Ofiara COVID-19 obwinia niezaszczepionych? Bohaterka reality show i fałszywy przekaz

Ofiara COVID-19 obwinia niezaszczepionych? Sprawdzamy popularny wpisShutterstock

Na stronie internetowej telewizji CNN miał się rzekomo ukazać tekst, w którym 40-letnia ofiara COVID-19 "obwinia za to niezaszczepionych". Ale widok strony sfałszowano, a zdjęcie bohaterki telewizyjnego reality show wykorzystano do rozpowszechniania antyszczepionkowego przekazu.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Ponad tysiąc polubień i blisko 200 udostępnień miał twitterowy wpis z 5 września, do którego załączono zrzut ekranu internetowego artykułu opatrzonego logo CNN. Na zdjęciu ilustrującym ów tekst widać otyłą kobietę leżącą na łóżku i oddychającą z pomocą wąsów tlenowych. Tytuł artykułu brzmi: "Ostatnie słowa zdrowej 40-letniej ofiary COVID-19: 'Obwiniam za to niezaszczepionych'".

Słowa, które miała wypowiedzieć kobieta, zacytował również autor tweeta i skomentował złośliwie: "Niezaszczepieni wpychali jej żarcie do buzi całe życie najwyraźniej…". Pod tweetem pojawiło się szybko blisko 200 komentarzy.

fałsz

Wpis na Twitterze ze sfabrykowanym artykułem
Wpis na Twitterze ze sfabrykowanym artykułemWpis na Twitterze ze sfabrykowanym artykułemTwitter

Wielu internautów uwierzyło, że zarówno artykuł, jak i słowa kobiety są prawdziwe. "Ostro jadą z propagandą. Spieszą się, to dobry znak, bo coś im nie idzie zgodnie z pierwotnym planem" (chodzi o szczepienia - red.), "Niezły ma tupet" - komentowali.

Screen z tekstu z logo CNN trafił również na portal Wykop i na jedną z polskich stron publikujących memy.

COVID-19 wraca. "Widzimy wzrost przyjęć". Są to niemal wyłącznie osoby niezaszczepione
COVID-19 wraca. "Widzimy wzrost przyjęć". Są to niemal wyłącznie osoby niezaszczepioneKatarzyna Czupryńska-Chabros | Fakty po południu TVN24

Przeróbka z importu

Zrzut ekranu rzekomego artykułu CNN wstawiliśmy do wyszukiwarki Google Grafika. Wśród wyników było wiele przykładów wykorzystania tego screena w angielskojęzycznych postach w mediach społecznościowych i na stronach z memami. "Słowo kluczowe: 'zdrowa'" - napisał autor popularnego wpisu na Twitterze z 26 sierpnia.

Rzekomy screen artykułu CNN trafił też na Facebooka i Instagrama. W jednym z wpisów z 26 sierpnia w tym ostatnim portalu polubiło go ponad 2 tys. internautów.

fałsz

Post z tym samym zrzutem ekranu rozsyłali wcześniej angielskojęzyczni internauci
Post z tym samym screenem rozsyłali wcześniej angielskojęzyczni internauciPost z tym samym zrzutem ekranu rozsyłali wcześniej angielskojęzyczni internauciInstagram

Jednak taki artykuł nigdy nie pojawił się na witrynie telewizji CNN. To przeróbka - w zamyśle twórców zapewne satyryczna. Spowodowała jednak to, że internauci wyśmiewają się z kobiety zmagającej się z otyłością.

Bohaterka reality show w TLC

Już w komentarzach pod wyżej opisanymi postami wielu internautów zauważało, że to sfabrykowany tekst z logo CNN. Niektórzy zamieszczali linki do artykułów serwisów fact-checkingowych, np. Reuters Fact Check, które informowały o tym fejku.

O tym, że mamy do czynienia z satyrą - dodajmy: niewysokich lotów - świadczy lead sfałszowanego artykułu: "Sheila Johnson żyła tak, jak żyłby każdy zdrowy Amerykanin, budząc się o 6 rano, by zjeść tuzin jajek, 36 naleśników, 40 kiełbasek i popijając to galonem syropu klonowego". Dalej autor przekonuje, że przed śmiercią kobieta przekonywała swojego sąsiada do szczepień. Ten odmawiał - tłumaczył, że jest w dobrym stanie zdrowia.

