Ta mapa pokazuje, "do jakich krajów Rosja trafi po upadku"? Nie, przedstawia co innego

Ta mapa pokazuje, "do jakich krajów Rosja trafi po upadku"? Przedstawia co innegoShutterstock

Mapa mająca pokazywać "podział ziem po upadku imperialnej Rosji" wzbudza zainteresowanie polskich internautów. Szczególnie że według niej Rosję miałyby podzielić między siebie kraje sąsiednie, w tym Polska. Jednak ten opis nie ma nic wspólnego z tym, co naprawdę pokazuje popularna w sieci mapa.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Internauci rozsyłają na Twitterze grafikę z mapą Rosji, twierdząc, że przedstawia rzekomy plan rozbiorów tego państwa przez sąsiadujące kraje po upadku rządów Putina. Mapa przestawia bowiem Rosję wraz z krajami sąsiadującymi, a Rosja jest podzielona na sektory - każdy ma inny kolor i opatrzony jest angielską nazwą państwa-sąsiada, a są to: Chiny, Stany Zjednoczone, Japonia, Kazachstan, Mongolia, Norwegia, Finlandia, Białoruś, Estonia, Łotwa, Polska, Ukraina, Gruzja, Azerbejdżan.

"W chińskiej telewizji państwowej trollują kacapów XD" - informował 29 kwietnia jeden z użytkowników Twittera, załączając rzekomy zrzut ekranu z chińskiej telewizji: widzimy prezentera w studiu, a w tle za plecami tę samą mapę. "A gdzie Rosja?" - napisał kolejny internauta, publikując to samo zestawienie grafik (pisownia postów oryginalna). "Chińska telewizja państwowa pokazała mapę pokazującą, do jakich krajów Rosja trafi po upadku Czy to już nóż w plecy, czy to tylko klepnięcie starszego partnera? PE Ukraina" - brzmiał tweet kolejnego internauty z 29 kwietnia.

Mapę opublikował na Twitterze również Dariusz Matecki, radny miejski klubu Prawa i Sprawiedliwości w Szczecinie. "A dziś toast, aby ta flaga z chińskiej telewizji stała się rzeczywistością" - napisał 30 kwietnia. W kolejnym tweecie poprawił, że zamiast słowa "flaga" powinna być "mapa". Inny internauta w odpowiedzi na jeden z postów pokazał tę mapę z podpisem: "Opublikowana w Chinach mapa przedstawiająca podział ziem po upadku imperialnej Rosji".

Również w anglojęzycznym internecie - m.in.na Twitterze i na forum Reddit (gdzie post został już skasowany) - podawano, że mapa pojawiła się w chińskiej telewizji.

Polscy internauci tak komentowali posty z mapą: "Dziwi mnie ten niedbały szkic. Chińskie apetyty są na pewno większe"; "mapa w punkt"; "Spór graniczny pomiędzy Chinami i Norwegią. Nie wpadłbym na to rok temu"; "Czy to najnowsza analiza geopolityczna Chińczyków? Widzę, że wieszczą upadek Rosiji?".

Dyskutowali też o rzekomym scenariuszu podzielenia Rosji: "Nie będzie rozbiorów, jeśli już to rozpad. A jeśli rozbiory, to wyraźnie chętni Chińczycy. Ta mapa to sygnał"; "Pokazać sobie można wiele scenariuszy. Nic takiego się nie wydarzy"; "Nie chodzi o to czy się wydarzy czy nie, sama mapa świata z Rosją, rozdrapaną, robi wrażenie.."; "Chiny to by chętnie kawał Syberii przygarnęły, ale już widzę jak Estończycy, którzy i tak mają dużą mniejszość rosyjską okupują teren dwa razy większy od swojego kraju i stają się w nim mniejszością. Głupiutkie to"; "Albo pan jesteś ignorant albo szkodnik. Jawnie nawołując do rozbiorów Rosji dajesz jej propagandzie atut, który bardzo szybko wykorzystają. Więcej rozwagi, mniej koniunkturalizmu".

Lecz nie wszyscy wierzyli, że podawany opis popularnej mapy jest prawdziwy: "Bullshit. To mapa odległości do najbliższego kraju"; "Fajnie by było Ale chyba nie o to chodzi w tej mapie"; "To pokazuje, najbliżej jakiego państwa jest dany punkt w Rosji?"; "To jest fejk..." - pisali.

I mieli rację.

"Który kraj jest najbliżej ciebie, gdy jesteś w Rosji"

Rozpowszechniana teraz mapa powstała bowiem na długo przed inwazją Rosji na Ukrainę i nie pokazuje tego, co twierdzą internauci. Najwcześniejsza wersja została opublikowana 2 lipca 2020 roku na anglojęzycznym forum Reddit przez użytkownika o nicku galacticpasta. Jego post z mapą zapoczątkował wątek: "Który kraj jest najbliżej ciebie, gdy jesteś w Rosji".

Z podobnym podpisem mapa krążyła później w sieci: 5 lipca 2020 na Facebooku i Twitterze (jako źródło podano użytkownika Reddita); w czerwcu 2021, a także na początku marca tego roku. Zapytaliśmy użytkownika galacticpasta, czy jest autorem mapy i by potwierdził, co przedstawia - nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Natomiast anglojęzyczni internauci, którzy szukali źródła mapy, zwrócili uwagę, że jej szablon jest dostępny na stronie d-maps.com oferującej takie materiały bezpłatnie. Jak się okazuje, podobne mapy (pokazujące, które kraje są najbliżej) internauci publikowali i tworzyli również dla innych państw, m.in. dla Francji, Włoch, Stanów Zjednoczonych, Kanady, Australii.

