13 projektów ustaw prezydenta. Wszystkie w "sejmowej zamrażarce"? Sprawdzamy

28 listopada na stronie prezydenta Karola Nawrockiego przedstawiono listę 13 projektów ustaw - wszystkich przygotowanych przez prezydenta i jego urzedników - które miały trafić do "sejmowej zamrażarki". "Rządzący krytykują stosowanie weta przez Prezydenta, podczas gdy jednocześnie własnym 'wetem' objęli sto procent jego projektów" - napisano.

W niedzielę 30 listopada doradca prezydenta Alvin Gajadhur, mówił w programie "Śniadanie Rymanowskiego" w Polsat News: "Pan prezydent skierował kilkanaście projektów ustaw, które trafiły gdzie? No do zamrażarki marszałka Sejmu. Nawet marszałek Czarzasty mówił o jakimś wecie marszałkowskim. To w ogóle niespotykane określenie, którego nie ma w konstytucji - weto marszałkowskie". Później, w reakcji na słowa wicemarszałka Sejmu Piotra Zgorzelskiego, Gajadhur stwierdził: "Ale wy to chowacie do zamrażarki. Nawet o tym nie dyskutujecie w Sejmie".

"13 projektów [ustaw] prezydenta jest procedowanych" - zapewniał 2 grudnia w "Rozmowie Piaseckiego" TVN24 marszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty. "Skąd ta panika?" - retorycznie pytał marszałek.

"Sejmowa zamrażarka" to potoczne określenie projektów ustaw, nad którymi nie trwają prace. Zamiast trafić pod obrady i być procedowane, mogą przez długi czas pozostawać bez dalszego biegu. To nie jest ani termin prawny, ani oficjalna nazwa, tylko potoczne określenie dotyczące procesu legislacyjnego w Sejmie - a konkretnie: działań marszałka Sejmu. By zrozumieć, o co chodzi, trzeba znać początek procesu legislacyjnego.

Otóż: projekty ustaw - poselskie, rządowe czy prezydenckie - wraz z uzasadnieniem najpierw trafiają do marszałka Sejmu. Zgodnie z regulaminem Sejmu może on skierować projekt do analizy do Biura Legislacyjnego i Biura Analiz Sejmowych lub do konsultacji, np. organizacji pozarządowych. Po otrzymaniu tych analiz i wyników konsultacji marszałek Sejmu może także zwrócić wnioskodawcy projekt, jeśli uzasadnienie nie spełnia wymogów formalnych.

Wysłanie projektu do analiz lub konsultacji wstrzymuje rozpatrywanie tych projektów - do momentu otrzymania zamówionych analiz. Dlatego to od marszałka Sejmu zależy, kiedy projekt zostanie skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu lub w komisjach sejmowych. Do momentu, aż nie zostanie tam skierowany, czyli nie zostanie mu nadany numer druku sejmowego, posłowie nie mogą zacząć prac nad projektem - i wtedy mówi się, że czeka on w "zamrażarce". Gdy projekt ma już nadany numer druku i jest już procedowany w komisji sejmowej, a nawet przez nią głosowany, nie można mówić, że jest w "sejmowej zamrażarce", ponieważ trwają już nad nim prace.

Z kolei marszałek Czarzasty mówił w swoim orędziu 21 listopada o "marszałkowskie wecie", które ma polegać właśnie na tym, że po złożeniu projektu ustawy w Sejmie marszałek oceniałby - zgodnie ze swoimi słowami - "czy projekty ustaw mają realne źródła finansowania, czy służą tylko grze politycznej i skłóceniu obywateli". Projekty, które uzna za "populistyczne", zwracałby do wnioskodawców. Prawnicy, z którymi rozmawiała redakcja Konkret24, potwierdzają, że to rozwiązanie może budzić wątpliwości.

Sprawdziliśmy więc, jak wyglądają prace nad 13 projektami ustaw prezydenta Karola Nawrockiego, które wpłynęły do Sejmu (stan na 1 grudnia 2025 roku - tak podaje strona Sejmu, dotyczy to wszystkich omawianych projektów).

