FAŁSZ

"Sztorm na Morzu Czarnym i fale, które zalały okręt Moskwa"? To stary film


Ponad milion wyświetleń w sieci ma film pokazujący mocno uszkodzony okręt na środku oceanu, który powoli tonie. Wielu internautów wierzy, że ogląda tonący krążownik Moskwa – ale to jest kolejne stare wideo rozsyłane w sieci.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Zatonięcie flagowej jednostki rosyjskiej Floty Czarnomorskiej - krążownika Moskwa – wciąż wzbudza ogromne zainteresowanie internautów, którzy w mediach społecznościowych dyskutują o tym wydarzeniu, załączając niekiedy zdjęcia czy filmy. Przypomnijmy: 14 kwietnia ukraińskie władze podały, że okręt został trafiony pociskami przeciwokrętowymi Neptun. Potem Pentagon informował, że w chwili wybuchu Moskwa znajdował się około stu kilometrów od wybrzeża, czyli w zasięgu ukraińskich rakiet Neptun. Lecz USA nie potwierdziły ani nie zaprzeczyły, że to ukraiński atak był przyczyną uszkodzenia krążownika. Wieczorem 14 kwietnia rosyjskie ministerstwo obrony poinformowało, że okręt zatonął podczas sztormu w czasie holowania. Przekazało, że na pokładzie wybuchł pożar. Nie potwierdziło doniesień ukraińskich władz, że okręt został trafiony rakietami.

W Konkret24 opisaliśmy już rozsyłany w polskim internecie film pokazujący jakiś okręt na wodzie, który po chwili wybucha, a zdaniem internautów jest to krążownik Moskwa – gdy tymczasem nagranie pochodzi sprzed dziewięciu lat. Kolejny bardzo popularny film, który ma pokazywać moment zatonięcia krążownika Moskwa, zaczął masowo krążyć w mediach społecznościowych 15 kwietnia.

"Widzimy jak 'Moskwa' tonie, a gdzie tu sztorm i holujący???"

Na półminutowym nagraniu oglądamy filmowany z góry okręt na morzu, bardzo już zniszczony ostrzałem, który powoli tonie. Użytkownik Twittera, który opublikował to wideo, dołączył komentarz: "Od kolegi misia Puchatka dotarł do mnie film z rozmiarami niesamowitego sztormu na Morzu Czarnym i fale które wyrwały kawał okrętu Moskwa i go ostatecznie zalały!" (pisownia postów oryginalna). Na tym profilu filmik ma ponad 18 tys. wyświetleń. Post polubiło ponad 1 tys. internautów, ponad 330 podało dalej.

fałsz

Film z tonącym okrętem krążył na Facebooku i TwitterzeFacebook, Twitter

Z kolei Romuald Szeremietiew, były wiceminister obrony narodowej, podając to wideo 16 kwietnia na Twitterze, komentował: "Moskale podawali, że okręt zatonął w czasie holowania do portu bo był sztorm. Widzimy jak 'Moskwa' tonie, a gdzie tu sztorm i holujący???". A gdy internauta napisał mu w komentarz: "To nie Moskwa tonie na tym nagraniu", Szeremietiew odpisał:" To co tonie z rozwaloną burtą - duży okręt, prosze wskazać co i kto zatopił!".

Jeszcze więcej wyświetleń – bo aż 1,6 mln – ma to samo wideo opublikowane na facebookowym profilu Vaidotasa Malinionisa, litewskiego stratega ds. bezpieczeństwa narodowego z National Defence Foundation z Wilna.

Post opublikowany 15 kwietnia skomentowało ponad 230 użytkowników. "Tak właśnie było" – napisał wojskowy (w języku litewskim), nie precyzując wprawdzie, że to krążownik Moskwa, ale tak zrozumiało wielu komentujących.

Jednak w komentarzach, oprócz wyrazów radości i uznania dla ukraińskich wojsk, część internautów pisała, że film wcale nie pokazuje krążownika Moskwa. "Zaprzestań rozsyłania spamu. To nie jest ani statek, ani czas (zatonął w nocy). Rozpowszechnianie takich informacji nie przynosi żadnych korzyści" – napisał jeden z użytkowników. "Pięknie ilustrowany tonący statek. Mam jednak pytanie - wszystko działo się w nocy (w ciemności), a filmowanie odbywało się w ciągu dnia (nie w dzień)... Czy to mogło unosić się na wodzie przez tak długi czas?" – skomentował inny.

