Demonstracje są nieliczne, protestujący to banda dzieciaków w wieku szkolnym, a organizatorem protestów jest zdrajca - to główne narracje rosyjskiej propagandy mającej dyskredytować protesty w obronie Aleksieja Nawalnego. Powielają je telewizje i portale zależne od Kremla, także na Zachodzie.
Umniejszanie znaczenia protestów i szkalowanie Aleksieja Nawalnego - według portalu EUvsDisinfo to najważniejsze cele przyświecające rosyjskiej machinie propagandowej relacjonującej protesty w obronie Aleksieja Nawalnego. Opozycjonistę aresztowano zaraz po przylocie z Niemiec, gdzie leczył się po zatruciu środkiem nowiczok, a 2 lutego sąd w Moskwie skazał go na 3,5 roku więzienia.
Portal EUvsDisinfo prowadzony jest przez unijny zespół zadaniowy East StratCom Task Force i opisuje przykłady rosyjskiej propagandy i dezinformacji. Według portalu w pierwszym tygodniu lutego sprawa Nawalnego była w centrum prokremlowskich działań dezinformacyjnych. Jedna trzecia fake newsów i manipulacji zebranych w tym tygodniu przez portal była poświęcona liderowi dysydentów i protestom w jego obronie.
Zaledwie 300 demonstrantów. Skąd więc 2 tys. zatrzymanych?
Pomniejszanie skali protestów i pokazywanie ich jako fiasko opozycji - to misja realizowana we wszystkich dostępnych rosyjskiej dezinformacji kanałach. Część mediów koncentruje się na nagłaśnianiu opinii, że w protestach wzięło udział bardzo niewielu uczestników. "Krótko mówiąc, to porażka i rozczarowanie. Żadnej koordynacji, żadnych liczb, delikatnie mówiąc. Ze wszystkimi dziennikarzami i obserwatorami policzono zaledwie dwa tysiące. A i tak w to wątpię" - komentował dla serwisu gazeta.ru politolog Aleksiej Martynow
"Toczy się coś na kształt pokręconej aukcji, w której rosyjskie władze próbują się wzajemnie przebijać" - komentuje EUvsDisinfo. Jako "zwycięzcę" tej rywalizacji wskazuje Moskiewski Miejski Departament Bezpieczeństwa Regionalnego, który twierdził, że w demonstracjach 31 stycznia wzięło udział 300 osób. Tymczasem z danych moskiewskiej policji zebranych przez organizację pozarządową OVD-Info wynika, że blisko 2 tys. osób zostało zatrzymanych.
"Proszę policzyć" - zachęca EUvsDisinfo.
"Mamusiowi rewolucjoniści" - przezwisko importowane z Białorusi
Rosyjskie media starają się ponadto umniejszać znaczenie protestów, przedstawiając je jako popularne wśród nieletnich - w domyśle: niedojrzałych - obywateli. Gazety o profilu nacjonalistycznym takie jak tsargrad.tv używają terminu "Kuby Nawalnego", by jeszcze podkreślić, że protestujący to dzieci w wieku szkolnym.
Wykorzystywane jest też określenie "mamusiowi rewolucjoniści". "Pojawiło się w sierpniu ubiegłego roku na określenie protestów na Białorusi, teraz jest stosowane do ogólnokrajowych protestów w Rosji" - wyjaśnia EUvsDisinfo. Portal przytacza fragment artykułu na stronie tsargrad.tv o tym, że pewna "gwiazda TikToka" została aresztowana po zdewastowaniu samochodu należącego do FSB. W tekście czytamy, że ten "mamusiowy rewolucjonista" zaczął jęczeć w sieci: "szczerze mówiąc, jestem przerażony...".
W ocenie EUvsDisinfo przedstawianie uczestników protestów jako bandy dzieciaków w wieku szkolnym służy dwóm celom. Po pierwsze, tworzy obraz sprzeciwu jako czegoś niedojrzałego. Po drugie, sugeruje, że dzieci w wieku szkolnym są niczym innym jak pionkami w wojnie informacyjnej prowadzonej przez Zachód, liberałów, Chiny lub samego Nawalnego.
"Kto pociąga za sznurki, nie ma znaczenia; ważnym zadaniem jest stworzenie wizerunku protestów, którym brakuje autentycznego poparcia społecznego" - podsumowuje portal.
Oskarżanie Nawalnego o zdradę
Kolejną zauważalną narracją jest próba demonizacji Nawalnego poprzez określanie go "agentem" lub "narzędziem" zależnym od obcych sił. 1 lutego w państwowej telewizji RT pokazano nagranie z monitoringu. Źródłem filmu miała być rosyjska tajna policja FSB. Zgodnie z interpretacją RT nagranie pokazywało spotkanie sprzed ośmiu lat między współpracownikiem Nawalnego a brytyjskim szpiegiem.
Narrację o "agencie" powiela portal South Front - według EUvsDisinfo główny kanał rosyjskiej dezinformacji w języku angielskim. "Rosja jawi się jako jeden z najbardziej wolnych i tolerancyjnych krajów na świecie, a Nawalny wciąż nie doczekał się wyroku za zdradę" - napisano w artykule portalu.
Jako dowód rzekomej lojalności Nawalnego wobec obcych mocarstw podaje się nawet to, że jego rozprawy są obserwowane przez zachodnich dyplomatów. Gruzińska edycja portalu Sputnik uznała komunikat Ambasady Stanów Zjednoczonych w sprawie demonstracji skierowany do społeczności amerykańskiej w Moskwie za dowód zaangażowania ambasady w protest.
EUvsDisinfo zwraca też uwagę, że powtarzającym się elementem narracji wokół protestów jest określanie ich "nielegalnymi". "Artykuł 31 rosyjskiej konstytucji przyznaje obywatelom Rosji prawo do gromadzenia się i publicznego wyrażania swoich poglądów" - przypomina autor artykułu.
Autor: oprac. Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24, EUvsDisinfo; zdjęcie: Alexander Demianchuk/PAP/EPA