Czterech brytyjskich pilotów zmarło w wyniku szczepienia na COVID-19? Nie ma dowodów. Linia lotnicza dementuje

"Czterech pilotów nie zmarło w wyniku szczepienia na COVID-19"? Brak dowodówShutterstock

Zgony pilotów brytyjskiej linii lotniczej, które nastąpiły w tym roku, są wykorzystywane przez antyszczepionkowców do rozpowszechniania fałszywego przekazu, że powodem tych śmierci było zaszczepienie się pilotów przeciw COVID-19. Tymczasem nie ma nawet dowodów, że dostali szczepionkę. Linia lotnicza zdementowała fałszywe przekazy.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Polscy użytkownicy Twittera i Facebooka rozpowszechniają w postach informację, jakoby czterech pilotów jednej z brytyjskich linii lotniczych zmarło w wyniku szczepionki przeciw COVID-19. Źródłem tego przekazu ma być anonimowa wiadomość głosowa. Nie ma jednak ani danych, ani dowodów, by te zgony wynikały z zaszczepienia się przeciw COVID-19. A zagraniczne media ustaliły, że wytłumaczenie śmierci trzech pilotów jest na pewno inne.

Wielka Brytania rozszerza "zieloną listę" miejsc
Wielka Brytania rozszerza "zieloną listę" miejsctvn24

"Są przekonani że ich koledzy zmarli przez jabs"

Wpisy wiążące zgon czterech pilotów ze szczepieniem na COVID-19 krążą na polskim Facebooku i Twitterze. "W sieci pojawiło się nieautoryzowane nagranie, w którym mężczyzna mówi, o śmierci 3 pilotów @BritishAirways po szczepieniu. BA ma prowadzić obecnie rozmowy z rządem na temat tego, czy szczepieni piloci powinni latać. BA choć bardzo aktywne na TT, nie potwierdza i nie zaprzecza" - brzmiał tweet opublikowany 17 czerwca (pisownia wszystkich postów oryginalna). "Czterech młodych zaszczepionych pilotów lini lotniczych 'British Airways' nagle zmarło, wszyscy w jednym tygodniu" - napisano z kolei we wpisie na jednej z facebookowych stron.

fałsz

Facebookowy post wiążący fałszywie zgony czterech pilotów z zaszczepieniem przeciw COVID-19tvn24 | facebook

"Anonimowe źródła w BA twierdzą, że 'rzeczy są crazy' ('things are getting crazy') wśród innych załóg i pracowników BA. Wszyscy są przekonani że ich koledzy zmarli przez jabs... jednak 'fakt checkers' upierają się że wszystko jest w jak najlepszym porządku i ci co twierdzą, że piloci zmarli przez szczepionki to 'naziści i spiskowcy' którzy słuchają Alexa Jones, wierzą w UFO i płaską ziemię" - czytamy dalej we wspomnianym poście. Towarzyszyło mu zdjęcie czterech ksiąg z kondolencjami. Wpis ten udostępniło ponad 900 użytkowników Facebooka, reakcję zostawiło ponad 940.

Śmierć pilotów jest wykorzystana w internecie przez sceptyków szczepień do rozprzestrzeniania wątpliwości co do bezpieczeństwa preparatów przeciw COVID-19.

Pogłoski o tych śmierciach zweryfikowały już redakcja fact-checkigowa Snopes i agencja informacyjna Reuters. Jak zauważa Snopes, nie ma dowodów na doniesienia o przyczynach zgonów - jest tylko anonimowa relacji z drugiej ręki rozpowszechniana w internecie - a to, że ktoś zaszczepiony już na COVID-19 umarł, nie oznacza, że właśnie z powodu przyjęcia szczepionki.

Nieznane źródło pogłosek

Krótka anonimowa wiadomość głosowa, która stała się podstawą fałszywego twierdzenia, została udostępniona 17 czerwca na stronie greatreject.org. Witryna ta znana jest z publikowania fałszywych informacji dotyczących pandemii, m.in. o tym, że japoński Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od zaszczepionych na COVID-19 - co weryfikowaliśmy już w Konkret24.

W nagraniu słychać męski głos. Anonimowy mówca twierdzi, że jego przyjaciel, który ma być pilotem British Airways, powiedział mu, że trzech pilotów zmarło w ciągu siedmiu dni w wyniku otrzymania szczepionki przeciw COVID-19. Dalej mówi, że linia lotnicza prowadzi "kryzysowe rozmowy" z rządem Wielkiej Brytanii na temat bezpieczeństwa co do dalszego zezwalania na loty pilotom zaszczepionym przeciw COVID-19.

