FAŁSZ

Amerykański Czerwony Krzyż "odmawia przyjmowania krwi" od zaszczepionych? Nie

Źródło:
Konkret24
WHO podało wyniki najnowszch badań na temat skuteczności szczepień
WHO podało wyniki najnowszch badań na temat skuteczności szczepień
Marek Nowicki/Fakty TVN
WHO podało wyniki najnowszch badań na temat skuteczności szczepieńMarek Nowicki/Fakty TVN

Czy Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmuje krwi od osób zaszczepionych przeciw COVID-19? Taką teorię, na podstawie pytań z formularza tej organizacji, wysnuli polscy internauci. Kwestionariusz jest prawdziwy, teoria już nie.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W pierwszej połowie kwietnia w polskim internecie znowu popularność zyskiwały komentarze na temat szczepień i oddawania krwi przez osoby, które przyjęły szczepionkę na COVID-19. "Amerykański Czerwony Krzyż w ankiecie zgłoszeniowej pyta krwiodawców, czy kiedykolwiek przyjęli szczepionkę na C19. Jeśli tak, proszeni są o telefoniczny kontakt, by dalej sprawdzić, czy mogą oddać krew" - napisała w serwisie X jedna z internautek, podając dalej post na ten temat po niemiecku, który wyświetlono ponad 177 tys. razy. Inny użytkownik, także publikując wspomniany kwestionariusz, napisał: "Amerykański Czerwony Krzyż odmawia przyjmowania krwi od osób zaszczepionych przeciwko Covid. Dokładny powód odmowy nie został podany". Podobne (a nawet tak samo brzmiące) posty pojawiły się też na Facebooku.

FAŁSZ
Posty z fałszywą informacją publikowane w kwietniu 2024 roku w serwisie X i na Facebooku x.com, facebook.com

Pod wpisami dominują komentarze, których autorzy uwierzyli w podany przekaz. "Bo od cyborgów z mRNA krew nie może być pobierana"; "Bo to taka dobra krew musi być"; "U nas nie tak dawno wymagali żeby krwiodawcy byli szczepieni a teraz cisza" - pisali internauci (pisownia postów oryginalna).

Nie jest to jednak przekaz nowy. Podobne twierdzenia, jakoby Amerykański Czerwony Krzyż nie przyjmował krwi od osób zaszczepionych przeciwko COVID-19, pojawiły się w 2021 roku w anglojęzycznym internecie. Były wówczas weryfikowane przez zagraniczne portale fact-checkingowe: PolitiFact.com, AFP Fact Check, a także przez redakcje Reuters i "USA Today". Potem trafiły też do polskiej sieci - weryfikowaliśmy je w 2021 roku. Doniesieniom, jakoby w USA Czerwony Krzyż nie pobierał krwi i osocza od osób zaszczepionych przeciw COVID-19, zaprzeczyła wtedy w rozmowie z AFP Fact Check rzeczniczka prasowa Amerykańskiego Czerwonego Krzyża Emily Osment.

Czerwony Krzyż nie wyklucza osób zaszczepionych

Teraz, gdy temat powrócił, sprawdziliśmy, czy kryteria przy oddawaniu krwi uległy zmianie. Czerwony Krzyż w Stanach Zjednoczonych (ARC) na swojej stronie wymienia, jak poszczególne leki, szczepienia, choroby czy zagraniczne podróże mogą wpłynąć (lub nie) na proces oddawania krwi. Według tych kryteriów nadal można oddać krew, jeśli dana osoba czuje się dobrze, nie ma gorączki i była zaszczepiona preparatami dopuszczonymi do obrotu w USA - czyli tymi od firm AstraZeneca, Janssen/Johnson & Johnson, Moderna, Novavax i Pfizer.

