FAŁSZ

Zabójstwo byłego premiera Japonii: co głosi nowa teoria spiskowa


Po morderstwie byłego premiera Japonii Shinzo Abe w mediach społecznościowych - również polskich - zaczęła krążyć teoria spiskowa o rzekomym powodzie jego śmierci. Teoria ta, związana ze szczepieniami na COVID-19, nie ma podstaw.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Między innymi na polskim Twitterze rozpowszechniana jest teza, jaki miał być powód morderstwa byłego premiera Japonii Shinzo Abe. "Zamordowany premier Japonii nie wykonał rozkazów Światowego Forum Ekonomicznego. Nie nakazał szczepionek, odesłał 1,6 miliona dawek i dał obywatelom iwermektynę. Czy rozumiesz teraz?" - czytamy w popularnym tweecie anonimowego użytkownika z 10 lipca. Załączona do tweeta grafika przedstawia zdjęcie Shinzo Abe, a obok widnieje ta sama treść co wyżej po polsku, tylko w języku angielskim. Post polubiło ponad 2 tys. użytkowników, ponad 800 podało dalej.

fałsz

Tweet promujący teorię spiskową co do przyczyny śmierci byłego premiera Japonii Konkret24 | Twitter

W wątku autor posta udostępnił swój inny wpis treści: "I nagle i tak szybko super 'rzetelne' "fact checkery" zaczęły się rozpisywać o 'teoriach spiskowych' dotyczących zamordowania byłego premiera Japonii. Ciekawe, ciekawe".

Przypomnijmy: 8 lipca tego roku Shinzo Abe został śmiertelnie postrzelony, gdy przemawiał publicznie na wiecu przed stacją kolejową w mieście Nara w zachodniej Japonii, 20 kilometrów od Kioto (za tvn24.pl). Lekarzom nie udało się go uratować. Mężczyzna podejrzewany o przeprowadzenie ataku, Tetsuya Yamagami, został zatrzymany na miejscu zamachu.

Abe był premierem Japonii w latach 2006-2007, a później 2012-2020. W tym czasie pełnił również rolę przewodniczącego Partii Liberalno-Demokratycznej (LDP). 28 sierpnia 2020 roku ogłosił, że z powodów zdrowotnych ustępuje ze stanowiska premiera. Lecz Abe wcale nie usunął się w polityczny cień. Regularnie pojawiał się w mediach, komentując bieżące sprawy. W Narze przemawiał, by wesprzeć kandydatów LDP na dwa dni wyborami do izby wyższej parlamentu - Izby Radców.

Teoria spiskowa bez potwierdzenia

Ilustracja z cytowanego posta krążyła wcześniej w anglojęzycznych mediach społecznościowych. 12 lipca przyjrzała się jej redakcja Reuters. Oceniła, że brak wiarygodnych dowodów potwierdzających, że Abe został zamordowany za nieprzestrzeganie "rozkazów" Światowego Forum Ekonomicznego (WEF).

WEF to szwajcarska fundacja non-profit znana z organizacji corocznej konferencji w Davos. Często jest wymieniana w teoriach spiskowych - m.in. o "Wielkim resecie" i "Nowym Porządku Świata".

Trwa śledztwo, które ma wyjaśnić okoliczności morderstwa byłego premiera Japonii i motywy zabójcy. Zatrzymany 41-letni Tetsuya Yamagami powiedział policji, że początkowo planował zabić przywódcę grupy religijnej, ponieważ ta miała wyłudzić darowizny od jego matki, co doprowadziło ją do bankructwa - podała 9 lipca japońska agencja prasowa Kyodo, powołując się na japońskie źródła śledcze. Yamagami miał również zeznać, że żywił urazę do Abe, uważając, że były premier promował rzekomą tę samą grupę religijną. Sprawca zaprzeczył, jakoby zabił polityka ze względów politycznych. Policja miasta Nara na razie nie stwierdziła, czy organizacja, o której miał mówić Yamagami, istnieje. Nie komentuje doniesień medialnych na temat motywów sprawcy i innych szczegółów sprawy.

Trzy nieścisłości w przekazie

Internauta napisał, że Abe "nie nakazał szczepionek, odesłał 1,6 miliona dawek i dał obywatelom iwermektynę". Są tu trzy nieścisłości, które może pasują do teorii spiskowej, ale bez kontekstu są manipulacją.

W sierpniu 2021 roku Japonia faktycznie zrezygnowała z 1,63 mln dawek szczepionki na COVID-19 firmy Moderna. Jednak powodem były doniesienia o zanieczyszczeniach w niektórych fiolkach szczepionki - informował wtedy Reuters. Władze Japonii i firma Moderna stwierdziły, że nie zidentyfikowano żadnych problemów dotyczących bezpieczeństwa ani skuteczności, a zawieszenie było tylko środkiem ostrożności.