Linia lotnicza zaprzecza, by zgony były związane ze szczepieniami

Do wpisów krążących w mediach społecznościowych odniosła się szybko linia lotnicza British Airways. Już 17 czerwca na twitterowym profilu opublikowała komunikat:

"Niestety w ostatnim czasie zmarło czterech członków naszej załogi pilotów. Nasze myśli są z ich rodzinami i przyjaciółmi. Jednak twierdzenia pojawiające się w mediach społecznościowych, jakoby te cztery śmierci były ze sobą powiązane, nie mają nic wspólnego z prawdą". @British_Airways, 17 czerwca 2021 roku

Wprawdzie w anonimowym nagraniu mowa jest o trzech zgonach, lecz linie lotnicze same poinformowały o czterech przypadkach śmierci pilotów - co prawdopodobnie stało się przyczyną tego, że w kolejnych fałszywych przekazach pisano o czterech zmarłych pilotach.

Firma British Airways jeszcze co najmniej dwukrotnie publikowała podobne oświadczenie w odpowiedzi na wprowadzające w błąd tweety dotyczące przyczyn śmierci czterech pilotów.

Oświadczenie British Airways na Twitterzetvn24 | Twitter

Rzecznik British Airways poinformował Reutersa, że żaden z tych zgonów nie był związany ze szczepionkami przeciw COVID-19. Potwierdził tylko autentyczność zdjęcia czterech ksiąg kondolencyjnych, bo w ostatnim czasie zmarło czterech pilotów pracujących dla tych linii. "Nasze myśli są z ich rodzinami i przyjaciółmi" - powiedział rzecznik. Ponadto zdementował twierdzenie o rzekomych "kryzysowych rozmowach" z rządem na temat tego, czy dalsze pozwalanie na loty zaszczepionych pilotów jest bezpieczne. Oświadczył, że linie BA nie prowadziły takich rozmów z rządem.

Jakimkolwiek "kryzysowym rozmowom" między BA a brytyjskim rządem w sprawie dopuszczania zaszczepionych pilotów do pracy zaprzeczył też brytyjski regulator leków i produktów ochrony zdrowia (Medicines & Healthcare products Regulatory Agency, MHRA). "Nie poinformowano nas o zgonach pilotów BA po otrzymaniu szczepionki na COVID-19 i nie prowadziliśmy rozmów z BA ani innymi liniami lotniczymi, na temat uniemożliwienia pilotom latania po otrzymaniu szczepionki COVID-19" - powiedziała Reutersowi dr Sarah Branch, dyrektor nadzoru i zarządzania ryzykiem leków w MHRA. I dodała, że obecnie nie ma żadnych ograniczeń dotyczących lotnictwa lub innych branż wobec osób zaszczepionych.

Zgony trzech pilotów mają inne wyjaśnienie

Dziennikarze Snopes'a zweryfikowali tożsamość trzech pilotów British Airways, którzy zmarli w maju i czerwcu tego roku. Byli to: kapitan Nicholas Synnott, starszy pierwszy oficer Edward Brice-Bennett, starszy pierwszy oficer Grant Mercer. Historie ich śmierci mają wiarygodnie wyjaśnienia niezwiązane ze szczepieniami na COVID-19 - wynika z ustaleń redakcji. Co więcej, nie ma też dowodów, by ich zgony wynikały z zaszczepienia się przez nich na COVID-19.

Co do czwartego nazwiska, które rozpowszechniano w mediach społecznościowych Snopes nie ustalił szczegółów związanych ze zgonem tej osoby.

Kapitan Nicholas Synnott zmarł w czerwcu tego roku w wieku 60 lat. O jego śmierci informował portal brytyjskiego dziennika "Daily Mail". Synnott zaraził się wirusem SARS-CoV-2 w marcu 2020 roku, pracując w Teksasie. Ciężko przeszedł COVID-19 - cierpiał m.in. na niewydolność oddechową. Po ośmiu miesiącach hospitalizacji w szpitalu w Houston w stanie Teksas wrócił do Wielkiej Brytanii w grudniu 2020 roku. "Przyczyna śmierci nie została ujawniona, ale prawdopodobnie była spowodowana komplikacjami wywołanymi przez COVID-19, który według lekarzy spustoszył każdy organ w jego ciele" - pisał "Daily Mail".