Korzystając z wyszukiwarki Google, można ustalić, kim jest ta kobieta. Wśród wyników są linki do artykułów o Cindy Veli, bohaterce amerykańskiego reality show "My 600-lb Life" telewizji TLC. W Polsce program ten jest znany pod tytułem "Historie Wielkiej Wagi". Każdy odcinek serii to historia roku życia osoby zmagającej się z zaawansowaną otyłością. Skrót odcinka z udziałem Cindy Veli jest na profilu TLC na YouTube w poście z 21 stycznia tego roku.

W dostępnych w sieci artykułach o Cindy Veli nie znaleźliśmy wzmianki o tym, jakoby zmagała się z COVID-19 czy w ogóle wypowiadała się na temat tej choroby.

Do wykonania sfałszowanego screena wykorzystano zdjęcie Cindy Deli dostępne m.in. w artykule serwisu looper.comlooper.com

Według portalu gazety "USA Today" przeróbka po raz pierwszy pojawiła się na portalu z memami ifunny.co. Dopiero później trafiła do mediów społecznościowych - gdzie nie była już oznaczana jako satyra. Na stronie CNN nigdy nie opublikowano podobnego tekstu o wypowiedzi bohaterki reality show - co Reutersowi potwierdził rzecznik CNN.

Natomiast do wykonania sfałszowanego screena wykorzystano zdjęcie Cindy Veli dostępne m.in. w artykule serwisu looper.com. Layout strony, która widzimy w fałszywym screenie, nie pochodzi z witryny CNN.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

- Nie dotykaliśmy publicznych pieniędzy - oświadczyła ministra edukacji Barbara Nowacka, odpowiadając na pytanie o finansowanie Campusu Polska Przyszłości w 2023 roku. Jak jednak sprawdziliśmy, zarówno w tamtym, jak i w tym roku samorządy wspierały finansowo organizację Campusu. W 2024 roku zapłaciły w sumie ponad 840 tysięcy złotych.

Campus Polska. "Ani złotówki pieniędzy publicznych"? Sprawdziliśmy

Campus Polska. "Ani złotówki pieniędzy publicznych"? Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Prezydencki minister Marcin Mastalerek, podkreślając osiągnięcia Andrzeja Dudy jako prezydenta, przypomniał, że Duda jest "jedynym prezydentem od wielu lat, który zwiększył swoje kompetencje". To prawda. Mastalerek nie wyjaśnił jednak, dzięki czemu te zmiany były możliwe i jak naruszają prawo. Przypominamy więc.

"Prezydent, który zwiększył swoje kompetencje". Oto jak bardzo

"Prezydent, który zwiększył swoje kompetencje". Oto jak bardzo

Źródło:
Konkret24

W ramach zbiórki na PiS partia zebrała już ponad cztery miliony złotych, a jej politycy chwalą się w sieci dokonanymi przelewami. Były prezes Orlenu, a teraz europoseł PiS Daniel Obajtek deklaruje, że może wpłacać nawet więcej, niż prosił Jarosław Kaczyński. Na jego przykładzie tłumaczymy, ile rzeczywiście posłowie PiS mogą przelać na konto partii.

Obajtek: mogę wpłacić na PiS "więcej niż 5 tysięcy złotych". Może?

Obajtek: mogę wpłacić na PiS "więcej niż 5 tysięcy złotych". Może?

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych - również w polskich - generuje nagranie z lotniska na Wyspach Kanaryjskich. Według internautów film pokazuje, że rząd Hiszpanii "zamknął wszystkie lotniska" na tych wyspach i wpuszcza na kontynent tylko migrantów z Afryki. Wielu wierzy w ten fałszywy, wręcz absurdalny przekaz.

Lotniska na Wyspach Kanaryjskich zamknięte z powodu imigrantów? Sprawdzamy

Lotniska na Wyspach Kanaryjskich zamknięte z powodu imigrantów? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

"Powielaczowe prawo minister Leszczyny", "furtka Tuska" - tak komentowane są opublikowane kilka dni temu wytyczne Ministerstwa Zdrowia w sprawie dostępu do aborcji. Czy słusznie? Prawnicy tłumaczą, o co w nich chodzi. I dlaczego "zmiana realiów" nie oznacza wcale zmiany prawa.

"Furtka Tuska"? Czy wytyczne rządu w sprawie aborcji zmieniają prawo

"Furtka Tuska"? Czy wytyczne rządu w sprawie aborcji zmieniają prawo

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen zaczął już swoją kampanię jako kandydat na prezydenta w wyborach w 2025 roku. Prowadząc taką autopromocję czy prekampanię, polityk Konfederacji wykorzystuje - zdaniem ekspertów - "szarą strefę polskiej polityki". A raczej polskiego prawa, bo żadne przepisy tego nie zakazują i żadne nie przewidują kar.

