"Odporność po zachorowaniu lepsza niż po szczepieniu"? Uwaga na tezy tego filmu

"Odporność po zachorowaniu lepsza niż po szczepieniu". Uwaga na tezy rzekomych pracowników PfizeraFacebook

Ponad milion wyświetleń ma film, w którym osoby podające się za pracowników koncernu Pfizer opowiadają, że po przechorowaniu COVID-19 ma się dłuższą odporność niż po zaszczepieniu. Po pierwsze, wciąż nie ma na to jednoznacznych dowodów. Po drugie, w filmie pominięto najważniejsze: skutki zachorowania na COVID-19.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Kolejne nagranie grupy Project Veritas trafiło do polskich mediów społecznościowych w październiku. Tym razem występujące w nim osoby podające się za pracowników Pfizera przekonują, że odporność po przechorowaniu COVID-19 jest lepsza i dłuższa niż ta po zaszczepieniu. Fragment tego nagrania z polskimi napisami opublikowano na facebookowych stronach Ruch Narodowy (11 października; miało ponad 4,9 tys. reakcji, 330 komentarzy i 196 tys. wyświetleń), na stronie Wolnosc.tv (13 października), a potem link do wideo trafił do facebookowego posta strony Wolność i Niepodległość. Zareagowało na niego prawie 400 użytkowników, ponad 120 udostępniło.

Artykuł oparty na tezach padających w nagraniu, który ukazał się 7 października na portalu Pch24.pl, zatytułowano: "Pfizer obnażony! Dziennikarskie śledztwo ujawnia fakty ukrywane przez koncern"". Dwa dni później podobny tekst pt. "Twoje przeciwciała są lepsze niż szc***ie, tak twierdzą naukowcy Pfi**ra" pojawił się na stronie Legaartis.pl, znanej z publikowania wprowadzających w błąd informacji na temat pandemii i szczepień. Tak więc zasięgi wideo Project Veritas szybko rosły.

Artykuły i facebookowe promujące wprowadzające w błąd wideo grupy Project Veritastvn24 | pch24.pl, legaartis.pl, facebook.com

Wspomniane nagranie przedstawia fragmenty rozmów z trzema mężczyznami przedstawionymi jako pracownicy Pfizera - tak informują podpisy w języku angielskim umieszczone na nagraniu. Rozmowy miały być nagrywane ukrytą kamerą; robiono je w restauracyjnych lub barowych ogródkach. Mężczyźni odpowiadali na pytania kobiety dotyczące szczepionek. Twarzy kobiety nie widzimy, kamera zwrócona jest na rozmówców, słychać tylko jej głos.

"To jest tak, jakbyśmy byli wychowywani do tego, że 'szczepionka jest bezpieczniejsza niż faktyczne przechorowanie'. I to jest… szczerze, musimy robić tyle wykładów, nie masz pojęcia. Musimy tam siedzieć całymi godzinami i tego słuchać, że nie wolno o tym mówić… publicznie. Ale na logikę, jeśli masz zgromadzone przeciwciała, i powinieneś być w stanie udowodnić, że masz przeciwciała, to potencjalnie ma to jakiś sens" - opowiada Rahul Khandke podpisany jako naukowiec z Pfizera (z takim tłumaczeniem na język polski opublikowano nagranie na stronie Ruchu Narodowego na Facebooku).

Szczepienia szczepionką Pfizera
Szczepienia szczepionką Pfizera tvn24

W rozmowie z kolejnym rzekomym pracownikiem Pfizera - przedstawionym jako Chris Croce, "starszy współpracownik naukowy w firmie Pfizer" - rozmawiająca z nim ta sama kobieta stwierdza, że przeszła COVID-19, ma wysoki poziom przeciwciał i pyta, czy powinna się zaszczepić. Croce odpowiada: "[zaszczepieni] nadal są chronieni, ale nie jest to skuteczność na poziomie 95 proc. Bliżej 70 proc. Zatem ty jesteś chroniona najprawdopodobniej na dłużej, ponieważ to była naturalna odpowiedź organizmu" (także tłumaczenie podane przez Ruch Narodowy).