Edward Brice-Bennett zmarł 2 czerwca tego roku, o czym informowała angielska lokalna gazeta "The New Valley News". Miał 33 lata. Pilot został znaleziony nieprzytomny w górskim parku rowerowym w Tidworth, 45 minut później ratownicy stwierdzili jego zgon. W badaniu zwłok stwierdzono, że doznał urazu brzucha i wewnętrznego krwawienia z jamy brzusznej. Nie ustalono jeszcze przyczyny zgonu. Zlecono wykonanie badań toksykologicznych i histologicznych, a dochodzenie odroczono na inny termin - informowała gazeta.

Grant Mercer zmarł 4 maja tego roku. Jego najbliżsi stworzyli zbiórkę internetową, by zebrać pieniądze na pokrycie kosztów pogrzebu. Osoba mająca bezpośrednią wiedzę na temat okoliczności śmierci Mercera przekazała Snopes'owi, że śmierć nie miała żadnego związku ze szczepionką COVID-19.

Czterej piloci, którzy zmarli, mogli być zaszczepieni przeciw COVID-19 - ale nie ma dowodów potwierdzających fakt ich zaszczepienia. Co za tym idzie - brak dowodów, by ich śmierć wywołała szczepionka na koronawirusa.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W kampanii wyborczej Donald Tusk zapowiadał - w razie wygranej - odchudzenie rządu. Nie udało się. Z kolei tegoroczna rekonstrukcja jego gabinetu miała być wręcz "systemową zmianą". Na półmetku kadencji sprawdzamy, co zostało z tych obietnic.

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Źródło:
TVN24+

Ponad setka osób z postawionymi zarzutami, lecz aktów oskarżenia nieco ponad 30, a wyroków skazujących tylko kilka - po dwóch latach rządu Donalda Tuska najgłośniejsze afery Zjednoczonej Prawicy wciąż nie zostały rozliczone. Choć prace wymiaru sprawiedliwości przyspieszyły, byli rządzący skutecznie sypią piasek w tryby, a Polacy niecierpliwią się coraz bardziej. Oto jak wygląda stan rozliczeń.

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Źródło:
TVN24+

Nagranie parowej lokomotywy w Kijowie krąży w sieci jako dowód, że problemy z dostawami energii przygniatają walczącą Ukrainę. Promuje to rosyjska propaganda, a internauci rozpowszechniają. Otóż parowozy rzeczywiście wyjechały na tory w Kijowie, lecz powód był inny.

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

Źródło:
Konkret24

"Zachód upada", "Europa staje się skansenem", my dyskutujemy o nakrętkach do plastikowych butelek, a Chiny otwierają kolejny wiadukt dla superszybkich pociągów. Gdzieś już to czytaliście? Zapewne nie raz, nawet niektórzy polscy politycy wchodzą w tę narrację. A partia Xi Jinpinga tylko zaciera ręce. Nie tylko ona.

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

Źródło:
TVN24+

Zgoda Komisji Europejskiej na wsparcie budowy elektrowni jądrowej z polskiego budżetu uruchomiła wśród polityków PiS narrację, że Polska "nisko upadła". Kpią, że skoro musimy pytać Brukselę o zgodę na wydanie własnych pieniędzy, to "tak właśnie wygląda suwerenność Polski w praktyce". O istotnej rzeczy nie informują.

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Źródło:
Konkret24

Władze Chersonia szykują się do ucieczki, wysyłają już swoje rodziny do Polski - tak ma wynikać z posiedzenia rady miasta, z którego zapis rzekomo wyciekł do sieci. Nagranie rzeczywiście istnieje, lecz reszta to rosyjska fałszywka. Jej główne cele są trzy.

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

Źródło:
Konkret24

Elon Musk - wspierany przez czołowych amerykańskich polityków - bije na alarm i oskarża Komisję Europejską o próbę cenzurowania platformy X. Za cenzurę uznał bowiem nałożoną na serwis przez Brukselę dotkliwą karę. Wyjaśniamy, dlaczego X ją otrzymał i co naprawdę leży u podstaw takiej decyzji KE.

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie z Lublina ma być rzekomym dowodem na niedawne spotkanie Jarosława Kaczyńskiego z Grzegorzem Braunem. Obraz ten wpisuje się w debatę o ewentualnej koalicji PiS z Konfederacją Korony Polskiej - lecz wielu internautów ostrzega, że nie jest prawdziwy. Analiza za pomocą narzędzi do weryfikacji materiałów AI nie pozostawia wątpliwości.

