Student, barista, aktywista polityczny. Autor tekstów w internecie używał fałszywej tożsamości

Dr Mazen Masri, prawnik związany z University of London i mąż palestyńskiej aktywistki Ryvki Barnard zainteresował się artykułem opublikowanym w sieci, w którym wraz z żoną został określony "znanym sympatykiem terrorystów". Jego uwagę przykuło zdjęcie autora tekstu - studenta Uniwersytetu w Birmingham. Zdaniem Masriego fotografia młodego mężczyzny "wydawała się nie w porządku". Intuicja nie zmyliła londyńskiego prawnika. Okazało się, że autor artykułu w rzeczywistości nie istnieje.
Student, barista, aktywista polityczny. Tyle że nie istniejeShutterstock/Cyabra/Reuters

Portale The Jerusalem Post i Times of Israel publikowały teksty studenta Uniwersytetu w Birmingham Olivera Taylora. Pisał o sprawach społeczności żydowskiej. Dopiero jeden z bohaterów jego tekstu, nazwany "sympatykiem terrorystów", zainteresował się, czy Oliver Taylor istnieje.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Mazen Masri, londyński naukowiec i mąż palestyńskiej aktywistki Ryvki Barnard, zainteresował się artykułem opublikowanym w sieci, w którym wraz z żoną zostali określeni "znanymi sympatykami terrorystów". Jego uwagę przykuło zdjęcie autora tekstu znalezione w internecie - studenta Uniwersytetu w Birmingham o nazwisku Oliver Taylor. Masriemu fotografia młodego mężczyzny wydawała się nie w porządku. Intuicja go nie myliła.

Olbrzymie możliwości technologii deepfake
Olbrzymie możliwości technologii deepfakeTVN24 BiS

Na portalu Quora, gdzie internauci zadają pytania i odpowiadają na pytania innych, Oliver Taylor przedstawia się jako 24-letni student, barista i aktywista polityczny. Na zdjęciu profilowym widać młodego mężczyznę z brązowymi oczami i przyjaznym uśmiechem.

fałsz

Profil Olivera Taylora na portalu Quora
Profil Olivera Taylora na portalu QuoraProfil Olivera Taylora na portalu QuoraQuora

"W ciągu tygodnia pracuję nad ukończeniem studiów magisterskich z zakresu nauk politycznych, a w weekend jestem pochłonięty sprawami kawy. Albo ją zaparzam, albo piję" – przedstawił się Taylor w krótkiej notce w Quora.

Agencja Reuters opisuje, że - oprócz tekstu, w którym wspomniał Mazena Masriego - polityczne zacięcie Taylora ujawniało się również w publikacjach m.in. na portalach Jerusalem Post i Times of Israel. Widać w nich było zainteresowanie sprawami społeczności żydowskiej i antysemityzmem.

Oliver Taylor nie istnieje

Reuters sprawdził, że w bazach danych Uniwersytetu w Birmingham nie ma jednak śladu po 24-letnim studencie. Przedstawiciele mediów, w których Taylor publikował, twierdzą, że wysyłał im teksty e-mailem, nie prosząc o zapłatę. Wydawcy nie zrobili nic, by zweryfikować jego tożsamość. "Nie jesteśmy agencją kontrwywiadowczą" - powiedział Reutersowi redaktor naczelny gazety "The Algemeiner" Dovid Efune, choć przyznał, że od kiedy dziennikarze zainteresowali się fikcyjną postacią Olivera Taylora gazeta wprowadziła dodatkowe środki ostrożności.

Redakcje "Algemeiner" i portalu Times of Israel usunęły już artykuły fikcyjnego studenta ze swoich stron internetowych. Taylor miał wysłać do obu redakcji e-maila, w którym zaprotestował przeciwko takim działaniom.

Widoczna w Google Cache wzmianka na stronie The Jerusalem Post potwierdzająca publikację artykułu Olivera Taylora
Widoczna w Google Cache zapowiedź na stronie The Jerusalem Post potwierdza publikację artykułu Olivera Taylora w tym serwisieWidoczna w Google Cache wzmianka na stronie The Jerusalem Post potwierdzająca publikację artykułu Olivera Taylorajpost.com/Google

Artykuł podpisany nazwiskiem Taylora usunął również serwis The Jerusalem Post. Na portalu Arutz Sheva tekst Taylora wciąż można przeczytać, choć został znacznie skrócony w stosunku do pierwotnej wersji. Usunięto m.in. akapit określający "znanymi sympatykami terrorystów" aktywistkę na rzecz praw Palestyńczyków Ryvkę Barnard i jej męża Mazena Masri. Bo to właśnie Masri poinformował Reutersa o tajemniczym studencie Uniwersytetu w Birmingham.

Małżeństwo zaprzecza związkom z terrorystami. Barnard i Masri byli zadziwieni, dlaczego miałby o nich napisać młody student. Mazen Masri powiedział Reutersowi o swoich podejrzeniach co do zdjęcia profilowego Olivera Taylora.

Zniekształcenia i niespójności w fotografii

Reuters poprosił o opinię sześciu ekspertów. Wszyscy potwierdzili, że w fotografii są ślady wykorzystania oprogramowania opartego na sztucznej inteligencji.

"Zniekształcenia i niespójności w tle są znakiem rozpoznawczym zsyntetyzowanego obrazu, podobnie jak kilka błysków na jego szyi i kołnierzu" - powiedział Reutersowi Hany Farid, pionier kryminalistyki cyfrowej z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Berkeley.