Nie wiemy, czy nagrani mężczyźni kiedykolwiek pracowali w firmie Pfizer. Oni sami na filmach się nie przedstawiają, nie mówią o swojej pracy. Nazwiska - Rahul Khandke, Chris Croce i Nick Karl (ten ostatni również pojawia się w omawianym filmie, podpisano go jako naukowca pracującego w Pfizerze) - i ich stanowiska znamy tylko z napisów pod filmem. Zapytaliśmy biuro prasowe Pfizera w Polsce, czy takie osoby pracowały w koncernie. Nie otrzymaliśmy na razie odpowiedzi. Wcześniej z takim pytaniem wystąpiła do koncernu redakcja fact-checkingowa Polygraph.info, ale amerykańskie biuro prasowe Pfizera jej nie odpowiedziało.

Jednak tego, co opowiadają rzekomi pracownicy Pfizera, nie potwierdzają dostępne badania naukowe - ustaliła redakcja Polygraph.info utworzona przez Voice of America (VOA).

Kolejny film Project Veritas publikują te same polskie strony na Facebooku

Na nagraniu widoczne jest logo i adres strony internetowej Project Veritas, prawicowej grupy ze Stanów Zjednoczonych znanej z publikowania materiałów podważających zaufanie do szczepionek na COVID-19. Pełna wersja filmu dostępna jest na kanale YouTube grupy. Od publikacji 4 października film ten wyświetlono 1,6 mln razy.

Nie po raz pierwszy Project Veritas dezinformuje na temat szczepionek i ze swoim przekazem dociera do polskich internautów. W październiku pisaliśmy o fałszywych tezach pielęgniarki z Alabamy oraz informacjach rzekomo ujawnionych przez pracownicę Pfizera - obie kobiety wystąpiły w nagraniach tej amerykańskiej grupy. Warto zauważyć, że kolejne filmy Project Veritas opublikowały te same facebookowe strony jak Ruch Narodowy czy Wolność i Niepodległość.

O czym nie mówi się w materiale Project Veritas

To, o czym w materiale Project Veritas się nie mówi, to tragiczne konsekwencje zdrowotne, w tym prawdopodobieństwo śmierci, na jakie narażone są osoby nieszczepione, gdy zostaną zakażone wirusem SARS-CoV-2 - podkreśla redakcja Polygraph.info.

Profesor Zimmer o COVID-19: Obrazowo mówiąc, płuco pęka. Choroba atakuje drogi oddechowe i pacjentka dusi się w męczarni
Profesor Zimmer o COVID-19: Obrazowo mówiąc, płuco pęka. Choroba atakuje drogi oddechowe i pacjentka dusi się w męczarnitvn24

Odporność nabyta przez szczepienie lub przechorowanie COVID-19 nie jest wyborem albo-albo - jak sugeruje film Project Veritas. Takie postawienie sprawy może narażać na niebezpieczeństwo utraty zdrowia i życia wiele osób, które na podstawie przedstawionych w materiale informacji mogą podjąć decyzję o tym, czy się szczepić, czy celowo narazić się na zakażenie wirusem wywołującym COVID-19, chcąc w ten sposób uzyskać odporność.

Tymczasem brak zaszczepienia oznacza większe ryzyko zgonu na COVID-19 w razie zakażenia. Badanie amerykańskiej agencji rządowej Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC) opublikowane 10 września tego roku wykazało, że osoby nieszczepione są dziesięć razy bardziej narażone na hospitalizację lub śmierć z powodu COVID-19 niż osoby zaszczepione; są też pięć razy bardziej narażone na infekcję. W tym badaniu CDC prześledzono 569 tys. przypadków COVID-19 w 13 stanach od kwietnia do połowy lipca tego roku.

Oprócz wysokiego zagrożenia hospitalizacją lub zgonem, jest też problem tzw. długiego covidu (long covid) obserwowanego u części pacjentów, którzy przeszli zakażenie koronawirusem. Niby wyzdrowieli, ale wciąż zmagają się z licznymi przypadłościami pocovidowymi: zmęczeniem, spłyceniem oddechu, zaburzeniami poznawczymi. Objawy długiego covidu to także bóle w klatce piersiowej, zaburzenia smaku i węchu, osłabienie mięśni, kołatanie serca. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) zwraca uwagę, że choroba ta często utrudnia potem codziennie funkcjonowanie.

Według specjalistów długi covid częściej występuje u osób, które wymagały hospitalizacji, jednak nie omija też tych, którzy łagodnie przechodzili chorobę - informuje portal TVN24.pl.

