Eksperci o raporcie Jakiego, według którego Polska straciła na wejściu do UE: "niezrównoważony, ahistoryczny, wybiórczy"

Europoseł Solidarnej Polski Patryk Jaki prezentuje bilans członkostwa Polski w UE Patryk Jaki/YouTube

Dwaj profesorowie – Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Handlowej – twierdzą, że Polska na członkostwie w Unii Europejskiej straciła 535 miliardów złotych. Ich raport powstał na zamówienie europosła Solidarnej Polski Patryka Jakiego. Ekonomiści podane dane kwitują: "porównywanie gruszek z jabłkami". Raport oceniają jako "niespotykany w analizach i literaturze przedmiotu bilansu płatniczego".

Na zorganizowanej przez siebie konferencji prasowej w Sejmie 20 września Patryk Jaki zaprezentował - jak mówił - raport o przepływach finansowych między Polską a Unią Europejską. Autorami raportu pt. "Saldo transferów finansowych między Unią Europejską a Polską" są ekonomista ze Szkoły Głównej Handlowej prof. Zbigniew Krysiak oraz socjolog i politolog z Uniwersytetu Warszawskiego prof. Tomasz Grosse.

"W dyskusji bardzo często słyszymy, zwłaszcza od polityków zachodnich, że Polska traktuje Unię Europejską jak bankomat; że Polska otrzymuje fundusze europejskie, dlatego że 'wszyscy chcą Polsce pomóc i nikt nie ma w tym żadnego interesu'. Nie pokazuje się całego kontekstu: że kiedy wchodziliśmy do Unii, fundusze gwarantowane były opłatą za dostęp do polskiego rynku" – mówił europoseł.

Europoseł Patryk Jaki o bilansie polskiego członkostwa w Unii Europejskiej
Europoseł Patryk Jaki o bilansie polskiego członkostwa w Unii Europejskiej YouTube/Patryk Jaki

Polityk przyznał, że to on zamówił raport - ale jego treść nie została ujawniona. Zaraz po konferencji Konkret24 zwrócił się do jednego z autorów o udostępnienie raportu, lecz nasza prośba pozostała bez odpowiedzi. Natomiast sam Patryk Jaki poproszony przez nas o raport w poniedziałek, poprosił o kontakt później; w środę zadeklarował, że przekaże go wieczorem. W środę portal "Tygodnika Solidarność" opublikował link do treści raportu, ale po kilku godzinach link przestał być aktywny.

Jak się zorientowaliśmy, ponad 120-stronicowy tekst zawiera rozwinięcie tez zaprezentowanych na konferencji. Nie ma w nim jednak takiej grafiki o przepływach finansowych między Polską a Unią Europejską, jaką pokazano. Wartości środków, jakie Polska otrzymała z UE, suma zysków wytransferowanych z Polski czy ostateczny bilans są podane w danych rocznych, po pomnożeniu przez 17 lat dają liczby podane na konferencji prasowej.

Teza profesorów: fundusze europejskie nie zrekompensowały zysków zachodnich firm z obecności na polskim rynku

Główna teza ekspertyzy profesorów Krysiaka i Grosse sprowadza się do stwierdzenia, że Polska na członkostwie w Unii Europejskiej finansowo i gospodarczo nie zyskała. Na dowód tego naukowcy zaprezentowali następujące liczby:

593 mld zł - tyle w latach 2004-2020 Polska otrzymała netto z budżetu UE (czyli po zapłaceniu składki członkowskiej do UE)

981 mld zł - to bilans finansowy spółek UE transferujących zyski z Polski oraz zyski polskich spółek z UE

388 mld zł - to różnica w bilansie między dwoma pierwszymi punktami wskazująca, że średnioroczny ujemny przepływ wynosi około 23 mld zł

535 mld zł - to całkowite straty dla Polski w latach 2004-2020 (wraz z bilansem eksportu do UE uwzględniającym wartość wsadu z importu – kolejne minus 148 mld zł).

Planszę z tymi liczbami obejrzeli widzowie konferencji, a potem była rozpowszechniana i komentowana przez internautów w sieci jako jedyny konkretny przekaz z tego wydarzenia z braku udostępnienia raportu.

Wyliczenia prof. Krysiaka bilansu finansowego Polski w Unii Europejskiej
Wyliczenia prof. Krysiaka bilansu finansowego Polski w Unii EuropejskiejYouTube/Patryk Jaki

Podczas prezentacji w Sejmie twórcy ekspertyzy dla Patryka Jakiego podkreślali, że fundusze europejskie, które Polska otrzymuje z UE, to nic innego, jak "opłata za dostęp do polskiego rynku", który w wyniku polskiego członkostwa otrzymały zachodnie firmy. Jak twierdzi prof. Grosse, "te opłaty nie zrekompensowały zysków" tych firm z obecności na polskim rynku. Jego zdaniem rozwój gospodarczy Polski w oparciu o fundusze europejskie hamował tworzenie się polskiego kapitału i planowanie strategiczne.

