Internauci rozsyłają zestawienie fotografii rzekomo wykonanych w tym samym miejscu. Pierwsza ma przedstawiać inwazję rosyjskich wojsk na Gruzję w 2008 roku, druga jakoby pokazuje Rosjan uciekających z kraju po ogłoszeniu mobilizacji. Zdjęcia powstały w zupełnie innych okolicznościach.
Gruzja: 2008 i 2022 rok - zestawienie dwóch fotografii z takim podpisem pojawiło się 24 września m.in. na twitterowych profilach agencji Nexta i dziennikarki Ii Meurmishviliny. Reporterka Voice of America nawet przypięła tweeta na swoim profilu. Na pierwszym zdjęciu widać kolumnę czołgów stojące na zakręcie asfaltowej drogi. Na czołgach siedzą żołnierze. Obok przejeżdżają dwie wojskowe ciężarówki. Na drugim zdjęciu - na podobnie wyglądającym zakręcie - widać długą kolejkę cywilnych samochodów. Obok nich stoją ludzie - prawdopodobnie pasażerowie, którzy wyszli na chwilę z pojazdów.
fałsz
Zestawienie zdjęć zyskało sporą popularność. W komentarzach zdjęcie opisane jako pochodzące 2008 roku internauci interpretowali jako pokazujące rosyjską inwazję na Gruzję. Zdjęcie z 2022 roku było interpretowane w kontekście aktualnych wydarzeń - kolejek cywilów na granicy rosyjsko-gruzińskiej po ogłoszeniu w Rosji częściowej mobilizacji w związku z wojną w Ukrainie. 29 września reporterka "Faktów" Katarzyna Górniak relacjonowała znad granicy w Kazbegi, że samochody stoją w kolejce długiej na kilkadziesiąt kilometrów. Rosjanie, z którymi rozmawiała, porzucali samochody, by jak najszybciej znaleźć się po "bezpiecznej stronie".
Tweet Nexty miał 9,3 tys. polubień i 2,3 tys. udostępnień. Również na innych profilach budził duże zainteresowanie użytkowników. 27 września fotografię opublikował polski internauta, a ten wpis był wstępem do tzw. nitki tweetów, w której opisał historię swojej podróży koleją transsyberyjską. Tweet również zyskał popularność - polubiło go 2,8 tys. internautów, a blisko 500 podało dalej.
fałsz
Jak sprawdziliśmy, zdjęcie czołgów rzeczywiście powstało w 2008 roku, ale wcale nie przedstawia wjazdu rosyjskich wojsk na terytorium Gruzji. Druga fotografia nie pokazuje aktualnych wydarzeń i nie ma związku z wojną w Ukrainie. Okoliczności powstania obu zdjęć ustaliliśmy dzięki wyszukiwarkom obrazów.
Fotografia czołgów - 2008 rok. Rosyjskie wojska wycofują się z Gruzji
Zdjęcie pokazujące rosyjskie czołgi powstało 23 sierpnia 2008 roku, czyli już po zakończeniu działań wojennych po rosyjskiej inwazji na Gruzję. Wojna zaczęła się w nocy z 7 na 8 sierpnia, trwała do 16 sierpnia.
Na rozpowszechnianym w sieci zestawie zdjęć fotografia jest lustrzanym odbiciem. Oryginał można znaleźć na stronie agencji AP. W opisie czytamy: "Kolumna rosyjskich pojazdów opancerzonych poruszających się w kierunku rosyjskiej Osetii Północnej jest widoczna na obrzeżach Cchinwali, gruzińskiej prowincji separatystycznej Osetii Południowej, sobota, 23 sierpnia 2008. Rosyjskie siły opuściły część Gruzji w piątek w ramach porozumienia o zawieszeniu broni".
O tym, że mamy do czynienia z tą samą fotografią świadczą szczegóły zdjęcia - niebieskie zabudowania, samochód stojący obok, zielona szopa czy żołnierze siedzący na czołgach w takich samych pozach.
Fotografia kolejki na granicy - 2017 rok, zupełnie inne miejsce
Zdjęcie kolejki samochodów nie pochodzi z tego roku i nie ma związku z aktualnymi wydarzeniami w Ukrainie. Najwcześniejsze miejsce jego publikacji, które udało nam się ustalić, to artykuł rosyjskiego serwisu gazety "Komsomolskaja Prawda" z 8 sierpnia 2017 roku o tytule "Korek 400 samochodów na granicy Rosji i Gruzji".
"Duży korek utworzył się w pobliżu przejścia granicznego Wierchnij Lars na granicy rosyjsko-gruzińskiej. Setki samochodów z pasażerami muszą czekać w kolejce przez 6-7 godzin" - informował rosyjski serwis. Według Google Maps, Wierchnij Lars jest oddalony od Cchinwali o około 200 km drogi.
Do tekstu dołączono kilka zdjęć pochodzących z prywatnych profili w mediach społecznościowych - m.in. zdjęcie znane z popularnego teraz zestawienia. Jako źródło fotografii wskazano rosyjskojęzyczny profil na Instagramie. Na profilu nie znaleźliśmy jednak tej fotografii, dlatego nie możemy z całą pewnością ustalić daty jego powstania, nie udało się nam również skontaktować z użytkowniczką tego konta. Jest tam jednak inne zdjęcie z granicy gruzińsko-rosyjskiej wykonane 8 sierpnia i podpisane: "Kolejka na granicy z Gruzją".
Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/Twitter