Czterech brytyjskich pilotów zmarło w wyniku szczepienia na COVID-19? Nie ma dowodów. Linia lotnicza dementuje

"Czterech pilotów nie zmarło w wyniku szczepienia na COVID-19"? Brak dowodówShutterstock

Zgony pilotów brytyjskiej linii lotniczej, które nastąpiły w tym roku, są wykorzystywane przez antyszczepionkowców do rozpowszechniania fałszywego przekazu, że powodem tych śmierci było zaszczepienie się pilotów przeciw COVID-19. Tymczasem nie ma nawet dowodów, że dostali szczepionkę. Linia lotnicza zdementowała fałszywe przekazy.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Polscy użytkownicy Twittera i Facebooka rozpowszechniają w postach informację, jakoby czterech pilotów jednej z brytyjskich linii lotniczych zmarło w wyniku szczepionki przeciw COVID-19. Źródłem tego przekazu ma być anonimowa wiadomość głosowa. Nie ma jednak ani danych, ani dowodów, by te zgony wynikały z zaszczepienia się przeciw COVID-19. A zagraniczne media ustaliły, że wytłumaczenie śmierci trzech pilotów jest na pewno inne.

Wielka Brytania rozszerza "zieloną listę" miejsc
Wielka Brytania rozszerza "zieloną listę" miejsctvn24

"Są przekonani że ich koledzy zmarli przez jabs"

Wpisy wiążące zgon czterech pilotów ze szczepieniem na COVID-19 krążą na polskim Facebooku i Twitterze. "W sieci pojawiło się nieautoryzowane nagranie, w którym mężczyzna mówi, o śmierci 3 pilotów @BritishAirways po szczepieniu. BA ma prowadzić obecnie rozmowy z rządem na temat tego, czy szczepieni piloci powinni latać. BA choć bardzo aktywne na TT, nie potwierdza i nie zaprzecza" - brzmiał tweet opublikowany 17 czerwca (pisownia wszystkich postów oryginalna). "Czterech młodych zaszczepionych pilotów lini lotniczych 'British Airways' nagle zmarło, wszyscy w jednym tygodniu" - napisano z kolei we wpisie na jednej z facebookowych stron.

fałsz

Facebookowy post wiążący fałszywie zgony czterech pilotów z zaszczepieniem przeciw COVID-19tvn24 | facebook

"Anonimowe źródła w BA twierdzą, że 'rzeczy są crazy' ('things are getting crazy') wśród innych załóg i pracowników BA. Wszyscy są przekonani że ich koledzy zmarli przez jabs... jednak 'fakt checkers' upierają się że wszystko jest w jak najlepszym porządku i ci co twierdzą, że piloci zmarli przez szczepionki to 'naziści i spiskowcy' którzy słuchają Alexa Jones, wierzą w UFO i płaską ziemię" - czytamy dalej we wspomnianym poście. Towarzyszyło mu zdjęcie czterech ksiąg z kondolencjami. Wpis ten udostępniło ponad 900 użytkowników Facebooka, reakcję zostawiło ponad 940.

Śmierć pilotów jest wykorzystana w internecie przez sceptyków szczepień do rozprzestrzeniania wątpliwości co do bezpieczeństwa preparatów przeciw COVID-19.

Pogłoski o tych śmierciach zweryfikowały już redakcja fact-checkigowa Snopes i agencja informacyjna Reuters. Jak zauważa Snopes, nie ma dowodów na doniesienia o przyczynach zgonów - jest tylko anonimowa relacji z drugiej ręki rozpowszechniana w internecie - a to, że ktoś zaszczepiony już na COVID-19 umarł, nie oznacza, że właśnie z powodu przyjęcia szczepionki.

Nieznane źródło pogłosek

Krótka anonimowa wiadomość głosowa, która stała się podstawą fałszywego twierdzenia, została udostępniona 17 czerwca na stronie greatreject.org. Witryna ta znana jest z publikowania fałszywych informacji dotyczących pandemii, m.in. o tym, że japoński Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od zaszczepionych na COVID-19 - co weryfikowaliśmy już w Konkret24.

W nagraniu słychać męski głos. Anonimowy mówca twierdzi, że jego przyjaciel, który ma być pilotem British Airways, powiedział mu, że trzech pilotów zmarło w ciągu siedmiu dni w wyniku otrzymania szczepionki przeciw COVID-19. Dalej mówi, że linia lotnicza prowadzi "kryzysowe rozmowy" z rządem Wielkiej Brytanii na temat bezpieczeństwa co do dalszego zezwalania na loty pilotom zaszczepionym przeciw COVID-19.

Linia lotnicza zaprzecza, by zgony były związane ze szczepieniami

Do wpisów krążących w mediach społecznościowych odniosła się szybko linia lotnicza British Airways. Już 17 czerwca na twitterowym profilu opublikowała komunikat:

"Niestety w ostatnim czasie zmarło czterech członków naszej załogi pilotów. Nasze myśli są z ich rodzinami i przyjaciółmi. Jednak twierdzenia pojawiające się w mediach społecznościowych, jakoby te cztery śmierci były ze sobą powiązane, nie mają nic wspólnego z prawdą". @British_Airways, 17 czerwca 2021 roku

Wprawdzie w anonimowym nagraniu mowa jest o trzech zgonach, lecz linie lotnicze same poinformowały o czterech przypadkach śmierci pilotów - co prawdopodobnie stało się przyczyną tego, że w kolejnych fałszywych przekazach pisano o czterech zmarłych pilotach.

Firma British Airways jeszcze co najmniej dwukrotnie publikowała podobne oświadczenie w odpowiedzi na wprowadzające w błąd tweety dotyczące przyczyn śmierci czterech pilotów.

Oświadczenie British Airways na Twitterzetvn24 | Twitter

Rzecznik British Airways poinformował Reutersa, że żaden z tych zgonów nie był związany ze szczepionkami przeciw COVID-19. Potwierdził tylko autentyczność zdjęcia czterech ksiąg kondolencyjnych, bo w ostatnim czasie zmarło czterech pilotów pracujących dla tych linii. "Nasze myśli są z ich rodzinami i przyjaciółmi" - powiedział rzecznik. Ponadto zdementował twierdzenie o rzekomych "kryzysowych rozmowach" z rządem na temat tego, czy dalsze pozwalanie na loty zaszczepionych pilotów jest bezpieczne. Oświadczył, że linie BA nie prowadziły takich rozmów z rządem.

Jakimkolwiek "kryzysowym rozmowom" między BA a brytyjskim rządem w sprawie dopuszczania zaszczepionych pilotów do pracy zaprzeczył też brytyjski regulator leków i produktów ochrony zdrowia (Medicines & Healthcare products Regulatory Agency, MHRA). "Nie poinformowano nas o zgonach pilotów BA po otrzymaniu szczepionki na COVID-19 i nie prowadziliśmy rozmów z BA ani innymi liniami lotniczymi, na temat uniemożliwienia pilotom latania po otrzymaniu szczepionki COVID-19" - powiedziała Reutersowi dr Sarah Branch, dyrektor nadzoru i zarządzania ryzykiem leków w MHRA. I dodała, że obecnie nie ma żadnych ograniczeń dotyczących lotnictwa lub innych branż wobec osób zaszczepionych.

Zgony trzech pilotów mają inne wyjaśnienie

Dziennikarze Snopes'a zweryfikowali tożsamość trzech pilotów British Airways, którzy zmarli w maju i czerwcu tego roku. Byli to: kapitan Nicholas Synnott, starszy pierwszy oficer Edward Brice-Bennett, starszy pierwszy oficer Grant Mercer. Historie ich śmierci mają wiarygodnie wyjaśnienia niezwiązane ze szczepieniami na COVID-19 - wynika z ustaleń redakcji. Co więcej, nie ma też dowodów, by ich zgony wynikały z zaszczepienia się przez nich na COVID-19.

Co do czwartego nazwiska, które rozpowszechniano w mediach społecznościowych Snopes nie ustalił szczegółów związanych ze zgonem tej osoby.

Kapitan Nicholas Synnott zmarł w czerwcu tego roku w wieku 60 lat. O jego śmierci informował portal brytyjskiego dziennika "Daily Mail". Synnott zaraził się wirusem SARS-CoV-2 w marcu 2020 roku, pracując w Teksasie. Ciężko przeszedł COVID-19 - cierpiał m.in. na niewydolność oddechową. Po ośmiu miesiącach hospitalizacji w szpitalu w Houston w stanie Teksas wrócił do Wielkiej Brytanii w grudniu 2020 roku. "Przyczyna śmierci nie została ujawniona, ale prawdopodobnie była spowodowana komplikacjami wywołanymi przez COVID-19, który według lekarzy spustoszył każdy organ w jego ciele" - pisał "Daily Mail".

Edward Brice-Bennett zmarł 2 czerwca tego roku, o czym informowała angielska lokalna gazeta "The New Valley News". Miał 33 lata. Pilot został znaleziony nieprzytomny w górskim parku rowerowym w Tidworth, 45 minut później ratownicy stwierdzili jego zgon. W badaniu zwłok stwierdzono, że doznał urazu brzucha i wewnętrznego krwawienia z jamy brzusznej. Nie ustalono jeszcze przyczyny zgonu. Zlecono wykonanie badań toksykologicznych i histologicznych, a dochodzenie odroczono na inny termin - informowała gazeta.

Grant Mercer zmarł 4 maja tego roku. Jego najbliżsi stworzyli zbiórkę internetową, by zebrać pieniądze na pokrycie kosztów pogrzebu. Osoba mająca bezpośrednią wiedzę na temat okoliczności śmierci Mercera przekazała Snopes'owi, że śmierć nie miała żadnego związku ze szczepionką COVID-19.

Czterej piloci, którzy zmarli, mogli być zaszczepieni przeciw COVID-19 - ale nie ma dowodów potwierdzających fakt ich zaszczepienia. Co za tym idzie - brak dowodów, by ich śmierć wywołała szczepionka na koronawirusa.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Wobec trwającej dyskusji prezydent Andrzej Duda miał zachęcać do ponownego przeliczenia głosów w wyborach - tak wynika z cytatu rozsyłanego obecnie w mediach społecznościowych. Pokazujemy, kiedy prezydent wypowiedział te słowa i jak dokładnie brzmiały.

Andrzej Duda o "rzetelnym przeliczeniu głosów". Kiedy to mówił

Andrzej Duda o "rzetelnym przeliczeniu głosów". Kiedy to mówił

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

W sieci rozpowszechniany jest przekaz, jakoby biskup Jerzy Mazur miał potępić zgwałcone kobiety, które zażyły tabletkę "dzień po". Nie ma dowodów, że duchowny wypowiedział słowa, które mu się przypisuje. Przestrzegamy przed rozpowszechnianiem tego cytatu.

Biskup o zgwałconych kobietach i tabletce "dzień po"? Fałszywy cytat

Biskup o zgwałconych kobietach i tabletce "dzień po"? Fałszywy cytat

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Pytany o krytykę ze strony Magdaleny Biejat, szef PSL Władysław Kosiniak-Kamysz stwierdził, że jej frustracja "pewnie wynika z tego, że Grzegorz Braun dostał więcej głosów kobiet" niż kandydatka Lewicy. Ale to nieprawda.

Kosiniak-Kamysz reaguje na "uszczypliwości tiktokowe" Biejat. Nie ma racji

Kosiniak-Kamysz reaguje na "uszczypliwości tiktokowe" Biejat. Nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Najpierw za spłatę przez Polskę ukraińskich odsetek oberwało się premierowi Donaldowi Tuskowi. Potem tłumaczyć się z tego musiał były premier Mateusz Morawiecki. Zamieszanie - i jednocześnie akcję dezinformacyjną w internecie - wywołał jeden z posłów Konfederacji, ukrywając istotny szczegół w swoim przekazie.

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

"Polska spłaca ukraińskie odsetki". Poseł Konfederacji uderzył w Tuska, tłumaczy się Morawiecki

Źródło:
TVN24+

Niemiecki czarnoskóry europoseł miał skrytykować Polskę i stwierdzić, że wybory prezydenckie zostały sfałszowane. Taka informacja, okraszona zdjęciem rzekomego polityka, wywołała w sieci antyunijne i rasistowskie komentarze. Tylko że na zdjęciu jest ktoś inny, przekaz miał być żartem - ale za prawdziwy wziął go nawet poseł PiS.

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

"Niemiecki europoseł" i "sfałszowane wybory". Miał być żart, jest hejt

Źródło:
Konkret24

Rząd przygotowuje rzekomo ustawę, dzięki której nielegalni migranci będą przejmować mieszkania komunalne - tak twierdzą politycy PiS. Ministerstwo rozwoju ocenia ten przekaz dosadnie: jako "oderwany od rzeczywistości", nastawiony na "wzbudzanie niepokoju Polaków".

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Mieszkania komunalne "dla nielegalnych migrantów"? "Kompletna bzdura"

Źródło:
Konkret24

Ukraiński rzekomo ma zostać wprowadzony jako drugi język obcy do szkół podstawowych. Miałby zastąpić hiszpański, niemiecki czy francuski. Byłby przedmiotem obowiązkowym. W dodatku stałby się częścią egzaminu ósmoklasisty.... Takie nieprawdziwe twierdzenia rozpowszechniają politycy i internauci. Przestrzegamy przed ich powielaniem, bo to fake newsy.

Ukraiński obowiązkowy? Zamiast niemieckiego czy francuskiego? Trzy nieprawdy

Ukraiński obowiązkowy? Zamiast niemieckiego czy francuskiego? Trzy nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Z informacji Sądu Najwyższego wynika, że liczba zarejestrowanych protestów wyborczych rośnie z dnia na dzień. Politycy PO przekonują, że liczba protestów wskazuje na konieczność dokładnego sprawdzenia przebiegu głosowania. A europoseł PiS na to, że teraz "jest mniej protestów niż w poprzednich wyborach". Sprawdziliśmy.

Protesty wyborcze. Mniej czy więcej niż dawniej? Jeden rok się wybija

Protesty wyborcze. Mniej czy więcej niż dawniej? Jeden rok się wybija

Źródło:
Konkret24

Według europosłanki KO Marty Wcisło możemy się pochwalić najniższą inflacją w Europie. Ale według europosła PiS Michała Dworczyka Polska ma jeden z najgorszych wyników w UE. Kto ma rację? Dane pokazują, jak narracje polityków z dwóch obozów rozjeżdżają się z rzeczywistością.

Inflacja w Polsce. "Najniższa w Europie" czy jedna z najwyższych?

Inflacja w Polsce. "Najniższa w Europie" czy jedna z najwyższych?

Źródło:
Konkret24

Ataki Izraela na Iran oraz te odwetowe spowodowały, że w mediach społecznościowych pojawiło się mnóstwo zdjęć i nagrań mających dokumentować ten konflikt. Są prawdziwym poligonem dla ludzkiej inteligencji - bo wiele z nich zostało wygenerowanych przez tę sztuczną. Która wygra w tej wojnie na fake newsy?

"Zestrzelony" F-35 czy "duży samolot"? Nasila się wojenna dezinformacja

"Zestrzelony" F-35 czy "duży samolot"? Nasila się wojenna dezinformacja

Źródło:
Konkret24

Europoseł Michał Szczerba przekonuje, że protest wyborczy sztabu Rafała Trzaskowskiego jest zasadny. Między innymi dlatego, że na ponad stu tysiącach kart do głosowania postawiono dwa znaki "x". Według Szczerby to "gigantyczna liczba".

"Gigantyczna liczba" kart z dwoma krzyżykami? Jak było wcześniej

"Gigantyczna liczba" kart z dwoma krzyżykami? Jak było wcześniej

Źródło:
Konkret24

Polska inwestuje w rozwój odnawialnych źródeł energii, a mimo to ceny prądu nie spadają. Ministra klimatu nie potrafiła podać powodów takiej sytuacji, dlatego zamiast niej zrobili to eksperci.

Mamy więcej energii z OZE, a cena prądu nie spada. Dlaczego?

Mamy więcej energii z OZE, a cena prądu nie spada. Dlaczego?

Źródło:
TVN24+

Trzy raporty wskazują na poważne problemy TikToka podczas kampanii prezydenckiej w Polsce: od stronniczości algorytmu, po niedostateczne oznaczanie wprowadzających w błąd treści. Prezentujemy kluczowe ustalenia, opinię eksperta oraz stanowisko samej platformy.

TikTok a wybory: trzy raporty o dezinformacji i wpływie na kampanię

TikTok a wybory: trzy raporty o dezinformacji i wpływie na kampanię

Źródło:
Konkret24

Cena prądu ma się jakoby zwiększyć aż o 100 zł miesięcznie - twierdzą niektórzy internauci. Zestawiają to z rzekomą podwyżką płacy minimalnej o 3,70 zł albo 4,70 zł. Ale żadna z tych kwot nie jest prawdziwa. Wyjaśniamy.

"Podwyżka cen prądu o 100 zł, podwyżka płacy minimalnej o 4,70 zł". Dwie nieprawdy

"Podwyżka cen prądu o 100 zł, podwyżka płacy minimalnej o 4,70 zł". Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

"Kalifat w Polsce Tuska"; "zaczyna się" - tak wzburzeni internauci komentują wideo rzekomo nakręcone w Łodzi. Widać na nim modlący się tłum muzułmanów. Mieli do Polski przyjechać w ramach paktu migracyjnego. To nieprawda.

"Beneficjenci paktu migracyjnego Tuska" w Łodzi? Nieprawda

"Beneficjenci paktu migracyjnego Tuska" w Łodzi? Nieprawda

Źródło:
Konkret24

"Komuna atakuje!"; "cyfrowy kaganiec"; "inwigilacja" - tak internauci komentują doniesienia o aplikacji opracowywanej przez Komisję Europejską. Według nich już od 1 lipca nie będzie można bez niej używać mediów społecznościowych. Podobnie podały też niektóre media, co tylko wzmogło chaos informacyjny. Wyjaśniamy więc.

Od lipca "weryfikacja wieku" na platformach obowiązkowa? Dezinformacja o aplikacji

Od lipca "weryfikacja wieku" na platformach obowiązkowa? Dezinformacja o aplikacji

Źródło:
Konkret24

Oburzenie w sieci. "To jest kpina i nieszanowanie wyborców"; "wyjątkowo szybkie orzekanie" - komentują internauci przekazywaną informację, jakoby posiedzenia izby Sądu Najwyższego rozstrzygającej protesty wyborcze miały trwać zaledwie minutę. Wyjaśniamy.

Sąd Najwyższy i plany posiedzeń. "Minuta na protest wyborczy"?

Sąd Najwyższy i plany posiedzeń. "Minuta na protest wyborczy"?

Źródło:
Konkret24

Przez ostatnie lata to Polska spośród krajów UE wydawała najwięcej pierwszych zezwoleń na pobyt dla cudzoziemców. Najnowsze dane Eurostatu - za 2024 rok - pokazują duży spadek takich pozwoleń wydanych przez nasz kraj. Było ich najmniej od dziesięciu lat. Widać też zmianę, jeśli chodzi o narodowość obcokrajowców, którzy je najczęściej otrzymywali.

Pozwolenia dla cudzoziemców na pobyt w Polsce. Znaczący spadek

Pozwolenia dla cudzoziemców na pobyt w Polsce. Znaczący spadek

Źródło:
Konkret24

Przed głosowaniem nad wotum zaufania dla rządu premier Donald Tusk wygłosił w Sejmie godzinne exposé. Sprawdziliśmy istotne tezy i dane z tego wystąpienia - nie wszystkie się potwierdzają, niekiedy brak kontekstu powodował, że premier wprowadzał w błąd.

Exposé Donalda Tuska. Nie wszystko się zgadza

Exposé Donalda Tuska. Nie wszystko się zgadza

Źródło:
Konkret24

Internauci prześcigają się w domysłach, dlaczego podczas drugiej tury przybyło ponad pół miliona wyborców. Pretekstem są nagrania sprzed głosowania i już po nim, gdy przewodniczący PKW podał znacząco różniące się liczby wyborców. Dla części komentujących to dowód na "skręcenie wyborów". Poprosiliśmy PKW o wyjaśnienia.

Zmiany liczby wyborców "w trakcie głosowania". Mamy wyjaśnienie PKW

Zmiany liczby wyborców "w trakcie głosowania". Mamy wyjaśnienie PKW

Źródło:
Konkret24

W środę, 11 czerwca, głosowanie nad wotum zaufania, które zdecyduje o przyszłości rządu Donalda Tuska. Niektórzy posłowie Koalicji Obywatelskiej chcieli pokazać, że krytykowany za opieszałość rząd ma sukcesy i opublikowali ich listę. Problem w tym, że zawiera ona liczne nieścisłości i nie wszystko, co na niej jest, to wyłączna zasługa obecnego rządu.

Oto "co rząd zrobił w tej kadencji"? Sprawdzamy

Oto "co rząd zrobił w tej kadencji"? Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

O "anomaliach wyborczych" i "cudach nad urną" dyskutują od kilku dni internauci, komentując różne publikowane w sieci "analizy przepływów" elektoratów między pierwszą a drugą turą wyborów prezydenckich. Przestrzegamy przed ich powielaniem, bo mają błędy metodologiczne. Specjalnie dla Konkret24 ekspert sporządził analizę fachową - na tyle, na ile pozwalają dostępne dane.

"Cuda przy urnach", "anomalie"? Co pokazują wyniki głosowania

"Cuda przy urnach", "anomalie"? Co pokazują wyniki głosowania

Źródło:
TVN24+

Były minister obrony przekonuje, że potencjał chętnych do armii "jest marnowany". Mariusz Błaszczak mówi już wręcz o "zapaści" wśród ochotników. Sprawdziliśmy. Dane Ministerstwa Obrony Narodowej nie potwierdzają żadnej z tych tez.

"Zapaść" wśród chętnych do armii? Mamy najnowsze dane

"Zapaść" wśród chętnych do armii? Mamy najnowsze dane

Źródło:
Konkret24