Szczepienie bezpieczniejszym sposobem na osiągnięcie odporności

Dlatego zaszczepienie się jest o wiele bezpieczniejsze niż zachorowanie. Bezpieczeństwo i skuteczność szczepionek w ochronie przeciw COVID-19 potwierdzają badania naukowe, przypomina CDC.

Możliwym skutkiem zaszczepienia są niepożądane odczyny poszczepienne (NOP), czyli zaburzenia stanu zdrowia, które wystąpiły w okresie czterech tygodni po podaniu szczepionki. Większość z nich jest jednak łagodna i niegroźna dla zdrowia. W Polsce przez 11 miesięcy - od pierwszego dnia szczepienia 27 grudnia 2020 roku do 27 października 2021 - do Państwowej Inspekcji Sanitarnej zgłoszono 15 933 niepożądanych odczynów poszczepiennych, z czego znaczna większość 13 387 (82 proc.) miało charakter łagodny (zaczerwienienie i krótkotrwała bolesność w miejscu wkłucia.

Do tej pory w Polsce wykonano ponad 38,8 mln szczepień - z czego wynika, że tylko 0,041 proc. szczepień skutkowało zgłoszeniem NOP-u.

Prof. Piekarska: pandemia skończy się wtedy, kiedy wszyscy przechorują zakażenie bądź się zaszczepią
Prof. Piekarska: pandemia skończy się wtedy, kiedy wszyscy przechorują zakażenie bądź się zaszczepiątvn24

Naukowcy jeszcze nie wiedzą, która odporność potrwa dłużej

Co obecnie wiemy o odporności na COVID-19 po przechorowaniu i po przyjęciu szczepionki? Zarówno infekcja, jak i szczepienia dają taką odporność tylko w pewnym stopniu. Naukowcy nie wiedzą jeszcze, czy ta naturalna odporność, czy ta po szczepieniu potrwa dłużej - COVID-19 jest znany dopiero od końca 2019 roku, dopiero w 2020 roku były dostępne szczepionki. Ośmiu ekspertów, z którymi skontaktowała się w czerwcu tego roku redakcja "USA Today" oświadczyło, że jest za wcześnie na to, by stwierdzić, która odporność jest bardziej długotrwała.

"Z pewnością istnieją scenariusze, w których naturalna odporność jest silniejsza niż odporność wywołana szczepionką, ale nie, nie zawsze tak jest" – powiedział "USA Today" prof. Shane Crotty, wirusolog z La Jolla Institute for Immunology (organizacja badawcza non-profit z Kalifornii). "Immunologia jest skomplikowana" - dodał.

Jak zauważa Polygraph.info, wyniki badań naukowych publikowane na ten temat wciąż nie są zgodne. Na przykład Marty Makary, profesor w The Johns Hopkins School of Medicine i Bloomberg School of Public Health, zauważył w swoim artykule dla "The Washington Post", że ponad 15 badań wykazało, że naturalnie nabyta odporność jest duża.

Tymczasem badanie opublikowane w "Journal of Infectious Diseases" wykazało, że 36 proc. osób, które wcześniej uzyskały pozytywny wynik testu na COVID-19, w ogóle nie wytworzyło przeciwciał. W badaniu brały udział tylko 72 osoby.

Ponadto badania pokazują, że skuteczność ochrony przez szczepionkę z czasem maleje. W badaniu, którego wyniki opublikowano w czasopiśmie naukowym "The Lancet" 4 października, stwierdzono, że skuteczność ochrony przeciwko infekcjom SARS-CoV-2 (w tym wariantowi Delta) spadła z 88 proc. w ciągu pierwszego pełnego miesiąca po szczepieniu do 47 proc. po pięciu miesiącach. Jednocześnie szczepionka była w 90 proc. skuteczna w zapobieganiu hospitalizacji. Co ciekawe, to badanie sfinansowała firma Pfizer. Co pokazuje, że zarówno producenci szczepionek, jak i naukowe gremia próbują ustalić, jak to jest z tą długotrwałą ochroną.

Są też dowody na to, że szczepienia w połączeniu z odpornością nabytą przez zachorowanie mogą zapewnić lepszy poziom ochrony - zauważa Polygraph.info. Wirusolog Shane Crott nazywa ją w swoim artykule dla "Science" z czerwca tego roku odpornością hybrydową (ang. hybrid immunity).

