Państwa, w których w pełni zaszczepione zostało już ponad trzy czwarte populacji, nie uniknęły wysokich liczb zachorowań w piątej fali - za to średnie liczby zgonów z COVID-19 są tam kilkakrotnie niższe niż notowano w poprzednich falach.
Piąta fala pandemii przewyższyła już pod względem liczby zakażeń te poprzednie - nie tylko w Polsce, ale i w innych krajach Europy. To efekt szybciej rozprzestrzeniającego się niż poprzednie wariantu omikron. Światowa Organizacja Zdrowia donosi już o istnieniu jego podwariantu o nazwie BA.2, który jest jeszcze bardziej zakaźny niż wcześniej wykryty BA.1. Według danych Ministerstwa Zdrowia 7 lutego zakażenie przechodziło 751 249 Polaków (stwierdzone aktywne przypadki), co odpowiadało 1,97 proc. ludności kraju. Tego dnia 18 287 łóżek było zajętych przez pacjentów z COVID-19, a pod respiratorami leżało 1150 osób. Ogólnie liczba chorych na COVID-19 w szpitalach była najwyższa od 7 stycznia, czyli od miesiąca.
Gdy omikron spowodował szybki rozwój piątej fali, wiceminister zdrowia Waldemar Kraska, będąc 16 stycznia gościem programu "Graffiti" w Polsat News, przekonywał, że decydujący wpływ na to, ile osób zakażonych trafi do szpitala, mają szczepienia. "Statystyki ogólnoświatowe, europejskie pokazują, że te kraje, gdzie wyszczepienie jest powyżej 75 procent, właściwie nie odnotowują jakiejś zwiększonej ilości osób, które są hospitalizowane" - mówił wtedy.
Czy w kolejnych tygodniach przebieg piątej fali to potwierdził? Sprawdziliśmy dane.
W tych krajach zaszczepiono ponad 75 procent populacji
Wybraliśmy 18 państw, w których odsetek w pełni zaszczepionych na COVID-19 wynosił według danych Our World in Data z 4 lutego powyżej 75 proc. I tak: powyżej 80 proc. zaszczepionej populacji miało siedem krajów:
Zjednoczone Emiraty Arabskie - 93,55 proc.
Portugalia - 90,59 proc.
Singapur - 87,77 proc. (stan na 30 stycznia)
Malta - 87,74 proc.
Korea Południowa - 85,87 proc.
Hiszpania - 81,97 proc.
Dania - 81,42 proc. (w trzech ostatnich stan na 2 lutego).
Zobacz szczegółowe dane dla państw.
11 państw ma między 75 a 80 proc. zaszczepionej populacji: Kanada - 79,62 proc., Australia - 78,62 proc.; Malezja - 78,47 proc.; Irlandia - 78,15 proc. (stan na 3 lutego); Islandia - 77,62 proc. (stan na 28 stycznia); Urugwaj - 77,32 proc.; Włochy - 77,04 proc.; Argentyna - 78,86 proc.; Nowa Zelandia - 76,73 proc.; Francja - 76,59 proc.; Belgia - 76,38 proc. (dwa ostatnie stan na 3 lutego).
Polska według danych z 4 lutego miała tylko 57,8 proc. mieszkańców w pełni zaszczepionych przeciw COVID-19.
Piąta fala wyższa, a zgonów mniej niż w poprzednich
Analizując dane o zakażeniach, zgonach i hospitalizacjach z COVID-19 w powyższych krajach, skupiliśmy się na okresie 1 stycznia 2021 - 4 lutego 2022. Przypomnijmy, że na początku 2021 roku szczepionki dopiero od niedawna były dostępne w części państw, które zapewniły sobie ich dostawy. Programy szczepień ruszały, więc wtedy jeszcze niewielki odsetek populacji był zaszczepiony co najmniej jedną dawką - 31 stycznia 2021 roku wahał się w wybranych 18 krajach między 0,7 a 8,37 proc. Natomiast odsetek w pełni zaszczepionych wahał się wtedy między 0,2 a 2,5 proc. Nieco ponad rok później wzrósł do ponad 75 proc.
Our World in Data pozwala na porównywanie średniej siedmiodniowej liczby zakażeń i zgonów z COVID-19 na milion mieszkańców. Poniższe zestawienie wykresów pokazuje, że mimo wysokiej piątej fali średnia liczba zgonów z COVID-19 w wybranych 18 krajach nie jest już tak wysoka jak w falach poprzednich - a wręcz kilkakrotnie niższa.
Zobacz szczegółowe dane dla państw.
