o seniorach - wśród osób korzystających ze wsparcia połowę podopiecznych powinny stanowić osoby powyżej 65. roku życia, których stan zdrowia nie pozwala na pozostawanie wyłącznie pod podstawową opieką zdrowotną, ale nie wymagają całodobowego nadzoru lekarskiego. Pobyt w dziennych domach opieki medycznej jest dla podopiecznych bezpłatny. "Podejmowane przez miasto działania na rzecz opieki zdrowotnej dla seniorów nie wykluczają powstania Stołecznego Centrum Geriatrii, nad którym trwają prace koncepcyjne" - informuje urząd. Nie podaje jednak, by miasto opłacało dodatkowe dyżury geriatryczne w miejskich przychodniach i szpitalach.

8. Mniej niż zapowiadano urlopów wytchnieniowych

Z programu: "Warszawa wprowadzi zupełnie nową, zinstytucjonalizowaną formę pomocy dla rodzin seniorów wymagających stałej opieki: urlopy wytchnieniowe. W pierwszym roku zarezerwujemy na ten cel co najmniej 2 miliony złotych, co zapewni pełną tygodniową opiekę dla 1,5 tysiąca osób".

Na opiekę wytchnieniową w 2019 roku zaplanowano ponad 1,5 mln zł. Opieka wytchnieniowa była realizowana w trzech formach: dziennej, tj. w domu mieszkańca; całodobowej – turnusy 7- i 14- dniowe; w formie szkoleń dla opiekunów osób niesamodzielnych. Od września do grudnia 2019 roku z usług opieki wytchnieniowej skorzystało ok. 80 osób.

9. Więcej niż 150 mln zł na remonty mieszkań

Z programu: "Równolegle do budowy nowych mieszkań będziemy remontować pustostany i zniszczone budynki, remontować mieszkania komunalne i podnosić ich standard. W każdym kolejnym roku Warszawa wyda na ten cel nie mniej niż 150 milionów złotych".

W 2019 roku na remonty i modernizacje zasobu lokalowego m.st. Warszawy (bez budownictwa) wydano ponad 225 mln zł - podaje ratusz. W ramach tej kwoty zostało wyremontowanych m. in. 1904 pustostanów. Zakończono kompleksową modernizację w sześciu budynkach z 118 lokalami mieszkalnymi (w dzielnicach Praga-Północ i Praga-Południe), zakończono modernizację podwórka przy budynku Kamionkowska 49. W 2019 roku kontynuowano prace w 17 budynkach i rozpoczęto roboty budowlane w 16 kolejnych - koszt wykonania tych prac wyniósł ok. 37,5 mln zł. Doposażono dodatkowo w instalację centralnego ogrzewania 1259 lokali należących do mieszkaniowego zasobu m.st. Warszawy. Wydatki z budżetu miasta na realizację tych zadań wyniosły ok. 17 mln zł.

10. Ratusz nie płaci za pobyt wszystkich dzieci w prywatnych żłobkach

Z programu: "Od 2019 roku wszystkie dzieci w Warszawie będą miały zagwarantowaną opiekę żłobkową. Jeżeli dziecko nie znajdzie miejsca w żłobku publicznym (miejskim), miasto zapłaci za opiekę nad dzieckiem w placówce prywatnej".

Od września 2019 roku opieka w miejskich żłobkach jest bezpłatna. Od jesieni 2019 roku liczba miejsc oferowanych przez miasto zwiększyła się o 70 proc. Obecnie w Warszawie jest 8417 miejsc w placówkach publicznych i 4965 miejsc dla maluchów w placówkach niepublicznych dotowanych przez miasto (łącznie 13 382 miejsc) - we wszystkich tych placówkach rodzic płaci jedynie za wyżywienie dziecka.

W mieście jest również ponad 850 prywatnych placówek, dysponują ok. 8,5 tys. miejsc dla dzieci. Korzystanie z tych placówek jest dofinansowywane przez miasto w postaci bonu żłobkowego o wysokości 400 zł. Jest przyznawany co miesiąc od ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia. Zatem miasto nie opłaca wszystkim dzieciom pobytu w prywatnych żłobkach.

