FAŁSZ

Światowe Forum Ekonomiczne chce "przepisania na nowo Biblii"? Co powiedział Harari

Źródło:
Konkret24
Prof. Yuval Noah Harari: pandemia COVID-19 to było zwycięstwo naukowe połączone z porażką polityczną
Prof. Yuval Noah Harari: pandemia COVID-19 to było zwycięstwo naukowe połączone z porażką politycznąTVN24
wideo 2/3
Prof. Yuval Noah Harari: pandemia COVID-19 to było zwycięstwo naukowe połączone z porażką politycznąTVN24

Światowe Forum Ekonomiczne ma rzekomo wzywać do przepisania Biblii przez sztuczną inteligencję, żeby stworzyć "poprawne religie". Dowodem na te plany ma być niedawny wywiad z profesorem Yuvalem Noah Hararim. Tylko że cała ta teoria powstała z przeinaczenia wypowiedzi izraelskiego filozofa.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Na polskim Twitterze duże zainteresowanie wzbudził post z 11 czerwca informujący, że "Światowe Forum Ekonomiczne chce przepisania na nowo Biblii, aby skorygować jej przekaz". Jego autorem jest publicysta i nauczyciel akademicki Adam Wielomski, związany z Uniwersytetem Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Dalej w poście stwierdza: "Harari też popiera ten pomysł. Pewnie chodzi o wyeliminowanie min. elementów 'homofobicznych'". Do tweeta dołączył link do anglojęzycznego artykułu na stronie slaynews.com. Materiał ten, datowany na 10 czerwca 2023 roku, zatytułowano: "WEF nawołuje do przepisania Biblii przez sztuczną inteligencję i stworzenia 'religii, które są w istocie poprawne'" (tłum. red.).

FAŁSZ
Wprowadzający w błąd tweet z 11 czerwca 2023 rokuTwitter

"Mędrcy apokalipsy XXI wieku". "Poprawiacze Pana Boga"

Post publicysty wyświetlono ponad 75 tys. razy, polubiło go 750 twitterowiczów, ponad 260 udostępniło. Wielu internautów dyskutowało na temat rzekomych zamiarów Światowego Forum Ekonomicznego (World Economic Forum, WEF). "Czy uda się tych degeneratów zatrzymać. Mamy idiokracje pełną parą, co następne? Mam nadzieję że upadek tego gówna. Już powolutku widać jakieś przebłyski nadziei"; "A to sobie wymyślili... ha ha ha ha, ale jakieś szemrane typki pewnie się załapią"; "Mędrcy apokalipsy XXI wieku"; "No tak, poprawiacze Pana Boga. Już tacy bywali na tym świecie, a ich działalność przyniosła setki milionów ofiar" - komentowali (pisownia postów oryginalna).

"Ale przecież Biblia była już tyle razy przepisywana, redagowana i zmieniana, jak pasowało do ówczesnych czasów, czemu nie zrobić tego raz jeszcze? Tak realnie? Wtedy było dobrze, teraz jest niedobrze?" - pytali inni. Część komentujących nie uwierzyła jednak w treść cytowanego tweeta: "To musi być fejk"; "Wierzy pan we wszystko co przeczyta w internecie?".

Teksty informujące o tym, że WEF ma wzywać do przepisania Biblii za pomocą sztucznej inteligencji, publikowano w pierwszej połowie czerwca także na innych anglojęzycznych stronach niż ta wskazana w tweecie. Nie były to jednak wiarygodne, sprawdzone źródła informacji.

FAŁSZ
Teksty z fałszywą tezą ukazały się w czerwcu 2023 roku na kilku anglojęzycznych stronachcharismamag.com, westernjournal.com, dainikbidyaloy.com

Sprawdziliśmy, skąd się wziął taki przekaz.