Mentzen ruszył z kampanią,"łamiąc prawo"? Oto "szara strefa polskiej polityki"

Mentzen ruszył z kampanią,"łamiąc prawo"? Oto "szara strefa polskiej polityki"

Źródło:
Konkret24

Poseł Marcin Warchoł ogłosił, że rząd "wprowadzi nowy podatek audiowizualny". To nieprawda. W rządowych dokumentach postuluje się likwidację abonamentu radiowo-telewizyjnego i finansowanie mediów publicznych wprost z budżetu państwa. Samego projektu odpowiedniej ustawy jeszcze nie ma.

Rząd Tuska wprowadza "nowy podatek audiowizualny"? Wyjaśniamy

Rząd Tuska wprowadza "nowy podatek audiowizualny"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Według posła Zbigniewa Boguckiego z PiS Donald Tusk rzekomo zakończył projekt budowy portu kontenerowego w Świnoujściu. Nic jednak nie wskazuje na to, by odziedziczony po Zjednoczonej Prawicy projekt budowy portu w Świnoujściu został "zaorany".

Bogucki: Tusk "zaorał" port kontenerowy w Świnoujściu. Sprawdzamy, co się dzieje z projektem

Bogucki: Tusk "zaorał" port kontenerowy w Świnoujściu. Sprawdzamy, co się dzieje z projektem

Źródło:
Konkret24

Jak to jest z liczebnością obecnego rządu Donalda Tuska? Według opozycji za czasów Zjednoczonej Prawicy gabinety nie były tak liczne jak teraz. A według ministry Katarzyny Kotuli liczebność rządu Tuska wcale nie jest rekordowa. Policzyliśmy więc - do rekordu brakuje niewiele.

"Rekordowo" liczny rząd Tuska? Policzyliśmy

"Rekordowo" liczny rząd Tuska? Policzyliśmy

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w Southport nożownik zabił troje dzieci, przez Wielką Brytanię przeszła fala protestów, w ich wyniku niektórym uczestnikom wytoczono sprawy sądowe. Zapadające teraz wyroki są wykorzystywane do szerzenia fałszywych, antymigranckich przekazów, jakoby za wymachiwanie brytyjską flagą czy okrzyki o "odzyskaniu kraju" karano obywateli więzieniem. To nieprawda, wyroki dotyczą innych czynów.

Kara więzienia za patriotyczne zachowania obywateli? Nie za to

Kara więzienia za patriotyczne zachowania obywateli? Nie za to

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych generuje zdjęcie rzekomo zrobione w pociągu polskim kibicom jadącym na mecz piłkarski. Uwagę przyciąga stolik między fotelami. Jednak nie są to polscy kibice.

"Zakupy młodzieży w Warsie"? To nie Wars i nie pociąg Warszawa-Szczecin

"Zakupy młodzieży w Warsie"? To nie Wars i nie pociąg Warszawa-Szczecin

Źródło:
Konkret24

Zaczęła się zbiórka na PiS. Partia po odrzuceniu przez PKW sprawozdania jej komitetu wyborczego podała konto do wpłat. Prosi wpłacających o podanie numeru PESEL - co budzi wątpliwości ekspertów. Na co zezwala prawo, jeśli chodzi o finansowe wpieranie partii, a czego zabrania? Wyjaśniamy.

"Narodowa zrzuta" na PiS. Co jest, a co nie jest prawnie dozwolone

"Narodowa zrzuta" na PiS. Co jest, a co nie jest prawnie dozwolone

Źródło:
Konkret24

"Zabrali PiS całą subwencję", "PiS pozbawione subwencji w całości" - taki przekaz niesie się w sieci, a podgrzewają go politycy partii Jarosława Kaczyńskiego. To jednak błędna interpretacja decyzji PKW o odrzuceniu sprawozdania Komitetu Wyborczego PiS. Bo decyzja o rocznej subwencji dla partii PiS jeszcze nie zapadła.

PiS "pozbawiony całej subwencji"? Jeszcze nie

PiS "pozbawiony całej subwencji"? Jeszcze nie

Źródło:
Konkret24

Decyzja Państwowej Komisji Wyborczej sprawia, że w najbliższych latach Prawo i Sprawiedliwość może stracić kilkadziesiąt milionów złotych. Pokazujemy, ile dokładnie.

PKW odrzuciła sprawozdanie z kampanii PiS. Ile straci partia?

PKW odrzuciła sprawozdanie z kampanii PiS. Ile straci partia?