11. Mniej stypendiów dla doktorantów

Z programu: "Będziemy wypłacać roczne stypendia dla doktorantów, których temat pracy przyczyni się do rozwoju Warszawy. W 2019 roku 50 stypendiów po 3 000 złotych, to 1 800 000 złotych inwestycji w przyszłość Warszawy".

W 2019 roku Warszawa przeprowadziła nabór do I edycji stypendiów dla doktorantów. Podpisano sześć umów stypendialnych na łączną kwotę 164 tys. zł na projekty realizowane przez badaczy z Uniwersytetu Warszawskiego, Politechniki Warszawskiej, Szkoły Głównej Handlowej, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego oraz Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych.

12. Niewyremontowany plac Pięciu Rogów

Z programu: "W 2019 roku nowe oblicze zyska plac Pięciu Rogów".

Plac Pięciu Rogów nie został jeszcze wyremontowany. Miasto zapowiada przygotowania do ogłoszenia przetargu.

13. Bez dodatkowych dyżurów lekarzy w dzielnicach

Z programu: "Już od 2019 r. miasto zapłaci za dodatkowe dyżury lekarzy kardiologów, ortopedów, okulistów i alergologów w przychodniach miejskich – co najmniej jednej w dzielnicy (w sumie w 20). W każdej z tych przychodni lekarze specjaliści codziennie będą mieli dodatkowe dyżury. Koszt dodatkowych godzin pracy lekarzy specjalistów w skali roku wyniósłby około 7 milionów. Za te pieniądze warszawscy pacjenci otrzymają prawie 60 tysięcy dodatkowych wizyt u specjalisty!".

Urząd podaje że odpowiednie środki finansowe na zakup świadczeń zdrowotnych z tego obszaru zostały zabezpieczone w budżecie Warszawy. Ale trwają ustalenia jednoznacznych wytycznych co do sposobu zakupu świadczeń, jak również ich rozliczania. Miasto wystąpiło z pytaniami do Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (MOW NFZ), ten przekazał wątpliwości wskazane przez miasto do prezesa NFZ, a prezes NFZ uznał, że zagadnienie to budzi szereg wątpliwości organizacyjnych i formalnych, które zostaną przekazane do Ministerstwa Zdrowia. Pod koniec listopada 2019 roku miasto wystosowało kolejne pismo do ministerstwa, na które odpowiedź do urzędu została przesłana 3 lutego 2020 roku: wynika z niej, że procedury dotyczące zakupu świadczeń przez samorząd nie są możliwe do zrealizowania.

14. Więcej na zieleń

Z programu: "W każdym kolejnym roku budżetowym Warszawa będzie zwiększać wydatki na utrzymanie, rekultywację i zakładanie nowej zieleni. Wydatki na zieleń miejską przekroczą 1 procent rocznego budżetu miasta, a docelowo podwoimy je w stosunku do dzisiejszego poziomu".

Wydatki na zieleń miejską w Warszawie w 2019 roku wyniosły 198,9 mln zł - co stanowiło 1,01 proc. rocznego budżetu miasta - podaje ratusz. W 2020 roku na zadania z zakresu zieleni przeznaczono 213,4 mln zł - 1,07 proc. wydatków budżetowych Warszawy.

15. Podłączono ponad 1 tys. lokali do sieci ciepłowniczej

Z programu: "Doprowadzimy do rozszerzenia zasięgu sieci ciepłowniczej Warszawy przez podłączanie kolejnych mieszkań komunalnych, spółdzielczych i prywatnych. Co roku będziemy podłączać do sieci 1000 lokali miejskich".

Ratusz informuje, że w 2019 roku doposażono w c.o. 1259 lokali należących do mieszkaniowego zasobu m.st. Warszawy, w tym: z sieci ciepłowniczej 64 budynki z 1078 lokalami, z sieci gazowej 176 lokali, a 5 lokali wyposażono w system grzewczy z OZE (pompy ciepła). Kosztowało to ok. 17 mln zł.

Rozliczenie Trzaskowskiego z pierwszych stu dni prezydentury Warszawy
Rozliczenie Trzaskowskiego z pierwszych stu dni prezydentury Warszawytvn24

16. Nie ma stacji ładowania na każdym parkingu P+R

Z programu: "Do końca 2019 roku miejskie stacje ładowania samochodów powstaną na dziewięciu istniejących parkingach P+R".