Artysta Mario Klingemann, który regularnie używa w swojej pracy technologii deepfake, stwierdził, że zdjęcie ma jej wszystkie cechy charakterystyczne. "Jestem w stu procentach pewien" – powiedział.

Mapa ciepła stworzona przy pomocy algorytmów firmy Cyabra. Wyróżnione elementy grafiki wskazują na miejsca możliwej manipulacji
Mapa ciepła stworzona przy pomocy algorytmów firmy Cyabra. Wyróżnione elementy grafiki wskazują na miejsca możliwej manipulacjiMapa ciepła stworzona przy pomocy algorytmów firmy Cyabra. Wyróżnione elementy grafiki wskazują na miejsca możliwej manipulacjiCyabra/Reuters

Na mapie ciepła stworzonej przy pomocy algorytmów izraelskiego start-upu Cyabra, specjalizującego się w wykrywaniu zmanipulowanych obrazów, zaznaczono miejsca możliwej edycji grafiki. Zdaniem Dana Bahmy, przedstawiciela firmy, sztucznie wytworzone obrazy są niebezpieczne, ponieważ dzięki nim można stworzyć "zupełnie niewykrywalną tożsamość".

Plusy i minusy sztucznej inteligencji w obrazach

O sztucznie stworzonych grafikach przedstawiających twarze pisaliśmy już w Konkret24. Do stworzenia fałszywych obrazów wykorzystuje się algorytmy głębokiego uczenia (sztuczną inteligencję) GAN - generative adversarial networks - bazujące na dwóch sieciach. Jedna identyfikuje, analizuje i uczy się schematów w zbiorach danych. Schematami w tym przypadku są np. proporcje twarzy, ustawienie oczu, włosy, a zbiorami danych - zdjęcia realnie istniejących osób. Na bazie tej analizy sieć generuje zdjęcia osób, które nigdy nie istniały.

Technologia może przynieść wiele korzyści np. branży gier komputerowych czy efektów specjalnych w filmach. Pozwala na szybkie i wygodniejsze stworzenie bohatera o wyglądzie idealnie pasującym do koncepcji projektu. Beneficjentami rozwoju tej technologii są również banki zdjęć i agencje reklamowe. Wśród potencjalnych zagrożeń wymienia się przede wszystkim możliwość tworzenia fałszywych tożsamości i wykorzystywania ich nie tylko w propagandowej, ale i w czysto przestępczej działalności.

Potencjalnie większe zagrożenie stwarza technologia deepfake w sfałszowanych nagraniach wideo. Pierwsze takie materiały pojawiły się pod koniec 2017 roku - wmontowywano wówczas twarze sławnych osób w firmy pornograficzne. Efekt był jednak mało realistyczny. Kolejne nagrania były już dużo lepsze - deepfake tworzono z m.in. twarzami Baracka Obamy, Władimira Putina, Donalda Trumpa, Nicholasa Cage'a, czy Toma Cruise'a.

Jak rozpoznać fejkowe zdjęcie

Artykuły autorstwa rzekomego Olivera Taylora nie cieszyły się zainteresowaniem czytelników, ale zdaniem Miriam Herschlag z portalu Times of Israel tego typu przypadki rodzą niebezpieczeństwo. Nie tylko dlatego, że wprowadzają fałsz w dyskusje prowadzone w mediach. Sprawiają, że młodym, nieznanym autorom może być trudniej publikować swoje materiały. "Absolutnie musimy odsiać oszustów i wzmocnić naszą obronę" – powiedziała Hershlag agencji Reutersa. "Ale nie chcę stawiać barier, które uniemożliwiają usłyszenie nowych głosów" – dodała.

Sprawa fikcyjnego studenta Uniwersytetu w Birmingham to przykład operacji, których celem jest wprowadzanie do dyskusji publicznej propagandowych lub dezinformujących treści. W tym wypadku chodziło o promowanie polityki społeczności żydowskiej. Jak opisywaliśmy w Konkret24, niedawna publikacja portalu The Daily Beast ujawniła sieć fałszywych dziennikarzy, którym udało się publikować materiały m.in. w amerykańskich portalach Newsmax czy Washington Examiner.

Jak rozpoznać fałszywe zdjęcie powstałe przy wykorzystaniu sztucznej inteligencji? Algorytmy stają się coraz doskonalsze, wciąż jednak popełniają błędy. Na niektórych grafikach widać różnice w symetrycznych elementach portretu. Czerwona lampka powinna się zapalić, jeśli dostrzeżemy dwa różne kolczyki albo różniące się dwie strony okularów.

Po lewej stronie grafiki kołnierzyk Olivera Taylora ma wzór, po prawej jest gładki
Po lewej stronie grafiki kołnierzyk Olivera Taylora ma wzór, po prawej jest gładkiPo lewej stronie grafiki kołnierzyk Olivera Taylora ma wzór, po prawej jest gładkiReuters

Reuters, analizując elementy fotografii Olivera Taylora, wskazuje różne wzory kołnierzyka koszuli. Z lewej strony na materiale widać wzór, z prawej kołnierzyk jest gładki.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24, Reuters; zdęcie: Shutterstock/Cyabra/Reuters

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/Cyabra/Reuters

Pozostałe wiadomości

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24