Co więcej, jeden z użytkowników GitHuba (hostingowego serwisu dla projektów programistycznych) stworzył stronę z interaktywną mapą całego świata, która przedstawia, który sąsiadujący kraj jest najbliżej, gdy jesteś we wskazanym miejscu na świecie. Widać na niej, że podział dla Rosji pokrywa się z podziałem przedstawionym na mapie rozsyłanej teraz na polskim Twitterze.

Nie dotarliśmy do źródła grafiki mającej przestawiać kadr z chińskiej telewizji, więc nie wiemy, czy i w jakim kontekście mapę tam pokazano.

Rosjanie: "Dzielenie skóry na żywym rosyjskim niedźwiedziu"

Już w 2020 roku, gdy po raz pierwszy mapa "podziału" Rosji pojawiła się online, prorosyjskie media wykorzystały to jako pretekst i atakowały publikujących ją. 5 lipca 2020 roku łotewski polityk Aleksandrs Kirsteins podał dalej tweet z tą mapą z pytaniem: "Jak sądzisz, kiedy Rosja zostanie podzielona w ten sposób?". W odpowiedzi łotewski Sputnik opublikował tekst o tym poście. "Znany ze skandalicznej antyrosyjskiej retoryki Aleksandrs Kirsteins nie siedzi bezczynnie - tym razem ponownie postanowił podjąć dyskusję na temat ewentualnego rozpadu Rosji" - czytamy na początku tekstu. Redakcja Sputnika błędnie przypisała autorstwo mapy użytkownikowi Twittera, którego wpis z mapą podał dalej łotewski polityk.

Krymski serwis RIA Nowosti 10 lipca 2020 roku opublikował na ten temat ostrzejszy materiał, w którym stwierdził, że Kirsteins "opublikował na swoim koncie na Twitterze 'nową mapę' Rosji". I dalej pisał: "Jego zdaniem jest to scenariusz, w którym państwo rosyjskie za jakiś czas 'rozpadnie się'". Według autora tekstu: "Z mapy wynika, [że] Rosja jest rozbita i całkowicie podzielona między graniczące z nią kraje. W szczególności Łotwie 'przydzielono' obwód pskowski, Estonii - obwód leningradzki, Finlandii - Karelię, Norwegii - rosyjską północ, a Białorusi - regiony centralne".

Do wpisu Kirsteinsa odniesiono się też w poście opublikowanym 16 lipca 2020 roku na blogu, który ma należeć do rosyjskiego propagandzisty Rusłana Ostaszki. Wpis zatytułowano: "Łotewscy narodowcy zdążyli już podzielić Rosję w swoich marzeniach". Autor posta stwierdzał, że "poseł Aleksandrs Kirsteins, jawny nazista, zamieścił na portalu społecznościowym mapę, rzekomo sporządzoną przez niemieckiego geografa, która jest wizualnym instrukcją dzielenia skóry na żywym rosyjskim niedźwiedziu".

LiveJournal

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Po wygraniu wyborów w USA przez Donalda Trumpa w polskich mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać rzekomy cytat z książki, którą napisał kiedyś J.D. Vance - teraz kandydat na wiceprezydenta. Miał to być niewybredny żart o Polakach. Jednak słowa te wcale nie pochodzą z jego książki "Elegia dla bidoków".

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

Źródło:
Konkret24

Opozycja oskarża rząd Donalda Tuska o fatalną politykę gospodarczą, której skutkiem ma być to, że wielkie międzynarodowe firmy wycofują się z planów dotyczących Polski. Jako przykłady podawane są najczęściej koncerny: Intel, Ford, Maersk, Beko. Tylko że ich decyzje mają inne podłoże. Wyjaśniamy.

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Dokąd zmierzamy jako naród?", "mogliby się zorganizować, zameldować się i przejąć władzę nad miastem" - tak internauci komentują wpis, jakoby 35 procent mieszkańców Rzeszowa stanowili Ukraińcy. Dane tego jednak nie potwierdzają, a fałszywy przekaz powstał na bazie starej informacji wyrwanej z kontekstu.

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz nie zrezygnował z zakupu samolotów tankujących w powietrzu, a Polska miała płacić za to, że będą one stacjonować w Holandii - twierdzi Jacek Sasin i broni decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy. Jednak poprzedni szef MON wycofał się z programu międzynarodowego, w ramach którego latające cysterny miały stacjonować w Polsce. W rezultacie Wojsko Polskie wciąż ich nie ma.

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Franciszkanin został aresztowany w Nowym Jorku "za modlitwę w intencji nienarodzonych dzieci" - z taką informacją rozpowszechniany jest w sieci film z momentu zatrzymania księdza przez policję. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego opis już nie.

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Źródło:
Konkret24

Czy po próbnych eksperymentach związanych z krótszym czasem pracy Islandia zdecydowała, że "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? Internauci tak zrozumieli analizy raportu z badań na ten temat, ale to uproszczenie. Bo ani nie ma odgórnej decyzji rządu, ani krótszy czas pracy nie zawsze znaczy tam mniej dni roboczych.

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Źródło:
Konkret24