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generuje w mediach społecznościowych nagranie, w którym ojciec i brat irlandzkiego nauczyciela opowiadają, że dostał on wyrok dożywocia za odmowę używania wobec uczniów wskazanych zaimków. W całej tej historii zgadza się tylko to, że nauczyciel w Irlandii trafił do więzienia.

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

Oszuści działający na największych platformach społecznościowych takich jak Facebook, Instagram czy X pozostają często bezkarni. Właściciele serwisów wykazują raczej bierność w walce z nimi. Eksperci przyznają: odpowiednie mechanizmy prawne istnieją, jednak bez realnej międzynarodowej presji szans na poprawę tej sytuacji nie ma.

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Źródło:
Konkret24

Na bożonarodzeniowym jarmarku we Francji zamachowiec rzekomo wjechał autem w tłum i zabił 10 osób - takie informacje krążą w sieci. Informację podał też Elon Musk. Ale nie jest ona prawdziwa. Wyjaśniamy, co się stało i gdzie.

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji zarzucają ministrowi Waldemarowi Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Chodzi o jego wystąpienie w Sejmie, kiedy to zacytował wypowiedź posła Krzysztofa Bosaka, która miała paść podczas tajnej części obrad. Jak tę sprawę oceniają prawnicy?

Zarzucają Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Czy "ujawnił tajemnicę"?

Zarzucają Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Czy "ujawnił tajemnicę"?

Źródło:
Konkret24

Doniesienia, jakoby w Szwajcarii zakazano mammografii, znów pojawiły się w polskiej sieci. Przekaz ma zniechęcić kobiety do udziału w badaniach wykrywających raka piersi, strasząc ich rzekomą szkodliwością. Przestrzegamy przed tym fake newsem.

Szwajcaria zakazuje, w Kanadzie i Włoszech też już nie robią? O co chodzi z mammografią

Szwajcaria zakazuje, w Kanadzie i Włoszech też już nie robią? O co chodzi z mammografią

Źródło:
Konkret24

Potężne demonstracje przechodziły ulicami bułgarskich miast na początku grudnia. Kłopoty tamtejszego rządu są jednak fałszywie przedstawiane jako protesty "przeciwko Brukseli", czyli Unii Europejskiej. Tak to przedstawia kremlowska propaganda.

Bułgaria "wypowiedziała posłuszeństwo". Komu naprawdę?

Bułgaria "wypowiedziała posłuszeństwo". Komu naprawdę?

Źródło:
Konkret24, PAP, Reuters

Czy polski rząd rozważa wprowadzenie kolejnego świadczenia - Ślub Plus? Według krążącego w sieci przekazu za samo zawarcie małżeństwa para miałaby otrzymać 40 tysięcy złotych. Miałyby też być dodatki za dzieci. Rzeczywiście, taki pomysł pojawił się w dyskusji publicznej, ale rząd nie ma z tym nic wspólnego.

Nowy projekt rządu "Ślub Plus"? Ależ tu namieszali

Nowy projekt rządu "Ślub Plus"? Ależ tu namieszali

Źródło:
Konkret24

Neutralne pod względem płci – takie mają być od 24 grudnia 2025 roku wszystkie ogłoszenia o pracę. Jedni kpią, wymyślając feminatywy od męskich zawodów, inni jednak już zmieniają regulaminy wynagrodzeń. Wchodząca w życie nowelizacja Kodeksu pracy rodzi jednak więcej pytań, niż daje odpowiedzi.

"A jak będzie kobieta na stanowisku betoniarza"? Idzie zmiana, PIP straszy, wytycznych nie ma

"A jak będzie kobieta na stanowisku betoniarza"? Idzie zmiana, PIP straszy, wytycznych nie ma

Źródło:
TVN24+

Podczas gdy prezydent Karol Nawrocki wetuje kolejne ustawy i odrzuca wnioski rządu, przedstawiciele jego kancelarii i jego zwolennicy tłumaczą, że korzysta tylko ze swoich prerogatyw. Konstytucjonaliści tłumaczą, że prerogatywy prezydenta to nie są "boskie uprawnienia", a głowa państwa też podlega kontroli.

Prerogatywy prezydenta. Czy Karol Nawrocki może się zachowywać jak "Król Słońce"?