Harari "wezwał do przepisania Biblii"? Jego wypowiedź tego nie potwierdza

"Wysoki urzędnik ze Światowego Forum Ekonomicznego (WEF) wezwał do 'przepisania' pism religijnych przez sztuczną inteligencję (AI) w celu stworzenia zglobalizowanej 'nowej Biblii'" - czytamy na początku anglojęzycznego artykułu, który dołączono do popularnego tweeta. Tym wysokim urzędnikiem ma być profesor Yuval Noah Harari, izraelski historyk i filozof. Jest autorem takich książek jak "21 lekcji na XXI wiek" czy "Homo deus. Krótka historia jutra".

Dowodem na tezę o planach "przepisania Biblii" ma być fragment wywiadu, którego Harari udzielił portugalskiemu dziennikarzowi Pedro Pinto. 6 czerwca tego roku zapis wideo rozmowy opublikowano na kanale izraelskiego filozofa w YouTube. "Materiał został nakręcony 19 maja 2023 roku w Lizbonie w Portugalii i jest produkcją Fundação Francisco Manuel dos Santos (FFMS)" - czytamy w opisie materiału. Jednym z tematów trwającej ponad 43 minuty rozmowy były wyzwania i szanse związane ze sztuczną inteligencją (AI).

Okazuje się, że w tym wywiadzie Harari ani nie wzywał do przepisania Biblii przez sztuczną inteligencję, ani nie potwierdził, że WEF "chce przepisania na nowo Biblii". Filozof opisał trzy rzeczy, które według niego powinniśmy wiedzieć o AI. Dwie pierwsze to: AI dopiero zaczyna się rozwijać i jest to pierwsza technologia, która może podejmować decyzje. Mówiąc o trzeciej, stwierdził, że AI to "pierwsza technologia, która może tworzyć nowe idee" - tu pojawia się wątek Biblii. Oto polskie tłumaczenie tego fragmentu rozmowy:

"Trzecia kwestia związana ze sztuczną inteligencją, o której każdy musi wiedzieć: jest to pierwsza technologia, która może tworzyć nowe idee. Prasa drukarska, radio, telewizja, które nadają, rozpowszechniają idee stworzone przez ludzki mózg, przez ludzki umysł - nie mogą stworzyć nowej idei. Wiesz, Gutenberg wydrukował Biblię w połowie XV wieku. Prasa drukarska wydrukowała tyle egzemplarzy Biblii, ile zlecił Gutenberg, ale nie stworzyła ani jednej nowej strony. Nie miała własnych pomysłów na temat Biblii: czy jest dobra, czy zła, jak interpretować to, jak interpretować tamto. Sztuczna inteligencja może tworzyć nowe idee.  Może nawet napisać nową Biblię. Wiesz, przez całą historię religie marzyły o posiadaniu księgi napisanej przez nadludzką inteligencję, przez istotę inną niż człowiek - albo każda religia twierdzi, że to 'nasza księga'. Wszystkie księgi innych religii zostały napisane przez ludzi, ale 'nasza księga' nie, nie, nie, nie - pochodzi od pewnej nadludzkiej inteligencji. Za kilka lat mogą się więc pojawić religie, które faktycznie mają w tej kwestii rację. To - pomyśl tylko o religii, której święta księga została napisana przez sztuczną inteligencję - to może stać się rzeczywistością za kilka lat" - powiedział Harari.

Anglojęzyczny tekst, na który powołuje się polski publicysta, sugeruje też, że Harari pracuje dla WEF (jest jego "wysokim urzędnikiem"). W grudniu 2022 roku agencja Reuters uzyskała potwierdzenie od zespołu PR izraelskiego filozofa oraz od rzecznika prasowego WEF, że Harari nigdy nie pracował dla WEF. Został zaproszony do wygłoszenia przemówienia na konferencji w Davos w 2018 i 2020 roku. Fakt, że krótki biogram filozofa znajduje się na stronie Forum "oznacza po prostu, że uczestniczył w jednym z naszych wydarzeń, ale wcale nie pracuje dla naszej organizacji" - wyjaśniał wtedy rzecznik WEF.

