FAŁSZ

"Spojrzał w oczy byka" i przestał walczyć? Ładna historia, lecz było inaczej 

Źródło:
Konkret24
Protest przeciwników korridy w Hiszpanii (wideo archiwalne)
Protest przeciwników korridy w Hiszpanii (wideo archiwalne) Archiwum Reutera
wideo 2/5
Protest przeciwników korridy w Hiszpanii (wideo archiwalne) Archiwum Reutera

Internauci są poruszeni tą opowieścią: znany hiszpański torreador zakończył swoją karierę rzekomo po tym, jak w tracie walki z bykiem uświadomił sobie okrucieństwo tego sportu. I sam zaczął walczyć o zakaz organizowania korridy. W całej tej historii zgadza się tylko jeden fakt.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Ponad 400 tysięcy wyświetleń wygenerował post na platformie X z 21 listopada 2024 roku, którego autor opisał poruszającą historię jednego z torreadorów, który miał zakończyć karierę w niecodzienny sposób. Na dwóch załączonych we wpisie zdjęciach widzimy torreadorów. Jeden jest na arenie (plaza de toros), ale siedzi na jej murku, kryjąc twarz w dłoniach, jakby płakał. Naprzeciwko niego stoi byk, z którym mężczyzna najprawdopodobniej toczył walkę. Zwierzę ma wbite w grzbiet banderille, czyli krótkie włócznie z długimi wstążkami zawiązanymi na jednym końcu, służące do osłabiania zwierzęcia. Druga fotografia to zbliżenie na mężczyznę - siedzi w podobnej pozycji jak ten pierwszy, ale twarz opiera na innej ręce. "To słynne zdjęcie przedstawia matadora Álvaro Munero. Nagle, w środku walki, usiadł na krawędzi areny z wyrzutami sumienia" - czytamy w poście. I dalej: ''Później wyjaśnił w wywiadzie: 'Nagle nie widziałem już rogów, ale oczy byka. Stał przede mną, patrzył na mnie i nie próbował mnie zaatakować. W jego oczach rozpoznałem niewinność, którą posiadają wszystkie zwierzęta. Gdy na mnie spojrzał, zdałem sobie sprawę, że prosi o pomoc. To było jak ciche wołanie o sprawiedliwość. W głębi duszy nagle poczułem, że mówi do mnie - tak, jak zwracamy się do Boga w modlitwie: 'Nie chcę z tobą walczyć. Proszę, oszczędź mnie. Zabij mnie, jeśli chcesz, jeśli cię skrzywdziłem. Ale ja nie będę walczył'".

FAŁSZ
Opisany w tym poście powód zakończenia kariery przez torreadora poruszył komentujących, ale nie jest prawdąx.com

Następnie - według autora posta - torreador miał wyznać we wspomnianym wywiadzie: "Kiedy przeczytałem to w jego oczach, poczułem się jak najgorsza istota na świecie. Przestałem walczyć. Od tego dnia zostałem wegetarianinem i rozpocząłem kampanię na rzecz zakazu corridy...". Dowodem na prawdziwość tej historii ma być link do anglojęzycznego artykułu ze strony Violence Free World. Tytuł tekstu brzmi: "Wzruszająca historia o tym, jak torreador Álvaro Munero został wegetarianinem i przestał brać udział w walkach byków".

FAŁSZ
Autor cytowanego posta powołał się na ten artykułvfw.life

Post wzbudził poruszenie. Polubiono go ponad 9 tys. razy, ponad tysiąc użytkowników podało go dalej. Ci, którzy uwierzyli w prawdziwość tej historii, komentowali: "Brawo dla tego Pana. To głupie i bezsensowne, zabijać dla sportu"; "należy to szeroko rozpowszechniać''; "Dziwne ale sie bardzo wzruszylem tym wpisem. Tez mysle ze czas skonczyc z corrida'' (pisownia wszystkich postów oryginalna).

"Piękna historia. Trochę szkoda, że taka nie bardzo prawdziwa''; "Fajna historyjka, szkoda, ze zmyslona" - odpowiadali jednak inni.

I to oni mieli rację. W tym poście nie tylko treść nie jest zgodna z prawdą - oba zdjęcia ukazują dwóch różnych torreadorów, a żaden z nich to nie Álvaro Munero. Zresztą nazwisko też się nie zgadza.