Również pod wspomnianym wyżej tweetem z tym nagraniem internauci pisali: "Fejczur. To nagranie z czerwca 2000r."; "Kto używa w 2022 kamery VHS? sama jakość materiału pozwala podejrzewać, że to nie ten okręt"; "Misiaczki, to nie Moskwa".

Film z 2000 roku nakręcony na Oceanie Spokojnym

Bo ten film rzeczywiście nie pokazuje zatonięcia krążownika Moskwa. Pochodzi z 2000 roku, można go znaleźć na YouTube z tytułem: "USS Buchanan (DDG-14) Sinking (SINKEX), RIMPAC 2000".

Wideo na YouTube z 2000 roku pokazuje ćwiczenia z niszczycielem BuchananYoutube

W opisie czytamy, że "13 czerwca 2000 roku niszczyciel rakietowy USS Buchanan (DDG-14) wziął udział w międzynarodowych ćwiczeniach RIMPAC 2000 (Rim of the Pacific) jako okręt-cel w ośrodku Pacific Missile Range Facility, na północny zachód od hawajskiej wyspy Kauai. Przez ponad 24 godziny siły amerykańskie, kanadyjskie i australijskie próbowały go zatopić. Okręt wytrzymał trzy trafienia pociskami Hellfire, trzy trafienia pociskami Harpoon i potężne trafienie bombą GBU-24 o masie 2400 funtów zrzuconą przez samolot RAAF F-111".

Niszczyciel utrzymywał się na powierzchni przez całą noc, a rano 14 czerwca saperzy US Navy weszli na pokład i podłożyli 200 funtów materiału wybuchowego w kluczowych miejscach na rufie okrętu. "Szesnaście minut i trzy sekundy po odpaleniu zapalnika czasowego USS Buchanan z gracją, w pozycji dziobem w dół, zsunął się pod powierzchnię Oceanu Spokojnego" – informuje opis filmu na YouTube. Materiał ten udostępniono na YouTube za zgodą ośrodka Pacific Missile Range Facility.

Autor: Renata Gluza, Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Russian Defense Ministry Press Service, via EPA/PAP/Twitter

Pozostałe wiadomości

Masz swoje hipotezy, dobierasz do nich pasujące ci zdarzenia, podkręcasz emocje - i teoria gotowa. To nic, że nieprawdziwa, byle znalazła zwolenników. Tak się właśnie stało z blackoutem w Hiszpanii i Portugalii. Przeciwnicy zielonej energii obarczyli winą Europejski Zielony Ład, a politycy stali się pasem transmisyjnym tej nowej teorii spiskowej. Zadział efekt potwierdzenia.

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Blackout w Hiszpanii a Zielony Ład. Jak działa "efekt potwierdzenia"

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski w kampanii prezydenckiej wielokrotnie odwoływał się do swoich doświadczeń i sukcesów jako prezydenta Warszawy. Chwalił się 14 tysiącami mieszkań - raz były "wybudowane", raz "oddane", a innym razem "nowe". Kandydat ze swoich wypowiedzi tłumaczy się brakiem precyzji. Wyjaśniamy, ile mieszkań komunalnych powstało w Warszawie za kadencji polityka KO.

Trzaskowski i 14 tysięcy mieszkań w Warszawie. O jakie lokale chodzi

Trzaskowski i 14 tysięcy mieszkań w Warszawie. O jakie lokale chodzi

Źródło:
Konkret24

Do tegorocznej parady w Dzień Zwycięstwa w Moskwie rosyjskie wojsko miało się przygotowywać, ćwicząc na czołgach "wypożyczonych w Kazachstanie" - twierdzą internauci, pokazując jako "dowód" pewnie nagranie. To, co na nim widać, przeczy jednak ich tezie.

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Czołgi "wypożyczone z Kazachstanu" na paradzie w Moskwie?

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki "zachęcił wszystkich kontrkandydatów" w wyborach prezydenckich do opublikowania oświadczeń majątkowych. Tylko że większość z nich to zrobiła, są publicznie dostępne. Jeden z kandydatów nie deklaruje własności żadnego mieszkania czy domu, inni mają po kilka mieszkań. Co jeszcze wiemy?

Po kilka mieszkań, działki, akcje, obrazy. Oświadczenia majątkowe kandydatów na prezydenta

Po kilka mieszkań, działki, akcje, obrazy. Oświadczenia majątkowe kandydatów na prezydenta

Źródło:
Konkret24

Szefowa kancelarii prezydenta Małgorzata Paprocka broni Andrzeja Dudy jako strażnika konstytucji. Według niej "nie było żadnego wyborów sędziów dublerów". Przypominamy więc, jak w 2015 roku wybrano sędziów do Trybunału Konstytucyjnego.

