Ponura scena, otwierająca szwedzki krótkometrażowy film z początku lat 90-tych, krąży od miesięcy w mediach społecznościowych jako rzekomy zapis rzekomo autentycznej zbrodni ludobójstwa, dokonywanej w ostatnim czasie przez Izraelczyków na muzułmanach (najprawdopodobniej Palestyńczykach). Jak to możliwe?
Facebookowa strona ISLAM Media opublikowała 19 maja filmik przedstawiający nagie kobiety i dzieci zaganiane do mobilnej komory gazowej. Całą scenę obserwuje grupa mężczyzn w garniturach. Wpis w swojej pierwotnej i najpopularniejszej odsłonie jest opatrzony opisem w języku arabskim:
„To jest tak straszne okrucieństwo i niesprawiedliwość Izraelczyków w stosunku do muzułmanów, że rozsadzi wam głowy. Naszym jedynym celem jest pokazywać prawdę. Podawajcie dalej tak, by cały świat mógł przekląć tych bezwstydnych ludzi”.
W momencie pisania tego tekstu (15 października) ta pierwsza publikacja nagrania osiągnęła ponad 76 tys. udostępnień oraz 3,1 mln wyświetleń. Z danych narzędzia Crowdtangle wynika, że strona ISLAM Media publikowała wideo co najmniej siedem razy, było ono także często podawane przez inne strony na Facebooku (m.in. Islam & Muslman czy Born Again Christians - Chrześcijanie na nowo urodzeni). W sumie, jak podaje Crowdtangle, filmik mógł dotrzeć już do ponad sześciu mln osób. Nagranie nie traci na swojej popularności i codziennie dodawane są do niego nowe komentarze. Przegląd ostatniego tysiąca "podań dalej" pokazuje, że choć wykonywano je zazwyczaj bez słowa dodatkowego opisu, wśród części internautów nagranie wzbudziło nieufność.
Kciuk w górę
Już w pierwszej chwili zwraca uwagę charakterystyczny, niedzisiejszy, nieodpowiadający standardom współczesnych smartfonów i kamer format obrazu 4:3, a także niska rozdzielczość, a co za tym idzie - jakość nagrania. Z drugiej strony zastanawia rzadko spotykana w kręconych z ręki filmikach stabilność kadru, jego zainscenizowanie i statyczność.
Mało wiarygodnie wygląda także napis „REC” w rogu kadru. Dziwi w tym strasznym kontekście, jaki sugeruje opis nagrania, znany z facebooka „kciuk w górę”, który wyświetla się na wideo.
Zmanipulowany film fabularny o Holokauście
Po zbadaniu jednej ze stopklatek nagrania za pomocą tzw. odwróconego wyszukiwania obrazem, okazało się, że rzekomy zapis bestialskiego mordowania muzułmanów przez Izraelczyków jest tak naprawdę pierwszą sceną ciężkiego, surrealistycznego, nawiązującego do Zagłady krótkometrażowego filmu Roya Anderssona z 1991 r., zatytułowanego „Härlig är jorden” (film nie ma polskiego tytułu; angielski - „World of Glory”).
W obliczu tego argumentu nie wydaje się, żeby były potrzebne dalsze badania autentyczności nagrania opublikowanego przez ISLAM Media. Scena odwołująca się do gazowania Żydów przez Niemców w specjalnych ciężarówkach-komorach gazowych, choć właściwie niezmodyfikowana (dodano do niej jedynie napis "REC" i "kciuk w górę"), została użyta w fałszywym kontekście i z nieprawdziwym opisem, by manipulować opinią publiczną.
Autor: bd / Źródło: Konkret24; zdjęcie tytułowe: Mitchell Griest | Unsplash
Źródło zdjęcia głównego: Unsplash | Mitchell Griest