UE jest apodyktyczna tylko wobec "krajów głównie ze wschodniej Europy"? Sprawdziliśmy

UE jest apodyktyczna tylko wobec "krajów głównie ze wschodniej Europy"? Sprawdziliśmy G. Fessy / CJUE

Unia Europejska nie traktuje wszystkich państw jednakowo, jest "apodyktyczna wobec tylko niektórych krajów, głównie ze Wschodniej Europy" - uważa europoseł PiS Ryszard Legutko. Przeanalizowaliśmy liczbę wezwań Komisji Europejskiej do zaprzestania naruszeń unijnego prawa oraz liczbę spraw o naruszenie unijnego prawa zgłoszone do TSUE - wnioski nie potwierdzają tezy europosła.

Wystąpienie premiera Mateusza Morawieckiego 19 października w europarlamencie wciąż budzi dyskusje. Opozycja oceniała je krytycznie jako "największą klęskę w historii występów polskich premierów w PE" (Bartosz Arłukowicz), wejście na drogę konfrontacji z Unią (Andrzej Halicki), "pokłócenie się ze wszystkimi" (Krzysztof Gawkowski). Krytyczne były opinie w zagranicznej prasie. Przypomnijmy, że debata była poświęcona Polsce, a premier prezentował stanowisko polskiego rządu m.in. wobec wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i wyroku Trybunału Konstytucyjnego Julii Przyłębskiej, który orzekł o niezgodności niektórych przepisów Traktatu o Unii Europejskiej z polską konstytucją. Premier zapewniał, że "praworządność jest zasadą i wartością, która jest równie ważna dla Warszawy, jak dla wszystkich innych stolic".

W odpowiedzi na krytykę wystąpienia Mateusza Morawieckiego przedstawiciele obozu rządzącego szerzą narrację, że Unia nie traktuje wszystkich państw jednakowo.

Debata o praworządności w Parlamencie Europejskim. Szefowa KE: zalecenia dla Polski są jasne
Debata o praworządności w Parlamencie Europejskim. Szefowa KE: zalecenia dla Polski są jasneFakty TVN

"Nie idziemy na żadne zwarcie z Unią Europejską. My tylko podkreślamy, że musi ona działać zgodnie z przyjętymi traktatami. Każdy członek Unii Europejskiej ma te same prawa i te same obowiązki - tak wystąpienie premiera Mateusza Morawieckiego tłumaczył 20 października w Radiu Zet wicerzecznik Prawa i Sprawiedliwości Radosław Fogiel.

Z kolei europoseł PiS Ryszard Legutko w wywiadzie dla Radia RMF stwierdził: "Unia się rzeczywiście zmienia, jest coraz bardziej scentralizowana, jest coraz bardziej apodyktyczna". Przy czym, jak podkreślił, "jest apodyktyczna wobec tylko niektórych krajów - słabszych, głównie ze Wschodniej Europy i z konserwatywnymi rządami". I dalej mówił: "To jest punkt ataku, nie te duże kraje, bo cóż im może komisja (Komisja Europejska - red.) zrobić? Nie oszukujmy się, wszczęcie procedury przeciwnaruszeniowej przeciwko Niemcom przez Komisję to jest sprawa śmieszna".

Wezwania do usunięcia uchybienia

By sprawdzić, czy unijne władze gorzej traktują tylko wybrane kraje, odwołaliśmy się do "procedury naruszeniowej", o której mówił europoseł Legutko. Chodzi o procedurę, którą wszczyna Komisja Europejska na podstawie art. 258 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Brzmi on:

Jeśli Komisja uzna, że Państwo Członkowskie uchybiło jednemu z zobowiązań, które na nim ciążą na mocy Traktatów, wydaje ona uzasadnioną opinię w tym przedmiocie, po uprzednim umożliwieniu temu Państwu przedstawienia swych uwag. Jeśli Państwo to nie zastosuje się do opinii w terminie określonym przez Komisję, może ona wnieść sprawę Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. art. 258 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej

Jeżeli Komisja Europejska stwierdzi, że doszło do naruszenia przepisów UE, ale państwo członkowskie się z tym nie zgodzi, Komisja zwraca się do rządu tego państwa z wezwaniem do usunięcia uchybienia.

