Setki tysięcy złotych dotacji z NIW dla fundacji działających zaledwie kilka miesięcy


Blisko jedna czwarta z 42 podmiotów, którym Narodowy Instytut Wolności przyznał dofinansowanie w konkursie dla organizacji pozarządowych, w dniu ogłoszenia konkursu działało zaledwie kilka miesięcy. Niektóre zarejestrowano już po ogłoszeniu naboru. Prawie każdy dostał dotację w wysokości bliskiej maksymalnej kwocie.

Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego poinformował 30 kwietnia o rozstrzygnięciu trzech konkursów na dofinansowanie działalności. NIW rozdziela państwowe dotacje dla fundacji i stowarzyszeń obywatelskich, tzw. NGO-sów. Z opublikowanych na stronie instytutu dokumentów wynika, że dofinansowanie w trzech priorytetach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich - wsparcie początkowych kapitałów żelaznych, rozwój organizacji strażniczych i mediów obywatelskich, rozwój think-tanków obywatelskich – otrzymały 42 organizacje. NIW poinformował także o wstępnym rozstrzygnięciu konkursu o dotację na działalność statutową - do drugiego etapu zakwalifikowano wnioski 110 podmiotów.

Przeciwko ostatnim decyzjom NIW zaprotestowała grupa organizacji pozarządowych z Mazowsza, zauważając, że wśród beneficjentów dofinansowania są fundacje, które zarejestrowano zaledwie kilka miesięcy wcześniej. Jak sprawdziliśmy, uwaga ta dotyczy jednej czwartej wszystkich organizacji, którym przyznano pieniądze.

Narodowy Instytut Wolności ma nowego szefa
Narodowy Instytut Wolności ma nowego szefa tvn24

Ponad pół miliarda złotych z NIW dla organizacji obywatelskich

Narodowy Instytut Wolności istnieje od 2017 roku; nadzór nad nim sprawuje przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego - to wicepremier i minister kultury Piotr Gliński. Do jego kompetencji należy powoływanie dyrektora instytutu na pięcioletnią kadencję.

NIW zarządza kilkoma programami wsparcia - dwa podstawowe, z których do organizacji społecznych trafia najwięcej pieniędzy, to Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO) i Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO). 10-letni budżet FIO do 2030 roku ma wynieść ok. 800 mln zł; budżet PROO to 585 mln zł, co - jak szacują eksperci NIW - pozwoli na dofinansowanie ok. 12 tys. organizacji.

Wnioski o dofinansowanie ocenia panel ekspertów powoływany przez dyrektora NIW. Ta grupa tworzy listę wniosków do realizacji, którą zatwierdza dyrektor NIW. Nad działalnością NIW czuwa 11-osobowa rada powoływana przez premiera na trzyletnią kadencję. Rada, której członkom nie przysługuje wynagrodzenie za udział w jej pracach, m.in. opiniuje roczne sprawozdania z działalności i sprawozdania finansowe NIW, projekty programów wsparcia i regulaminy poszczególnych konkursów.

Beneficjenci: organizacje związane z władzą, nacjonalistyczne, kościelne

3 maja portal OKO.press, analizując wyniki konkursów na dotacje w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich napisał, że "w znacznej części pieniądze trafiły do NGO-sów powiązanym z władzą i realizujących jej cele. Najlepsze wnioski według NIW składały organizacje nacjonalistyczne, kościelne oraz kierowane przez polityków PiS i członków ich rodzin".

4 maja "Gazeta Wyborcza" opublikowała tekst Wojciecha Czuchnowskiego - on opisał, że wśród organizacji, które w trzech rozstrzygniętych konkursach otrzymały dofinansowanie, "znalazły się głównie podmioty bezpośrednio związane z władzą, działaczami PiS lub ludźmi popierającymi politykę obecnego rządu". Jako przykład podał Fundację Polska Wielki Projekt – dostała ponad 791 tys. dofinansowania. W jej radzie zasiada Piotr Gliński, a oprócz niego 25 innych osób powiązanych z PiS.

Na te kwestie zwróciła również uwagę Federacja Mazovia grupująca 62 organizacje pozarządowe z terenu Mazowsza. Na swoim fejsbukowym profilu napisała, że dotacje otrzymały organizacje istniejące kilka miesięcy, "za to przypadkiem (naprawdę, potraktujmy to jako przypadek) członkowie zarządów wszystkich tych organizacji są lokalnie i ponadlokalnie powiązani z partią Prawo i Sprawiedliwość (na przykład jako kandydaci i kandydatki na radnych lub współmałżonkowie)".