Urząd miasta w odpowiedzi na nasze pytanie wymienia, na których parkingach typu P+R (park and ride, czyli: parkuj i jedź) zamontowano i uruchomiono stanowiska do ładowania samochodów elektrycznych. W 2017 roku i 2018 roku powstały na dwóch. Rok później - na trzech. W 2020 roku zostaną zainstalowane na siedmiu. W kolejnych latach - na kolejnych trzech.

17. Brak pilotażu systemu punktów wymiany

Z programu: "Stworzymy też system punktów wymiany, aby mieszkańcy mogli przekazywać tam rzeczy, których nie potrzebują, a które mogą być wykorzystane przez kogoś innego. Co roku każdy z nas pozbywa się resztek farby, materiałów budowlanych, mebli, sprzętu AGD, odzieży, które mogą jeszcze komuś posłużyć. Pilotaż takiego punktu uruchomimy jeszcze w 2018 roku".

Miasto w 2019 roku przystąpiło do realizacji projektu budowy własnych Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych (PSZOK). Przygotowuje się do wyboru lokalizacji i ogłoszenia konkursu architektonicznego. Celem jest utworzenie przynajmniej dwóch dużych Punktów Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych, w których będą działać punkty napraw i punkty ponownego użycia produktów lub części produktów, które nie są odpadami. Obecnie umowy zawarte z prywatnymi operatorami na prowadzenie PSZOK nie uwzględniały prowadzenia miejsca jak punkty napraw.

18. Problem z wysypiskiem zamknięto, zanim Trzaskowski nastał

Z programu: "Będziemy rekultywować wysypisko Radiowo, które dziś jest utrapieniem dla mieszkańców zachodniej części Bielan. Uciążliwe dla sąsiadów funkcje tej instalacji zostaną zamknięte do końca 2018 roku".

Składowisko Radiowo zostało zamknięte 31 grudnia 2016 roku. Prace rekultywacyjne zakończono 30 listopada 2017 roku - czyli za prezydentury Hann Gronkiewicz-Waltz. Jak informuje urząd miasta, instalacja mechaniczno-biologicznego przetwarzania (tzw. MBP), na którą skarżyli się mieszkańcy, została zamknięta we wrześniu 2018 roku - czyli jeszcze przed objęciem urzędu przez Rafała Trzaskowskiego.

Obecnie w Zakładzie Kampinoska funkcjonują dwie instalacje do zagospodarowania odpadów zielonych oraz wielkogabarytowych. Zaprzestanie funkcjonowania instalacji mechaniczno-biologicznego przetwarzania (MBP) odpadów we wrześniu 2018 roku na terenie zakładu MPO przy ul. Kampinoskiej 1 w Warszawie (Radiowo) wyeliminowało uciążliwości związane z działalnością tego typu instalacji - twierdzą urzędnicy.

19. Więcej na projekty organizacji samorządowych

Z programu: "W każdym roku zwiększymy o 5 procent wydatki budżetu miasta na projekty NGO, także te wieloletnie".

Budżet Biura Kultury na organizacje pozarządowe wyniósł w 2018 roku 24 436 920,23 zł. W 2019 roku był w wysokości 26 052 656 zł - podaje urząd. To oznacza wzrost o 6,6 proc.

W 2020 roku zaplanowano wydatki na poziomie 28 640 000 zł - co oznacza wzrost o 9,9 proc. wobec ub.r.

20. Ruszyły prace nad nową polityką rozwoju kultury

Z programu: "Warszawa to pierwsze miasto w Polsce, gdzie w wyniku wieloetapowych konsultacji z mieszkańcami powstał dokument 'Program rozwoju kultury do 2020'. Przyjęcie tego 'Programu' to dobry kierunek. Na jego podstawie stworzymy nową politykę rozwoju kultury – opisującą konkretne działania i inwestycje – aż do roku 2030. Prace zaczną się już w 2018 roku, aby przed końcem 2020 została ona przyjęta".