"Dostęp do rynku, aktywa, drogi, zakłady pracy, klienci - to cały potencjał, do którego dostęp dajemy firmom z Unii Europejskiej. To potencjał, aktywa zdolne do generowania przepływów. W skali roku ta kwota przepływów, które uzyskiwaliśmy, była mniejsza średniorocznie o 23 miliardy" – powiedział prof. Krysiak. On uważa, że na polskim członkostwie w UE najwięcej zyskują Niemcy, którzy mają 70-proc. udział w nadwyżce eksportu na importem w całej Unii Europejskiej. Podawał przykład niemieckiej firmy, która zamawia część podzespołów w Polsce, po czym sprzedaje produkt z wysoką marżą, a polska firma otrzymuje znacznie mniejsze środki.

Wyliczenia bilansu finansowego Polski w Unii Europejskiej autorstwa prof. Krysiaka i prof. GrosseYouTube.com/Patryk Jaki

Pierwsze komentarze: "odejmują jabłka od gruszek", "naukowo to kompromitacja jest"

Konferencja Patryka Jakiego i przedstawione na niej tezy wywołały lawinę komentarzy - politycznych i ekonomicznych. "Jestem przekonany, że te 80 procent Polek i Polaków, którzy w badaniach sondażowych ciągle potwierdzają, że chcą być w Unii Europejskiej, ku strapieniu, jak rozumiem, pana Jakiego, dostrzega jakieś korzyści. Pan Jaki również czerpie z tego korzyści, chociażby z uwagi na to, że jest członkiem Parlamentu Europejskiego" - mówił w programie "Newsroom" Wirtualnej Polski europoseł Leszek Miller.

Były szef dyplomacji, a obecnie poseł Koalicji Obywatelskiej Dariusz Rosati skomentował na Twitterze: "Poseł @PatrykJaki przedstawił 'raport' wg którego Polska straciła na członkostwie w UE ponad 500 mld zł. Ale to dokument kompromitujący autorów, którzy odejmują jabłka od gruszek i nie widzą różnicy między transferami bezzwrotnymi a zyskami z inwestycji. Polexit się nie uda" (pisownia wszystkich postów oryginalna).

"Manipulacja Level Debil Ciekawe dlaczego w tej tabeli nie ma wpływów z CIT tych firm zagranicznych, skoro są podane transfery zysków za granice. A to tylko jeden punkt z tej manipulacji" - napisał jeden z użytkowników Twittera. Z kolei Maciej Bukowski, ekonomista z think tanku Instytut WiseEuropa napisał na Twitterze bezpośrednio do Patryka Jakiego: "Przykro mi to mowic panie posle ale autor czy autorzy tej tabelki wciskaja panu kit. Ona jest z gruntu niepoprawnie zrobiona. Byc moze sami nie rozumieja operacji na liczbach ktore wykonuja a moze chca zmanipulowac pana i nas ale to ich nie ratuje. Naukowo to kompromitacja jest".

Eksperci o tezach raportu: "kuriozalne, wybiórcze", "raport niezrównoważony"

Zaprezentowane przez profesorów Krysiaka i Grossego dane mają charakter "kuriozalny i wybiórczy, niespotykany w analizach i literaturze przedmiotu bilansu płatniczego"; to "porównywanie gruszek z jabłkami"; "raport jest niezrównoważony, ahistoryczny, nie warto go komentować" - takie określenia padły w opiniach na temat tez raportu, które na prośbę Konkret24 przygotowali dr Sławomir Dudek z fundacji Forum Obywatelskiego Rozwoju, Marek Zuber - ekonomista z Akademii WSB i prof. Artur Nowak-Far ze Szkoły Głównej Handlowej.

"Saldo Krysiaka" - pisze w opinii dr Dudek, mając na myśli podaną kwotę - 535 mld zł, jakie miała stracić Polska na członkostwie w UE - "jest w zasadzie powtórzeniem tego, co prezentował poseł Janusz Kowalski (poseł Solidarnej Polski - red.) w listopadzie ubiegłego roku przy okazji wetowania budżetu europejskiego, co już wówczas spotkało się z ogromną krytyką środowiska ekonomistów, które zdemaskowało wady metodologiczne i wybiórczość tamtego zestawienia. Wtedy intencje były jasne. Teraz szacunki są jeszcze wyższe" - zauważa dr Dudek. Rzeczywiście, w Konkret24 analizowaliśmy wówczas tezę posła Kowalskiego - ekonomiści uznali, że "usiłuje porównać rzeczy nieporównywalne".