Prerogatywy prezydenta. Czy Karol Nawrocki może się zachowywać jak "Król Słońce"?

Źródło:
Konkret24

Oburzeni internauci twierdzą, że polski rząd rzekomo sponsoruje Ukraińcom kupno mieszkań - całkowicie opłaca dla nich kredyty mieszkaniowe. W ten sposób jakoby sfinansowano już pięć tysięcy lokali. W tym przekazie jest jednak dużo manipulacji.

Rząd "sfinansował Ukraińcom kredyty na mieszkania". Niezupełnie

Rząd "sfinansował Ukraińcom kredyty na mieszkania". Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Czy Sąd Najwyższy w Wielkiej Brytanii uznał, że "chrześcijańskie nauczanie religii w szkołach publicznych jest niezgodne z prawem"? Takie informacje można wyczytać w sieci, lecz wyrok ten jest błędnie interpretowany, a budowana na nim narracja - manipulacją.

"Nauczanie religii chrześcijańskiej nielegalne"? Wyrok sądu na Wyspach, dyskusja w Polsce

"Nauczanie religii chrześcijańskiej nielegalne"? Wyrok sądu na Wyspach, dyskusja w Polsce

Źródło:
Konkret24

Kancelaria prezydenta Karola Nawrockiego twierdzi, że wszystkie 13 prezydenckich projektów ustaw ugrzęzło w tak zwanej sejmowej zamrażarce. Czy ma rację?

13 projektów ustaw prezydenta. Wszystkie w "sejmowej zamrażarce"? Sprawdzamy

13 projektów ustaw prezydenta. Wszystkie w "sejmowej zamrażarce"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń i wiele komentarzy wywołuje krążące w mediach społecznościowych wideo mające pokazywać, jak "muzułmanie otaczają jarmark bożonarodzeniowy w Niemczech" i agresywnie się zachowują. Film opublikowała między innymi posłanka PiS Anita Czerwińska. I choć samo nagranie jest prawdziwe, to zbudowana na nim opowieść już nie.

Muzułmanie "otoczyli jarmark bożonarodzeniowy"? Co pokazuje film z Niemiec

Muzułmanie "otoczyli jarmark bożonarodzeniowy"? Co pokazuje film z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Nie tylko politycy opozycji, ale i koalicji rządzącej zarzucają Włodzimierzowi Czarzastemu, że jego pomysł stosowania "weta marszałkowskiego" to "niekonstytucyjna zamrażarka". Prawnicy potwierdzają, że to może to budzić wątpliwości.

Weto marszałkowskie. Czy Sejmowi grozi "niekonstytucyjna zamrażarka"?

Weto marszałkowskie. Czy Sejmowi grozi "niekonstytucyjna zamrażarka"?

Źródło:
Konkret24

Oburzenie internautów wywołują posty z nagraniem rzekomego zajścia w kieleckim kościele. Miał do niego wejść półnagi obcokrajowiec i grozić zebranym tam wiernym. Niektórych bulwersuje fakt, że media milczą o tym wydarzeniu. A milczą, bo to się nie zdarzyło.

Somalijczyk "groził wiernym w kościele"? Uwaga na ten film

Somalijczyk "groził wiernym w kościele"? Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

"Uciszacie katolików", "komunizm wrócił" - tak reagowali internauci na doniesienia, jakoby w Toruniu policja zatrzymała mężczyznę za uczestnictwo w publicznym różańcu. Moment zatrzymania widać na publikowanym w mediach społecznościowych nagraniu. Jednak to nie modlitwa była przyczyną reakcji funkcjonariuszy.

Zatrzymany za "udział w publicznym różańcu"? Dlaczego policja tak zareagowała

Zatrzymany za "udział w publicznym różańcu"? Dlaczego policja tak zareagowała

Źródło:
Konkret24

Film przedstawiający rzekomo chińskie działo "strzelające 7 razy szybciej niż dźwięk" rozchodzi się w sieci - opublikował go na przykład poseł Konrad Berkowicz. Na uwagi, że to fake news, na razie nie zareagował. A wideo zostało wygenerowane przez AI i wpisuje się narrację chińskiej propagandy.

Chińskie działo "strzela 7 razy szybciej niż dźwięk"? To Berkowicz strzela kulą w płot

Chińskie działo "strzela 7 razy szybciej niż dźwięk"? To Berkowicz strzela kulą w płot

Źródło:
Konkret24