"Wandale z Ukrainy" mieli niszczyć tramwaj i autobusy. To antyukraiński przekaz

"Wandale z Ukrainy" mieli niszczyć autobusy. To antyukraiński przekaztravellifestyle/Shutterstock | tvn24

Wielu internautów uwierzyło, że to Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie opublikował na Facebooku post mający pokazywać jak "wandale z Ukrainy" pomalowali wnętrze tramwaju i autobusów. Grafika wywołała wiele antyukraińskich komentarzy. ZTP Kraków zaprzecza publikacji takiego materiału.

Rzekomy wpis o "wandalach z Ukrainy", którzy mieli wypisywać proukraińskie hasła we wnętrzach pojazdów komunikacji miejskiej w Krakowie, oburzył część internautów. Na Facebooku i Twitterze publikowali zrzut ekranu mającą przedstawiać umieszczony na stronie Zarządu Transportu Publicznego w Krakowie (ZTP Kraków) na Facebooku. Post nosi datę 30 maja i czytamy w nim: "W naszym mieście pojawili się wandale z Ukrainy, malując autobusy i tramwaje". Dalej zachęca się mieszkańców Krakowa do natychmiastowego zgłaszania na infolinię "szkód w mieniu".Dalsza część postu jest niewidoczna - wskazują na to trzy kropki i dopisek "więcej".

Poniżej są dołączone cztery, niskiej jakości zdjęcia. Pierwsze pokazuje siedzenie w tramwaju, na którym miał zostać umieszczony napis "Sława Ukrainie" po ukraińsku. Na drugiej fotografii widać wnętrze autobusu, na którego podłodze napisano "Moskale idźcie na ch*j", a na drzwiczkach do kabiny kierowcy umieszczono nieczytelny symbol. Następne zdjęcie przedstawia żółto-niebieski napis "Moskale do domu" i przekreśloną literę "Z" (jeden z symboli rosyjskich wojsk atakujących Ukrainę, powszechnie obecnie wykorzystywany w rosyjskiej propagandzie), a ostatnie "Sława Ukrainie, Sława Nacji" i nieudolnie namalowany ukraiński herb - tryzub.

fałsz

Wpisy opublikowane na początku czerwca 2022 na Facebooku i Twitterze pokazujące grafikę z rzekomym postem ZTP Kraków. tvn24 | facebook.com, twitter.com

Hejt na Ukraińców

"Kraków skarży się na wandali z Ukrainy (aby było śmieszniej post wyparował) W internecie nic nie ginie" - 1 czerwca napisał użytkownik Twittera publikując grafikę. "Wot, gieroje", stwierdził kolejny (pisownia wszystkich wpisów oryginalna).

2 czerwca grafikę opublikowała na swoim twitterowym koncie także Katarzyna Sokołowska z fundacji "Wołyń Pamiętamy". Prowadzone przez nią konta w mediach społecznościowych są znane z antyukraińskich i dezinformujących treści, o czym pisał serwis Frontstory.pl. Jak wynika z aktu oskarżenia przygotowanego przez warszawską prokuraturę, Sokołowska miała szerzyć mowę nienawiści wobec Ukraińców, informowała w marcu "Rzeczpospolita". W czerwcu ma ruszyć jej proces.

"Ukry wont"; "Cwele z Ukraini !"; "Co za dzicz"; "Jak się dzicz przyjmuje to tak się ma"; "Zachciało się robactwa z Ukrainy, to teraz macie"; "No szok... Najpierw się ściągnęło 3 mln bydła, a teraz zdziwienie..."; "Smerc lahom, bo jakże by inaczej"; "Nic tylko za jaja powiesić"; "Złapać, wbić w komputer nazwiska, zdjęcie i pełne dane, aby nie mogli przekroczyć granicy Polski i deportować. Skoro maja tyle sił, aby niszczyć mienie Polskie, to maja siły, aby walczyć i odbudować swój kraj. Proste? Proste!" - komentowali grafikę niektórzy użytkownicy Twittera.

Z kolei według jednej z użytkowniczek Facebooka, na zrzucie ekranu widać "Kilka 'uroczych zwyczajów' ukraińskich uchodźców w Krakowie".

"Przecież to fejk news. Takiego wpisu nie ma. Abstrahuje od tego, że nawet gdyby to była prawda- to o czym to ma świadczyć? Że wśród Ukraińców też jest dzicz i swolocz jak wśród Polaków?" - stwierdził kolejny.