Z kolei prof. Artur Nowak-Far w analizie raportu przedstawionego przez Partyka Jakiego zauważa, że "w ogólnym planie raport jest krytyką polityki gospodarczej ostatnich 30 lat oraz stanowi ledwie zawoalowany zarzut niedołężności polskiego biznesu". Natomiast Marek Zuber ocenia sarkastycznie, że "tak zaprezentowane dane sugerują, że zagraniczna firma najpierw buduje w Polsce autostrady, a poza zakończeniu budowy te autostrady zwija i z Polski wywozi".

Prof. Tomasz Grosse o bilansie polskiego członkostwa w Unii Europejskiej
Prof. Tomasz Grosse o bilansie polskiego członkostwa w Unii Europejskiej YouTube/ Patryk Jaki

593 mld zł dla Polski z UE? To zaniżona wartość

W zestawieniu prof. Krysiaka pada kwota 593 mld zł netto (czyli już po doliczeniu składki członkowskiej), które Polska w latach 2004-2020 otrzymała z unijnego budżetu. Wydaje się jednak nieprecyzyjna. Albowiem Ministerstwo Finansów podało, że od 2004 do końca lipca 2021 roku Polska otrzymała na czysto (po opłaceniu składki członkowskiej) 140 211 860 040 euro. Odejmując od tej kwoty środki otrzymane w 2021 roku (8 351 061 729), otrzymujemy 131 860 798 311 euro - czyli tyle Polska pozyskała na czysto z UE w latach 2004-2020.

Przeliczając po obecnym kursie NBP (1 euro = 4,5999 zł), daje to 606 546 486 150,7689 zł. Przeliczając po kursie z końca grudnia 2020 roku (1 euro = 4,6148 zł), otrzymujemy 608 511 212 045,6028 zł.

To oznacza, że w zaprezentowanym przez profesorów zestawieniu wartość środków europejskich, które dostała Polska, zaniżono o ok. 13-15 mld zł.

Raport pomija inwestycje w Polsce z osiągniętych zysków

Do pozostałych liczb z "salda Krysiaka" - czyli do kwoty zysków wytransferowanych z Polski, jak i kwoty strat z tytułu członkostwa - odnosi się dr Sławomir Dudek z FOR. W opinii dla Konkret24 pisze, że na podstawie danych Narodowego Banku Polskiego na koniec 2019 roku łączna wartość inwestycji z UE wyniosła ponad 820 mld zł - co w całości przewyższa wyliczenia prof. Krysiaka, nawet te błędne. Inwestycje z UE stanowią 92 proc. wszystkich inwestycji zagranicznych w Polsce. Doktor Dudek pisze: "Akcjonariusze z UE wydali 820 mld zł na udziały w polskich firmach, na budowę nowych fabryk, nowych linii produkcyjnych, na maszyny i urządzenia, budynki, magazyny, centra usług wspólnych, itd. To był żywy kapitał. I z tego powodu, jak każdy inwestor, mają prawo do osiągania zysku z zainwestowanego kapitału".

W 2019 roku dochody akcjonariuszy i właścicieli z UE z tytułu zainwestowanego kapitału w Polsce wyniosły łącznie 81 mld zł. Profesor Krysiak na slajdzie pokazał 93 mld zł, ale - jak zauważa dr Dudek - trudno zweryfikować źródło tych danych.

Zagraniczne inwestycje w Polsce i zyski firm z Unii Europejskiej Sławomir Dudek | Forum Obywatelskiego Rozwoju

Co istotne, podkreśla dr Dudek, 50 proc. z tych zysków (40 mld zł) jest reinwestowane w Polsce - czyli zostaje w tych firmach na kolejne nowe maszyny, urządzenia i rozwiązania technologiczne. Tylko 33 mld zł jest wypłacane w postaci dywidend. Te dywidendy stanowią 4 proc. zainwestowanego kapitału. "Tego już w analizie Krysiaka nie pokazano, przypuszczam, że reinwestowane zyski też nie zostały uwzględnione w analizie" - dodaje ekonomista z FOR. (Zobacz szerszą analizę dr. Dudka).

981 mld zł transferu zysków? "Absurdalna wielkość"

Profesor Krysiak wyliczył, że łączny "transfer zysków do firm z UE" w latach 2004-2020 wyniósł 981 mld zł. "To absurdalna wielkość" - stwierdza dr Dudek. Według danych NBP - jak analizuje - łączna suma dywidend do wszystkich krajów, nawet poza EU, to 450 mld zł, a łączna wartość reinwestowanych zysków to 400 mld zł. Ale reinwestowane zyski zostają w firmach w Polsce.

