Program wakacji kredytowych w obecnej wersji wygasa z końcem roku, więc pilne jest ustalenie, czy zostanie przedłużony. Mariusz Błaszczak stwierdził, że nowy Sejm będzie chciał wprowadzić ograniczenia w tym programie. Tymczasem pracujący wciąż rząd Mateusza Morawieckiego zrobił to już w nowelizacji ustawy. Wyjaśniamy.
17 listopada szef sejmowego klubu PiS i pełniący obowiązki minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak skomentował w serwisie X: "Większość sejmowa ograniczy program wakacji kredytowych przedstawiony przez rząd". Tak odniósł się do opublikowanego na profilu Radia Zet cytatu z rozmowy z Andrzejem Domańskim, posłem Koalicji Obywatelskiej i doradcą Donalda Tuska ds. gospodarczych: "Absolutnie nie wykluczamy, że w przyszłym roku pewna forma wakacji kredytowych będzie utrzymana, ale powinna być ona skierowana do osób faktycznie takiej pomocy potrzebujących. Dostęp powinien być limitowany".
Większość sejmowa ograniczy program wakacji kredytowych przedstawiony przez rząd. Kwestią czasu jest kiedy zrobią to samo z 800+ oraz 13 i 14 emeryturą. Zamiast programów społecznych będzie program rotacji na stołkach i podcasty marszałka. https://t.co/fDim0HCHtF
— Mariusz Błaszczak (@mblaszczak) November 17, 2023
Był to skrót wypowiedzi Domańskiego, bo w radiu poseł KO mówił, że jego ugrupowanie nie wyklucza, iż w przyszłym roku pewna forma wakacji kredytowych będzie utrzymana, a według niego powinna być skierowana do osób faktycznie takiej pomocy potrzebujących, ponieważ warunki rynkowe ulegają zmianie, m.in. obniżają się stopy procentowe. I zastrzegł: "Ale oczywiście to będzie jeszcze decyzja rządu i tutaj proszę poczekać na decyzję nowego rządu".
Mariusz Błaszczak wykorzystał jednak tę wypowiedź, by straszyć, że nowa sejmowa większość - czyli Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga i Nowa Lewicy - ograniczy program wakacji kredytowych. To jednak manipulacja, ponieważ sami politycy PiS - członkowie rządu, którego częścią był Mariusz Błaszczak - już od dwóch miesięcy zapowiadali ograniczenia w wakacjach kredytowych na 2024 rok. Mało tego: "ograniczenia katalogu osób uprawnionych do skorzystania z zawieszenia spłaty kredytu" zawarto w projekcie ustawy, który rząd Mateusza Morawieckiego skierował do Sejmu.
Morawiecki o wakacjach kredytowych: "na pewno nie dla wszystkich", "wdrażamy kryterium dochodowe"
Przypomnijmy: wakacje kredytowe to potoczna nazwa możliwości zawieszenia spłaty raty złotowego kredytu hipotecznego. W lipcu 2022 roku tę możliwość wprowadziła ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. W 2022 i 2023 roku kredytobiorcy, którzy spełnili warunki, mogli zawiesić spłatę kredytu łącznie na cztery miesiące w roku: po jednej racie w każdym z kwartałów. Warunki skorzystania z wakacji kredytowych nie dotyczyły ani dochodów kredytobiorcy, ani wysokości kredytu: kredyt musiał być jedynie zaciągnięty przed 1 lipca 2022, a jego spłata miała się kończyć co najmniej po upływie sześciu miesięcy od tej daty.
Program w obecnej wersji wygasa z końcem 2023 roku i jeszcze przed wyborami członkowie rządu byli pytani, czy wakacje kredytowe zostaną przedłużone. Odpowiadali twierdząco, zapowiadając jednocześnie ograniczenie programu, a konkretnie: kryterium dochodowe. Oficjalnie przedłużenie wakacji kredytowych zapowiedział 20 września 2023 premier Mateusz Morawiecki:
Ta decyzja już jest, mogę ją przekazać. Wakacje kredytowe przedłużamy na cały przyszły rok, tylko wdrażamy kryterium dochodowe.