Nie jest prawdą, że nic wokół nich nie zostało zrobione. Po ponad 100 dniach prezydentury Karola Nawrockiego większość - dziewięć projektów - ma nadane numery druków. Są na początkowym etapie legislacji. Nad dwoma z nich głosowano już w Sejmie: projekt "Tak dla CPK" nie został odrzucony przez posłów, ale propozycja zmiany ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy już tak. Wszystkie projekty bez nadanego numeru druku są obecnie opiniowane, a w trzech przypadkach poproszono wnioskodawców o uzupełnienie uzasadnienia.

W projekcie ustawy prezydent Nawrocki proponuje m.in. ukończenie budowy lotniska pod Baranowem do grudnia 2031 roku, rozwój linii kolejowych oraz zamknięcie stołecznego Lotniska Chopina do końca 2032 roku.

Projekt wpłynął do Sejmu 8 sierpnia 2025 roku. Nadano mu numer druku (1631). 20 sierpnia skierowano go do zaopiniowania przez organizacje samorządowe. 5 września trafił do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu. Większość posłów (211) zagłosowała przeciw odrzuceniu projektu ustawy w pierwszym czytaniu (za było 203, wstrzymało się 12). Projekt trafił do Komisji Infrastruktury.

Głównym celem projektu ustawy jest zwolnieniu z podatku dochodowego rodziców dwójki i więcej dzieci do progu 140 tys. zł. Taki projekt wpłynął do Sejmu 11 sierpnia (numer druku 1898). 20 sierpnia skierowano go do zaopiniowania przez organizacje samorządowe. 4 listopada projekt skierowano do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu.

Złożony przez prezydenta projekt ustawy między innymi zakłada wydłużenie moratorium na sprzedaż ziemi rolnej, która należy do państwa. Moratorium wygasa w 2026 roku.

11 sierpnia 2025 projekt prezydenta Nawrockiego wpłynął do Sejmu (numer druku 1632). Po zakończonych konsultacjach społecznych 24 września skierowano go do pierwszego czytania w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

W tym projekcie Nawrocki zaproponował przedłużenie obowiązywania mechanizmu ceny maksymalnej za energię elektryczną na kolejny okres, czyli od początku października do końca grudnia 2025 roku oraz skasowaniu m.in. opłaty OZE i mocowej czy obniżenie kosztów dystrybucji.

Do Sejmu projekt wpłynął 21 sierpnia (druk nr 1633). 24 września, został skierowany do pierwszego czytania w Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych.

W prezydenckim projekcie zmian ustawy o pomocy dla obywateli Ukrainy m.in. zaproponowano, że dostęp do świadczeń i ochrony zdrowia przysługiwać będzie wyłącznie pracującym i opłacającym składki w Polsce. Zawierał też zapisy umożliwiające ściganie osób szerzących "ideologię banderowską".

25 sierpnia projekt prezydenta wpłynął do Sejmu (druk nr 1726). 2 września trafił do konsultacji społecznych. 6 października skierowano go do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu. To zaczęło się 17 października, a dokończono je na kolejnym posiedzeniu 7 listopada. I to właśnie wtedy Sejm zagłosował za odrzuceniem projektu. Za było 244 posłów, przeciw - 198, trójka posłów wstrzymała się.

W kolejnej inicjatywie ustawodawczej prezydent Nawrocki proponuje utworzenie Funduszu Rozwoju Technologii Przełomowych, który z budżetem 5 mld zł rocznie. Celem nowego funduszu byłoby wsparcie polskich firm rozwijających technologie o znaczeniu strategicznym np. sztuczną inteligencję, komputery kwantowe czy biotechnologię i produkcję leków.

1 września wpłynął do Sejmu (druk nr 1676), już tydzień później rozpoczęło się opiniowanie projektu przez organizacje samorządowe. 14 października projekt trafił do pierwszego czytania w Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.