Ponadto profesor Krysiak pominął saldo wymiany usług. "A przecież eksport usług to specjalność Polski, wartość tego eksportu to ponad 260 mld zł rocznie" - podkreśla dr Dudek. Saldo w usługach jest od wielu lat nadwyżkowe i przekracza 100 mld zł rocznie. Od 2004 roku to ponad 700 mld zł, z czego większość na europejskich rynkach. Tego też nie pokazano w analizie.

Pominięto to, jak pieniądze z budżetu UE krążą w Polsce

Proszeni o opinię na temat "salda Krysiaka" ekonomiści zwracają uwagę, że w prezentacji zabrakło całościowego spojrzenia na realną gospodarkę, na wpływ członkostwa w UE na polski rynek pracy, dochody gospodarstw domowych, inwestycje, napływ nowych technologii, napływ know-how, na produkcję i finalnie na PKB.

Marek Zuber analizuje to na przykładzie inwestycji: "Mamy fabrykę Mercedesa czy Volkswagena w Polsce, firma zainwestowała na przykład miliard złotych. Jesteśmy w stanie wykazać, że w ciągu 10 lat swojego istnienia wygenerowała w Polsce zyski na poziomie 2 mld zł. Ale przecież przez ten czas w tej fabryce pracowały setki czy tysiące osób, inne firmy, także małe i średnie polskie firmy, sprzedawały do tej fabryki różne podzespoły i w związku z tym te firmy też zatrudniały i zarabiały. To wszystko trzeba by było wziąć pod uwagę, żeby pokazać ten finalny efekt dla Polskiej gospodarki. A ja w tych obliczeniach z tabeli tego nie widzę" - stwierdza ekonomista z Akademii WSB.

Terlecki: Unia musi być dla nas do przyjęcia, inaczej musimy szukać rozwiązań drastycznych
Terlecki: Unia musi być dla nas do przyjęcia, inaczej musimy szukać rozwiązań drastycznychFakty TVN

Z kolei prof. Artur Nowak-Far z SGH zauważa, że twórcy raportu pomijają to, jak pieniądze z budżetu UE krążą w Polsce. "Przecież dochody z realizacji projektów są opodatkowane i stwarzają także miejsca pracy, np. zwiększają dochody tych, którzy obsługują te podmioty i tych pracowników, którzy realizują infrastrukturę za pieniądze UE". Jego zdaniem "raport nie pokazuje, że poważna część wytworzonej wartości pozostaje w Polsce (np. projekty drogowe) i jest wykonywana niemal w całości z zaplecza krajowego (np. kruszywo i inne rzeczy do projektów infrastrukturalnych są niemal zawsze krajowe)".

Profesor Nowak-Far twierdzi także, że raport proponuje endogeniczny wzrost gospodarczy, oparty na zasobach wewnętrznych, a nie egzogeniczny, czyli wsparty ze źródeł zewnętrznych. Jego zdaniem wyjście z Unii Europejskiej i rezygnacja z zasobów zewnętrznych (Unii Europejskiej czy Banku Światowego) i zastąpienie go niewyliczonym w raporcie kapitałem rodzimym to żadna recepta. "Polskie przedsiębiorstwa zrezygnują z intratnych kontraktów z partnerami niemieckimi i dostaną co w zamian: klientelizm partyjny? Nagle będą miały kapitał? - przechwytywany w znacznym stopniu przez uprzywilejowane spółki Skarbu Państwa?" - zastanawia się prof. Nowak-Far.

Korzyści z członkostwa? Pięciokrotnie większe niż fundusze europejskie

W dyskusji o wyliczeniach dwóch profesorów przytaczano dane pokazujące zupełnie odmienny obraz polskiego członkostwa w Unii Europejskiej. "2 lata temu w PIE postanowiliśmy dokonać bilansu 15-letniej obecności Polski w UE. Z naszego raportu wynika, że bez niej mielibyśmy m.in. 12 proc. niższe PKB i 32 proc. niższy eksport" - napisał na Twitterze dyrektor Polskiego Instytutu Ekonomicznego (PIE) Piotr Arak.

PIE, instytut nadzorowany przez premiera, nie raz poruszał już kwestie ekonomicznych korzyści z wejścia Polski do Unii Europejskiej. W kwietniu 2019 roku opublikował raport, w którym przedstawił bilans 15-lecia członkostwa naszego kraju w UE (wtedy saldo rozliczeń Polski z UE wynosiło 110 mld euro na plus).

