Nowe badanie o grafenie w szczepionkach? Po raz kolejny niczego nie dowodzi

Tlenek grafenu w szczepionkach? Fake newsShutterstock

Za sprawą badania, na które powołano się między innymi podczas konferencji Konfederacji, wróciła teza o rzekomej obecności grafenu w szczepionkach przeciw COVID-19. Autor owego badania znany jest z pseudonaukowej działalności. Zdaniem eksperta nie przedstawił on żadnych dowodów na swoją tezę, a technika, którą przyjął, nie służy do identyfikacji grafenu.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Twierdzenie o obecności grafenu w szczepionkach na COVID-19 wróciło do przestrzeni publicznej za sprawą nowych badań, na które powołano się m.in. podczas konferencji Konfederacji. W Konkret24 w lipcu tego roku pisaliśmy o braku przekonujących dowodów na obecność grafenu w szczepionkach - ale temat znowu się pojawił w internetowych dyskusjach, a w dodatku przeniósł się na sejmowe korytarze.

2 września Konfederacja zorganizowała konferencję prasową, na której wystąpił m.in. Włodzimierz Skalik, pilot sportowy i samorządowiec. Startował z list Konfederacji w wyborach parlamentarnych w 2019 roku, lecz nie został wybrany. Obecnie pełni funkcję sekretarza w założonej przez Grzegorza Brauna monarchistycznej partii Konfederacja Korony Polskiej. Skalik, mówiąc o swoim stanowisku w sprawie planowanych obostrzeń obejmujących tylko osoby niezaszczepione, przytoczył badania rzekomo potwierdzające obecność grafenu w szczepionkach.

Włodzimierz Skalik o grafenie w szczepionkach
Włodzimierz Skalik o grafenie w szczepionkachtvn24

Autorem badań jest doktor Robert Young, a objęto nimi wszystkie cztery szczepionki dopuszczone na terenie Unii Europejskiej: Pfizera, Moderny, AstraZeneki, Johnson & Johnson. "Okazało się, że skład podawany przez producentów jest niedokładny" – mówił Skalik. Dodał, że poprzez zbadanie preparatów mikroskopem fazowym "wykazano obecność między innymi zredukowanych cząstek tlenku grafenu".

"Niebywałe, producenci ukrywają w informacjach tak doniosły fakt, obecność cząsteczek grafenu, który, będąc w organizmie człowieka, jest dla niego bardzo niebezpieczny" – stwierdził sekretarz Konfederacji Korony Polskiej. Wideo z jego wypowiedzią szybko rozeszło się w sieci, m.in. na grupach przeciwników szczepień i zwolenników teorii spiskowych. Na stronie gloria.tv podpisano je nawet: "Bardzo niebezpieczny tlenek grafenu w 'szczepionkach' potwierdzony i to u wszystkich producentów dawek w strefie euro!". Filmik odtworzono 3,7 tys. razy.

Ogromny wzrost wyszukiwań i usunięty fragment

Sama teoria o grafenie w szczepionkach była już popularna w sieci, a zainteresowanie nią wzmogło się znowu na przełomie sierpnia i września. W serwisach społecznościowych jest wiele wpisów na ten temat. Jeden z bardziej popularnych opublikował 31 sierpnia Zbigniew Hałat, były wiceminister zdrowia i znany sceptyk szczepień przeciw COVID-19. We wpisie zamieścił link do przetłumaczonych na język polski badań Roberta Younga, komentując: "skaningowa i transmisyjna mikroskopia elektronowa ujawniła tlenek grafenu w szczepionkach CoV-19". Post miał prawie 500 polubień, ponad 250 osób podało go dalej.

Zwiększenie zainteresowania grafenem wśród internautów pokazuje też analiza w Google Trends pokazująca częstotliwość wyszukiwania danych fraz w Google. Na wykresie ostatnich 12 miesięcy widać, że w Polsce hasło "grafen" szczególnie często wpisywano do wyszukiwarki w końcu lipca i między 5 a 11 września. A na początku września odnotowano wzrost o ponad 100 proc. wyszukiwań frazy "grafen w szczepionkach".

Co ciekawe, dwa dni po konferencji, na której Włodzimierz Skalik mówił o grafenie, na koncie Konfederacji na Facebooku pojawiło się nagranie z jego wypowiedziami - lecz wycięto cały fragment o tlenku grafenu w szczepionkach. Wyraźne cięcie materiału można zauważyć na początku drugiej minuty filmiku (2:05).

Autor badań karany za nielegalne praktyki medyczne

Robert O. Young znany jest z pseudonaukowej działalności, za którą w przeszłości ponosił nawet konsekwencje karne. Za nielegalne praktykowanie medycyny bez wymaganej licencji został aresztowany i skazany na karę więzienia. W wyniku zawartej z sądem umowy spędził za kratami tylko kilka miesięcy, w 2017 roku. Musiał jednak publicznie przyznać, że nie jest "mikrobiologiem, hematologiem, doktorem medycyny lub naturopatii czy wykwalifikowanym naukowcem".