Do biura prasowego Światowego Forum Ekonomicznego wysłaliśmy prośbę o komentarz w sprawie tezy, jakoby "chce przepisania na nowo Biblii", lecz jeszcze nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Gabriela Sieczkowska

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

"Zakończyłem sześć wojen" - powtarza wielokrotnie prezydent USA Donald Trump podczas rozmów z szefami różnych państw. Analiza sytuacji w krajach wskazywanych przez Trumpa pokazuje jednak, że jego deklaracje są na wyrost. Obecnemu prezydentowi Stanów Zjednoczonych nie można odmówić jednak tego, że jako szef supermocarstwa ma świadomość posiadania narzędzi globalnej polityki.

(Nie)skończone wojny Trumpa. Jak mówi prezydent USA, a jak jest naprawdę

(Nie)skończone wojny Trumpa. Jak mówi prezydent USA, a jak jest naprawdę

Źródło:
TVN24+

Były premier Mateusz Morawiecki twierdzi, że deficyt budżetowy jest o ponad 100 miliardów złotych wyższy, niż podaje rzecznik rządu Adam Szłapka. Alarmuje, że "cel deficytu na grudzień został osiągnięty niemal w całości w lipcu". To nieprawda.

157 czy 261 miliardów złotych? Ile wynosi polski deficyt

157 czy 261 miliardów złotych? Ile wynosi polski deficyt

Źródło:
Konkret24

Głodujące palestyńskie dziecko przedstawiane jako jazydka. Aktualne fotografie tłumaczone jako stare. Lokalizacje biolaboratoriów w Ukrainie, które nie istnieją. Fake newsy? Owszem, w odpowiedziach generowanych przez sztuczną inteligencję. Ośrodki wpływu próbują manipulować treściami, które trafiają do modeli językowych - przestrzegają eksperci. Oto jak się to robi.

"Ja nie wiem, co jest prawdą". Sztuczna inteligencja bije się w piersi - i nadal kłamie

"Ja nie wiem, co jest prawdą". Sztuczna inteligencja bije się w piersi - i nadal kłamie

Źródło:
TVN24+

Zamieszanie mogły wprowadzić pozornie sprzeczne komunikaty po konferencji Karola Nawrockiego. Strona rządowa pisze o "zawetowaniu tańszego prądu dla Polaków", a Kancelaria Prezydenta o "podpisaniu projektu zamrażającego ceny energii elektrycznej". A to dwie różne decyzje.

Zamrożenie cen energii. Co podpisał, a czego nie podpisał Nawrocki

Zamrożenie cen energii. Co podpisał, a czego nie podpisał Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki podpisał projekt ustawy o zwolnieniu rodziców co najmniej dwójki dzieci z podatku PIT. Według ministra Marcina Przydacza z kancelarii prezydenta jest to odpowiedź na kryzys demograficzny w Polsce, bo jesteśmy "najmniej dzietnym społeczeństwem w całej Unii Europejskiej". A co na to dane?

Przydacz: jesteśmy najmniej dzietnym społeczeństwem w UE. Sprawdzamy dane

Przydacz: jesteśmy najmniej dzietnym społeczeństwem w UE. Sprawdzamy dane

Źródło:
Konkret24

Minister finansów i gospodarki Andrzej Domański uważa, że rząd spełnia obietnice. Według niego "dowiezionych konkretów jest naprawdę bardzo, bardzo dużo" i już w czasie pierwszych stu dni rządzenia wiele z nich zrealizowano. Fakty temu przeczą.

Domański: "wiele ze 100 konkretów zostało zrealizowane". No nie

Domański: "wiele ze 100 konkretów zostało zrealizowane". No nie

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy przywódcy europejskich krajów byli jeszcze w Białym Domu na spotkaniu z Donaldem Trumpem, w sieci furorę robiła już fotografia mająca pokazywać, jak wszyscy oni siedzieli grzecznie przed drzwiami, oczekując na to spotkanie. Publikujący zdjęcie kpili, że "widać na nim wyraźnie potęgę Unii Europejskiej". Fake newsa publikowali między innymi zwolennicy PiS, a także konta Kanału Zero. Popularność tego obrazu pokazała jednak co najwyżej potęgę rosyjskiej dezinformacji. Także w Polsce.