Japonia nigdy nie zatwierdziła iwermektyny jako leku na COVID-19. Lek ten nie znajduje się ani teraz, ani wcześniej go nie było na liście zatwierdzonych preparatów do leczenia COVID-19 przez krajową agencję ds. leków i wyrobów medycznych (PMDA). To w listopadzie 2021 roku wyjaśniał już serwis FullFact, a w styczniu 2022 Reuters. Przypomnijmy, że iwermektyna to lek przeciwpasożytniczy obecnie stosowany głównie w weterynarii. Jest promowany przez grupy antyszczepionkowe jako skuteczny w leczeniu COVID-19, mimo że brak wiarygodnych badań i dowodów potwierdzających jego skuteczność.

W Japonii nigdy nie było obowiązku szczepienia na COVID-19. Mimo początkowej niechęci do szczepień, dziś większość mieszkańców Japonii jest już zaszczepiona na COVID-19 wszystkimi wymaganymi dawkami. W 125-milionowym kraju w pełni zaszczepionych jest 102,4 mln osób (82 proc. wszystkich) - to dane Our World in Data z 13 lipca.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Newscom/PAP/EPA

Pozostałe wiadomości

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie pokazujące, jak mężczyzna podbiega do zatkniętej w polu flagi Autonomii Palestyńskiej, kopie ją - i tym samym aktywuje ukrytą bombę. Czy to się zdarzyło naprawdę? Czy film jest prawdziwy? Czy on przeżył? Internauci pytają, a udzielane odpowiedzi są rozbieżne. Wyjaśniamy więc.

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

Źródło:
Konkret24

 W Kanadzie za "mówienie dobrze o samochodach spalinowych" grozi "dwa lata odsiadki", bo to "propaganda antyklimatystyczna" - twierdzą bohaterowie nagrań, które mają tysiące wyświetleń w sieci. Po pierwsze, to nieprawda. Po drugie, internauci mylą promowanie paliw kopalnych z chwaleniem samochodu.

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

Źródło:
Konkret24

Polscy policjanci będą od maja sprawdzać legalność pobytu w Polsce Ukraińców w wieku poborowym i jeśli trzeba, "eskortować" ich do ukraińskiej ambasady - taki przekaz rozpowszechniają polscy internauci. Nie jest to prawda, a film pokazywany jako rzekomy dowód jest klasyczną fałszywką.

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Źródło:
Konkret24

Wielu internautów wierzy w rozpowszechniany w sieci przekaz, jakoby środki z Krajowego Planu Odbudowy zostały nam wypłacone po bardzo zawyżonym kursie i że Polska będzie spłacała to przez pół wieku. Tyle że to nieprawda.

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Źródło:
Konkret24

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski uważa, że nikt nie będzie mógł go zastąpić, jeśli zostanie zawieszony po ewentualnym postawieniu przed Trybunałem Stanu. Przestrzega, że nie będzie komu podpisywać dokumentów, a rynek medialny zostanie wręcz "zatrzymany", tak jak i działania koncesyjne. Prawnicy oceniają, że przewodniczący KRRiT się myli.

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Źródło:
Konkrtet24

Po głośnej imprezie w hotelu poselskim Łukasz Mejza tłumaczył z mównicy sejmowej, że w nocy bronił "tradycji polegających na wspólnym, chóralnym śpiewaniu". A w rozmowie z TVN24 tłumaczył się całodniową pracą w sejmowych komisjach i na posiedzeniach. Sprawdziliśmy więc aktywność parlamentarną tego posła PiS. Nie jest to długa analiza.

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Źródło:
Konkret24

To nie ściema kampanijna - tłumaczył minister nauki Dariusz Wieczorek, pytany o obiecane przez Lewicę tysiąc złotych dla studenta. I wyjaśniał, że nie była to obietnica, że "to jest pewien błąd, który wszyscy popełniamy". Przypominamy więc, kto z Lewicy publicznie obiecywał to w kampanii wyborczej.

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Źródło:
Konkret24

"Wystarczy spojrzeć na dane historyczne i zobaczyć, że zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i Platforma Obywatelska, to frekwencja jest niższa" - przekonywał dzień po drugiej turze wyborów samorządowych szef gabinetu prezydenta RP Marcin Mastalerek. Dane PKW o frekwencji nie potwierdzają jego słów.

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości forsują w mediach przekaz, że wraz z powrotem Donalda Tuska na fotel premiera źle się dzieje na ryku pracy. Mateusz Morawiecki jako "dowód" pokazuje mapę z firmami, które zapowiedziały zwolnienia grupowe. Jak sprawdziliśmy, takich zwolnień nie jest więcej, niż było za zarządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci tłumaczą, czego są skutkiem.