W przypadku osób, które otrzymały atenuowaną, czyli zawierającą osłabionego wirusa, szczepionkę COVID-19 (nie są to preparaty Pfizera, Moderny, AstraZeneki, Johnson & Johnson) oraz tych, które nie wiedzą, jakiego rodzaju szczepionkę otrzymały, konieczne jest odczekanie dwóch tygodni po szczepieniu, by oddać krew. Na stronie ARC jest podstrona poświęcona koronawirusowi i krwiodawstwu. Informuje, że nie ma żadnych danych i dowodów wskazujących na to, by koronawirus przenosił się przez transfuzję krwi.

W zakładce opisującej szczepionki przeciw COVID-19 ARC tłumaczy, że stosuje się do wytycznych Agencji Żywności i Leków (FDA) odnośnie do kryteriów kwalifikowania do oddawania krwi przez osoby, które otrzymały szczepionkę COVID-19. Uprzedza, że przy zgłaszaniu się jako dawca będzie trzeba podać nazwę producenta szczepienia z powodu opisanych wyżej zasad w sprawie szczepionek AstraZeneca, Janssen/Johnson & Johnson, Moderna, Novavax i Pfizer oraz atenuowanych.

W tekście z 16 listopada 2023 roku Amerykański Czerwony Krzyż zauważył, że przyjmowanie szczepionki przeciw grypie i COVID-19 stało się już dla wielu osób stałym zwyczajem w sezonie grypowym. Organizacja zaznaczyła, że otrzymanie szczepionek przeciw grypie (dopuszczonych do obrotu w USA - red.), COVID-19 czy RSV nie wymaga okresu oczekiwania na oddanie krwi i nie wpływa na kwalifikację do zabiegu, jeśli w dniu oddania krwi osoba jest zdrowia, czuje się dobrze i nie odczuwa żadnych objawów. W ARC zatem nie doszło od 2021 roku do żadnych zmian w procesie kwalifikacji do oddania krwi przez osoby zaszczepione.

Kwestionariusz nie tylko dla zaszczepionych

Sprawdziliśmy także, jak wygląda internetowy kwestionariusz, który udostępniają polscy internauci, sugerując, że szczepionki przeciw COVID-19 mogą nie być bezpieczne. Wyciągają ten błędny wniosek z faktu, że kwestionariusz Czerwonego Krzyża RapidPass zawiera wymóg rozmowy telefonicznej z ARC w celu ustalenia, czy zaszczepiona osoba kwalifikuje się do oddania krwi.

Kwestionariusz Amerykańskiego Czerwonego Krzyża - RapidPassrapidpass.redcrossblood.org

Wśród pytań, na które potencjalny dawca krwi ma odpowiedzieć - zawierających to samo wskazanie: by zadzwonić pod numer telefonu 1-800-RED CROSS (1-800-733-2767) - są między innymi pytania o to, czy dana osoba przeszła babeszjozę lub jakąkolwiek chorobę hematologiczną. Pod ten sam numer zadzwonić należy, jeśli np. chce się uzyskać więcej informacji na temat oddania krwi w przypadku, gdy zażyło się aspirynę w ciągu ostatnich 48 godzin.

Kwestionariusz Amerykańskiego Czerwonego Krzyża "RapidPass". Pytanie o choroby hematologicznerapidpass.redcrossblood.org

Rozprzestrzeniany w kwietniu w polskim internecie fałszywy przekaz krążył pod koniec lutego tego roku najpierw w anglojęzycznej sieci - weryfikował go m.in. serwis fackt-checkingowy Leadstories.com. Rzecznik Czerwonego Krzyża Daniel Parra przekazał tej redakcji 21 lutego, że Czerwony Krzyż - podobnie jak inne organizacje w USA pobierające krew - muszą spełniać kryteria kwalifikacyjne ustalone przez Agencję ds. Żywności i Leków (FDA). Kryteria te obejmują między innymi wytyczne dotyczące kwalifikowalności dawców krwi, którzy zaszczepili się przeciwko COVID-19 i według nich - co potwierdza nasze wyjaśnienia opisane wyżej - "osoby zgłaszające, że otrzymały szczepionkę przeciwko COVID-19, proszone są o podanie nazwy producenta, by upewnić się, że jest to preparat zatwierdzony przez FDA". "Jeżeli dawca nie pamięta nazwy producenta, proszony jest o odczekanie dwóch tygodni od szczepienia z oddaniem krwi" - uściślono.