"Zdjęcie, które przejdzie do historii"? Tak, siły rosyjskiej propagandy

"Zdjęcie, które przejdzie do historii"? Tak, siły rosyjskiej propagandy

Źródło:
Konkret24

Dzień po rozmowach liderów europejskich krajów z Donaldem Trumpem zorganizowano spotkanie państw należących do tak zwanej koalicji chętnych. Ta grupa krajów Europy powstała kilka miesięcy temu. Jednak wbrew rozpowszechnianej teraz narracji nie wyłącznie po to, by wysyłać wojska do walczącej Ukrainy. Przedstawiamy, co wiadomo o celach tej politycznej inicjatywy.

Koalicja chętnych. Kto i w jakim celu się spotykał

Koalicja chętnych. Kto i w jakim celu się spotykał

Źródło:
Konkret24

Wojskowy pojazd szturmujący ukraińskie pozycje, a na nim zatknięte flagi Rosji i Stanów Zjednoczonych - taki film rozchodzi się w sieci, wywołując masę komentarzy. Rosyjska propaganda podaje, że ukraińska armia "zaatakowała amerykański transporter opancerzony z amerykańską flagą". Ukraińcy piszą o "maksymalnej bezczelności", a internauci pytają o prawdziwość nagrania.

Flagi Rosji i USA na transporterze. "Znak przyjaźni"?

Flagi Rosji i USA na transporterze. "Znak przyjaźni"?

Źródło:
Konkret24

Pielgrzymki na Jasną Górę jak co roku obfitowały wieloma zdjęciami i filmami publikowanymi w internecie. Szczególne zainteresowanie wzbudziła fotografia grupki pielgrzymów trzymających rzekomo obraz z Karolem Nawrockim. "Paranoja", "to się nie dzieje", "polska wersja katolicyzmu" - komentowali internauci. Bo wielu uwierzyło, że to prawda.

Obraz z Nawrockim na pielgrzymce? Niesłusznie uwierzyli

Obraz z Nawrockim na pielgrzymce? Niesłusznie uwierzyli

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w internecie generuje informacja, jakoby Biały Dom miał zażądać od prezydenta Zełenskiego założenia garnituru na spotkanie z prezydentem USA - i że to był warunek odbycia tego spotkania. Przekaz ten w polskiej sieci szeroko rozpowszechniały anonimowe konta. To narracja zgodna z prorosyjską dezinformacją, której celem jest dyskredytowanie prezydenta Ukrainy. Jednak nie ma potwierdzenia, że Biały Dom postawił taki warunek.

Zełenski "musi założyć garnitur"? Propaganda reaguje na wizytę w Białym Domu

Zełenski "musi założyć garnitur"? Propaganda reaguje na wizytę w Białym Domu

Źródło:
Konkret24

"Czego amerykańskie media nie pokazały" - brzmi komentarz do rozpowszechnianego w mediach społecznościowych filmu. Ma przedstawiać scenę, gdy amerykańscy piloci "narysowali" na niebie gwiazdę dla Putina podczas szczytu na Alasce. Film robi wrażenie, ale nie wierzcie w te opisy - choć rosyjska propaganda bardzo próbuje nas do tego przekonać.

"Gwiazda" od Trumpa dla Putina? Tak głosi przekaz Kremla

"Gwiazda" od Trumpa dla Putina? Tak głosi przekaz Kremla

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki złożył projekt ustawy o ochronie polskiej wsi - w tym przed wyprzedażą ziemi obcokrajowcom. Teraz politycy przeciwnych opcji kłócą się, za których rządów sprzedano więcej polskiej ziemi. Obie strony jednak wprowadzają w błąd, prezentując dane albo wybiórczo, albo bez kontekstu. A ten jest istotny.

Nawrocki o "wyprzedaży polskiej ziemi", rząd podaje dane. Czego nie pokazują?

Nawrocki o "wyprzedaży polskiej ziemi", rząd podaje dane. Czego nie pokazują?