Na początku 2021 roku średnia siedmiodniowa liczba zgonów była najwyższa w Irlandii (10 stycznia - 1,3 tys.), wiosną w Urugwaju (11 kwietnia - 1,1 tys.), pod koniec roku w Belgii (30 listopada - 1,6 tys.).
Jednak piąta fala przyniosła rekordowe liczby zakażeń - najwyższą średnią siedmiodniową liczbę przypadków na milion mieszkańców miała Dania (29 stycznia - 7,9 tys.), potem: Portugalia (5,5 tys.), Francja (5,1 tys.) i Belgia (4,4 tys.). W 13 z 18 analizowanych państw średnia przekroczyła tysiąc zakażeń. Lecz te ogromne liczby zachorowań nie przełożyły się na równie wysokie liczby zgonów z COVID-19, jakie obserwowaliśmy w pierwszej połowie 2021 roku. Oto kraje, w których różnice średniej siedmiodniowej liczby zgonów na milion mieszkańców między obecną a poprzednimi falami są największe:
Portugalia: 1 lutego 2021 - 28,61, natomiast 4 lutego 2022 - 4,68
Irlandia: 4 stycznia 2021 - 12,01, natomiast 2 lutego 2022 - 2,46
Urugwaj: 15 kwietnia 2021 - 18,49, natomiast 4 lutego 2022 - 7,99
Argentyna: 11 czerwca 2021 - 12,21, natomiast 30 stycznia 2022 - 5,7.
Hospitalizacje w piątej fali: więcej niż w czwartej
Jeśli chodzi odzienną liczbę hospitalizacji z powodu COVID-19 na milion mieszkańców, portal Our World in Data podaje aktualne dane dla 13 z 19 analizowanych przez nas państw. Wysokie wskaźniki pokazują, że jednak ogrom zakażeń omikronem w piątej fali spowodował, że teraz w lutym - prawie miesiąc po słowach ministra Kraski - ta teza nie sprawdziła się, jeśli chodzi o hospitalizacje. Bardzo zakaźny wariant koronawirusa powodował, że do szpitali trafiało więcej chorych (lecz jak pokazaliśmy wyżej, nie powodował w tych krajach więcej zgonów).
Zobacz szczegółowe dane dla państw.
Z naszej analizy wynika, że najwyższe dzienne liczby hospitalizacji na milion mieszkańców w piątej fali są zawsze wyższe niż te najwyższe w czwartej, a niekiedy również są wyższe niż te maksymalne w trzeciej fali (w Danii, Islandii, Australii, Kanadzie), kiedy to odsetek zaszczepionych na COVID-19 był jeszcze niski. Tak wygląda porównanie najwyższych dziennych liczb hospitalizacji na milion mieszkańców w poszczególnych krajach w kolejnych falach:
Francja: 4 lutego 2022 - 289,28 (piąta fala nadal rośnie); w szczycie czwartej fali - 164,93 (31 sierpnia 2021); w szczycie trzeciej fali - 462,96 (19 kwietnia 2021).
Malta: w szycie piątej fali - 244,14 (9 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 83,32 (16 sierpnia 2021); w szczycie trzeciej fali - 271,26 (11 marca 2021).
Dania: 4 lutego 2022 - 198,85 (piąta fala nadal rośnie); w szczycie czwartej fali - 25,29 (31 sierpnia 2021); w szczycie trzeciej fali - 165,83 (4 stycznia 2021).
Islandia: w szczycie piątej fali - 108,46 (25 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 67,79 (14 listopada 2021); w szczycie trzeciej fali - 86,77 (12 sierpnia 2021).
Włochy: w szczycie piątej fali - 359,93 (25 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 80,71 (6 września 2021); w szczycie trzeciej - 547,98 (6 kwietnia 2021).
Hiszpania: w szczycie piątej fali - 368,23 (23 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 186,29 (1 sierpnia 2021); w szczycie trzeciej fali - 578,22 (31 stycznia 2021).
Portugalia: 4 lutego 2022 - 240,46 (piąta fala nadal rośnie); w szczycie czwartej fali - 92,94 (3 sierpnia 2021); w szczycie trzeciej fali - 675,56 (1 lutego 2021).
Irlandia: w szczycie piątej fali - 213,33 (10 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 137,43 (22 listopada 2021); w szczycie trzeciej fali - 405,39 (18 stycznia 2021).
Australia: w szczycie piątej fali (24 stycznia 2021) - 209,01; w szczycie czwartej fali - 60,14 (27 września 2021); w szczycie trzeciej fali - 3,37 (31 marca 2021).
Kanada: w szczycie piątej fali - 271,88 (23 stycznia 2022); w szczycie czwartej fali - 66,25 (5 października 2021); w szczycie trzeciej fali - 117,97 (27 kwietnia 2021).
Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Giuseppe Lami/PAP/EPA