Prezydent Karol Nawrocki 29 września złożył do Sejmu projekt nowelizujący ustawę o Instytucie Pamięci Narodowej oraz Kodeks karny. Zmiany mają polegać m.in. na dodaniu w Kodeksie do artykułu, który przewiduje karę do 3 lat pozbawienia wolności za propagowanie totalitaryzmów i nawoływanie do nienawiści, frazy: "Tej samej karze podlega, kto publicznie propaguje (…) ideologię Organizacji Ukraińskich Nacjonalistów frakcji Bandery i Ukraińskiej Armii Powstańczej lub ideologię nawołującą do użycia przemocy w celu wpływania na życie polityczne lub społeczne". Propozycja wzbudziła spore kontrowersje i reakcję ze strony ukraińskiej ambasady.

Projekt wpłynął do Sejmu 29 września (druk nr 1760). Konsultacje społeczne trwały od 30 września do 30 października. 6 października dokument skierowano do pierwszego czytania na plenarnym posiedzeniu Sejmu.

Kolejnym pomysłem zmian ustawodawczych prezydenta Nawrockiego jest wydłużenie procesu przyznawania obywatelstwa. Zgodnie z propozycją, osoba starająca się o polskie obywatelstwo musiałaby nieprzerwanie przebywać w Polsce przez minimum 10 lat. Obecne przepisy stanowią, że minimalny okres takiego pobytu to trzy lata.

Projekt wpłynął do Sejmu 29 września (druk nr 1759). Już 3 października został skierowany do zaopiniowania przez organizacje samorządowe. 4 listopada projekt skierowano do pierwszego czytania w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.

Kolejna inicjatywa ustawodawcza prezydenta znana pod hasłem, "Tak! Dla Polskich portów" ma zobowiązać rząd do realizacji kluczowych inwestycji chroniących strategiczne i gospodarcze interesy państwa. Chodzi m.in. o budowę głębokowodnego terminala w Świnoujściu, Portu Zewnętrznego w Gdyni czy pływającego po Zatoce Gdańskiej terminala FSRU.

Projekt wpłynął do Sejmu 21 października. Obecnie nie ma jeszcze nadanego numeru druku. Z sejmowej strony wiemy, że 22 października projekt został skierowany do opinii Biura Legislacyjnego. 27 października skierowano go do opinii w sprawie oceny skutków regulacji do Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji. Tego samego dnia przekazano projekt do zaopiniowania m.in. prokuratorowi generalnemu, Krajowej Radzie Radców Prawnych, Krajowej Radzie Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa, Rzecznikowi Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz organizacjom samorządowym.

4 listopada zwrócono się do przedstawiciela wnioskodawców o uzupełnienie uzasadnienia. Chodzi o skutki finansowe wprowadzenia w życie ustawy.

Konsultacje społeczne projektu rozpoczęły się 27 października, a zakończyły 26 listopada.

Jeden z projektów prezydenta skierowany jest do emerytów. Zakłada wprowadzenie w przyszłym roku podwyżki minimalnej emerytury o 150 zł. Także 13. i 14. emerytura miałby wzrosnąć o 150 zł i ich podwyżki na takim poziomie miałyby być gwarantowane ustawą.

4 listopada projekt wpłynął do Sejmu, gdzie otrzymał numer druku 1956. Według informacji na sejmowej stronie trwają konsultacje społeczne projektu, które potrwają do 5 grudnia.

"Projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu obniżenia kosztów energii elektrycznej oraz finansowaniu systemów wsparcia energetyki ze środków z handlu uprawnieniami do emisji CO2" ma być realizacją jednej z kluczowych obietnic wyborczych Nawrockiego - obniżenie ceny energii o 33 proc. Jednak pierwotna deklaracja Karola Nawrockiego dotyczyła faktycznego spadku ceny prądu w ciągu pierwszych 100 dni prezydentury, a nie jedynie złożenia projektu ustawy.

