Obowiązkowe szczepienia na COVID-19 - musi być ustawa czy wystarczy decyzja ministra?

Obowiązkowe szczepienia na COVID-19 - musi być ustawa czy wystarczy decyzja ministra?Shutterstock

Posłowie Lewicy złożyli projekt ustawy o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19 dla pełnoletnich Polaków - tymczasem komentatorzy zwracają uwagę, że do wprowadzenia takiego obowiązku wystarczy decyzja ministra zdrowia. Jak sprawdziliśmy, mają rację.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Projekt ustawy o obowiązkowym szczepieniu przeciwko COVID-19 posłowie Lewicy zaprezentowali 5 grudnia na konferencji prasowej. Skrytykowali rząd za brak działań, które ograniczyłyby wzrost zachorowań. "Rząd nie przygotował się do czwartej fali koronawirusa. Minister zdrowia Adam Niedzielski stracił wiarygodność dla pracowników ochrony zdrowia" – mówił Krzysztof Gawkowski. Dlatego Lewica zgłosiła projekt ustawy, który – jak powiedział Włodzimierz Czarzasty, "pomoże Polkom i Polakom; osoby dorosłe są zobowiązane do poddania się szczepieniom".

Tylko że - jak zauważali niektórzy komentujący pomysł Lewicy - "do rozszerzenia listy obowiązkowych szczepień nie potrzeba ustawy". "Wystarczy jeden podpis @Niedzielski w rozporządzeniu" - napisał np. na Twitterze użytkownik Leszek Kraszyna.

Poseł lewicy Krzysztof Gawkowski o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19
Poseł lewicy Krzysztof Gawkowski o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19tvn24

Obowiązek byłby zapisany w ustawie antycovidowej

Przepis o obowiązkowych szczepieniach treści: "osoby po ukończeniu 18. roku życia są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw COVID-19" - Lewica chce wprowadzić do ustawy z 2 marca 2020 roku (kilkukrotnie potem nowelizowanej) o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Obowiązkowe szczepienie ma być poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do szczepienia, badanie i szczepienie dokumentuje się w specjalnej Karcie Szczepienia. Osoba, która nie podda się obowiązkowemu szczepieniu, ma być karana grzywną; podobne kary przewidziano dla osób, które przeprowadzają szczepienie bez uprawnień, a także dla osób, które nie dokonują wpisu szczepienia lub nie wystawiają zaświadczenia o wykonaniu szczepienia.

Proponowane przez Lewicę przepisy dotyczące organizacji obowiązkowych szczepień na COVID-19 są niemal powieleniem niektórych przepisów o obowiązkowych szczepieniach w ustawie z 5 marca 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tzw. ustawa zakaźna). Projekt Lewicy zawiera też przepisy pozwalające pracodawcom na sprawdzanie, czy pracownicy przychodzący do pracy są w pełni zaszczepieni.

Wystarczyłaby decyzja ministra zdrowia

Do propozycji Lewicy odniósł się lider Polskiego Stronnictwa Ludowego Władysław Kosiniak-Kamysz w "Faktach po Faktach" 5 grudnia. Szef ludowców, lekarz z wykształcenia, który w czasie pandemii pracował na covidowej izbie przyjęć, stwierdził: "Do tego nie trzeba ustawy, to jest w gestii ministra zdrowia". "To jest rozporządzenie ministra zdrowia, a nie ustawa" – pokazał inna drogę prawną lider PSL.

Prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz o obowiązkowych szczepieniach na COVID-19
Prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz o obowiązkowych szczepieniach na COVID-19tvn24

Czy rzeczywiście minister zdrowia mógłby rozporządzeniem wprowadzić obowiązkowe szczepienia na COVID? Sięgnijmy do tzw. ustawy zakaźnej - daje ona ministrowi prawo do wydawania rozporządzeń w sprawie obowiązkowych szczepień. Art. 17 i 18 opisują zasady i organizację obowiązkowych szczepień; w ust. 1 określono, kto powinien podlegać obowiązkowym szczepieniom:

Osoby, określone na podstawie ust. 10 pkt 2, są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym określonym na podstawie ust. 10 pkt 1, zwanym dalej "obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi". art. 17 ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Lista tych chorób musi być zawarta z kolei w rozporządzeniu ministra w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, o czym stanowi art. 17 ust. 10 ustawy:

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 1) wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych, 2) osoby lub grupy osób obowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne okoliczności stanowiące przesłankę do nałożenia obowiązku szczepień ochronnych na te osoby (…). art. 17 ust. 10 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Innymi słowy, obowiązkowe szczepienia dotyczą tych osób, które wymienia rozporządzenie ministra zdrowia - to samo, w którym znajduje się wykaz chorób zakaźnych wymagających szczepień.