Wspomnieć należy, że zasada odczekania dwóch tygodni nie obejmuje tylko osób zaszczepionych przeciw COVID-19. Na przykład w przypadku szczepionek przeciwko m.in. odrze, ospie wietrznej, półpaścu, żółtej febrze, śwince i różyczce FDA wymaga, by odczekać z oddaniem krwi od dwóch do czterech tygodni.

Szczepienia przeciw COVID-19 nie pozbawiają więc obywateli USA możliwości oddania krwi, a pytanie w kwestionariuszu jest normalną procedurą obowiązującą wszystkich dawców krwi.

Autorka/Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/x.com

Pozostałe wiadomości

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Żołnierze z Wielkiej Brytanii rzekomo giną na ukraińskim froncie - z taką narracją rozpowszechniana jest fotografia kilkunastu trumien w samolocie transportowym. Zdjęcie jest prawdziwe, ale zrobiono je w czasach innego konfliktu i nie ma nic wspólnego z Ukrainą.

Brytyjscy żołnierze zginęli na froncie w Ukrainie? Nie

Brytyjscy żołnierze zginęli na froncie w Ukrainie? Nie

Źródło:
Konkret24

Po wygraniu wyborów w USA przez Donalda Trumpa w polskich mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać rzekomy cytat z książki, którą napisał kiedyś J.D. Vance - teraz kandydat na wiceprezydenta. Miał to być niewybredny żart o Polakach. Jednak słowa te wcale nie pochodzą z jego książki "Elegia dla bidoków".

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

Źródło:
Konkret24

Opozycja oskarża rząd Donalda Tuska o fatalną politykę gospodarczą, której skutkiem ma być to, że wielkie międzynarodowe firmy wycofują się z planów dotyczących Polski. Jako przykłady podawane są najczęściej koncerny: Intel, Ford, Maersk, Beko. Tylko że ich decyzje mają inne podłoże. Wyjaśniamy.

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Dokąd zmierzamy jako naród?", "mogliby się zorganizować, zameldować się i przejąć władzę nad miastem" - tak internauci komentują wpis, jakoby 35 procent mieszkańców Rzeszowa stanowili Ukraińcy. Dane tego jednak nie potwierdzają, a fałszywy przekaz powstał na bazie starej informacji wyrwanej z kontekstu.

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz nie zrezygnował z zakupu samolotów tankujących w powietrzu, a Polska miała płacić za to, że będą one stacjonować w Holandii - twierdzi Jacek Sasin i broni decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy. Jednak poprzedni szef MON wycofał się z programu międzynarodowego, w ramach którego latające cysterny miały stacjonować w Polsce. W rezultacie Wojsko Polskie wciąż ich nie ma.

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Franciszkanin został aresztowany w Nowym Jorku "za modlitwę w intencji nienarodzonych dzieci" - z taką informacją rozpowszechniany jest w sieci film z momentu zatrzymania księdza przez policję. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego opis już nie.

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Źródło:
Konkret24

U wybrzeży Hiszpanii miał się pojawić jakiś statek, potem miała zostać użyta "broń pogodowa", a wcześniej specjalnie zlikwidowano zapory na rzekach - liczba teorii spiskowych, które wylewają się teraz w sieci na temat powodzi w Walencji, może zaskakiwać.

"Tajemniczy statek", "broń pogodowa". Zalew fałszywych tez o powodzi w Hiszpanii

"Tajemniczy statek", "broń pogodowa". Zalew fałszywych tez o powodzi w Hiszpanii

Źródło:
Konkret24

Czy po próbnych eksperymentach związanych z krótszym czasem pracy Islandia zdecydowała, że "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? Internauci tak zrozumieli analizy raportu z badań na ten temat, ale to uproszczenie. Bo ani nie ma odgórnej decyzji rządu, ani krótszy czas pracy nie zawsze znaczy tam mniej dni roboczych.