Federacja zwróciła uwagę na organizacje, które otrzymały dofinansowanie, mimo że zostały zarejestrowane mniej niż rok temu.

Przeanalizowaliśmy spis organizacji, które otrzymały dofinansowanie i sprawdziliśmy w Krajowym Rejestrze Sądowym daty rejestracji tych fundacji i stowarzyszeń. Z naszej analizy wynika, że na 42 organizacje, które dostały pieniądze w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich, 10 zostało zarejestrowanych w ostatnich 13 miesiącach.

Think-tanki i dwuletnie doświadczenie: cztery działają niecały rok

Zwróćmy najpierw uwagę na rozstrzygnięcie konkursu na dofinansowanie działalności think-tanków obywatelskich. Jak wyjaśnia NIW, te organizacje opracowują badania, analizy i opinie związane ze sprawami krajowymi lub międzynarodowymi w celu merytorycznego wspierania procesów podejmowania strategicznych decyzji lub przyjmowania rozwiązań i regulacji. Kwota maksymalnego dofinansowania wynosi 300 tys. zł. Według regulaminu jednym z kryteriów oceny wniosku było doświadczenie w działalności, "w tym analizy i raporty przygotowane przez wnioskodawcę w okresie dwóch ostatnich lat". W regulaminie konkursu w pięciu punktach zawarto 26 kryteriów, od spełnienia których zleżało przyznanie dotacji. Wymóg analiz z dwóch lat jest zapisany w punkcie 4.

Ponieważ konkurs ogłoszono 1 lutego tego roku, by spełnić ten wymóg, think-tank powinien działać co najmniej przed 1 lutego 2019 roku.

Dofinansowanie przyznano 15 think-tankom. Cztery z nich działają niecały rok, fundację dla powiatu łęczyńskiego zarejestrowano zaledwie kilka dni przed ogłoszeniem naboru. Są to:

Fundacja Instytut Rozwoju Spraw Społecznych - zarejestrowana 7 sierpnia 2020 roku

Fundacja Matuzalem - zarejestrowana 28 października 2020 roku

Instytut Spraw Konstytucyjnych – zarejestrowany 15 grudnia 2020 roku

Fundacja Rozwoju Powiatu Łęczyńskiego - zarejestrowana 21 stycznia 2021 roku.

Trzy inne zarejestrowano wprawdzie w 2019 roku, ale również nie spełniają wymogu dwóch lat aktywności. Są to: Fundacja Instytut Nowej Europy (istnieje od 12 marca 2019 roku), Centrum Rozwoju Przedsiębiorczości (od 15 maja 2019 roku), Fundacja Instytut im. Kazimierza Promyka (od 12 lipca 2019 roku).

NIW: "dwuletnie doświadczenie nie jest kryterium formalnym"

Zapytaliśmy Narodowy Instytut Wolności, dlaczego mimo niespełnienia kryterium, fundacje te otrzymały dofinansowanie. Biuro Komunikacji i Promocji NIW odpowiedziało nam, że dwuletnie doświadczenie w przygotowaniu raportów i analiz "jest jednym z czynników wpływających na ocenę potencjału, jednakże nie jest kryterium formalnym (spełnia-nie spełnia), które decydowałoby, czy podmiot może otrzymać dotację, czy też nie".

NIW informuje, że "przy ocenie kryterium nr 4 ekspert ocenia nie tylko 'doświadczenie w działalności opisanej we wniosku, w tym analizy i raporty przygotowane przez Wnioskodawcę', ale i między innymi: potencjał kadrowy, techniczny, ekonomiczny Wnioskodawcy, w tym zespół ekspertów, którzy współpracują z Wnioskodawcą w sposób stały, adekwatność sposobu zarządzania realizacją zaplanowanych działań (w przypadku grupy partnerskiej – także zarządzanie partnerstwem), trafność i wszechstronność analizy ryzyka".