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Nieprawda minister Paprockiej. Dotyczy sędziów dublerów

Źródło:
Konkret24

Kilka godzin po tragedii na Uniwersytecie Warszawskim w mediach społecznościowych zaczęła krążyć informacja, jakoby sprawcą ataku był Ukrainiec. Przestrzegamy przed rozpowszechnianiem takich pogłosek, nie są prawdziwe.

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Tragedia na uniwersytecie. Dezinformacja o sprawcy

Źródło:
Konkret24

Niedługo po ataku Indii na Pakistan zaczęto rozpowszechniać w sieci nagrania mające przedstawiać moment ataku. Jak często bywa w przypadku konfliktów zbrojnych, nie wszystkie publikowane teraz nagrania są aktualne. Przestrzegamy.

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Indie bombardują Pakistan? To inne zdarzenie

Źródło:
Konkret24

Jedni straszą hordami migrantów; drudzy twierdzą, że Polska jest wyłączona z lokowania migrantów. Jedni alarmują, że pakt migracyjny już działa; drudzy uspokajają, że nie wejdzie w życie. Wyborca może odnieść wrażenie, że Unia Europejska właśnie decyduje w sprawie paktu migracyjnego - nic bardziej mylnego. To kampanijna gra. Ekspert tłumaczy, dlaczego się opłaca.

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Pakt migracyjny w ogniu kampanii. Faulują obie strony

Źródło:
TVN24+

Spór o referendum w sprawie prawa aborcyjnego był jednym z gorętszych momentów debaty Szymona Hołowni i Magdaleny Biejat. Marszałek Sejmu przekonywał, że w obecnej sytuacji "optymalne będzie referendum". Wyjaśniamy, dlaczego samo referendum nie przesądzi o zmianie prawa. 

Hołownia o prawie do aborcji: niech "naród zdecyduje". To tak nie działa

Hołownia o prawie do aborcji: niech "naród zdecyduje". To tak nie działa

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w sieci generuje nagranie z fragmentem przemówienia Donalda Tuska w Holandii. Na jego podstawie internauci twierdzą, że polski premier o wybuch drugiej wojny światowej obwinił... Polskę. Lecz Tusk powiedział coś innego.

Tusk o "polskim ataku na Westerplatte"? Skąd taka wersja

Tusk o "polskim ataku na Westerplatte"? Skąd taka wersja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy masowo ruszyli po polskie obywatelstwo" - ogłosił na nagraniu europoseł Konfederacji Marcin Sypniewski. Według niego w 2024 roku 40 tysięcy z nich dostało polski paszport. Nieprawda, o wiele mniej.

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

40 tysięcy Ukraińców z polskim paszportem w ciągu roku? Polityk Konfederacji zmyśla

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki, odpowiadając na pytania dotyczące swoich mieszkań, zapewnił, że "nie ma nic do ukrycia". Mówił, że opublikuje swoje oświadczenie majątkowe, jeśli tylko będzie taka możliwość prawna. Tylko że zdaniem ekspertów już może to zrobić. Oto dlaczego zależy to od samego prezesa IPN.

Nawrocki o ujawnieniu oświadczenia majątkowego: "jeśli będzie możliwość prawna". Przecież jest

Nawrocki o ujawnieniu oświadczenia majątkowego: "jeśli będzie możliwość prawna". Przecież jest

Źródło:
Konkret24

Czy premier kiedykolwiek zapowiadał, że będzie obchodził polskie prawo? Tak w kontekście dyskusji o przestrzeganiu konstytucji twierdzą posłowie PiS Zbigniew Bogucki i Michał Wójcik. Tylko że manipulują głośną już wypowiedzią Donalda Tuska.

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Politycy PiS: Tusk zapowiadał "łamanie prawa". Manipulują cytatem

Źródło:
Konkret24

Pożar kościoła, do którego doszło w Walii, wywołał kolejną falę antyimigranckich komentarzy - także w polskiej sieci. Powodem jest stworzony na bazie tego wydarzenia fake news, jakoby ogień podłożyło dwoje Pakistańczyków. Policja jednak zaprzecza.

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Pożar kościoła w Walii. Internauci winią migrantów, policja dementuje 

Źródło:
Konkret24

W sieci krążą dwa niemal identyczne zdjęcia z uroczystości w ogrodzie Białego Domu. Na jednym z nich wśród gości widać Karola Nawrockiego, na drugim - w tym samym miejscu stoi zupełnie inny, nieznany mężczyzna. Sprawdziliśmy, które z tych zdjęć jest autentyczne, a które jest przeróbką.