Źródło:
Konkret24

W sieci od lipca rozchodzi się przekaz, jakoby rolnicy byli karani "za korzystanie z własnej studni" - co wielu internautów rozumie jako sytuację nową, wymuszoną kolejnymi restrykcjami Unii Europejskiej. To manipulacja, choć kary rzeczywiście są - lecz za coś innego i nie od dzisiaj. Natomiast resort infrastruktury analizuje inny problem.

"Kary za korzystanie z własnej studni"? Ministerstwo: "trwa analiza problemu"

"Kary za korzystanie z własnej studni"? Ministerstwo: "trwa analiza problemu"

Źródło:
Konkret24

Przyznając odznaczenia na koniec swojej prezydentury, Andrzej Duda miał pośmiertnie uhonorować także matkę Lecha i Jarosława Kaczyńskich - taki przekaz rozpowszechniano w mediach społecznościowych. Ta informacja nie tylko nie jest, lecz nawet nie mogłaby być prawdziwa. Z kilku powodów.

Jadwiga Kaczyńska odznaczona Virtuti Militari? "To się nie dzieje"

Jadwiga Kaczyńska odznaczona Virtuti Militari? "To się nie dzieje"

Źródło:
Konkret24

W dyskusji na temat zasadności wydawania środków unijnych na jachty czy ekspresy do kawy pojawiła się sugestia, jakoby Donald Tusk kupił sobie posiadłość w Hiszpanii. Przekaz powiązano ze środkami z Krajowego Planu Odbudowy. Brzmi niedorzecznie, lecz może być brzemienny w skutkach. Przedstawiamy, jakie mechanizmy za nim stoją, a eksperci tłumaczą, co wystarczy zrobić, by część Polaków uznała absurdalną historię za prawdopodobną.

KPO, Tusk i hiszpańska posiadłość. "Przekaz spełnia wszelkie kryteria"

KPO, Tusk i hiszpańska posiadłość. "Przekaz spełnia wszelkie kryteria"

Źródło:
Konkret24

Burza wokół KPO trwa, a w jej obliczu PiS rozpoczął swoją kampanię polityczną, wskazując niektóre przykłady dotacji jako wątpliwe. W serii grafik publikowanych w mediach społecznościowych partia piętnuje między innymi przyznanie pieniędzy właścicielce pizzerii na budowę solarium. Tylko że to akurat fake news.

"Ćwierć miliona" na solarium w pizzerii? Fałszywka o KPO na profilu PiS

"Ćwierć miliona" na solarium w pizzerii? Fałszywka o KPO na profilu PiS

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki już podczas inauguracyjnego orędzia zaprosił rząd na posiedzenie Rady Gabinetowej. Sekretarz stanu z jego kancelarii twierdzi, że rada będzie "narzędziem, by naciskać na rząd". Tylko czy prawo na to pozwala i w jakim zakresie?

Rada Gabinetowa "narzędziem nacisku na rząd"? Oczekiwania Nawrockiego a rzeczywistość

Rada Gabinetowa "narzędziem nacisku na rząd"? Oczekiwania Nawrockiego a rzeczywistość

Źródło:
Konkret24

Wobec nagłośnionych nieprawidłowości dotyczących środków z Krajowego Planu Odbudowy internauci publikują teraz przykłady projektów, na które przyznano dotacje, a które wzbudzają ich wątpliwości. Wśród nich wymieniają kładkę pieszo-rowerową w Warszawie - oburza fakt, że miasto dostało pieniądze już po wybudowaniu mostu. Jednak błędnie połączono dwa różne programy KPO.

"Kasa z KPO na kładkę, która była wybudowana"? Zasady pozwalają

"Kasa z KPO na kładkę, która była wybudowana"? Zasady pozwalają

Źródło:
Konkret24

Opublikowany w sieci film wywołał kontrowersje i zarzuty do władz Warszawy o to, że stworzono "blok socjalny" tylko dla Ukraińców. Według autora uchodźcy mają być w stolicy faworyzowani kosztem Polaków przy przyznawaniu mieszkań. Przestrzegamy przed powielaniem tych tez - film jest pełen spekulacji i sugestii niepopartych ani danymi, ani faktami.