Nie Wschód, nie Zachód, tylko Południe

Komisja Europejska prezentuje statystyki takich spraw na swojej stronie internetowej. Od 1 maja 2004 roku - czyli od dnia, kiedy Polska, Cypr, Czechy, Estonia, Litwa, Łotwa, Słowacja, Słowenia i Węgry stały się członkami UE - do 21 października tego roku takich wezwań wobec wszystkich 28 krajów UE (łącznie z Wielką Brytanią) było 17 723.

Z czego na 11 postkomunistycznych krajów Europy Środkowo-Wschodniej - osiem, które dołączyło do UE 1 maja 2004, Bułgarię i Rumunię, które dołączyły od 2007 roku i Chorwację, która jest w UE od lipca 2013 roku - przypadają 6062 wezwania. Czyli na kraje umownego unijnego Wschodu przypada 34 proc. wezwań do usunięcia naruszenia unijnego prawa.

Wśród państw z naszej części Europy, wobec których Komisja Europejska wystąpiła z wezwaniami do usunięcia naruszeń unijnego prawa, liderem są Czechy (782 naruszeń unijnego prawa), które w zestawieniu wszystkich 28 krajów są na miejscu szóstym. Polska jest dziesiąta – (715 naruszeń), potem są Węgry (689), Rumunia (663). Zestawienie 28 krajów zamyka Chorwacja (180).

Wezwania do zaprzestania naruszeń unijnego prawa Konkret24 | Komisja Europejska

Trudno więc uznać, że Unia Europejska czy Komisja Europejska jest - jak mówił europoseł Legutko - "bardziej apodyktyczna" wobec krajów Wschodniej Europy. Z powyższego zestawienia wynika, że 12 krajów tzw. starej Unii (które w przeszłości tworzyły Europejską Wspólnotę Gospodarczą, a w 1992 roku podpisały Traktat o Unii Europejskiej): Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Niemcy, Włochy, Dania, Irlandia, Wielka Brytania, Grecja, Portugalia i Hiszpania naruszyły unijne prawo 8488 razy - stanowi to 48 proc. wszystkich spraw naruszeniowych od 1 maja 2004 roku.

Spośród nich czołowe miejsca w zestawieniu zajmują państwa Południa: Włochy – 995, Grecja – 933, Portugalia – 875.

Sprawy przekazane do TSUE

Gdy Komisja Europejska uzna, że państwo członkowskie nie wdrożyło zmian mających na celu uchylenie naruszenia unijnego prawa albo udzielona Komisji odpowiedź została uznana za niezadowalającą, sprawa może trafić do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Lecz w ciągu ostatnich kilku lat ponad 85 proc. spraw znalazło rozwiązanie na wcześniejszych etapach.

Od 1 maja 2004 Komisja Europejska przekazała do TSUE 1813 spraw do rozstrzygnięcia. Na 11 państw Europy Środkowo-Wschodniej przypadają 292 sprawy - czyli 16 proc.

Dwunastka państw tzw. starej Unii ma w sumie 1298 spraw w TSUE – czyli 72 proc. I to one zajmują pierwszych osiem miejsc w poniższym zestawieniu. Najwięcej spraw w TSUE miały kraje z południa Europy: Włochy – 186, Grecja – 177, Hiszpania – 137, Portugalia – 135. Polska jest na dziewiątym miejscu – ma 98 spraw w TSUE, Czechy na piętnastym – 46 spraw, Węgry na siedemnastym – 30 spraw. Litwa i Łotwa mają po siedem spraw, Chorwacja – sześć.