Proukraiński marsz "My z wami" przeszedł ulicami Krakowa
Proukraiński marsz "My z wami" przeszedł ulicami Krakowatvn24

ZTP Kraków: to fake news

Na stronie ZTP Kraków na Facebooku nie ma opisywanego wpisu. Sama instytucja zaprzecza, by taki post został kiedykolwiek opublikowany. - Grafika to fake news - powiedział Konkret24 rzecznik ZTP Kraków, Sebastian Kowal.

"Odpowiadając na zadane pytanie, wyjaśniam, iż ze strony przewoźników nie otrzymałem potwierdzenia o zaistniałej sytuacji, dodatkowo, jakość zdjęcia tego postu sugeruje, że mógł zostać on edytowany poprzez programy zewnętrzne w celu stworzenia fake newsa. Na koniec chciałbym dodać, że ZTP w Krakowie nie zleca przewoźnikom obsługi rejonu Oświęcimia, na którym to zostało wykonane jedno ze zdjęć" - Kowal przekazał później więcej szczegółów. Kowal odniósł się do zdjęcia, które oprócz wnętrza autobusu, pokazuje również charakterystyczną wieżyczkę. Według rzecznika ZTP Kraków, być może wykonano je przy ulicy Kombatantów w Oświęcimiu, nieopodal bramy głównej byłego obozu Birkenau.

Faktycznie, tak samo wyglądają wieże strażnicze byłego obozu zagłady Birkenau (Auschwitz II), dziś miejsca pamięci i siedziby muzeum Auschwitz-Birkenau (wieże można zobaczyć np. na Google Maps) . Kraków i Oświęcim dzieli 70 km, a krakowski ZTP nie obsługuje tras w tym drugim mieście.

Zdjęcia poddane obróbce graficznej

Jest wysoce prawdopodobne, że rzekomy post jest efektem obróbki graficznej - ocenia Dział Przeciwdziałania Dezinformacji Naukowej i Akademickiej Sieci Komputerowej – Państwowy Instytut Badawczy (NASK), który przyjrzał się różnym wersjom krążącej w sieci grafiki. Wskazuje na to zbyt ostry i wyraźny tekst rzekomego wpisu w porównaniu do pozostałej części grafiki. Także część zdjęć wygląda na dodane w obróbce graficznej. Z powodu bardzo niskiej jakości części z nich nie da się przeanalizować wszystkich, powiedział Konkret24 przedstawiciel Działu Przeciwdziałania Dezinformacji NASK.

prawda

NASK informuje w twitterowym wpisie z 3 czerwca 2022, że rzekomy wpis o demolowaniu krakowskich autobusów przez Ukraińców jest fałszywy. Konkret24 | twitter.com/WeryfikacjaNASK

3 czerwca na profilach Włącz Weryfikację na Facebooku i Twitterze, NASK ostrzegał przed fałszywym wpisem. "Wpis o rzekomym demolowaniu autobusów przez Ukraińców w Krakowie jest fałszywy. Zarząd Transportu Publicznego w Krakowie nie opublikował takiego wpisu, a grafika, mająca być częścią posta jest manipulacją obrazem" - napisano.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: travellifestyle/Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: travellifestyle/Shutterstock | tvn24

Pozostałe wiadomości

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24

Do sieci powraca zdjęcie, które jest podstawą antyimigranckiego przekazu. "Stop migracji", "straszny widok", "koszmar" - komentują internauci widoczną na fotografii grupę ciemnoskórych, młodych mężczyzn, czekających na przystanku autobusowym. Co o zdjęciu wiadomo?

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Marcin Przydacz, broniąc nieautoryzowanej aplikacji do weryfikacji zaświadczeń wyborczych, stwierdził, że sama PKW zezwoliła na stosowanie "tego typu instrumentów", a aplikacja miała uchronić przed turystyką wyborczą. Oba argumenty są nietrafione.

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już ponad 54 tysiące protestów wyborczych, a sąd ma czas na ich rozpatrzenie do 2 lipca. Sąd zarządził też oględziny kart i przeliczenie głosów w kilkunastu komisjach. Te same komisje były wytypowane w modelach, które badały wahnięcia w poparciu na korzyść kandydatów. Wyjaśniamy, czym są te modele i czy na ich podstawie można mówić o jakichś "nieprawidłowościach statystycznych" w wynikach wyborów.

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki, komentując domniemany gwałtowny wzrost przestępstw w 2024 roku, stwierdził, że to przez "10 tysięcy nielegalnych migrantów z Niemiec". W jednym zdanie zawarł dwa fałsze. Wyjaśniamy.

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24