"Korzyści Polski ze wspólnego rynku są pięciokrotnie większe niż kwota otrzymanych funduszy unijnych" - stwierdza dr Dudek. Dzięki wspólnemu rynkowi polski PKB zwiększył się o 10,6 proc. Dla porównania: na Węgrzech - o 16,5 proc., w Niemczech - o 7,9 proc., a średnio w UE - o 8,7 proc. Ekonomista FOR podkreśla, że to 250 mld zł dodatkowego PKB co roku - do momentu, kiedy nie wyjdziemy z UE. "To dochody polskich firm i pracowników; nawet kreatywne zestawienia prof. Krysiaka bledną przy tych liczbach" - konkluduje dr Sławomir Dudek. I przywołuje szacunki, według których korzyści z członkostwa w szerszym ujęciu narastają w czasie i dla Polski dzięki temu PKB per capita jest nawet o 55 proc. wyższe w 15 lat po akcesji.

Na konferencji prasowej 20 września Patryk Jaki był pytany o koszty przygotowania dla niego raportu oraz wynagrodzenia profesorów Krysiaka i Grosse za jego wykonanie. Nie podał jednak żadnych kwot - obiecał jedynie, że taką informację przedstawi.

Autor: Piotr Jaźwiński, Michał Istel / Źródło: Konkret24; zdjęcie: YouTube.com/Patryk Jaki

Źródło zdjęcia głównego: Patryk Jaki/YouTube

Pozostałe wiadomości

Według medialnych doniesień ma się to wydarzyć już w 2026 roku: Chiny staną się pierwszym krajem, w którym roboty będą rodzić dzieci. Ma to być efekt pracy naukowców, a cena takiego robota ma sięgać 14 tysięcy dolarów. Sprawdziliśmy, o jaki projekt chodzi i co o nim wiadomo. Jak się okazuje, niewiele. W dodatku w Chinach obecnie nie można wprowadzić na rynek robota-surogatki.

W Chinach "robot urodzi dziecko". Ile w tym prawdy, ile science fiction

W Chinach "robot urodzi dziecko". Ile w tym prawdy, ile science fiction

Źródło:
TVN24+

Poseł Konfederacji Konrad Berkowicz twierdzi, że olimpijska medalistka w boksie Imane Khelif zakończyła karierę. Sprawdziliśmy, skąd te doniesienia i co na ten temat twierdzi sama zawodniczka.

Imane Khelif zakończyła karierę? Poseł Konfederacji nie ma racji

Imane Khelif zakończyła karierę? Poseł Konfederacji nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Po zawetowaniu przez prezydenta ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy niektórzy zwracają uwagę na fakt, że Ukraińcy nie tylko korzystają z naszej pomocy, ale też zasilają polski budżet. Według dostępnych danych w 2024 roku tylko z podatków i składek przez nich płaconych wpłynęło ponad 18 miliardów złotych.

Miliardy złotych. Jak Ukraińcy zasilają polski budżet

Miliardy złotych. Jak Ukraińcy zasilają polski budżet

Źródło:
Konkret24

Według rozpowszechnianego w sieci przekazu Ukrainiec zakładający firmę ma otrzymywać "na start" niemal 300 tysięcy złotych, a Polak - prawie sześć razy mniej. Informacja wzbudza oburzenie wśród internautów i krytykę polityki rządu - bezpodstawnie. Po pierwsze, kwoty zestawiono manipulacyjnie. Po drugie, dotyczą różnych etapów działalności. Po trzecie, Polacy otwierający firmy mogą liczyć na wiele wyższe wsparcie.

300 tysięcy złotych "na start" dla Ukraińca, dla Polaka mniej? Potrójna manipulacja

300 tysięcy złotych "na start" dla Ukraińca, dla Polaka mniej? Potrójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Pomoc przekazana Ukrainie i Ukraińcom przez Polskę według niektórych internautów jest zbyt dużym obciążeniem dla budżetu. To nie tylko manipulacja, ale i błędna interpretacja danych.

Pomoc dla Ukraińców. Aż niemal siedem procent PKB? Nie

Pomoc dla Ukraińców. Aż niemal siedem procent PKB? Nie

Źródło:
Konkret24

W dyskusji o rosyjskim dronie, który spadł na terytorium Polski, poseł Marek Suski skrytykował ministra obrony za jego rzekomą wypowiedź o tym, że "deszcz pada i też drony spadają". Tylko że te słowa pochodzą z przerobionego filmiku.

Suski: minister opowiada, że deszcz pada i drony też spadają. Na co się nabrał?

Suski: minister opowiada, że deszcz pada i drony też spadają. Na co się nabrał?