Torreador opowiada o prawdziwych przyczynach zakończenia kariery

Corrida de toros, znana w Polsce jako korrida lub walka z bykami, to jedna z najbardziej znanych i kontrowersyjnych tradycji hiszpańskich. Widowisko polega na rytualnej walce torreadorów ze specjalnie hodowanymi w tym celu bykami. Składa się z kilku etapów, celem jest zabicie zwierzęcia przez matadora (jeden z poziomów, które może osiągnąć torreador). Korrida jest chroniona w Hiszpanii przez ustawę o ochronie dziedzictwa narodowego przyjętą przez parlament w 2013 roku. We wrześniu 2024 roku hiszpański minister kultury Ernest Urtasun Domènech zapowiadał ograniczenia w wypłacaniu środków na organizację walk z bykami. "Jeśli chodzi o gonitwy byków, wyraziłem się jasno. Pod moją administracją nie będzie ani nagród, ani publicznych pieniędzy na gonitwy byków" – powiedział w telewizji La Sexta. Stwierdził też, że w społeczeństwie hiszpańskim rośnie niechęć wobec znęcania się nad zwierzętami wykorzystywanymi do widowisk.

Álvaro Múnera (a nie Munero) to kolumbijski były torreador, który w czasie swojej kariery posługiwał się pseudonimem ''El Pilarico''. Historia o jego rzekomym powodzie zakończenia kariery krąży w sieci nie pierwszy raz. Dotarliśmy do polskiego wpisu z 2018 roku, w którym użytkownik Facebooka opublikował zdjęcie torreadora z bykiem i napisał: "Zdjęcie przestawia matadora Torero Alvaro Munera - Podczas ostatniej walki w jego karierze, byk nie chciał zaatakować, więc Alvaro ranił zwierzę, by je rozjuszyć. Byk nadal nie okazywał chęci do ataku. Matador po walce powiedział: 'Niestety, spojrzałem bykowi w oczy. Zobaczyłem tam niewinność, która mają wszystkie zwierzęta, a on patrzył na mnie tym błagalnym wzrokiem (..) płakałem i błagałem byka o przebaczenie.. Tego dnia poczułem się jak największe gó*no na świecie".

FAŁSZ
Fałszywa opowieść o powodach zakończenia kariery przez znanego torreadora nie od dziś krąży w polskiej sieci - to post z 2018 rokuFacebook

Podobne wpisy pojawiały się na zagranicznych kontach. Na przykład jeden z hiszpańskojęzycznych internautów opublikował zdjęcie wraz z fałszywą opowieścią we wrześniu 2016 roku. Sprawie przyjrzało się już kilka redakcji fact-chekingowych - ustaliły, że poruszająca historia została zmyślona.

Prawdą jest, że Álvaro Múnera został aktywistą walczącym przeciwko walkom z bykami. Jednak karierę torreadora zakończył po doznanym w trakcie jednego z widowisk wypadku - spowodował, że Múnera jeździ na wózku inwalidzkim. O tym wypadku z 1984 roku informował m. in. hiszpański dziennik "El País". Mężczyzna doznał paraliżu dolnych kończyn.

Na stronie internetowej amerykańsko-kanadyjskiego magazynu "Vice" dostępny jest wywiad z Álvaro Múnerą z 2008 roku. Przyznaje on w nim, że z korridą związany był od dzieciństwa. "Walczyłem w Hiszpanii 22 razy, aż do 22 września 1984 roku, kiedy zostałem chwycony przez byka. Zranił mnie w lewą nogę i wyrzucił w powietrze. Spowodowało to uraz rdzenia kręgowego i uraz czaszki. Diagnoza była jednoznaczna: już nigdy nie będę chodzić'' - opowiadał. Múnera wyznał, że obrońcą praw zwierząt został podczas studiów w Stanach Zjednoczonych: "Moi koledzy ze studiów, lekarze, pielęgniarki, inne osoby niepełnosprawne fizycznie, moi przyjaciele, moja dziewczyna z Ameryki Północnej i ciotka jednego z moich przyjaciół powiedzieli, że zasłużyłem na to, co mnie spotkało. Ich argumenty były tak solidne, że musiałem zaakceptować, że to ja się myliłem i że 99 procent rasy ludzkiej, która stanowczo sprzeciwia się tej smutnej i okrutnej formie rozrywki, miało całkowitą rację" (tłum. red.)

Wypowiedź przypisywana w postach Múnerze to nie jego słowa. Cytat pochodzi z jednego z felietonów hiszpańskiego poety i powieściopisarza Antoniego Gali pt. "La raza inhumana" ("Nieludzka rasa"). Tekst został opublikowany w zbiorze "La casa sosegada" wydanym w 1998 roku, czyli już po zakończeniu kariery Múnery, co hiszpańskiemu serwisowi informacyjnemu Maldita.es potwierdziła Fundacja Antoniego Gali.