Najwięcej wśród najmłodszych think-tanków dostała Fundacja Instytut Rozwoju Spraw Społecznych: 290 495,07 zł. (do wykorzystania do 2022 roku). Jej założycielką jest Małgorzata Bogusz, współwłaścicielka agencji public relations Vision Group. Jest też prezeską Fundacji Kulskich na rzecz Relacji Polsko-Amerykańskich, która ma szansę na 695,5 tys. dotacji z NIW w konkursie na działalność statutową.

Fundacja Matuzalem z Warki na Mazowszu otrzymała 275 501,77 zł. Jej współzałożycielem jest Sergiusz Dębecki. Według OKO.press jest to (a w każdym razie był) ksiądz z parafii w Warce. Na stronach archidiecezji warszawskiej jest informacja, że Sergiusz Dębecki był księdzem w kościele św. Anny w Warszawie, urlopowany w 2019 roku z parafii w Pruszkowie. Fundacja Matuzalem ma jeszcze szansę na kolejne 692 tys. zł dotacji, bo jej wniosek został zakwalifikowany do drugiego etapu konkursu w ramach dofinansowania na działalność statutową.

Fundacja Rozwoju Powiatu Łęczyńskiego otrzymała 235 589,15 zł dofinansowania. Ponadto może jeszcze dostać 481 tys. w konkursie na działalność statutową. Założycielką fundacji jest Anna Małgorzata Wójcik. Takie samo nazwisko figurowało na liście kandydatów Prawa i Sprawiedliwości do rady powiatu łęczyńskiego w wyborach samorządowych z 2018 roku. Anna Wójcik wtedy mandatu nie zdobyła.

Instytut Spraw Konstytucyjnych założyli za to dwaj warszawscy radni PiS: Patryk Palczewski (Śródmieście) i Mateusz Rojewski (Ursynów). Na rozwój swojego działającego zaledwie pięć miesięcy think-tanku dostali 231 846,08 zł.

Jak widać, pierwsze dwie kwoty są bliskie maksymalnemu dofinansowaniu w tym konkursie, czyli 300 tys. zł; kolejne dwie stanowią ponad 75 proc.

PROO: cztery podmioty działały niecały rok, dwa zarejestrowane po ogłoszeniu konkursu

W innych konkursach NIW na dotacje w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich nie ma wymogu dwuletniego doświadczenia w działalności. Przeanalizowaliśmy 27 podmiotów, które otrzymały dofinansowanie na: na stworzenie tzw. kapitału żelaznego - to środki, które organizacja zdobywa i gromadzi po to, by czerpać z nich zyski przeznaczane na realizację jej celów statutowych (nabór od 8 lutego); na działalność tzw. organizacji strażniczych (zajmujących się szeroko rozumianą kontrolą władzy) i na działalność mediów obywatelskich (nabór od 1 lutego). Na kapitał żelazny można dostać maksymalnie 500 000 zł dofinansowania, na stworzenie organizacji strażniczych i mediów obywatelskich - maksymalnie 200 tys. zł.

Jak sprawdziliśmy, w momencie ogłoszenia konkursu cztery podmioty - późniejsi beneficjenci - istniały na rynku niecały rok, a dwa zarejestrowano dopiero po ogłoszeniu naboru.

1) Fundacja AI for the Betterment of Life, która została zarejestrowana dopiero 18 lutego 2021 roku otrzyma 500 000 zł na kapitał żelazny. Czyli maksymalną kwotę dotacji w tym konkursie. Założycielem fundacji jest Damian Ciachorowski, ekspert od zarządzania organizacjami pozarządowymi, prezes fundacji Global Artificial Intelligence Association.

2) Fundacja Edukacja do Wartości, zarejestrowana 13 marca 2020 roku, otrzyma także 500 000 zł na kapitał żelazny. Jej prezesem jest Tymoteusz Zych, prawnik, który jednocześnie zasiada w Radzie Narodowego Instytutu Wolności. Wiceprezesem Fundacji Edukacja do Wartości jest Jerzy Kwaśniewski, prezes Fundacji Instytut na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris, która stoi m.in. za projektami zakazu aborcji i zaostrzania prawa karnego w Polsce. Zych i Kwaśniewski są też we władzach innych stowarzyszeń i fundacji, które już dostały niemałe dotacje z NIW. Portal Tvn24pl opisał ich powiązania we wrześniu 2020 roku. Fundacja Edukacja do Wartości ubiega się także o 700 tys. zł w ramach konkursu na dofinansowanie działalności statutowej.