Źródło:
Konkret24

"Zakończyłem sześć wojen" - powtarza wielokrotnie prezydent USA Donald Trump podczas rozmów z szefami różnych państw. Analiza sytuacji w krajach wskazywanych przez Trumpa pokazuje jednak, że jego deklaracje są na wyrost. Obecnemu prezydentowi Stanów Zjednoczonych nie można odmówić jednak tego, że jako szef supermocarstwa ma świadomość posiadania narzędzi globalnej polityki.

(Nie)skończone wojny Trumpa. Jak mówi prezydent USA, a jak jest naprawdę

(Nie)skończone wojny Trumpa. Jak mówi prezydent USA, a jak jest naprawdę

Źródło:
TVN24+

Nagranie, na którym brytyjscy policjanci zatrzymują nastolatkę, obejrzało miliony osób. W sieci zawrzało - internauci twierdzili, że uczennicę zatrzymano za wejście po godzinie 17 do baru fast food. Jednak przyczyna była inna.

Nastolatka aresztowana za wejście do baru po godzinie 17? Internauci w szoku, rzeczywistość jest inna

Nastolatka aresztowana za wejście do baru po godzinie 17? Internauci w szoku, rzeczywistość jest inna

Źródło:
Konkret24, Reuters

Były premier Mateusz Morawiecki twierdzi, że deficyt budżetowy jest o ponad 100 miliardów złotych wyższy, niż podaje rzecznik rządu Adam Szłapka. Alarmuje, że "cel deficytu na grudzień został osiągnięty niemal w całości w lipcu". To nieprawda.

157 czy 261 miliardów złotych? Ile wynosi polski deficyt

157 czy 261 miliardów złotych? Ile wynosi polski deficyt

Źródło:
Konkret24

Głodujące palestyńskie dziecko przedstawiane jako jazydka. Aktualne fotografie tłumaczone jako stare. Lokalizacje biolaboratoriów w Ukrainie, które nie istnieją. Fake newsy? Owszem, w odpowiedziach generowanych przez sztuczną inteligencję. Ośrodki wpływu próbują manipulować treściami, które trafiają do modeli językowych - przestrzegają eksperci. Oto jak się to robi.

"Ja nie wiem, co jest prawdą". Sztuczna inteligencja bije się w piersi - i nadal kłamie

"Ja nie wiem, co jest prawdą". Sztuczna inteligencja bije się w piersi - i nadal kłamie

Źródło:
TVN24+

Zamieszanie mogły wprowadzić pozornie sprzeczne komunikaty po konferencji Karola Nawrockiego. Strona rządowa pisze o "zawetowaniu tańszego prądu dla Polaków", a Kancelaria Prezydenta o "podpisaniu projektu zamrażającego ceny energii elektrycznej". A to dwie różne decyzje.

Zamrożenie cen energii. Co podpisał, a czego nie podpisał Nawrocki

Zamrożenie cen energii. Co podpisał, a czego nie podpisał Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki podpisał projekt ustawy o zwolnieniu rodziców co najmniej dwójki dzieci z podatku PIT. Według ministra Marcina Przydacza z kancelarii prezydenta jest to odpowiedź na kryzys demograficzny w Polsce, bo jesteśmy "najmniej dzietnym społeczeństwem w całej Unii Europejskiej". A co na to dane?

Przydacz: jesteśmy najmniej dzietnym społeczeństwem w UE. Sprawdzamy dane

Przydacz: jesteśmy najmniej dzietnym społeczeństwem w UE. Sprawdzamy dane

Źródło:
Konkret24

Minister finansów i gospodarki Andrzej Domański uważa, że rząd spełnia obietnice. Według niego "dowiezionych konkretów jest naprawdę bardzo, bardzo dużo" i już w czasie pierwszych stu dni rządzenia wiele z nich zrealizowano. Fakty temu przeczą.

Domański: "wiele ze 100 konkretów zostało zrealizowane". No nie

Domański: "wiele ze 100 konkretów zostało zrealizowane". No nie

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy przywódcy europejskich krajów byli jeszcze w Białym Domu na spotkaniu z Donaldem Trumpem, w sieci furorę robiła już fotografia mająca pokazywać, jak wszyscy oni siedzieli grzecznie przed drzwiami, oczekując na to spotkanie. Publikujący zdjęcie kpili, że "widać na nim wyraźnie potęgę Unii Europejskiej". Fake newsa publikowali między innymi zwolennicy PiS, a także konta Kanału Zero. Popularność tego obrazu pokazała jednak co najwyżej potęgę rosyjskiej dezinformacji. Także w Polsce.