Opublikowano raport z konsultacji społecznych projektu "Polityki kulturalnej" - informuje ratusz. Konsultacje trwały na przełomie grudnia i stycznia 2020 roku. Dokument zostanie poprawiony zgodnie z uwagami zgłoszonymi i przyjętymi w ramach konsultacji społecznych. Będzie wprowadzony w życie zarządzeniem prezydenta.

21. Więcej na kulturę

Z programu: "Deklarujemy coroczne zwiększanie wydatków na kulturę w budżecie miasta".

Budżet Biura Kultury w 2019 wyniósł 250 900 502 zł. Plan na 2020 to 273 370 365 zł.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Andrzej Hulimka/Forum

Pozostałe wiadomości

Doszło do tego, że odczłowieczamy wyimaginowanego wroga. Że reagujemy stadnie na mentalne kotwice, które zostały sprytnie aktywowane w debacie publicznej. I że tezy dotychczas wątpliwe zaczęliśmy uznawać za prawdę, bo legitymizują je politycy. To, co się wydarzyło w dezinformacji w 2025 roku, pokazuje, że wystarczy zmodyfikować metody i przesunąć granice, by polityka strachu zbierała swoje żniwo.

Osiem trendów dezinformacji w 2025 roku. Jak pękały kolejne granice

Osiem trendów dezinformacji w 2025 roku. Jak pękały kolejne granice

Źródło:
TVN24+

Po zakończeniu wojny z Rosją Polska i Ukraina mogłyby się połączyć - informacja o petycji z takim postulatem wywołuje falę oburzenia w sieci, podsycając antyukraińskie nastroje. Bo taki właśnie jest cel tego manipulacyjnego przekazu.

"Petycja o połączeniu Polski i Ukrainy". Tak się sieje zamęt

"Petycja o połączeniu Polski i Ukrainy". Tak się sieje zamęt

Źródło:
Konkret24

Politycy piszą o "sięganiu do kieszeni Polaków", internauci o planowanym wzroście VAT z 5 do 23 procent. Krążące w sieci komentarze o decyzji co do "gigantycznej podwyżki" podatku w handlu i gastronomii generują kolejne spekulacje. Sprawdziliśmy, o co chodzi.

"Gigantyczna podwyżka podatku VAT"? O jaką decyzję chodzi

"Gigantyczna podwyżka podatku VAT"? O jaką decyzję chodzi

Źródło:
Konkret24

Młode, atrakcyjne Polki zachwalają w sieci korzyści z wyjścia Polski z Unii Europejskiej. Od początku wygląda to podejrzanie, ale generuje setki tysięcy wyświetleń. To "wejście na nowy poziom" z antyunijnym przekazem.

"Prawilne Polki", eurokołchoz i polexit. Antyunijna propaganda napędzana przez AI

"Prawilne Polki", eurokołchoz i polexit. Antyunijna propaganda napędzana przez AI

Źródło:
Konkret24

Za wybuch drugiej wojny światowej odpowiedzialna jest właściwie Polska, a głównymi ofiarami tej wojny były Niemcy - takie tezy rozchodzą się w anglojęzycznych mediach społecznościowych. Tym razem nie wygląda to na zaplanowaną dezinformację historyczną. Popularność twierdzeń o "sztucznej Polsce" nie jest też ani przypadkowym zjawiskiem, ani wyłącznie efektem algorytmów. Kto za tym stoi?

Dla nich "Polska nie jest prawdziwym krajem". Takich jak oni przybywa

Dla nich "Polska nie jest prawdziwym krajem". Takich jak oni przybywa

Źródło:
TVN24+

Poruszająca historia 91-letniej Amerykanki, którą postawiono przed sądem w szpitalnej koszuli i skutą kajdankami, obiegła media społecznościowe jako dowód okrucieństwa systemu. Gdy jednak się jej przyjrzeć bliżej, narracja przestaje się kleić.

91-letnia Helen "aresztowana za kradzież leków". Coś tu się nie klei

91-letnia Helen "aresztowana za kradzież leków". Coś tu się nie klei

Źródło:
Konkret24

Minister energii od miesięcy obiecuje, że koniec mrożenia cen prądu nie oznacza gwałtownej podwyżki rachunków. Ale opozycja straszy, że drożej będzie nawet o 10 procent. Politycy się sprzeczają - my z ekspertami liczymy, jak odmrożenie cen energii może wpłynąć na wysokość naszych rachunków. Kluczowe są ich składowe.