Prezydencki projekt wpłynął do Sejmu 12 listopada i jest jednym z czterech, które jeszcze nie otrzymały numeru druku. Już w dniu wpłynięcia został skierowany do opinii Biura Legislacyjnego, a dwa dni później został skierowany do opinii do Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji. 17 listopada projekt przekazano do zaopiniowania m.in. Krajowej Radzie Radców Prawnych, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Narodowemu Bankowi Polskiemu, Krajowej Izbie Gospodarczej, Radzie Dialogu Społecznego, Federacji Konsumentów oraz organizacjom samorządowym.

21 listopada "zwrócono się do przedstawiciela wnioskodawców o uzupełnienie uzasadnienia" projektu. Równolegle do tego procesu trwają konsultacje społeczne. Rozpoczęły się 13 listopada, a zakończą się 12 grudnia.

Prezydent proponuje także nowelizację ustawy prawo o ruchu drogowym. Chodzi o "dostosowanie obowiązującego prawa do postępu technologicznego w branży motoryzacyjnej, a jednocześnie wprowadzenie rozwiązań deregulacyjnych w prawie, które mogą usprawnić proces prowadzenia prac badawczych nad pojazdami samochodowymi wyposażonymi w nowoczesne systemy zautomatyzowania", tłumaczy kancelaria prezydenta.

7 listopada projekt nowelizacji wpłynął do Sejmu. Nie ma jeszcze numeru druku. W dniu wpłynięcia zajęło się nim Biuro Legislacyjne, niecały tydzień później skierowano go do opinii w sprawie oceny skutków regulacji do Biura Ekspertyz i Oceny Skutków Regulacji. 17 listopada projekt wysłano do opinii m.in. Krajowej Radzie Radców Prawnych, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Izbie Gospodarczej, Prokuratorii Generalnej RP, Radzie Dialogu Społecznego oraz organizacjom samorządowym. 21 listopada zwrócono się do przedstawiciela wnioskodawców o uzupełnienie uzasadnienia ustawy.

W międzyczasie trwają konsultacje społeczne projektu. Mają potrwać do 12 grudnia.

Ustawa o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym to najnowsza legislacyjna propozycja Karola Nawrockiego. Zakłada zwiększenie limitu kwoty możliwej do przekazania w 2025 roku Narodowemu Funduszowi Zdrowia z Funduszu Medycznego. Rzecznik prezydenta poinformował, że chodzi o kwotę 3,5 mld zł. Nowelizacja przewiduje powołanie dwóch subfunduszy Funduszu Medycznego: subfunduszu infrastruktury bezpieczeństwa, który finansowałby inwestycje związane z zapewnieniem ciągłości i bezpieczeństwa funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w sytuacjach kryzysowych, w tym działań wojennych oraz subfunduszu chorób rzadkich u dzieci, który zapewniałby stałe finansowanie dla leczenia pacjentów do ukończenia 18 roku życia.

Prezydencki projekt stanowił alternatywę wobec rządowego projektu nowelizacji Funduszu Medycznego. Ten drugi został już uchwalony i 28 listopada został przekazany prezydentowi do podpisu.

Wróćmy jednak do ścieżki legislacyjnej nowelizacji zaproponowanej przez prezydenta. Projekt wpłynął do Sejmu 18 listopada i obecnie nie ma numeru druku sejmowego. Według informacji na sejmowej stronie 18 listopada projekt skierowano do opinii Biura Legislacyjnego. 24 listopada przekazano go do zaopiniowania m.in. Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Diagnostów Laboratoryjnych, Naczelnej Radzie Lekarskiej, Naczelnej Radzie Pielęgniarek i Położnych, Radzie Dialogu Społecznego oraz organizacjom samorządowym. Brak informacji by trwały konsultacje społeczne projektu.

20 listopada sejmowa Komisja Zdrowia nie zgodziła się na procedowanie tego projektu razem z rządowym pilnym projektem zmian w ustawie o Funduszu Medycznym.