Felieton hiszpańskiego poety i powieściopisarza Antoniego Gali, z którego pochodzi cytat o torreadorze, który spojrzał w oczy byka Fundación Antonio Gala

Kim są mężczyźni na zdjęciach

Na pierwszym zdjęciu w cytowanym wyżej poście jest - jak ustalił serwis AFP Fact Check - urodzony w Hiszpanii Francisco Javier Sánchez Vara. Potwierdziły to redakcji trzy źródła. Były menedżer matadora Vary przekazał: "Tak, to Javi (pseudonim Javiera)". Tożsamość mężczyzny potwierdziła także Veronica Dominguez, która jest hiszpańską fotografką specjalizującą się w korridzie. "Swoją ocenę oparła na doświadczeniu, które pozwala fotografom zajmującym się sztuką walk z bykami rozpoznawać sylwetki, włosy i gesty matadorów bez konieczności oglądania twarzy'' - informuje AFP Fact Check. Ponadto sam Álvaro Múnera przekazał redakcji: "To nie jestem ja i to mi się nie przydarzyło" (tłum. red.).

Drugie zdjęcie najprawdopodobniej przedstawia innego torreadora. Za pomocą odwróconego wyszukiwania obrazem dotarliśmy do hiszpańskojęzycznego artykułu z wywiadem z 15 września 2007 roku z matadorem o pseudonimie ''El Sid". Takim przydomkiem posługiwał się pochodzący z Sewilli były matador Manuel Jesús Cid Salas. Wywiad ilustrowała fotografia przedstawiająca ten sam moment, lecz uchwycony z innej perspektywy.

Fact-checkerzy zwracają uwagę na to, że gest widoczny na zdjęciu to popularny podczas walk z bykami element widowiska nazywany ''desplante", podczas którego torreador przyjmuje pozornie bezbronną pozycję, by pokazać swoją wyższość nad zranionym już zwierzęciem.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

"Zachód upada", "Europa staje się skansenem", my dyskutujemy o nakrętkach do plastikowych butelek, a Chiny otwierają kolejny wiadukt dla superszybkich pociągów. Gdzieś już to czytaliście? Zapewne nie raz, nawet niektórzy polscy politycy wchodzą w tę narrację. A partia Xi Jinpinga tylko zaciera ręce. Nie tylko ona.

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

Źródło:
TVN24+

Zgoda Komisji Europejskiej na wsparcie budowy elektrowni jądrowej z polskiego budżetu uruchomiła wśród polityków PiS narrację, że Polska "nisko upadła". Kpią, że skoro musimy pytać Brukselę o zgodę na wydanie własnych pieniędzy, to "tak właśnie wygląda suwerenność Polski w praktyce". O istotnej rzeczy nie informują.

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Źródło:
Konkret24

Władze Chersonia szykują się do ucieczki, wysyłają już swoje rodziny do Polski - tak ma wynikać z posiedzenia rady miasta, z którego zapis rzekomo wyciekł do sieci. Nagranie rzeczywiście istnieje, lecz reszta to rosyjska fałszywka. Jej główne cele są trzy.

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

Źródło:
Konkret24

Elon Musk - wspierany przez czołowych amerykańskich polityków - bije na alarm i oskarża Komisję Europejską o próbę cenzurowania platformy X. Za cenzurę uznał bowiem nałożoną na serwis przez Brukselę dotkliwą karę. Wyjaśniamy, dlaczego X ją otrzymał i co naprawdę leży u podstaw takiej decyzji KE.

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie z Lublina ma być rzekomym dowodem na niedawne spotkanie Jarosława Kaczyńskiego z Grzegorzem Braunem. Obraz ten wpisuje się w debatę o ewentualnej koalicji PiS z Konfederacją Korony Polskiej - lecz wielu internautów ostrzega, że nie jest prawdziwy. Analiza za pomocą narzędzi do weryfikacji materiałów AI nie pozostawia wątpliwości.

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generuje w mediach społecznościowych nagranie, w którym ojciec i brat irlandzkiego nauczyciela opowiadają, że dostał on wyrok dożywocia za odmowę używania wobec uczniów wskazanych zaimków. W całej tej historii zgadza się tylko to, że nauczyciel w Irlandii trafił do więzienia.

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

Oszuści działający na największych platformach społecznościowych takich jak Facebook, Instagram czy X pozostają często bezkarni. Właściciele serwisów wykazują raczej bierność w walce z nimi. Eksperci przyznają: odpowiednie mechanizmy prawne istnieją, jednak bez realnej międzynarodowej presji szans na poprawę tej sytuacji nie ma.