"Zdjęcie, które przejdzie do historii"? Tak, siły rosyjskiej propagandy

"Zdjęcie, które przejdzie do historii"? Tak, siły rosyjskiej propagandy

Źródło:
Konkret24

Dzień po rozmowach liderów europejskich krajów z Donaldem Trumpem zorganizowano spotkanie państw należących do tak zwanej koalicji chętnych. Ta grupa krajów Europy powstała kilka miesięcy temu. Jednak wbrew rozpowszechnianej teraz narracji nie wyłącznie po to, by wysyłać wojska do walczącej Ukrainy. Przedstawiamy, co wiadomo o celach tej politycznej inicjatywy.

Koalicja chętnych. Kto i w jakim celu się spotykał

Koalicja chętnych. Kto i w jakim celu się spotykał

Źródło:
Konkret24

Wojskowy pojazd szturmujący ukraińskie pozycje, a na nim zatknięte flagi Rosji i Stanów Zjednoczonych - taki film rozchodzi się w sieci, wywołując masę komentarzy. Rosyjska propaganda podaje, że ukraińska armia "zaatakowała amerykański transporter opancerzony z amerykańską flagą". Ukraińcy piszą o "maksymalnej bezczelności", a internauci pytają o prawdziwość nagrania.

Flagi Rosji i USA na transporterze. "Znak przyjaźni"?

Flagi Rosji i USA na transporterze. "Znak przyjaźni"?

Źródło:
Konkret24

Pielgrzymki na Jasną Górę jak co roku obfitowały wieloma zdjęciami i filmami publikowanymi w internecie. Szczególne zainteresowanie wzbudziła fotografia grupki pielgrzymów trzymających rzekomo obraz z Karolem Nawrockim. "Paranoja", "to się nie dzieje", "polska wersja katolicyzmu" - komentowali internauci. Bo wielu uwierzyło, że to prawda.

Obraz z Nawrockim na pielgrzymce? Niesłusznie uwierzyli

Obraz z Nawrockim na pielgrzymce? Niesłusznie uwierzyli

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w internecie generuje informacja, jakoby Biały Dom miał zażądać od prezydenta Zełenskiego założenia garnituru na spotkanie z prezydentem USA - i że to był warunek odbycia tego spotkania. Przekaz ten w polskiej sieci szeroko rozpowszechniały anonimowe konta. To narracja zgodna z prorosyjską dezinformacją, której celem jest dyskredytowanie prezydenta Ukrainy. Jednak nie ma potwierdzenia, że Biały Dom postawił taki warunek.

Zełenski "musi założyć garnitur"? Propaganda reaguje na wizytę w Białym Domu

Zełenski "musi założyć garnitur"? Propaganda reaguje na wizytę w Białym Domu

Źródło:
Konkret24

"Czego amerykańskie media nie pokazały" - brzmi komentarz do rozpowszechnianego w mediach społecznościowych filmu. Ma przedstawiać scenę, gdy amerykańscy piloci "narysowali" na niebie gwiazdę dla Putina podczas szczytu na Alasce. Film robi wrażenie, ale nie wierzcie w te opisy - choć rosyjska propaganda bardzo próbuje nas do tego przekonać.

"Gwiazda" od Trumpa dla Putina? Tak głosi przekaz Kremla

"Gwiazda" od Trumpa dla Putina? Tak głosi przekaz Kremla

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki złożył projekt ustawy o ochronie polskiej wsi - w tym przed wyprzedażą ziemi obcokrajowcom. Teraz politycy przeciwnych opcji kłócą się, za których rządów sprzedano więcej polskiej ziemi. Obie strony jednak wprowadzają w błąd, prezentując dane albo wybiórczo, albo bez kontekstu. A ten jest istotny.

Nawrocki o "wyprzedaży polskiej ziemi", rząd podaje dane. Czego nie pokazują?

Nawrocki o "wyprzedaży polskiej ziemi", rząd podaje dane. Czego nie pokazują?

Źródło:
Konkret24

W sieci od lipca rozchodzi się przekaz, jakoby rolnicy byli karani "za korzystanie z własnej studni" - co wielu internautów rozumie jako sytuację nową, wymuszoną kolejnymi restrykcjami Unii Europejskiej. To manipulacja, choć kary rzeczywiście są - lecz za coś innego i nie od dzisiaj. Natomiast resort infrastruktury analizuje inny problem.

"Kary za korzystanie z własnej studni"? Ministerstwo: "trwa analiza problemu"

"Kary za korzystanie z własnej studni"? Ministerstwo: "trwa analiza problemu"

Źródło:
Konkret24

Przyznając odznaczenia na koniec swojej prezydentury, Andrzej Duda miał pośmiertnie uhonorować także matkę Lecha i Jarosława Kaczyńskich - taki przekaz rozpowszechniano w mediach społecznościowych. Ta informacja nie tylko nie jest, lecz nawet nie mogłaby być prawdziwa. Z kilku powodów.