Sprawy o naruszenie unijnego prawa zgłoszone przez Komisję Europejską do TSUEKonkret24 | Komisja Europejska

"Wobec krajów z konserwatywnymi rządami"? Trudno potwierdzić

Europoseł Legutko w wywiadzie dla RMF FM mówił, że apodyktyczność Komisji Europejskiej dotyczy krajów z konserwatywnymi rządami w słabszych krajach Wschodniej Europy. To twierdzenie trudno zweryfikować, choćby ze względu na brak jednoznacznej definicji rządów konserwatywnych. Rząd w jednym kraju tworzony przez partie uznawane za konserwatywne, w innym może być zaliczony do rządów centrowych. W wielu krajach Europy Środkowo-Wschodniej partie konserwatywne tworzyły koalicje np. z partiami socjaldemokratycznymi.

20.10.2021 | Premier Morawiecki zapewnił, że Polska nie wyjdzie z UE. Politycy PiS jednak krytykują UE
20.10.2021 | Premier Morawiecki zapewnił, że Polska nie wyjdzie z UE. Politycy PiS jednak krytykują UEFakty TVN

Gdyby natomiast odnieść to stwierdzenie do dwukrotnych rządów PiS, to w trakcie ich trwania – od jesieni 2005 do jesieni 2007 roku oraz od listopada 2015 do dziś - Komisja Europejska 303 razy wezwała polski rząd do usunięcia naruszeń unijnego prawa. Dla porównania: Francja w tym czasie miała 306 spraw. W trakcie rządów koalicji PO-PSL Komisja Europejska zrobiła to wobec Polski 325 razy - ale w tym samym czasie 330 razy wzywała rząd francuski do usunięcia naruszeń prawa.

W czasie 10 lat konserwatywnego rządu Viktora Orbana (od 2010 roku) Komisja 390 razy wezwała jego rząd do usunięcia naruszeń unijnego prawa - ale w stosunku do np. Włoch uczyniła to w tym samym czasie 432 razy.

KE przeciwko Niemcom: "sprawa śmieszna"?

Ryszard Legutko zasugerował, że Niemcy za naruszenia unijnego prawa są łagodniej traktowane przez Komisję Europejską: "Nie oszukujmy się, wszczęcie procedury przeciwnaruszeniowej przeciwko Niemcom przez Komisję to jest sprawa śmieszna".

Takich "śmiesznych spraw" od 1 maja 2004 roku w stosunku do Niemiec było 634. Pod tym względem Niemcy są na 15 miejscu wśród 28 krajów. Mieszczą się też w unijnej średniej pod względem naruszeń – dla 28 państw wynosi ona 633.

Jeśli zaś chodzi o wnioski KE do TSUE w sprawie Niemiec, ich w analizowanym okresie było ich 100 - to powyżej unijnej średniej, która wynosi 65 spraw.

Autor: Piotr Jaźwński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: G. Fessy / CJUE

Źródło zdjęcia głównego:  G. Fessy / CJUE

Pozostałe wiadomości

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Nie maleje natężenie fałszywych przekazów na temat rosyjskich dronów nad Polską. Prorosyjskie trolle zaprzeczają wręcz udokumentowanym faktom i podważają relacje ofiar uderzenia dronami. Małżeństwo, którego dom zniszczył jeden z wystrzelonych obiektów, czuje się zaszczute falą kłamstw i manipulacji. Celem tej akcji Kremla jest też podważanie wiarygodności profesjonalnych mediów.

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Dysfunkcyjne państwo, podważanie pomocy NATO, straszenie wojną - takie kremlowskie narracje będą sączone Polakom w najbliższych tygodniach. Ich celem wcale nie jest to, byśmy polubili Rosję, tylko byśmy przestali ufać sojusznikom i jeszcze bardziej skłócili się z Ukrainą. Wlatujące do Polski drony i rozpoczynające się manewry rosyjsko-białoruskie nie są tu bez znaczenia.

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział w Sejmie uruchomienie konsultacji sojuszniczych w NATO na podstawie artykułu 4. Traktatu Północnoatlantyckiego. Wyjaśniamy, z czym się wiążą te przepisy.