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Źródło:
Konkret24

Na bożonarodzeniowym jarmarku we Francji zamachowiec rzekomo wjechał autem w tłum i zabił 10 osób - takie informacje krążą w sieci. Informację podał też Elon Musk. Ale nie jest ona prawdziwa. Wyjaśniamy, co się stało i gdzie.

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji zarzucają ministrowi Waldemarowi Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Chodzi o jego wystąpienie w Sejmie, kiedy to zacytował wypowiedź posła Krzysztofa Bosaka, która miała paść podczas tajnej części obrad. Jak tę sprawę oceniają prawnicy?

Zarzucają Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Czy "ujawnił tajemnicę"?

Zarzucają Żurkowi, że popełnił przestępstwo. Czy "ujawnił tajemnicę"?

Źródło:
Konkret24

Doniesienia, jakoby w Szwajcarii zakazano mammografii, znów pojawiły się w polskiej sieci. Przekaz ma zniechęcić kobiety do udziału w badaniach wykrywających raka piersi, strasząc ich rzekomą szkodliwością. Przestrzegamy przed tym fake newsem.

Szwajcaria zakazuje, w Kanadzie i Włoszech też już nie robią? O co chodzi z mammografią

Szwajcaria zakazuje, w Kanadzie i Włoszech też już nie robią? O co chodzi z mammografią

Źródło:
Konkret24

Potężne demonstracje przechodziły ulicami bułgarskich miast na początku grudnia. Kłopoty tamtejszego rządu są jednak fałszywie przedstawiane jako protesty "przeciwko Brukseli", czyli Unii Europejskiej. Tak to przedstawia kremlowska propaganda.

Bułgaria "wypowiedziała posłuszeństwo". Komu naprawdę?

Bułgaria "wypowiedziała posłuszeństwo". Komu naprawdę?

Źródło:
Konkret24, PAP, Reuters

Czy polski rząd rozważa wprowadzenie kolejnego świadczenia - Ślub Plus? Według krążącego w sieci przekazu za samo zawarcie małżeństwa para miałaby otrzymać 40 tysięcy złotych. Miałyby też być dodatki za dzieci. Rzeczywiście, taki pomysł pojawił się w dyskusji publicznej, ale rząd nie ma z tym nic wspólnego.

Nowy projekt rządu "Ślub Plus"? Ależ tu namieszali

Nowy projekt rządu "Ślub Plus"? Ależ tu namieszali

Źródło:
Konkret24

Neutralne pod względem płci – takie mają być od 24 grudnia 2025 roku wszystkie ogłoszenia o pracę. Jedni kpią, wymyślając feminatywy od męskich zawodów, inni jednak już zmieniają regulaminy wynagrodzeń. Wchodząca w życie nowelizacja Kodeksu pracy rodzi jednak więcej pytań, niż daje odpowiedzi.

"A jak będzie kobieta na stanowisku betoniarza"? Idzie zmiana, PIP straszy, wytycznych nie ma

"A jak będzie kobieta na stanowisku betoniarza"? Idzie zmiana, PIP straszy, wytycznych nie ma

Źródło:
TVN24+

Podczas gdy prezydent Karol Nawrocki wetuje kolejne ustawy i odrzuca wnioski rządu, przedstawiciele jego kancelarii i jego zwolennicy tłumaczą, że korzysta tylko ze swoich prerogatyw. Konstytucjonaliści tłumaczą, że prerogatywy prezydenta to nie są "boskie uprawnienia", a głowa państwa też podlega kontroli.

Prerogatywy prezydenta. Czy Karol Nawrocki może się zachowywać jak "Król Słońce"?

Prerogatywy prezydenta. Czy Karol Nawrocki może się zachowywać jak "Król Słońce"?

Źródło:
Konkret24

Oburzeni internauci twierdzą, że polski rząd rzekomo sponsoruje Ukraińcom kupno mieszkań - całkowicie opłaca dla nich kredyty mieszkaniowe. W ten sposób jakoby sfinansowano już pięć tysięcy lokali. W tym przekazie jest jednak dużo manipulacji.

Rząd "sfinansował Ukraińcom kredyty na mieszkania". Niezupełnie

Rząd "sfinansował Ukraińcom kredyty na mieszkania". Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Czy Sąd Najwyższy w Wielkiej Brytanii uznał, że "chrześcijańskie nauczanie religii w szkołach publicznych jest niezgodne z prawem"? Takie informacje można wyczytać w sieci, lecz wyrok ten jest błędnie interpretowany, a budowana na nim narracja - manipulacją.