Nawrocki w Białym Domu. "Które zdjęcie jest prawdziwe"?

Nawrocki w Białym Domu. "Które zdjęcie jest prawdziwe"?

Źródło:
Konkret24

Pismo jednego z polskich dowódców wojskowych ma być dowodem, że Polska wyśle "korpus interwencyjny" na Ukrainę - tak twierdzą posłowie Roman Fritz i Konrad Berkowicz. Dowództwo operacyjne zaprzecza tym informacjom i pisze o "pożywce dla rosyjskich ośrodków propagandowych".

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Posłowie dezinformują o polskich żołnierzach na Ukrainie. Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Temat bykowego, czyli podatku dla osób bezdzietnych, wrócił w publicznej debacie za sprawą petycji, która trafiła do Sejmu. Ten pomysł forsuje również kandydujący na prezydenta Marek Jakubiak. Jako wzór wskazuje Niemcy. Porównanie jest niewłaściwe, a ekspert tłumaczy, dlaczego bykowe kłóci się z konstytucją.

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Źródło:
TVN24+

"Niesamowite, Polska się budzi!" - ogłosił europoseł PiS Waldemar Buda, publikując zdjęcie dwóch plakatów na jakimś ogrodzeniu. Wynika z niego, że na jednym banerze ktoś "przeprasza za baner" obok z wizerunkiem Rafała Trzaskowskiego. Śmieszne? Przede wszystkim nieprawdziwe. Bazowe dla tej przeróbki zdjęcie istnieje i już wcześniej intrygowało internautów.

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen twierdzi, że Ukraińcy przebywający w Polsce w świadczeniach socjalnych dostają więcej, niż wpłacają do budżetu państwa w podatkach. Dostępne opracowania pokazują jednak coś odwrotnego.

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Źródło:
Konkret24

W sieci rozchodzi się informacja, jakoby Polska była "rekordzistą" pod względem złożonych wniosków azylowych w tym roku. Przekaz ten podają dalej między innymi działacze Konfederacji i PiS. Jednak autor posta, który stał się źródłem tych doniesień, manipulacyjnie dobrał dane. I o czymś nie wspomniał.

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Prezydent Andrzej Duda wykorzystał zaproszenie na konwencję Karola Nawrockiego w Łodzi, żeby chwalić osiągnięcia rządów Zjednoczonej Prawicy i skrytykować działania gabinetu Donalda Tuska. W niektórych kwestiach mijał się jednak z prawdą, wprowadzając opinię publiczną w błąd.

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Poseł Konfederacji Michał Wawer straszy "polskimi emeryturami dla Hindusów", czyli że ZUS będzie hojnie dopłacał do "skromnych indyjskich emerytur". Mechanizm tej manipulacji jest podobny, jak w fałszywej narracji o uprawnieniach emerytalnych dla Ukraińców. Chodzi o umowy o zabezpieczeniu społecznym, które Polska standardowo zawiera z wieloma krajami.

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

Źródło:
Konkret24

Wojna prezydenta Donalda Trumpa z Uniwersytetem Harvarda trwa. Według rozsyłanego w sieci przekazu w odwecie za zabranie uczelni funduszy jej władze odrzuciły aplikację najmłodszego syna Trumpa - Barrona. Jednak żadnych dowodów na tę teorię nie ma.

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Źródło:
Konkret24

Teksty z trzynastu polskich serwisów informacyjnych wykorzystano w kolejnej fazie operacji wpływu prowadzonej przez rosyjski ośrodek dezinformacji. W specjalnie tworzonych postach linkowano do artykułów, które zawierały treści przydatne Kremlowi. A potem w ruch szły boty.

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Źródło:
Konkret24

"Jakaś masakra", "ekologia to fikcja" - komentują internauci film, który notuje miliony wyświetleń w sieci. Ma przedstawiać cmentarz elektrycznych skuterów. Co o nim wiemy?

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Posłowie i senatorowie PiS mieli wpłacać na partię minimum tysiąc złotych miesięcznie, europosłowie PiS - minimum pięć tysięcy. Tak zarządził Jarosław Kaczyński, gdy PiS nie dostał części subwencji. Konkret24 pozyskał rejestr wszystkich wpłat dla tej partii za 2024 rok. Oto kto wpłacił najwięcej, a kto w ogóle.

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Źródło:
TVN24+