Prawo i ideologia. Ordo Iuris - kim są?
Prawo i ideologia. Ordo Iuris - kim są?tvn24

3) Fundacja Edukacji i Mediów, zarejestrowana w Krakowie 16 listopada 2020 roku, otrzymała dofinansowanie w konkursie dla organizacji strażniczych i tworzących media obywatelskie w wysokości 196 811,59 zł - na stronę internetową portaldlamlodych.pl (jeszcze nie działa). Założycielka fundacji Marta Tenerowicz jest wiceprezeską Fundacji Prosto z Mostu - a prezesem tejże jest jej mąż Krzysztof Tenerowicz, były działacz Ruchu Narodowego, politycznie związany z obecnym sekretarzem stanu w kancelarii premiera Adamem Andruszkiewiczem. (Fundację Prosto z Mostu zakwalifikowano za to do drugiego etapu konkursu na dotację na działalność statutową – możliwe dofinansowanie tam to 685 tys. zł).

4) Fundacja Świętokrzyski Instytut Samorządu Terytorialnego, zarejestrowana 5 marca 2020 roku, na monitoring władz samorządowych otrzyma 198 272,50 zł. Wiceprezesem jest Rafał Pacanowski, jak pisaliśmy w czerwcu 2020 roku radny PiS z powiatu włoszczowskiego. To nie pierwsze pieniądze z NIW dla tego instytutu: już po trzech miesiącach od zarejestrowania dostał 300 tys. zł dotacji na rozwój think-tanku.

5) Społeczna Grupa Medialna - to spółka zarejestrowana 22 czerwca 2020 roku w Zawierciu. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością mogą ubiegać się o granty z NIW, o ile ich działalność nie jest nastawiona na zysk. Prezesem Społecznej Grupy Medialnej jest Robert Kłosowski, w innej spółce wspólnik znanego śląskiego restauratora Petrosa Tovmasyana, który w mediach społecznościowych nie ukrywa swoich sympatii dla obecnej władzy. Spółka ma otrzymać 177 072,43 zł na rozwój portalu Zagłębie24.

6) Stowarzyszenie Inicjatyw Ziemi Chełmińskiej "Dolina Dolnej Wisły" w Krajowym Rejestrze Sądowym widnieje dopiero od 23 lutego 2021 roku, czyli zarejestrowano je już po ogłoszeniu naboru. Otrzyma 90 983,03 zł dotacji na rozwój lokalnej gazety "Twoje Nowiny".

Kolejne młode fundacje czekają na dotacje

Jak pisaliśmy wyżej, NIW wstępnie rozstrzygnął ponadto konkurs o dotację w ramach priorytetu: Wsparcie działań misyjnych i rozwoju instytucjonalnego, wybierając do drugiego etapu 110 podmiotów. Nabór rozpoczęto 1 lutego; rozstrzygnięcie ma nastąpić 17 maja. Tu maksymalne dofinansowanie wynosi 700 tys. zł.

15 finalistów to organizacje, które w dniu ogłoszenia konkursu nie działały jeszcze nawet rok - a jedną zarejestrowano już po ogłoszeniu naboru.

Dotacje dla fundacji radnych PiS
Dotacje dla fundacji radnych PiStvn24

Wśród nich jest Fundacja Instytut Strategii Narodowej zarejestrowana 8 czerwca 2020 roku. Jej prezesem jest Wojciech Zabłocki, członek rady nadzorczej Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych i od 2018 roku radny PiS w sejmiku mazowieckim. Wnioskuje o 698 000 zł.

Natomiast Fundacja Trójmorze zarejestrowana 29 września 2020 roku jest powiązana przez swojego prezesa Sebastiana Wijasa ze Stowarzyszeniem Trójmorze. A jego wiceprezesem jest Przemysław Żurawski vel Grajewski, doradca w gabinecie politycznym ministra spraw zagranicznych. Fundacja wnioskuje o 674 000 zł.