"Blok socjalny dla Ukraińców" w Warszawie? Ratusz wyjaśnia, ekspert przestrzega

"Blok socjalny dla Ukraińców" w Warszawie? Ratusz wyjaśnia, ekspert przestrzega

Źródło:
Konkret24

Władze Hiszpanii planują wprowadzić zakaz jazdy samochodem w pojedynkę i limit jednego auta na rodzinę - takie informacje rozchodzą się w polskim internecie. Są gorąco komentowane, z tym że bezpodstawnie: w rzeczywistości jest inaczej.

"Zakaz jazdy samochodem w pojedynkę"? Ile w tym prawdy

"Zakaz jazdy samochodem w pojedynkę"? Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

"Mam nadzieję, że moja prezydentura przywróci wiarę w składane obietnice" - mówił w inauguracyjnym orędziu prezydent Karol Nawrocki, przypominając swoje postulaty z Planu 21. Śledziliśmy całą jego kampanię wyborczą - podczas niej złożył kilkakrotnie więcej deklaracji, niż zawiera Plan 21. Niektórych już nie spełnił w terminie. A szef jego kancelarii właśnie przyznał, że prezydent "nie ma takiej sprawczości", aby przegłosować swoje pomysły w Sejmie. 

Nie 21, tylko 71 obietnic Nawrockiego. I już terminy przesunięte

Nie 21, tylko 71 obietnic Nawrockiego. I już terminy przesunięte

Źródło:
Konkret24

Politycy Konfederacji alarmują, że Polska jest rzekomo bardziej zadłużona od Ukrainy, mimo że ta toczy wojnę. To z kolei wzmaga oburzenie internautów, że nadal przekazujemy pomoc wschodniemu sąsiadowi. I tak się ta narracja nakręca. Tylko że porównanie, którego dokonują posłowie, jest manipulacyjne. Wyjaśniamy.

Polska "bardziej zadłużona niż Ukraina"? Manipulacja Konfederacji

Polska "bardziej zadłużona niż Ukraina"? Manipulacja Konfederacji

Źródło:
Konkret24

W sądach będzie szybciej - zapowiedział nowy szef resortu sprawiedliwości Waldemar Żurek. Wprawdzie niektórzy politycy rządzącej koalicji przypominają, że to za poprzednich rządów czas trwania postępowań w sądach jeszcze bardziej wzrósł - lecz gabinet Donalda Tuska zbliża się do półmetka rządzenia. Przedstawiamy, co pokazują najnowsze statystyki dotyczące długości spraw w sądach.

"Sprawiedliwość staje się fikcją"? Sprawdzamy, czy przyspieszyła

"Sprawiedliwość staje się fikcją"? Sprawdzamy, czy przyspieszyła

Źródło:
TVN24+

Fotografia rozpowszechniana jest z sugestywnymi komentarzami wywołanymi postawą prezydenta Karola Nawrockiego i miną premiera Donalda Tuska. Kadr jest mocny, bohaterowie wyraźnie pokazani... - jak się okazuje, aż za wyraźnie.

"Zdjęcie mówi więcej niż tysiąc słów". Czego na tym brakuje?

"Zdjęcie mówi więcej niż tysiąc słów". Czego na tym brakuje?

Źródło:
Konkret24

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek nie wyklucza "poprawiania systemu" wyborczego po tym, co obserwowaliśmy w tegorocznych wyborach prezydenckich. Część obywateli zastanawia się bowiem teraz, czy naprawdę "każdy głos się liczy". Inni: gdzie znajdziemy właściwy wynik głosowania. Przedstawiamy główne słabości systemu prawnego, które ujawniły się w tych wyborach. Eksperci wskazują, co warto poprawić.

Będzie "poprawianie systemu"? Sześć słabości, które obnażyły ostatnie wybory

Będzie "poprawianie systemu"? Sześć słabości, które obnażyły ostatnie wybory

Źródło:
TVN24+