Nie, raport amerykańskiej agencji nie potwierdza, że "maseczki nie działają"

Amerykańska agencja CDC, jedna z największych i najbardziej wpływowych organizacji ds. zapobiegania chorobom (zwłaszcza zakaźnym), w swoim najnowszym przeglądzie dotyczącym strategii zapobiegania covid (przebadano 3142 amerykańskich hrabstw, z których 2313 wprowadziło nakaz stosowania maseczek), stwierdziła, że nakazy stosowania maseczek nie miały ŻADNEGO istotnego STATYSTYCZNIE wpływu na dzienne wskaźniki zakażeń i zgonów" - informował materiał opublikowany 14 marca na stronie politywatory.com. CDC (Centers for Disease Control and Prevention), czyli Centra Kontroli i Zapobiegania Chorób, to agencja rządu federalnego USA wchodząca w skład Departamentu Zdrowia i Opieki Społecznej.

Dzień później artykuł ze wspomnianej strony, zatytułowany "CDC w swoim najnowszym raporcie oficjalnie potwierdza, że maseczki nie działają!", udostępniono na Facebooku za pośrednictwem stron Anonymous Info Army Poland i Głos Gminny. Tekst publikowali też członkowie facebookowych grup Przebudzona Świadomość / Polska Zjednoczona i Strażnicy wolności. Wpisy zawierające odnośnik do artykułu sam Facebook oznaczył jako "fałszywa informacja". Mimo to wciąż się pojawiają, m.in. w komentarzach na profilu Konkret24.

Twierdzenie, jakoby raport CDC potwierdził nieskuteczność maseczek, krąży nie tylko w polskim internecie. Wcześniej pojawiło się w języku angielskim. Przyjrzała się mu redakcja AFP Fact Check ze Stanów Zjednoczonych - jej artykuł dostępny jest również w języku polskim. Informację o raporcie CDC i maseczkach oceniła jako nieprawdziwą.

Jak się okazuje, źródłem informacji jest artykuł opublikowany na stronie One America News Network (OAN) 7 marca. OAN to skrajnie prawicowy kanał informacyjny i komentatorski popierający byłego prezydenta USA Donalda Trumpa. W przeszłości publikował m.in. materiał rozpowszechniający rosyjską propagandę o wojnie w Syrii, wyemitował wywiad z mężczyzną występującym pod fałszywym nazwiskiem, wbrew przyjętej praktyce dziennikarskiej. Kanał tej stacji na YouTube zawieszono na siedem dni w listopadzie 2020 roku za nieprawdziwe twierdzenie, że istnieje lekarstwo na COVID-19.

Obecnie artykuł o raporcie CDC nie jest dostępny już na stronie OAN. Zachowały się jego kopie w serwisach Wayback Machine i Perma.

Wprowadzający w błąd artykuł odnosił się do raportu CDC opublikowanego 5 marca. Poświęcono go analizie zależności między stanowymi nakazami dotyczącymi masek i pozwoleniem na spożywanie posiłków w restauracjach na miejscu a wzrostem liczby przypadków i zgonów na COVID-19 na poziomie hrabstwa. Przeanalizowano dane epidemiologiczne z okresu marzec-grudzień 2020 roku z ponad 2,3 tys. hrabstw, w których wprowadzono nakaz noszenia masek.

Raport wykazał, że nakaz noszenia maseczek wiązał się ze spadkiem liczby przypadków zachorowań na COVID-19 i liczby zgonów w ciągu 20 dni od wdrożenia nakazu. Za to zezwolenie na ponowne spożywanie posiłków w restauracjach "wiązało się ze wzrostem dziennej liczby przypadków COVID-19 w okresie 41-100 dni po wdrożeniu i wzrostem dziennej liczby zgonów w okresie 61-100 dni po wprowadzeniu tej możliwości".

CDC stwierdza w raporcie, że nakaz noszenia masek i ograniczenie spożywania posiłków w restauracjach może pomóc w ograniczeniu przenoszenia COVID-19 w społeczności oraz zmniejszyć tempo wzrostu liczby przypadków zakażenia i zgonów. Zwłaszcza w połączeniu z innymi działaniami, takimi jak dystans społeczny, higiena rąk, dobra wentylacja pomieszczeń, testowanie, rezygnacja z niepotrzebnych podróży.

Należy podkreślić, że raport nie badał skuteczności działania maseczek - informowała redakcję AFP Fact Check rzeczniczka CDC. Wiele badań naukowych dowiodło bowiem, że odpowiednie maseczki są skuteczne w ochronie przed zakażeniem COVID-19.

O skuteczności różnego rodzaju masek w ochronie przeciw roznoszeniu koronawirusa pisaliśmy w Konkret24 na początku marca.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, AFP FactCheck; zdjęcie: Shutterstock