Tak więc rzeczywiście od decyzji ministra zdrowia zależy wpisanie COVID-19 do wykazu chorób zakaźnych objętych obowiązkowymi szczepieniami.

Obecnie, od 28 marca 2018 roku, obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, w którym lista obowiązkowych szczepień zawiera 13 pozycji. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące tego, kto i kiedy powinien być obowiązkowo zaszczepiony, można znaleźć w publikowanym co roku przez Głównego Inspektora Sanitarnego "Programie szczepień ochronnych".

Obowiązkowe szczepienia w innych krajach

Minister zdrowia Adam Niedzielski raczej wyklucza to, by obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 nałożyć na wszystkich Polaków. "Uważam, że ludzie powinni mieć prawo wyboru co do szczepień, ale pewne grupy powinny podlegać obowiązkowi szczepień" - powiedział 3 grudnia w Polsat News. Dodał, że taki obowiązek mógłby objąć medyków, nauczycieli i służby mundurowe.

Tymczasem, coraz więcej krajów wprowadza obowiązkowe szczepienia przeciw COVID-19. Według agencji Reuters obowiązek takich szczepień dla wszystkich dorosłych obywateli istnieje w Indonezji, Mikronezji i Turkmenistanie.

Pierwszym europejskim krajem - jak podał Euronews - który wprowadzi obowiązek szczepień na COVID dla całej populacji będzie Austria: od 1 lutego 2022 roku. Z kolei w Grecji od 16 stycznia 2022 roku niezaszczepione osoby powyżej 60. roku życia będą płacić 100 euro kary miesięcznie; we Włoszech od kwietnia 2021 roku istnieje obowiązek szczepień medyków, po 15 grudnia obowiązkowe szczepienia muszą przejść nauczyciele i pracownicy szkolni, wojsko, policja i służby ratownicze.

W Wielkiej Brytanii od kwietnia muszą się szczepić medycy, pracownicy opieki społecznej, strażacy i pracownicy sektora transportowego. We Francji od września istnieje obowiązek szczepień dla medyków i pracowników opieki społecznej. Na Węgrzech zaszczepieni muszą być pracownicy urzędów państwowych, medycy, nauczyciele w szkołach państwowych.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Nowa ustawa spowoduje, że polski gaz będzie magazynowany w Niemczech - alarmują politycy opozycji i prawicowe media. To fałszywa narracja zbudowana na wielostopniowej manipulacji. W jej przypadku szczególnie istotne jest, jak powstała.

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

Źródło:
Konkret24

Wizualizacje remontowanych kamienic we Wrocławiu wywołały poruszenie w sieci. Na budynkach widać bowiem szyldy w językach polskim i niemieckim. Czy rzeczywiście tam wiszą? My sprawdziliśmy, a inwestor wyjaśnia.

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Źródło:
Konkret24

Po rocznicy rzezi wołyńskiej w sieci pojawiło się zdjęcie, które rzekomo przedstawia szczątki ofiar w zbiorowej mogile. Drastyczny opis informuje o "10 000 czaszkach małych dzieci". Fotografia nie ma jednak nic wspólnego z ludobójstwem na Wołyniu. Wyjaśniamy, co wiadomo o grobie i ofiarach, które się w nim znajdują.

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

"To jest mocne" - napisał rzecznik rządu Adam Szłapka, publikując w mediach społecznościowych "wyciąg z systemu wizowego", który miał udowadniać, że za rządów Zjednoczonej Prawicy nie kontrolowano migracji do Polski. Tylko że akurat nie te dane to pokazują.

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Źródło:
Konkret24

"Biurokratyczny zamordyzm w plastikowym wydaniu" - grzmiał w Sejmie poseł Konfederacji Witold Tumanowicz, twierdząc, że szwedzka fundacja wykazała wzrost liczby wyrzucanych nakrętek po tym, jak Unia Europejska nakazała przytwierdzać je do butelek. Tylko że to nieprawda.

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy polski polityk wprost podważa zbrodnie popełnione w Auschwitz-Birkenau, w sieci rozpowszechniane są grafiki AI, które mają imitować autentyczne obrazy pokazujące sceny z tego obozu zagłady. Powstają często na bazie prawdziwych, zachowanych zdjęć. "Manipulowanie takim obrazem dla rozrywki bezcześci go" - przestrzega muzeum. Apeluje o niepodawanie dalej takich postów.

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24