Koniec mrożenia cen prądu. "Zapłacimy więcej?" Policzyliśmy

Koniec mrożenia cen prądu. "Zapłacimy więcej?" Policzyliśmy

Źródło:
Konkret24

Przystawia zapaloną świecę do jednej z tych na choince - i wszystkie kolejne zapalają się potem niemal jednocześnie. Taką scenę widzimy na popularnym nagraniu krążącym w sieci. Żadna z gałęzi nie zajmuje się ogniem, więc wielu internautów zastanawia się, czy to prawda. Skąd ten film?

"Choinka się nie zapali? Jak to?" Tym razem to nie cuda

"Choinka się nie zapali? Jak to?" Tym razem to nie cuda

Źródło:
Konkret24

Tam "możecie wszędzie mówić po polsku", "czujecie się lepiej niż w domu", bo to "jest naprawdę piękne miasto". Tak przekonują polscy vlogerzy, którzy pojechali do Moskwy, zachwycili się nią i wrzucają do sieci film za filmem. Relacje publikują też z innych rosyjskich miast. W ten sposób dołączyli do długiej listy osób, które dały się oczarować bombonierką Kremla. Są na niej znakomite nazwiska.

"Normalne, fajne państwo". Witajcie na mistrzostwach świata w mydleniu oczu

"Normalne, fajne państwo". Witajcie na mistrzostwach świata w mydleniu oczu

Źródło:
TVN24+

170 milionów złotych miał według internautów wydać polski Narodowy Fundusz Zdrowia na leczenie HIV w Ukrainie. Przekaz niesie się w sieci szeroko, lecz chodzi o zupełnie inne pieniądze. Mamy wyjaśnienie NFZ.

"Okradli Polaków ze składek zdrowotnych"? NFZ wyjaśnia

"Okradli Polaków ze składek zdrowotnych"? NFZ wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

"Zatrważające", "jedzenie cię zatruwa" - zaniepokojeni internauci komentują doniesienia o rzekomej szkodliwości papieru do pieczenia. Ekspertka uspokaja i wyjaśnia, czy i kiedy takie zagrożenie występuje.

"Papier do pieczenia może być toksyczny"? Ile w tym prawdy

"Papier do pieczenia może być toksyczny"? Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

Unijni sędziowie stawiają się ponad polskim systemem konstytucyjnym, Trybunał Sprawiedliwości "zakazał Polsce powoływania się na swoją konstytucję" - tak politycy PiS przedstawiają wyrok TSUE dotyczący Trybunału Konstytucyjnego. Grzmią, że to próba odebrania Polsce suwerenności. Konstytucjonaliści tłumaczą: to nieprawda.

Politycy PiS: TSUE "zakazał powoływać się na konstytucję". Nieprawda

Politycy PiS: TSUE "zakazał powoływać się na konstytucję". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Do budynku urzędu wchodzi mężczyzna, a wraz z nim krowa, lama i kozy. Film pokazujący taką scenę krąży w sieci z wyjaśnieniem, że to rolnik, który z powodu umowy Unii Europejskiej z Mercosur nie daje już rady płacić podatków. Po pierwsze, ta umowa jeszcze nie obowiązuje. Po drugie..., rzeczywiście, coś takiego się wydarzyło, ale nie teraz.

"Przyszedł do urzędu skarbowego zapłacić podatki zwierzętami". Co to za historia

"Przyszedł do urzędu skarbowego zapłacić podatki zwierzętami". Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują w polskiej sieci nagrania pokazujące protesty rolników we Francji - te prawdziwe i te fałszywe. Tak szerokie zastosowanie sztucznej inteligencji do tworzenia fake newsów na bazie prawdziwego wydarzenia spowodowało, że internauci już sami nie wiedzą, co jest prawdą, a co fałszem. I nawet w dobrej wierze dezinformują - też z pomocą AI.

