Blisko 164 miliardy euro. Tyle pieniędzy wpłynęło na konto Polski od wejścia do Unii Europejskiej. W tym samym czasie do Brukseli odprowadziliśmy ponad 53 miliardy euro.
Jak wynika z ostatniego komunikatu Ministerstwa Finansów, w samym tylko marcu tego roku Polska "na czysto", po opłaceniu składek, otrzymała z funduszy europejskich ponad 311 mln euro.
Od 1 maja 2004 roku, czyli od pierwszego dnia naszego członkostwa w Unii Europejskiej, na konto Polski wpłynęło ponad 163,6 mld euro. Po obecnym kursie NBP to blisko 700 mld złotych. By wyobrazić sobie tę kwotę można porównać, że to mniej więcej tyle, ile mogą wynieść wydatki na program 500+ przez prawie 20 lat, jeśli uwzględnić koszt tego programu planowany na 2020 r.
W tym samym czasie odprowadziliśmy do Brukseli ponad 53,6 mld euro składek, podatku VAT i dochodów z ceł.
Dodatnie saldo
W 15-letnich rozliczeniach z UE saldo mieliśmy zawsze dodatnie. W sumie "na czysto" Polska otrzymała z Unii Europejskiej (do końca marca 2019 r.) ponad 109,8 mld euro – ok. 471 mld złotych.
W obecnej unijnej perspektywie finansowej na lata 2014-2020, pod względem napływu środków europejskich najlepszy był rok 2014. Polska otrzymała ponad 17 mld euro, po odliczeniu składki było to "na czysto" prawie 13 mld euro.
Najgorszy natomiast był rok 2016, kiedy do Polski z budżetu UE trafiło niespełna 10 mld euro. Wtedy też zapłaciliśmy prawie 4,5 mld euro składek. Rok ubiegły pod tym względem przyniósł poprawę i 15,7 mld euro. W ustawie budżetowej na 2019 r. dochody ze środków europejskich przewidziano na ok. 69,7 mld złotych, czyli ok. 16 mld euro.
Co przynoszą miliardy z Unii?
W zestawieniach resortu finansów rozliczeń z UE, największą pozycję stanowią fundusze związane z realizacją unijnej polityki spójności. Ma ona na celu wspieranie działań prowadzących do wyrównania warunków ekonomicznych i społecznych we wszystkich regionach Unii Europejskiej.
W szczególności Unia Europejska zmierza do zmniejszenia różnic w poziomie rozwoju regionów oraz likwidacji zacofania najmniej uprzywilejowanych regionów i wysp, w tym obszarów wiejskich. Jeśli PKB na jednego mieszkańca w danym regionie jest mniejsze niż 75 proc. średniej w Unii Europejskiej, wówczas taki region może liczyć na wsparcie z dotacji unijnych. Jeśli więc wszystkie regiony danego kraju mają niskie PKB, wówczas cały kraj może liczyć na wsparcie finansowe (tak jest w przypadku Polski).
Polityka spójności jest realizowana dzięki funduszom strukturalnym, tj. Europejskiemu Funduszowi Rozwoju Regionalnego (EFRR), Europejskiemu Funduszowi Społecznemu (EFS) oraz Funduszowi Spójności (FS). W ramach tych funduszy Polska otrzymała ponad 103,4 mld euro – 443 mld złotych.
Jedną trzecią europejskich środków, ok. 55 mld euro - 235 mld zł, przeznaczono na wsparcie dla polskich rolników w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, programu dotacji dla rolników i subwencji do produkcji rolnej i hodowli. Z tej kwoty ponad 33 mld euro - ok. 140 mld zł trafiło do polskich rolników w formie dopłat bezpośrednich, czyli systemu dopłat do powierzchni upraw rolniczych. W Polsce co roku o dopłaty ubiega się ok. 1,4 mln rolników.
Rządowy portal funduszeeuropejskie.gov.pl informuje, że dzięki funduszom unijnymw Polsce m.in. przybyło ponad 400 tys. nowych miejsc pracy, ponad 12 tys. km wybudowanych i wyremontowanych dróg, 1,5 tys. jednostek dla miejskiego transportu publicznego, ponad 300 oczyszczalni ścieków. Z funduszy UE dofinansowano ponad 3 tys. projektów badawczych itp.
Natomiast z kwietniowego sprawozdania "Stan wdrażania funduszy europejskich w Polsce w latach 2014-2020" wynika, że największe dofinansowanie z UE otrzymują projekty dotyczące infrastruktury transportowej. W obecnej perspektywie finansowej m.in. ponad 23 mld złotych zostało przeznaczonych na dofinansowanie budowy autostrad i dróg lokalnych, prawie 3 mld na rozwój sieci kolejowej, 1,6 mld zł na ekologiczny transport miejski.
W sprawozdaniu, wśród prawie tysiąca projektów, które są dofinansowane środkami unijnymi w okresie 2014-2020 wśród tych z najwyższą przyznaną kwotą jest także projekt pod nazwą: "Trwała integracja na rynku pracy ludzi młodych, w szczególności tych, którzy nie pracują, nie kształcą się ani nie szkolą, w tym zagrożonych wykluczeniem społecznym, a także ludzi młodych ze środowisk marginalizowanych, w tym poprzez wdrażanie gwarancji dla młodzieży". Na jego realizację przeznaczono 3,6 mld zł.
Do tej pory, w obecnej perspektywie finansowej 2014-2020 Polska, jak pokazują dane Komisji Europejskiej, wydała ponad 26,7 mld euro, to jest 26 proc. przyznanych środków.
Też wpłacamy
Polska jako członek UE jest też zobowiązana do wpłacania do budżetu Unii rocznej składki. Jak w przypadku każdego państwa członkowskiego jest ona obliczana na podstawie PKB. Składki członkowskie to 70 proc. dochodów UE, na które składają się także cła na towary spoza UE, dochody z VAT i kar na firmy nieprzestrzegające unijnego prawa.
W tym roku polska składka wynosi 3,2 mld euro, czyli ok. 13,7 mld zł. To siedem razy mniej niż składka Niemiec – ponad 23 mld euro; pięć raz mniej niż Wielka Brytania – 15,4 mld euro; cztery razy mniej niż Włochy, które do budżetu UE wpłacą ponad 11,6 mld euro.
Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock