"Propaganda musi zastąpić asfalt"? "To za kołem podbiegunowym"? Co pokazuje film z Rosji

"Propaganda musi zastąpić asfalt"? "To za kołem podbiegunowym"? Co pokazuje film z Rosji

Tysiące wyświetleń w polskich mediach społecznościowych ma nagranie, na którym widać dziecięcy pochód z rosyjskimi flagami idący środkiem błotnistej ulicy. "Przed 24 lutego wydawałoby się straszne, dzisiaj to żenujące" - stwierdził jeden z internautów. Ale to nie jest aktualne wideo.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Roztopy, dziurawa droga, błoto i kałuże na pierwszym planie. W tle skromne domy, kontenery, sterczące słupy z liniami telefonicznymi. Widać zalegający śnieg. Drogą idzie pochód dzieci. Otwierają go nastolatkowie w mundurach paramilitarnej organizacji młodzieżowej Junarmia (ros. Młoda Armia) - niosą wieniec i flagi: Rosji, ministerstwa obrony oraz swojej organizacji. Dwójka z nich ma coś na kształt atrapy broni. Za nimi podążają dzieci w zwykłych ubraniach, niektóre trzymają balony, inne zdjęcia. Idzie z nimi kilka starszych osób, najprawdopodobniej opiekunowie lub nauczyciele. W tle słychać patetyczną pieśń. Pochód zmierza w stronę prawosławnego krzyża i tam się zatrzymuje.

Półminutowe nagranie z tą sceną krąży od kilku dni w internecie, budząc pytania i zdziwienie internautów. Film rozpowszechniano w dni, gdy głośno było o rosyjskich obchodach Dnia Zwycięstwa 9 maja. "Moim największym marzeniem jest mieszkać w Rosji" - skomentował 10 maja użytkownik Twittera, który opublikował film (pisownia wszystkich postów oryginalna). Wpis szybko zebrał prawie 350 polubień, filmik ma ponad 250 tys. wyświetleń.

”Moim największym marzeniem jest mieszkać w Rosji” - internauta kpi z nagrania pokazującego obchody 9 maja na rosyjskiej prowincji
Tylko w tym poście filmik miał ponad 250 tys. wyświetleń”Moim największym marzeniem jest mieszkać w Rosji” - internauta kpi z nagrania pokazującego obchody 9 maja na rosyjskiej prowincjiTwitter

"To gdzieś za kołem podbiegunowym"?

Nagranie jest bardzo komentowane: "Gdyby nie ta straszna Unia, też byśmy mieli takie Eco drogi"; "Sa rewelacyjne, te kałuże można traktować jak mini baseny"; "Każdy dzień to taki mały Runmagedon"; "Wygląda jakby do serca wzięli sobie problem z betonozą w miastach" - kpili użytkownicy Twittera.

Filmik był popularny również w serwisie Wykop. "Propaganda musi zastąpić asfalt, życie poległych i przyszłość" - skomentował internauta, który 9 maja go opublikował. Nagranie ma już 1,7 tys. reakcji użytkowników Wykopu i blisko 14 tys. wyświetleń. "Rosja powinna być połączeniem bardzo bogatej Kanady i Finlandii, czy Alaski, ale woli powolną agonię i zatruwanie życia wszystkim swoim sąsiadom. Smutne" - brzmiał najpopularniejszy z komentarzy.

Film był rozpowszechniany m.in. w serwisie Wykop
Film był rozpowszechniany m.in. w serwisie WykopFilm był rozpowszechniany m.in. w serwisie WykopWykop

Lecz niektórzy internautów pytali, skąd tak naprawdę jest ten film. "To gdzieś za kołem podbiegunowym?" - zgadywał jeden z nich. "Przed 24.02 wydawałoby się straszne, dzisiaj to żenujące" - komentował inny, sugerując, że film pokazuje aktualne wydarzenie.

Ale tak nie jest.

"To nie nasz kaprys, że mamy takie drogi"

Wideo opublikował 9 maja rosyjskojęzyczny użytkownik Twittera. W jednym z komentarzy znaleźliśmy informację, że scenę zarejestrowano we wsi Wołoczanka w Kraju Krasnojarskim.

Wołoczanka, wieś w Kraju Krasnojarskim w której organizowano Dzień Zwycięstwa uwieczniony na krążącym w sieci nagraniu
Wołoczanka, wieś w Kraju Krasnojarskim w której organizowano Dzień Zwycięstwa uwieczniony na krążącym w sieci nagraniuWołoczanka, wieś w Kraju Krasnojarskim w której organizowano Dzień Zwycięstwa uwieczniony na krążącym w sieci nagraniuOpenStreetMap/Bartosz Chyż, Konkret24

Nazwę miejscowości i kadry z popularnego filmu wstawiliśmy do wyszukiwarek - znaleźliśmy podobne wpisy, a nawet artykuły w języku rosyjskim o tym pochodzie. Film nie jest jednak aktualny: pojawił się w rosyjskim internecie w maju 2021 roku.

Serwis ngs24.ru 11 maja 2021 roku informował, że wideo rozprzestrzenia się po rosyjskiej sieci. Przedstawia pochód uczniów miejscowego gimnazjum zorganizowany 9 maja z okazji Dnia Zwycięstwa. Według ngs24.ru film prawdopodobnie opublikował dyrektor gimnazjum. Dziennikarzom nie udało się jednak z nim wtedy skontaktować, bo trafił na zwolnienie lekarskie.

Serwis cytuje pracownicę szkoły, która wyjaśniła, że widoczna na filmie scena nie jest dla mieszkańców Wołoczanki niczym nadzwyczajnym. "Zawsze jest tam tak błotniście - jest wiosna, wszystko się topi" - powiedziała kobieta. We wsi są zaledwie cztery ulice. Przedstawiciel władz miasta Dudinka (stolica rejonu oddalona o ok. 350 km, nieco bliżej jest do Norylska) wyjaśniał z kolei, że Wołoczanka to odległa wioska. "Oczywiście, to nie nasz kaprys, że mamy takie drogi" - skwitował.

Ngs24.ru odsyła czytelników do strony internetowej volochanka.city, który promuje projekty wspierające lokalną społeczność Wołoczanki. Na stronie wyjaśniono, że miejscowość jest jedną z najbardziej oddalonych osad w rosyjskiej Arktyce. Zamieszkuje ją około 500 osób - przedstawiciele syberyjskiego narodu Dołgan i ludu Nganasan.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Twitter

Pozostałe wiadomości

Po ułaskawieniu Roberta Bąkiewicza przez prezydenta Andrzeja Dudę obrońcy tej decyzji szerzą narrację o niewinnie skazanym za "obronę Kościoła przed barbarzyńcami". Absurd? Nie, przemyślana retoryka. I znana metoda budowania poparcia z wykorzystaniem fałszywego założenia.

Bąkiewicz jako "obrońca Kościoła" kontra "barbarzyńcy". Tu nie ma przypadku

Bąkiewicz jako "obrońca Kościoła" kontra "barbarzyńcy". Tu nie ma przypadku

Źródło:
TVN24+

Europosłowie Adam Bielan i Patryk Jaki sugerują, że Niemcy zawracają migrantów wyłącznie do Polski. Tak nie jest - dane pokazują, że Niemcy stosują tę procedurę wobec innych sąsiadów.

Bielan i Jaki: "robią to tylko z Polską". No nie

Bielan i Jaki: "robią to tylko z Polską". No nie

Źródło:
Konkret24

"To już jest anektowanie terenów należących do Polski" - w tym duchu komentowana jest nagłaśniana w sieci informacja, że Polska oddała most graniczny w Słubicach pod zarząd Niemiec. Wpisuje się ona w prowadzoną przez prawicę i środowiska narodowe akcję polityczną, lecz błędnie jest łączona zarówno z obecnym rządem, jak i z tematem migrantów. To długa historia. Wyjaśniamy.

Polska "oddała most pod zarząd Niemiec"? Ten tak, ale inne "dostała"

Polska "oddała most pod zarząd Niemiec"? Ten tak, ale inne "dostała"

Źródło:
Konkret24

"Kpiny", "bezczelność" - tak internauci komentują przemówienie ambasadora Ukrainy w Polsce wygłoszone na obchodach rocznicy rzezi wołyńskiej. A to za sprawą nagrania, które krąży w sieci. Przekaz jest jednak fake newsem.