Mówił, że polecił już opracowanie "sprawiedliwych" kryteriów dochodowych. Tego samego dnia w programie "Gość Wydarzeń", zapytany, czy kryterium dochodowe oznacza, że wakacje nie będą dla wszystkich, premier odpowiedział:
Nie dla wszystkich, na pewno nie dla wszystkich. Dlatego, żeby zamożni ludzie, których stać je na spłatę kredytów, nie korzystali z wakacji kredytowych, tylko po prostu spłacali je. Ten próg (dochodowy - red.) jest teraz opracowywany przez Komisję Nadzoru Finansowego.
Waldemar Buda: "będą kryteria, które zaproponujemy w ustawie"
Już wcześniej o kryterium dochodowym mówił minister rozwoju i technologii Waldemar Buda, odpowiedzialny w rządzie za mieszkalnictwo. W wywiadzie dla Interii 12 września przyznał, że "jest zwolennikiem, żeby próg się pojawił dla bardzo dobrze zarabiających". "Dla takich, którzy mają bardzo wysoki kredyt, ale też bardzo duże zarobki, na nieruchomości luksusowe. Natomiast wszystkich tych, którzy zarabiają średnio i mało, wakacje powinny objąć" - mówił minister.
Po wyborach, 19 października, Waldemar Buda potwierdził, że w przygotowywanej przez rząd ustawie są kryteria, choć zapewnił, że "większość osób, które skorzystało z wakacji, będzie mogła z nich skorzystać". W radiowej Trójce mówił:
Będą kryteria, które zaproponujemy w tej ustawie. (...) Nie chcę zdradzać szczegółów (…), ale większość osób, które skorzystało z wakacji, będzie mogła z nich skorzystać. Na dwa miliony osób, które skorzystało z wakacji, między 1,7 mln a 1,75 mln z pewnością z nich skorzysta.
Projekt ustawy przygotowany przez PiS: "ograniczenia katalogu osób uprawnionych"
Projekt nowelizacji ustawy został przekazany do Sejmu 3 listopada, ale izba nie zebrała się już do końca kadencji i dokument uległ dyskontynuacji. W związku z tym rząd raz jeszcze przyjął go w niezmienionej formie - 16 listopada i tego dnia ponownie skierował do Sejmu. Premier Mateusz Morawiecki w mediach społecznościowych zwrócił się do nowego marszałka Sejmu Szymona Hołowni "z prośbą o sprawne procedowanie tej sprawy".
Skierowaliśmy do @KancelariaSejmu projekt ustawy o wakacjach kredytowych na rok 2024! Sejm na kolejnym posiedzeniu powinien zająć się tą ustawą.
— Mateusz Morawiecki (@MorawieckiM) November 16, 2023
Zwracam się do Pana Marszałka @szymon_holownia z prośbą o sprawne procedowanie tej sprawy. 🇵🇱🛡🏠👨👩👧👦 pic.twitter.com/zbHYc6eIBG
W piątek 17 listopada projekt ustawy wpłynął do Sejmu i tego samego dnia został skierowany do Biura Legislacyjnego Sejmu.
Zgodnie z zapowiedziami polityków PiS w nowelizacji ustawy są ograniczenia katalogu osób uprawionych do skorzystania z wakacji kredytowych - choć nie jest to klasyczne kryterium dochodowe. W uzasadnieniu do projektu czytamy: "Proponuje się, aby zawieszenie spłaty na warunkach, jakie obowiązywały w roku 2023, było możliwe także w roku 2024", ale jednocześnie:
W stosunku do obowiązujących regulacji proponuje się jednak wprowadzenie ograniczenia katalogu osób uprawnionych do skorzystania z zawieszenia spłaty kredytu.
Mianowicie kredyt nie może być wyższy niż 800 tys. zł. Jeśli kwota kredytu mieści się w przedziale 400-800 tys. zł, kredytobiorca może skorzystać z wakacji kredytowych tylko wtedy, gdy wydatki związane z obsługą miesięcznej raty kapitałowej i odsetkowej kredytu przekraczają połowę średniego miesięcznego dochodu jego gospodarstwa domowego. Warunki dla kredytów niższych niż 400 tys. pozostają bez zmian.
Tak więc Mariusz Błaszczak, pisząc 17 listopada, że to większość sejmowa ograniczy program wakacji kredytowych, manipulował - bo tego samego dnia do Sejmu wpłynął projekt nowelizacji ustawy autorstwa rządu Mateusza Morawieckiego, który już zakłada ograniczenia w programie.
Źródło: Konkret24