"Tego w mediach nie zobaczycie". Rzeczywiście, coś tu śmierdzi

"Tego w mediach nie zobaczycie". Rzeczywiście, coś tu śmierdzi

Źródło:
Konkret24

"Chrześcijańskie szczucie na bliźniego" - komentują jedni. A inni wierzą i podają tę informację dalej. Chodzi o nagranie polityka Konfederacji Korony Polskiej, w którym insynuuje on, że w jednej z gdyńskich szkół zabroniono klasowej wigilii ze względu na uczniów z Ukrainy. Sam nic nie wie, nie sprawdził - ale mówi.

"Wigilii w szkole nie organizować". Świąteczna "szczuj-narracja" polityka prawicy

"Wigilii w szkole nie organizować". Świąteczna "szczuj-narracja" polityka prawicy

Źródło:
Konkret24

"Niemądra decyzja", minister "przekroczył swoje uprawienia", "samodzielnie nie może przekazać takiej kwoty" - grzmią politycy opozycji, krytykując decyzję ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego o przeznaczeniu 100 milionów dolarów na zakup amerykańskiego sprzętu dla Ukrainy. I dywagują, z jakich funduszy pójdzie ta pomoc. MSZ odpowiedział nam na to pytanie.

Sikorski: "dam 100 milionów dolarów Ukrainie". Z czego? Mamy odpowiedź MSZ

Sikorski: "dam 100 milionów dolarów Ukrainie". Z czego? Mamy odpowiedź MSZ

Źródło:
Konkret24

"To już jawna okupacja" - piszą internauci, oburzeni rzekomym planem pilnowania polskich granic przez niemieckie wojsko. O tym "skandalu" poinformował Robert Bąkiewicz. Lecz to żaden skandal, tylko zwykły fake news.

Bąkiewicz: "niemieckie wojsko ma pilnować polskich granic". Nie, nie po to przyjadą

Bąkiewicz: "niemieckie wojsko ma pilnować polskich granic". Nie, nie po to przyjadą

Źródło:
Konkret24

Roztrzęsiony rolnik żali się do kamery: "Nie mamy już nic. Traktują nas jak śmieci". A potem oglądamy, jak policja rekwiruje jakieś bydło. Ta przejmująca scena ma przedstawiać trwające we Francji protesty rolników. Wydaje się rzeczywista - lecz nie jest.

"Policja konfiskuje bydło rolnikowi". Ale nie temu i nie te krowy

"Policja konfiskuje bydło rolnikowi". Ale nie temu i nie te krowy

Źródło:
Konkret24

"Jest dość stary, ale nie zdawałam sobie sprawy, że był obecny przy narodzinach Jezusa" - tak internauci kpią z okładki książki o narodzinach Jezusa, na której znalazł się Donald Trump. Prezydent USA ma też być rzekomo lektorem tej historii. Wielu komentujących wątpi jednak, czy taka publikacja istnieje: "Serio? To jest naprawdę?".

"Narodziny Jezusa" według Trumpa? Skąd prezydent w stajence

"Narodziny Jezusa" według Trumpa? Skąd prezydent w stajence

Źródło:
Konkret24

"Całe narody nie wyginęły", mimo że wcale nie muszą się szczepić - przekonują ci, którzy walczą z obowiązkowymi szczepieniami w Polsce. Także polscy politycy. Rzeczywiście, inne europejskie narody jakoś nie wyginęły, choć większość szczepień u nich jest dobrowolna. Paradoks - czy jednak jest coś, o czym antyszczepionkowcy wam nie mówią?

"Szczepienia dobrowolne". Brzmi dobrze, gdy chcą tobą manipulować

"Szczepienia dobrowolne". Brzmi dobrze, gdy chcą tobą manipulować

Źródło:
TVN24+

Izraelski paszport Wołodymyra Zełenskiego mieli znaleźć funkcjonariusze ukraińskiej agencji antykorupcyjnej - taki przekaz rozpowszechniany jest w ostatnich dniach w polskiej sieci. To zbudowana na fałszywkach narracja, której celem jest zdyskredytowanie prezydenta Ukrainy.

Zełenski i "odkryta kolekcja paszportów". O co im tym razem chodzi

Zełenski i "odkryta kolekcja paszportów". O co im tym razem chodzi

Źródło:
Konrket24

Ta historia wydaje się nieprawdopodobna. Ale dla tych, do których ją wymyślono, może być przekonująca - bo potwierdzi ich przekonania. Połączenie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, Billa Cosby'ego i Jeffreya Epsteina nie jest przypadkowe w tej kolejnej odsłonie rosyjskiej dezinformacji.

