Mniej ukraińskich uczniów przez zmiany w 800 plus? Podwójna manipulacja

"Nie oceniam, tylko informuję. Według znajomych nauczycieli, po ograniczeniu 800+ do pracujących Ukraińców, zauważalnie zmniejszyła się liczba ukraińskich uczniów" - napisał 6 października 2025 roku na X Tomasz Lipiński, były radny Platformy Obywatelskiej z Poznania.

Jego wpis dotyczył przegłosowanej przez Sejm i podpisanej przez prezydenta ustawy dotyczącej obywateli Ukrainy w Polsce. Ustawa wiąże otrzymywanie przez obcokrajowców świadczenia 800 plus z aktywnością zawodową. Dotychczas świadczenie powiązane było z obowiązkiem szkolnym dzieci. Lipiński sugeruje więc, że niepracujący Ukraińcy - którzy dotychczas dostawali pieniądze (800 zł na dziecko) - wypisują dzieci ze szkół. Post wygenerował niemal 150 tys. wyświetleń, a internauci z aprobatą komentowali: "800+ miało być systemem wspomagania dzietności Polaków, a nie akcją harytatywną dla świata" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna); "Z czego wniosek, że im mniej przywilejów dla Ukraińców, tym mniej ich będzie w Polsce. To jest kierunek, w którym należy podążać!"; "Chyba już zapomnieliśmy po co powstało 500+. Bardzo dobrze że to ograniczono"; "I bardzo dobrze. Pozabierali dzieci które były tylko słupami wyciągającymi pieniądze".

Jednak część komentujących zaprzeczała, że w polskich szkołach ukraińskich uczniów ubywa. "Z relacji swoich znajomych w branży oświatowej jakoś nie potwierdzam"; "Kolejne kłamstwo!!!"; "Z ilu konkretnie szkół są prowadzone te statystyki? Ilu było wcześniej uczniów ukraińskich a ile jest teraz? Wiadomość siejaca ferment i nic nie wnosząca" - pisali.

Sprawdziliśmy więc, czy po wejściu w życie 30 września 2025 roku wspomnianej ustawy, zmniejszyła się liczba uczniów z Ukrainy w polskich szkołach.

Zapisy uszczelniające system otrzymywania świadczeń na rzecz rodziny przez cudzoziemców znajdują się w ustawie z 12 września 2025 roku o zmianie niektórych ustaw w celu weryfikacji prawa do świadczeń na rzecz rodziny dla cudzoziemców oraz o warunkach pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Sejm uchwalił ją 12 września, a prezydent Karol Nawrocki podpisał 26 września. Jej art. 9 głosi, że kolejny warunek prawa do świadczenia wychowawczego dla cudzoziemców w danym miesiącu to "aktywność zawodowa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w miesiącu poprzedzającym ten miesiąc". Warunek ten nie dotyczy cudzoziemców wnioskujących o prawo do świadczenia wychowawczego na dziecko będące obywatelem Polski lub "posiadające orzeczenie o niepełnosprawności albo orzeczenie o umiarkowanym bądź znacznym stopniu niepełnosprawności".

Jak wspomnieliśmy wyżej - przepisy ustawy zaczęły obowiązywać z końcem września 2025 roku, ale nie wszystkie. Przepisy zmieniające system otrzymywania świadczeń na rzecz rodziny (czyli właśnie 800 plus) przez cudzoziemców wejdą w życie dopiero w przyszłym roku - dokładnie 1 lutego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych zacznie brać pod uwagę aktywność zawodową Ukraińców, którzy chcą pobierać świadczenie 800 plus w lutym 2026 roku. W przypadku pozostałych cudzoziemców kontrole mają ruszyć w czerwcu przyszłego roku. ZUS wyjaśniał, że weryfikacja aktywności zawodowej przeprowadzona będzie na podstawie danych gromadzonych przez zakład oraz "pozyskanych na podstawie wymiany danych z innymi instytucjami". Podkreślono, że cudzoziemiec będzie miał obowiązek dostarczenia dodatkowych dokumentów tylko w przypadku wątpliwości. ZUS aktywność zawodową obcokrajowców będzie sprawdzał co miesiąc i będzie istniała możliwość wstrzymania wypłaty świadczenia.

Ciężko więc twierdzić, że rzekome "zauważalne zmniejszenie" liczby ukraińskich uczniów w szkołach to efekt przepisów, które jeszcze nie obowiązują. A czy faktycznie tych uczniów jest mniej? O to zapytaliśmy Ministerstwo Edukacji Narodowej? Z danych, które Konkret24 otrzymał od MEN, wynika, że obecnie Ukraińców uczących się w polskich szkołach jest więcej niż w poprzednim roku szkolnym.

Tak więc nie dość, że przepisy uzależniające otrzymywanie przez Ukraińców świadczenia 800 plus od aktywności zawodowej rodziców jeszcze nie obowiązują, to nie można też obecnie mówić o żadnym ubywaniu ze szkół ukraińskich uczniów.