Źródło:
Konkret24

Odrzucenie przez Państwową Komisję Wyborczą sprawozdania finansowego Komitetu Wyborczego PiS nie zakończy sprawy wielkości środków należnych tej partii z budżetu państwa. Eksperci ostrzegają przed problemami prawnymi, których rozwiązania na darmo szukać w przepisach.

PKW odrzuca sprawozdanie komitetu PiS, co dalej? Jest prawna dziura

PKW odrzuca sprawozdanie komitetu PiS, co dalej? Jest prawna dziura

Źródło:
Konkret24

Ministra klimatu Paulina Hennig-Kloska powtórzyła rozpowszechnianą od jakiegoś czasu informację, jakoby gospodarka drzewna przynosiła 6 procent polskiego PKB. Tymczasem zarówno sam resort klimatu, jak i poproszony przez nas o wyliczenia GUS podają niemal trzykrotnie mniejszy udział.

Ministra klimatu: gospodarka drzewna to 6 procent PKB. Nieprawda, mniej

Ministra klimatu: gospodarka drzewna to 6 procent PKB. Nieprawda, mniej

Źródło:
Konkret24

Donald Tusk przyznał, że w Sejmie brak większości dla liberalizacji prawa aborcyjnego. Paweł Zalewski, poseł Polski 2050 i wiceminister obrony, komentując te słowa, przypomniał więc pomysł swojego ugrupowania na rozwiązane problemu - referendum. Według niego w obecnej sytuacji to "jedyna alternatywa". Otóż nie.

Referendum "jedyną alternatywą" w sprawie aborcji? Nie. Gdzie jest pułapka

Referendum "jedyną alternatywą" w sprawie aborcji? Nie. Gdzie jest pułapka

Źródło:
Konkret24

Były minister nauki Przemysław Czarnek przekonuje, że dotacje, które przyznawał w ramach programu willa plus, były "inwestycją w oświacie", że te inwestycje "świetnie działają", że obecne kierownictwo MEN potwierdza, że dotacje "wydatkowane są w sposób zgodny z prawem". Trzy twierdzenia - wszystkie nieprawdziwe.

Czarnek o willi plus: "inwestycje w oświacie", "świetnie działają". Nieprawda

Czarnek o willi plus: "inwestycje w oświacie", "świetnie działają". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

"Kto nie zapłaci za dostęp do dziennika, nie będzie mógł dać usprawiedliwienia dziecku" - taki alarmujący przekaz rozsyłają w ostatnich dniach internauci. Ale to nieprawda. Historia powstała po informacji opublikowanej przez jednego z operatorów e-dziennika.

"E-dziennik będzie płatny"? Wyjaśniamy

"E-dziennik będzie płatny"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Niecały rok po wygranej w wyborach Tuska Niemcy piszą nam podręczniki historii?", "rząd Tuska dał zielone światło dla niemieckiej polityki historycznej" - taki przekaz rozpowszechniają politycy PiS i Konfederacji. Powodem jest czwarta część podręcznika do historii dla szkół podstawowych. Co stoi za tą manipulacją polityków? Historia - nomen omen - powstawania tej serii podręczników wiele wyjaśnia.

"Niemcy piszą nam podręczniki historii"? O co chodzi z tą książką

"Niemcy piszą nam podręczniki historii"? O co chodzi z tą książką

Źródło:
Konkret24

"I to jest właściwa postawa!", "tak samo każdy powinien w Polsce Tuska traktować" - komentują internauci nagranie, na którym widać rzekomo, jak właściciel angielskiego baru wyrzuca z niego premiera Keira Starmera. Rzeczywiście, była taka sytuacja, ale nie teraz i nie z premierem.

Premier Wielkiej Brytanii "wywalony z pubu"? Kiedy powstał ten film

Premier Wielkiej Brytanii "wywalony z pubu"? Kiedy powstał ten film

Źródło:
Konkret24

Wystarczyło zaledwie kilka godzin, by stworzony przez kremlowską propagandę przekaz trafił na strony polskich serwisów w niemal niezmienionej formie. - Clickbait zwyciężył ze zdrowym rozsądkiem - ocenia ekspert od rosyjskiej dezinformacji. Oto historia o walkach w obwodzie kurskim, doniesieniach "Izwiestii", NATO i polskich służbach.

"NATO pomogło". Jak rosyjska propaganda przeniknęła do polskich serwisów

"NATO pomogło". Jak rosyjska propaganda przeniknęła do polskich serwisów

Źródło:
Konkret24