Pozostałe z tych fundacji to: Instytut Inicjatyw Lokalnych im. W. Pańki (rejestracja w KRS 18 listopada 2020 roku); Fundacja Wolności i Rozwoju Społecznego (3 listopada 2020); Fundacja Pamięci Narodów (29 października 2020); Fundacja Pogoń Lwów (25 sierpnia 2020); Fundacja Akademii Jana Lubrańskiego (9 listopada 2020); Fundacja Kaktus (25 czerwca 2020); Stowarzyszenie Mieszkańców Ziemi Grudziądzkiej Wiślany Szlak (29 maja 2020); Fundacja Pomocy Za Jeden Uśmiech (27 lutego 2020); Psychologowie i Psychoterapeuci dla Społeczeństwa (25 września 2020); Centrum Edukacji Społecznej (11 września 2020); Centrum Nowych Technologii Greenlab (15 października 2020); Instytut Ekonomiczny im. Emila Plage (12 października 2020); ArteMedia (22 lutego 2021) - ta ostatnia została zarejestrowana już po ogłoszeniu naboru.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Bartłomiej Zborowski/PAP

Pozostałe wiadomości

Gdy jedne znikają, pojawiają się nowe. W serwisie YouTube nastąpił wysyp kanałów z filmami promującymi prezydenta Karola Nawrockiego. Tworzone przez sztuczną inteligencję materiały wydają się niedopracowane, ale budzą emocje - a o to chodzi. Widać w nich klasyczne mechanizmy dezinformacji. Jakby ktoś sprawdzał, które historie chwytają za serce. Jakby badano potencjał, który w przyszłości można wykorzystać.

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

"Dał lekcję Putinowi", "zmiażdżył Macrona". Nie musisz wierzyć, masz oglądać

Źródło:
TVN24+

Wizyta prezydenta Karola Nawrockiego w Berlinie ponownie uruchomiła w Polsce dyskusję o reparacjach wojennych - a właściwie o tym, jak nazywać teraz nasze żądania. Bo prezydent twierdzi, że "punktem wyjścia jest raport reparacyjny", ale poseł PiS i były wiceszef MSZ mówi, że reparacje to "określenie medialne". W dyskusji widać zmianę narracji polityków prawicy.

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Od "reparacji" do "zadośćuczynienia". To jednak nie to samo

Źródło:
Konkret24

Mający milionowe zasięgi influencer rozważa w nagranym filmie, "czy sytuacja z dronami to było celowe działanie Rosji". Polityk Konfederacji zastanawia się, "skąd ta pewność", że drony były rosyjskie. Polscy eurodeputowani oskarżają Unię Europejską, że "nakręca prowojenną histerię w Polsce" i że zagrożenie ze strony Rosji to wina Zachodu. Oto jakie echa rosyjskich narracji znajdujemy w popularnych teraz nagraniach na Facebooku.

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Dziki Trener, Pejo, Wyrzykowski.... Rozważania o dronach na rosyjską nutę

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń ma post z nagraniem pokazującym rzekomo, jak rozpędzona tesla uderza w sklep sieci Biedronka. Jedni twierdzą, że to zapis z monitoringu; inni podejrzewają komputerową symulację. Faktem jest, że do podobnego zdarzenia doszło.

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Wjechał teslą w sklep? "Co tu się wydarzyło"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują filmy przedstawiające nocny przejazd wojsk, które opisane są jako przerzucanie nowych jednostek NATO do Polski bądź transfer polskich wojsk na wschodnią granicę. Przestrzegamy: oba filmy pokazują inną sytuację i zostały wykorzystane do dezinformacji.

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

"Polska przesuwa wojska", "NATO dozbraja Polskę"? Dezinformacja z filmami

Źródło:
Konkret24

Premier zapowiedział, że powstanie plan, by "każdy dorosły mężczyzna w Polsce był szkolony na wypadek wojny". Model szkolenia miał powstać "w ciągu tygodni" - Donald Tusk mówił w marcu 2025 roku. Dziś politycy pytają, co się stało z tą zapowiedzią. Sprawdzamy.

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Tusk zapowiedział model szkoleń wojskowych "do końca marca". Czy jest?

Źródło:
Konkret24

Według jednych umowa Unii Europejskiej z Mercosur "zniszczy dorobek polskiego rolnictwa". Według innych będzie szansą na zwiększenie polskiego eksportu do krajów Ameryki Południowej. Polityczna dyskusja skupia się jednak na sytuacji rolników, a obaw słyszymy więcej niż argumentów "za". Czy rzeczywiście takowych nie ma? Wyjaśniamy, co kryje się w tej kontrowersyjnej umowie.

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Umowa UE z Mercosur. O co w tym wszystkim chodzi

Źródło:
TVN24+

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24