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Widok wygłodzonego skrzypka w Auschwitz, kobiety uratowanej z rzezi wołyńskiej czy pielęgniarki na plaży Omaha porusza. "Historia jak żywa" - myślisz. Tymczasem ktoś przy innym komputerze liczy zyski. Bo w tych obrazach nie chodzi ani o sentyment, ani o historyczną pamięć. Historycy ostrzegają i mówią o metahistorii.

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Źródło:
TVN24+

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24

Członek organizacji paramilitarnej związanej z Grzegorzem Braunem alarmuje w sieci, że rząd Donalda Tuska zakazał policjantom noszenia na mundurach naszywek z polską flagą. Nagranie jest szeroko komentowane Wyjaśniamy, czego jego autor nie wie.

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Donald Tusk pokazał dane o "tym, co zostaje w portfelu każdego dnia", w sieci pojawiły się głosy, że przedstawił stare statystyki. Według europosła PiS Tusk "sam się zaorał", bo przypisał sobie osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy. Skąd więc pochodzą liczby zaprezentowane przez premiera?

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

Źródło:
Konkret24

Podwyżki pensji nauczycieli pozostają kością niezgody między Ministerstwem Edukacji Narodowej a Związkiem Nauczycielstwa Polskiego. W tej sprawie głos zabrał były minister edukacji Przemysław Czarnek. Utrzymuje, że za czasów Zjednoczonej Prawicy wynagrodzenie początkującego nauczyciela wzrosło o 100 procent. Rzeczywistość jest inna.

"100 procent więcej dla młodych nauczycieli"? Jak rosły ich pensje

"100 procent więcej dla młodych nauczycieli"? Jak rosły ich pensje

Źródło:
Konkret24

"Jawna prowokacja" - grzmi opozycja, pokazując, jak rzekomo w Berlinie rząd Niemiec upamiętnił rocznicę napaści na Polskę. Tylko że politycy posługują się manipulacyjnym kadrem prawicowej telewizji i powielają jej przekaz. Fałszywy.

Rząd Niemiec "w krótkich spodniach upamiętnił" rocznicę? Tak to wyglądało  

Rząd Niemiec "w krótkich spodniach upamiętnił" rocznicę? Tak to wyglądało  

Źródło:
Konkret24

Zaostrza się spór kompetencyjny o prowadzenie polityki zagranicznej między rządem a prezydentem. Tym razem chodzi nie tylko o osobne wizyty szefa MSZ i prezydenta w USA, ale także o "stanowisko rządu RP", które otrzymał Karol Nawrocki. O co tu chodzi? Wyjaśniamy.

"Notatka" czy "instrukcja" MSZ dla prezydenta? Kwestia "dogadania się dwóch ośrodków"

"Notatka" czy "instrukcja" MSZ dla prezydenta? Kwestia "dogadania się dwóch ośrodków"

Źródło:
Konkret24

Tysiące stron akt rzekomo dowodzą, że ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski wraz ze współpracownikami stworzył sieć służącą do prania pieniędzy, by kupować luksusowe domy w Europie. Jednak nikt nie pokazał ani jednej z tych stron. Oto jak zbudowano tę nieprawdopodobną historię.

"Imperium Zełenskiego", pranie pieniędzy, luksusowe domy. Co to za historia

"Imperium Zełenskiego", pranie pieniędzy, luksusowe domy. Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Niespodziewanie bohaterem dyskusji o cenach prądu została... limuzyna Karola Nawrockiego. Rządzący utrzymują, że prezydent wybrał sobie nowe luksusowe auto. Opozycja, że ten samochód kupiono dla Rafała Trzaskowskiego. W tle jest maybach Andrzeja Dudy i - jakby chaosu było mało - limuzyna Donalda Tuska. Ile w tym wszystkim jest prawdy?

"Bestia" Nawrockiego i maybach Dudy. A może jednak odwrotnie?

"Bestia" Nawrockiego i maybach Dudy. A może jednak odwrotnie?

Źródło:
Konkret24