Po wyjściu z więzienia przegrał kolejny proces – tym razem sąd w San Diego kazał zapłacić mu 105 mln dolarów odszkodowania kobiecie, której przedstawił się jako lekarz i doradził rezygnację ze standardowej terapii jej nowotworu. Young zasłynął mianowicie opracowaniem tzw. diety alkalicznej, która miała być kuracją na raka, a która opiera się przede wszystkim na zbalansowaniu środowiska zasadowego i kwaśnego w organizmie.

W kontekście pandemii COVID-19, zanim Young przeprowadził swoje badania o rzekomej obecności grafenu w szczepionkach, na spotkaniu grupy zwolenników teorii spiskowych wygłosił mowę o tym, że Bill Gates chce "sterylizować ludzkość", a koncerny farmaceutyczne używają "broni chemicznej przeciwko wszystkim nam".

Grafen spod mikroskopu? "Do identyfikacji służą inne techniki"

Robert Young nie jest więc wykwalifikowanym naukowcem. Jego artykuł o składach szczepionek również nie jest pełnoprawną pracą naukową. A jedynym miejscem opublikowania artykułu była strona internetowa samego Younga.

Na potrzeby swojej pracy Young pobrał próbki czterech szczepionek dopuszczonych do użytku w Unii Europejskiej i przyjrzał się im pod mikroskopem. "Badanie to wykazało anatomiczne dowody na obecność zredukowanych cząstek tlenku grafenu (rGO)" – stwierdza. Nie było to jednak jedyne "zanieczyszczenie", jakie Young zaobserwował w szczepionkach. Jego zdaniem są w nich także: aluminium, bizmut, tytan, wanad, żelazo, chrom, sód, miedź, krzem, a nawet stal nierdzewna i pasożyt – świdrowiec amerykański.

Tekst artykułu jest nacechowany emocjonalnie. Główne wnioski zakończone są wykrzyknikiem, a słowo szczepionka pisane jest momentami w cudzysłowie. Pod koniec artykułu jest dodatkowy rozdział "Dyskusja", w którym autor odszedł od tematu grafenu w szczepionkach i stwierdza m.in., że szczepionki nie działają, koronawirus nie istnieje i nigdy nie istniał oraz że "wiedza jest potęgą".

Doktor Magdalena Wytrwał-Sarna, chemiczka z Akademickiego Centrum Materiałów i Nanotechnologii Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie, której przesłaliśmy artykuł Younga, stwierdziła, że "jest zszokowana" jego treścią. "Wyobrażam sobie rzesze ludzi, którzy w to, co autor napisał, uwierzą" – komentuje w przesłanej nam odpowiedzi. Następnie obala efektywność metody użytej przez Younga do przeprowadzenia badań nad zawartością szczepionek. "Artykuł jest zlepkiem zdjęć mikroskopowych. Techniki mikroskopowe służą do obrazowania, a do identyfikacji substancji służą inne, bardziej wyrafinowane techniki spektroskopowe i analityczne" – stwierdza dr Wytrwał-Sarna.

Ta sama technika, te same błędy

Użyta przez Younga technika jest powtórzeniem badania, którym obecność grafenu w szczepionkach starał się udowodnić hiszpański profesor Pablo Campra Madrid w czerwcu tego roku. W artykule w Konkret24 na ten temat dr Wytrwał-Sarna tłumaczyła: "Przedstawione mikrofotografie, choć zbliżone do niektórych prezentowanych w literaturze obrazów tlenku grafenu, w moim odczuciu nie stanowią definitywnego dowodu na jego obecność w badanej próbce".

Zarówno wtedy, jak i teraz chemiczka podkreśla, że w badaniach przytoczono pochodzący z literatury obraz dyfrakcji elektronowej charakterystycznej dla materiału grafenowego, a nie zaprezentowano wyników dyfrakcji elektronowej dla badanych szczepionek. Jej zdaniem mogłoby to potwierdzić postawioną przez badacza hipotezę, a w obecnej sytuacji można mieć poważne wątpliwości, czy autor sam wykonał przedstawione analizy.

07.02.2019 | Polska miała być liderem produkcji grafenu. Naukowcy mówią o problemach
07.02.2019 | Polska miała być liderem produkcji grafenu. Naukowcy mówią o problemachFakty TVN

Grafen w biomedycynie

Włodzimierz Skalik podczas konferencji w Sejmie powiedział również, że grafen w organizmie człowieka "jest dla niego bardzo niebezpieczny". Zaprzecza temu fakt, że literatura naukowa potwierdza możliwość wykorzystania tlenku grafenu do zastosowań biomedycznych.

"Zgodnie z moją wiedzą, póki co nie jest on komercyjnie stosowany w szczepionkach, aczkolwiek naukowcy z Georgia State University i Emory University pokazali możliwość jego wykorzystania jako adjuwantu (wzmocnienia - red.) w szczepionce donosowej przeciw wirusowi grypy" – tłumaczyła w naszym artykule z lipca dr Wytrwał-Sarna. Dodała, że cały czas powstają kolejne badania na temat wykorzystania grafenu w biomedycynie.

Autor: Michał Istel / Źródło: Konkret24, zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24