Jadwiga Kaczyńska odznaczona Virtuti Militari? "To się nie dzieje"

Jadwiga Kaczyńska odznaczona Virtuti Militari? "To się nie dzieje"

Źródło:
Konkret24

W dyskusji na temat zasadności wydawania środków unijnych na jachty czy ekspresy do kawy pojawiła się sugestia, jakoby Donald Tusk kupił sobie posiadłość w Hiszpanii. Przekaz powiązano ze środkami z Krajowego Planu Odbudowy. Brzmi niedorzecznie, lecz może być brzemienny w skutkach. Przedstawiamy, jakie mechanizmy za nim stoją, a eksperci tłumaczą, co wystarczy zrobić, by część Polaków uznała absurdalną historię za prawdopodobną.

KPO, Tusk i hiszpańska posiadłość. "Przekaz spełnia wszelkie kryteria"

KPO, Tusk i hiszpańska posiadłość. "Przekaz spełnia wszelkie kryteria"

Źródło:
Konkret24

Burza wokół KPO trwa, a w jej obliczu PiS rozpoczął swoją kampanię polityczną, wskazując niektóre przykłady dotacji jako wątpliwe. W serii grafik publikowanych w mediach społecznościowych partia piętnuje między innymi przyznanie pieniędzy właścicielce pizzerii na budowę solarium. Tylko że to akurat fake news.

"Ćwierć miliona" na solarium w pizzerii? Fałszywka o KPO na profilu PiS

"Ćwierć miliona" na solarium w pizzerii? Fałszywka o KPO na profilu PiS

Źródło:
Konkret24

Prezydent Karol Nawrocki już podczas inauguracyjnego orędzia zaprosił rząd na posiedzenie Rady Gabinetowej. Sekretarz stanu z jego kancelarii twierdzi, że rada będzie "narzędziem, by naciskać na rząd". Tylko czy prawo na to pozwala i w jakim zakresie?

Rada Gabinetowa "narzędziem nacisku na rząd"? Oczekiwania Nawrockiego a rzeczywistość

Rada Gabinetowa "narzędziem nacisku na rząd"? Oczekiwania Nawrockiego a rzeczywistość

Źródło:
Konkret24

Wobec nagłośnionych nieprawidłowości dotyczących środków z Krajowego Planu Odbudowy internauci publikują teraz przykłady projektów, na które przyznano dotacje, a które wzbudzają ich wątpliwości. Wśród nich wymieniają kładkę pieszo-rowerową w Warszawie - oburza fakt, że miasto dostało pieniądze już po wybudowaniu mostu. Jednak błędnie połączono dwa różne programy KPO.

"Kasa z KPO na kładkę, która była wybudowana"? Zasady pozwalają

"Kasa z KPO na kładkę, która była wybudowana"? Zasady pozwalają

Źródło:
Konkret24

Opublikowany w sieci film wywołał kontrowersje i zarzuty do władz Warszawy o to, że stworzono "blok socjalny" tylko dla Ukraińców. Według autora uchodźcy mają być w stolicy faworyzowani kosztem Polaków przy przyznawaniu mieszkań. Przestrzegamy przed powielaniem tych tez - film jest pełen spekulacji i sugestii niepopartych ani danymi, ani faktami.

"Blok socjalny dla Ukraińców" w Warszawie? Ratusz wyjaśnia, ekspert przestrzega

"Blok socjalny dla Ukraińców" w Warszawie? Ratusz wyjaśnia, ekspert przestrzega

Źródło:
Konkret24

Władze Hiszpanii planują wprowadzić zakaz jazdy samochodem w pojedynkę i limit jednego auta na rodzinę - takie informacje rozchodzą się w polskim internecie. Są gorąco komentowane, z tym że bezpodstawnie: w rzeczywistości jest inaczej.

"Zakaz jazdy samochodem w pojedynkę"? Ile w tym prawdy

"Zakaz jazdy samochodem w pojedynkę"? Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

"Mam nadzieję, że moja prezydentura przywróci wiarę w składane obietnice" - mówił w inauguracyjnym orędziu prezydent Karol Nawrocki, przypominając swoje postulaty z Planu 21. Śledziliśmy całą jego kampanię wyborczą - podczas niej złożył kilkakrotnie więcej deklaracji, niż zawiera Plan 21. Niektórych już nie spełnił w terminie. A szef jego kancelarii właśnie przyznał, że prezydent "nie ma takiej sprawczości", aby przegłosować swoje pomysły w Sejmie. 

Nie 21, tylko 71 obietnic Nawrockiego. I już terminy przesunięte

Nie 21, tylko 71 obietnic Nawrockiego. I już terminy przesunięte

Źródło:
Konkret24