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy mają większe prawa w Polsce niż Polacy" - stwierdził jeden z internautów, który rozsyłał przekaz o przyjęciu przez Senat uchwały "o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi". Posty te zawierają szereg nieprawdziwych informacji.

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Coś się szykuje" - przekazują zaniepokojeni internauci, rozsyłając zdjęcie zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samochodu jako świadczenia na rzecz jednostki wojskowej. Uspokajamy: dokument wygląda groźnie, lecz nie jest ani niczym nowym, ani wyjątkowym.

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Źródło:
Konkret24

Po pogrzebie Damiana Sobola, wolontariusza, który zginął w izraelskim ostrzale w Strefie Gazy, internauci zaczęli dopytywać, co wokół jego trumny robiły swastyki i czy były prawdziwe. Sprawdziliśmy.

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma fotografia dwóch mężczyzn jedzących coś na ulicy przed barem. Jeden to prezydencki doradca Marcin Mastalerek, drugi stoi bokiem, twarzy nie widać. Internauci informują, że to prezydent Duda, który podczas pobytu w Nowym Jorku poszedł ze swoim doradcą na pizzę do baru. Czy na pewno?

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

Według krążącego w sieci przekazu po zmianie prawa Ukraińcom łatwiej będzie uzyskać u nas kartę pobytu na trzy lata. A to spowoduje, że "do Polski będą ściągać jeszcze większe ilości Ukraińców". Przekaz ten jest manipulacją - w rzeczywistości planowane zmiany mają uniemożliwić to, by wszyscy Ukraińcy mogli uzyskiwać karty pobytu i pozostawać u nas trzy lata.

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

Źródło:
Konkret24

Ponad milionowe zasięgi generuje w polskiej sieci przekaz, że od początku lipca nie będzie można w Niemczech w weekendy jeździć samochodami osobowymi. Powodem ma być troska o środowisko. Uspokajamy: nie ma takich planów.

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

W Niemczech od lipca "całkowity zakaz jazdy w weekendy"? To "nieuzasadnione obawy"

Źródło:
Konkret24

Czy Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od osób zaszczepionych przeciw COVID-19? Taką teorię, na podstawie pytań z formularza tej organizacji, wysnuli polscy internauci. Kwestionariusz jest prawdziwy, teoria już nie.

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Źródło:
Konkret24

Internauci i serwisy internetowe podają przekaz, że polskie wojsko wysyła pracującym pierwsze powołania - że dostają "pracownicze przydziały mobilizacyjne". Wyjaśniamy, o co chodzi.

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Pracownikom wysłano "pierwsze powołania do wojska"? Nie, wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Sceptycy pandemii COVID-19 i przeciwnicy wprowadzonych wtedy obostrzeń szerzą ostatnio narrację, jakoby "niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii". Wiele wpisów z taką informacją krąży po Facebooku i w serwisie X. Nie jest to jednak prawda.

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

"Niemiecki rząd przyznał, że nie było pandemii"? Manipulacja pana profesora

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawiły się dramatyczny zbiór nagrań, rzekomo z potężnej burzy, która przeszła nad Dubajem. Niektóre z nich nie mają jednak nic wspólnego z ostatnimi wydarzeniami. Wyjaśniamy.

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Powódź w Dubaju. Huragan i drzewo wyrwane z korzeniami? To nie są nagrania stamtąd

Źródło:
Konkret24

Posłanka PiS Joanna Lichocka zaalarmowała swoich odbiorców, że we Wrocławiu powstał "ruchomy meczet". W poście nawiązała do kwestii nielegalnych migrantów, Donalda Tuska i Unii Europejskiej. Posłanka mija się z prawdą. Pokazujemy, co rzeczywiście stoi przy Stadionie Olimpijskim w stolicy Dolnego Śląska.

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

"Ruchomy meczet" we Wrocławiu? Posłanka PiS manipuluje, tam stało i stoi boisko

Źródło:
Konkret24

"Głosują, jak im patroni z Niemiec każą", "lista hańby europosłów", "komu podziękować za pakiet migracyjny" - z takimi komentarzami rozsyłane jest w sieci zestawienie mające pokazywać, jak 25 polskich europosłów rzekomo głosowało "w sprawie pakietu migracyjnego". Tylko że grafika zawiera błędy i nie przedstawia, jak rzeczywiście ci europosłowie głosowali. Wyjaśniamy.

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

"Lista hańby europosłów"? Nie, grafika z błędami. Kto jak głosował w sprawie paktu migracyjnego?

Źródło:
Konkret24