"Nauczanie religii chrześcijańskiej nielegalne"? Wyrok sądu na Wyspach, dyskusja w Polsce

"Nauczanie religii chrześcijańskiej nielegalne"? Wyrok sądu na Wyspach, dyskusja w Polsce

Źródło:
Konkret24

Kancelaria prezydenta Karola Nawrockiego twierdzi, że wszystkie 13 prezydenckich projektów ustaw ugrzęzło w tak zwanej sejmowej zamrażarce. Czy ma rację?

13 projektów ustaw prezydenta. Wszystkie w "sejmowej zamrażarce"? Sprawdzamy

13 projektów ustaw prezydenta. Wszystkie w "sejmowej zamrażarce"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń i wiele komentarzy wywołuje krążące w mediach społecznościowych wideo mające pokazywać, jak "muzułmanie otaczają jarmark bożonarodzeniowy w Niemczech" i agresywnie się zachowują. Film opublikowała między innymi posłanka PiS Anita Czerwińska. I choć samo nagranie jest prawdziwe, to zbudowana na nim opowieść już nie.

Muzułmanie "otoczyli jarmark bożonarodzeniowy"? Co pokazuje film z Niemiec

Muzułmanie "otoczyli jarmark bożonarodzeniowy"? Co pokazuje film z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Nie tylko politycy opozycji, ale i koalicji rządzącej zarzucają Włodzimierzowi Czarzastemu, że jego pomysł stosowania "weta marszałkowskiego" to "niekonstytucyjna zamrażarka". Prawnicy potwierdzają, że to może to budzić wątpliwości.

Weto marszałkowskie. Czy Sejmowi grozi "niekonstytucyjna zamrażarka"?

Weto marszałkowskie. Czy Sejmowi grozi "niekonstytucyjna zamrażarka"?

Źródło:
Konkret24

Oburzenie internautów wywołują posty z nagraniem rzekomego zajścia w kieleckim kościele. Miał do niego wejść półnagi obcokrajowiec i grozić zebranym tam wiernym. Niektórych bulwersuje fakt, że media milczą o tym wydarzeniu. A milczą, bo to się nie zdarzyło.

Somalijczyk "groził wiernym w kościele"? Uwaga na ten film

Somalijczyk "groził wiernym w kościele"? Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

"Uciszacie katolików", "komunizm wrócił" - tak reagowali internauci na doniesienia, jakoby w Toruniu policja zatrzymała mężczyznę za uczestnictwo w publicznym różańcu. Moment zatrzymania widać na publikowanym w mediach społecznościowych nagraniu. Jednak to nie modlitwa była przyczyną reakcji funkcjonariuszy.

Zatrzymany za "udział w publicznym różańcu"? Dlaczego policja tak zareagowała

Zatrzymany za "udział w publicznym różańcu"? Dlaczego policja tak zareagowała

Źródło:
Konkret24

Film przedstawiający rzekomo chińskie działo "strzelające 7 razy szybciej niż dźwięk" rozchodzi się w sieci - opublikował go na przykład poseł Konrad Berkowicz. Na uwagi, że to fake news, na razie nie zareagował. A wideo zostało wygenerowane przez AI i wpisuje się narrację chińskiej propagandy.

Chińskie działo "strzela 7 razy szybciej niż dźwięk"? To Berkowicz strzela kulą w płot

Chińskie działo "strzela 7 razy szybciej niż dźwięk"? To Berkowicz strzela kulą w płot

Źródło:
Konkret24

Większość kont wspierających ruch Donalda Trumpa działa w krajach muzułmańskich, głównie w Afryce i na Bliskim Wschodzie - taki wniosek miał wynikać z mapy krążącej w mediach społecznościowych. Tylko że widać na niej coś zupełnie innego.

"Muzułmanie kontrolują MAGA"? Co pokazuje ta mapa

"Muzułmanie kontrolują MAGA"? Co pokazuje ta mapa

Źródło:
Konkret24

"Ciekawe, ile w tym prawdy" - zastanawiają się internauci, którzy przeczytali, że na chińskiej pustyni pod panelami słonecznymi wyrosła trawa, a do jej koszenia wykorzystuje się owce. Okazuje się, że prawdy jest całkiem sporo.

Fotowoltaika, pustynia i owce. Co się wydarzyło w Chinach

Fotowoltaika, pustynia i owce. Co się wydarzyło w Chinach

Źródło:
Konkret24