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Źródło:
Konkret24

Platforma Obywatelska chwali się w mediach społecznościowych wysokością renty socjalnej dla osób z niepełnosprawnością. Przekaz sugeruje, że na podaną kwotę będą mogły liczyć wszystkie osoby pobierające rentę socjalną. Tak nie jest. Wyjaśniamy dlaczego.

Wysoka renta socjalna dla osób z niepełnosprawnościami? Nie dla wszystkich

Wysoka renta socjalna dla osób z niepełnosprawnościami? Nie dla wszystkich

Źródło:
Konkret24

Rząd wprowadzi bony na ubrania z drugiej ręki i dopłaty dla przedsiębiorców chcących otworzyć sklep typu second hand, a to wszystko po to, by zapobiegać zmianom klimatycznym - tak przynajmniej sądzą internauci i przypisują ową zapowiedź wiceministrze klimatu Urszuli Zielińskiej. Tylko że ta nigdy takich słów nie wypowiedziała.

Bony na zakupy w lumpeksach? Tego ministra nie zapowiadała

Bony na zakupy w lumpeksach? Tego ministra nie zapowiadała

Źródło:
Konkret24

Nasze projekty ustaw "utknęły w zamrażarce sejmowej" - skarży się europosłanka Konfederacji Ewa Zajączkowska-Hernik. Zajrzeliśmy więc do owej słynnej zamrażarki i okazuje się, że polityczka Konfederacji nie ma racji.

Konfederacja skarży się na sejmową zamrażarkę. Ile projektów w niej "utknęło"?

Konfederacja skarży się na sejmową zamrażarkę. Ile projektów w niej "utknęło"?

Źródło:
Konkret24

Specjalny zespół złożony z przedstawicieli trzech resortów pracuje nad tym, by do polskiego prawa wprowadzić karę za czyn określany jako zabójstwo drogowe. Jednak prawnicy wskazują na problem, który może być nie do przeskoczenia. Widać to po rozwiązaniach, jakie stosują już w przypadku takiego zabójstwa inne kraje w Europie. Wyjaśniamy.

Kara za zabójstwo drogowe. U nas problem, a w innych krajach?

Kara za zabójstwo drogowe. U nas problem, a w innych krajach?

Źródło:
Konkret24

"Jak ludzie mogą patrzeć obojętnie na takie sceny", "niestety takie jest życie i tego nie zmienimy" - piszą internauci, komentując popularne w sieci nagranie, które ma rzekomo przedstawiać dziecko uwięzione pod gruzami budynku w Strefie Gazy. Film ma miliony wyświetleń, chwyta za serce, więc wielu wierzy w ten opis. Ale to nieprawda.

"Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami"? Co pokazuje nagranie

"Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami"? Co pokazuje nagranie

Źródło:
Konkret24

Skąd się wzięło hasło "Chwała Ukrainie"? Wbrew informacji rozpowszechnianej teraz w polskich mediach społecznościowych jego autorem wcale nie był Stepan Bandera. Taką tezę forsują przeciwnicy Ukrainy, próbując wzbudzić niechęć Polaków do Ukraińców - ale się mylą.

"Chwała Ukrainie" wymyślił Bandera? Geneza jest inna

"Chwała Ukrainie" wymyślił Bandera? Geneza jest inna

Źródło:
Konkret24

Były premier Mateusz Morawiecki utrzymuje, że obecny rząd obniżył 14. emeryturę. Tylko nie dodaje, że wysokość tego świadczenia wynika z przepisów przyjętych w czasach jego rządu. Przypominamy, jak to było.

Morawiecki: rząd "obciął" czternastą emeryturę. Czego nie mówi?

Morawiecki: rząd "obciął" czternastą emeryturę. Czego nie mówi?

Źródło:
Konkret24