Ambasador Ukrainy o Wołyniu mówił 10 sekund? "Muszę zabrać głos"

Ambasador Ukrainy o Wołyniu mówił 10 sekund? "Muszę zabrać głos"

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki opublikował w mediach społecznościowych film pokazujący "niemieckie wojsko" w okolicach Lubieszyna, pytając, kiedy rząd "z tym skończy". W ten sposób podważył nie tylko obecność wojsk NATO w Polsce, ale też udział Polski w sojuszu.

Morawiecki o "niemieckim wojsku" w Polsce. "Kłamstwem walczy o zasięg"

Morawiecki o "niemieckim wojsku" w Polsce. "Kłamstwem walczy o zasięg"

Źródło:
Konkret24

Politycy prawicy - a za nimi internauci - zwracają ostatnio uwagę na wszystko, co niemieckie bądź z Niemiec, komentując to jako zagrożenie dla Polski. Tak też się stało, gdy na Wałach Chrobrego w Szczecinie zacumowała niemiecka korweta. Padały nawet komentarze o możliwej prowokacji wobec Polski. Ten alarmujący ton i wzbudzający strach polityczny przekaz jest bezzasadny.

Niemiecka korweta Braunschweig w Szczecinie. "Co to ma być?" 

Niemiecka korweta Braunschweig w Szczecinie. "Co to ma być?" 

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Patryk Jaki przekonuje, że obecny rząd wydaje więcej wiz pracowniczych obcokrajowcom niż poprzednie. Dane, które otrzymaliśmy z MSZ, pokazują coś innego.

Patryk Jaki: "wiz pracowniczych jest teraz więcej". A naprawdę? Mamy dane

Patryk Jaki: "wiz pracowniczych jest teraz więcej". A naprawdę? Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Nowa ustawa spowoduje, że polski gaz będzie magazynowany w Niemczech - alarmują politycy opozycji i prawicowe media. To fałszywa narracja zbudowana na wielostopniowej manipulacji. W jej przypadku szczególnie istotne jest, jak powstała.

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

Źródło:
Konkret24

Po rocznicy rzezi wołyńskiej w sieci pojawiło się zdjęcie, które rzekomo przedstawia szczątki ofiar w zbiorowej mogile. Drastyczny opis informuje o "10 000 czaszkach małych dzieci". Fotografia nie ma jednak nic wspólnego z ludobójstwem na Wołyniu. Wyjaśniamy, co wiadomo o grobie i ofiarach, które się w nim znajdują.

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

"To jest mocne" - napisał rzecznik rządu Adam Szłapka, publikując w mediach społecznościowych "wyciąg z systemu wizowego", który miał udowadniać, że za rządów Zjednoczonej Prawicy nie kontrolowano migracji do Polski. Tylko że akurat nie te dane to pokazują.

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Źródło:
Konkret24

Wizualizacje remontowanych kamienic we Wrocławiu wywołały poruszenie w sieci. Na budynkach widać bowiem szyldy w językach polskim i niemieckim. Czy rzeczywiście tam wiszą? My sprawdziliśmy, a inwestor wyjaśnia.

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Źródło:
Konkret24

"Biurokratyczny zamordyzm w plastikowym wydaniu" - grzmiał w Sejmie poseł Konfederacji Witold Tumanowicz, twierdząc, że szwedzka fundacja wykazała wzrost liczby wyrzucanych nakrętek po tym, jak Unia Europejska nakazała przytwierdzać je do butelek. Tylko że to nieprawda.

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy polski polityk wprost podważa zbrodnie popełnione w Auschwitz-Birkenau, w sieci rozpowszechniane są grafiki AI, które mają imitować autentyczne obrazy pokazujące sceny z tego obozu zagłady. Powstają często na bazie prawdziwych, zachowanych zdjęć. "Manipulowanie takim obrazem dla rozrywki bezcześci go" - przestrzega muzeum. Apeluje o niepodawanie dalej takich postów.

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24