Bill Cosby, Zełenski i rezydencja w Nowym Jorku. Jak oni to połączyli

Bill Cosby, Zełenski i rezydencja w Nowym Jorku. Jak oni to połączyli

Źródło:
Konkret24

Dyskusja o ubogiej dekoracji choinki w Londynie rozgrzewa internet - nie pierwszy raz. Teraz powodem stało się nagranie na polskim profilu. Dominuje teza, że taki wygląd choinki jest efektem napływu muzułmanów do miasta czy nawet pochodzenia burmistrza Londynu. Internauci nie znają bądź celowo nie wspominają o niemal 80-letniej tradycji.

"Upadek Londynu"? Polityka z choinką w tle

"Upadek Londynu"? Polityka z choinką w tle

Źródło:
Konkret24

Ponad setka osób z postawionymi zarzutami, lecz aktów oskarżenia nieco ponad 30, a wyroków skazujących tylko kilka - po dwóch latach rządu Donalda Tuska najgłośniejsze afery Zjednoczonej Prawicy wciąż nie zostały rozliczone. Choć prace wymiaru sprawiedliwości przyspieszyły, byli rządzący skutecznie sypią piasek w tryby, a Polacy niecierpliwią się coraz bardziej. Oto jak wygląda stan rozliczeń.

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Źródło:
TVN24+

W kampanii wyborczej Donald Tusk zapowiadał - w razie wygranej - odchudzenie rządu. Nie udało się. Z kolei tegoroczna rekonstrukcja jego gabinetu miała być wręcz "systemową zmianą". Na półmetku kadencji sprawdzamy, co zostało z tych obietnic.

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Źródło:
TVN24+

Nagranie parowej lokomotywy w Kijowie krąży w sieci jako dowód, że problemy z dostawami energii przygniatają walczącą Ukrainę. Promuje to rosyjska propaganda, a internauci rozpowszechniają. Otóż parowozy rzeczywiście wyjechały na tory w Kijowie, lecz powód był inny.

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

Źródło:
Konkret24

"Zachód upada", "Europa staje się skansenem", my dyskutujemy o nakrętkach do plastikowych butelek, a Chiny otwierają kolejny wiadukt dla superszybkich pociągów. Gdzieś już to czytaliście? Zapewne nie raz, nawet niektórzy polscy politycy wchodzą w tę narrację. A partia Xi Jinpinga tylko zaciera ręce. Nie tylko ona.

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

Źródło:
TVN24+

Zgoda Komisji Europejskiej na wsparcie budowy elektrowni jądrowej z polskiego budżetu uruchomiła wśród polityków PiS narrację, że Polska "nisko upadła". Kpią, że skoro musimy pytać Brukselę o zgodę na wydanie własnych pieniędzy, to "tak właśnie wygląda suwerenność Polski w praktyce". O istotnej rzeczy nie informują.

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Źródło:
Konkret24

Władze Chersonia szykują się do ucieczki, wysyłają już swoje rodziny do Polski - tak ma wynikać z posiedzenia rady miasta, z którego zapis rzekomo wyciekł do sieci. Nagranie rzeczywiście istnieje, lecz reszta to rosyjska fałszywka. Jej główne cele są trzy.

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

Źródło:
Konkret24

Elon Musk - wspierany przez czołowych amerykańskich polityków - bije na alarm i oskarża Komisję Europejską o próbę cenzurowania platformy X. Za cenzurę uznał bowiem nałożoną na serwis przez Brukselę dotkliwą karę. Wyjaśniamy, dlaczego X ją otrzymał i co naprawdę leży u podstaw takiej decyzji KE.

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie z Lublina ma być rzekomym dowodem na niedawne spotkanie Jarosława Kaczyńskiego z Grzegorzem Braunem. Obraz ten wpisuje się w debatę o ewentualnej koalicji PiS z Konfederacją Korony Polskiej - lecz wielu internautów ostrzega, że nie jest prawdziwy. Analiza za pomocą narzędzi do weryfikacji materiałów AI nie pozostawia wątpliwości.

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Źródło:
Konkret24