W jednym z badań przeanalizowano 246 zakażeń w stanie Kentucky, by porównać samą odporność po przechorowaniu z odpornością po szczepieniu połączoną z odpornością po przechorowaniu. Wyniki opublikowano w sierpniu na stronie CDC. Stwierdzono, że po zakażeniu osoby nieszczepione są 2,34 razy bardziej narażone na ponowne zachorowanie na COVID-19 niż osoby w pełni zaszczepione. A osoby zaszczepione już po zakażeniu mają o połowę mniejsze ryzyko ponownego zakażenia niż osoby polegające wyłącznie na naturalnej odporności. "By zmniejszyć prawdopodobieństwo przyszłej infekcji, wszystkim kwalifikującym się osobom należy zaoferować szczepionkę COVID-19, nawet tym z wcześniejszą infekcją SARS-CoV-2" - rekomendują autorzy badania

Teza o tym, że przechorowanie COVID-19 daje lepszą odporność niż szczepienie, nie jest nowa. W Konkret24 już w styczniu tego roku eksperci tłumaczyli nam, czy odporność poszczepienna jest lepsza od naturalnej (uzyskanej w wyniku zakażenia). W czerwcu sprawdzaliśmy, czy prawdą jest, że ozdrowieńcy nie muszą się szczepić, oraz czy w artykule "Nature" naprawdę wykazano, że odporność po przechorowaniu COVID-19 jest "bardziej optymalna" niż po szczepieniu.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Facebook

Źródło zdjęcia głównego: Facebook

Pozostałe wiadomości

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Jednym z fałszywych przekazów po naruszeniu polskiej przestrzeni powietrznej jest ten, że znalezione drony były klejone taśmą i to ma być dowód, że zrobiono je chałupniczo w Ukrainie. Przestrzegamy: to rosyjska dezinformacja. Wyjaśnienie, skąd ta taśma na dronach, jest proste.

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

"Drony klejone na taśmę"? Tak, celowo. Nie wierz dezinformacji

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Nie maleje natężenie fałszywych przekazów na temat rosyjskich dronów nad Polską. Prorosyjskie trolle zaprzeczają wręcz udokumentowanym faktom i podważają relacje ofiar uderzenia dronami. Małżeństwo, którego dom został zniszczony wskutek działań po pojawieniu się bezzałogowych obiektów, czuje się wręcz zaszczute falą kłamstw i manipulacji. Celem tej akcji Kremla jest też podważanie wiarygodności profesjonalnych mediów.

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Dysfunkcyjne państwo, podważanie pomocy NATO, straszenie wojną - takie kremlowskie narracje będą sączone Polakom w najbliższych tygodniach. Ich celem wcale nie jest to, byśmy polubili Rosję, tylko byśmy przestali ufać sojusznikom i jeszcze bardziej skłócili się z Ukrainą. Wlatujące do Polski drony i rozpoczynające się manewry rosyjsko-białoruskie nie są tu bez znaczenia.

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział w Sejmie uruchomienie konsultacji sojuszniczych w NATO na podstawie artykułu 4. Traktatu Północnoatlantyckiego. Wyjaśniamy, z czym się wiążą te przepisy.

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Widok wygłodzonego skrzypka w Auschwitz, kobiety uratowanej z rzezi wołyńskiej czy pielęgniarki na plaży Omaha porusza. "Historia jak żywa" - myślisz. Tymczasem ktoś przy innym komputerze liczy zyski. Bo w tych obrazach nie chodzi ani o sentyment, ani o historyczną pamięć. Historycy ostrzegają i mówią o metahistorii.

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Źródło:
TVN24+

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24

Członek organizacji paramilitarnej związanej z Grzegorzem Braunem alarmuje w sieci, że rząd Donalda Tuska zakazał policjantom noszenia na mundurach naszywek z polską flagą. Nagranie jest szeroko komentowane Wyjaśniamy, czego jego autor nie wie.

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Donald Tusk pokazał dane o "tym, co zostaje w portfelu każdego dnia", w sieci pojawiły się głosy, że przedstawił stare statystyki. Według europosła PiS Tusk "sam się zaorał", bo przypisał sobie osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy. Skąd więc pochodzą liczby zaprezentowane przez premiera?

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

Źródło:
Konkret24