FAŁSZ

"Polska przenosi sprzęt wojskowy do granic Białorusi"? Dowództwo wyjaśnia

Źródło:
Konkret24
Wiaczorka: oficerowie białoruskich służb uciekają z kraju
Wiaczorka: oficerowie białoruskich służb uciekają z kraju
TVN24 BiS
Wiaczorka: oficerowie białoruskich służb uciekają z krajuTVN24 BiS

Rozsyłane w sieci nagranie koIumny wojskowej ma przedstawiać przerzucanie wojsk NATO - polskich i litewskich - na granicę z Białorusią. Ministerstwa obrony Polski i Litwy informują, że widoczny na filmie sprzęt nie należy do wojsk obu krajów.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Krążące w drugiej połowie października w mediach społecznościowych posty informują, jakoby Polska przerzucała swoje wojsko - a nawet razem z Litwą - na granice z Białorusią. Wpisy publikowano w kilku językach na Twitterze i w komunikatorze Telegram. Na samym Twitterze znaleźliśmy takie posty w językach angielskim, polskim i hiszpańskim.

"Pojawiają się informacje, że Polska przerzuca sprzęt na granice z Republiką Białorusi"; "Wojska Polski i Litwy przerzucane są do granic z Białorusią. Oba kraje pod osłoną ćwiczeń koncentrują sprzęt wojskowy i piechotę. Litewscy żołnierze zostali wysłani na granicę z Białorusią z czerwonymi opaskami";  "Polska przeprowadza mobilizację brygad wojskowych na granicę z Białorusią"; "'NATO' nadchodzi. Polska przenosi do granic Białorusi dodatkowy sprzęt wojskowy, w szczególności transportery opancerzone Rosomak" - to treść tweetów opublikowanych tylko jednego dnia, 21 października.

FAŁSZ
Tweety na temat rzekomego przerzutu polskich wojsk pod granicę z BiałorusiąTwitter

W kilku grupach na Telegramie podobne informacje powielano w językach rosyjskim i polskim. W postach pisano, że "Polska rzekomo ściąga dodatkowy sprzęt wojskowy do granic Białorusi" czy że "Polska ściąga do granic Białorusi dodatkowy sprzęt wojskowy, m.in. KTO (kołowy transporter opancerzony, KTO – red.) Rosomak".

Do wpisów załączano to samo kilkunastosekundowe nagranie. Film kręcono z miejsca pasażera wysokiego pojazdu, prawdopodobnie ciężarówki. Kadr wertykalny wskazuje na to, że filmowano smartfonem. Zza brudnej szyby samochodu widać sznur pojazdów wyglądających na wojskowe; stoją na pasie awaryjnym dwupasmowej drogi szybkiego ruchu. Widać też kilka stojących przy nich białych samochodów osobowych. Film jest zbyt słabej jakości, by móc sprawdzić ich tablice rejestracyjne. Na nagraniu słychać męski głos, może należeć do kierowcy lub kogoś, kto nagrywał sytuację. Osoba ta mówi w języku rosyjskim: "Sznur ciągnie się do granicy. Podjeżdżajcie do granicy, podjeżdżajcie chłopaki. Dawajcie, podjeżdżajcie. O, stoją z karabinami maszynowymi. Czołgi, kolumna - nie wiem, ile kilometrów, ale bardzo dużo, bardzo dużo...". Na samo nagranie nałożono napis w języku rosyjskim: "NATO idzie".

W związku z krążącymi w sieci twierdzeniami, że film pokazuje przerzucanie wojsk polskich i litewskich pod granicę z Białorusią, sprawdziliśmy, co dowództwa wojsk obu krajów wiedzą o tej sprawie.

To nie polski sprzęt wojskowy. Nagranie spoza Polski

Nie udało nam się zlokalizować miejsca, gdzie nagrano film. Zapytaliśmy o niego polskie Ministerstwo Obrony Narodowej: czy Polska faktycznie przenosi dodatkowy sprzęt wojskowy i jednostki na teren przy granicy z Białorusią, czy nagranie mogło zostać wykonane w ostatnim czasie, czy przedstawia polskie wojska i ewentualnie gdzie jechały. Biuro prasowe MON odpowiedziało:

Na podstawie przesłanego materiału i po sprawdzeniu wszelkich danych o przemieszczeniach naszych oddziałów informujemy, że widoczny na filmie sprzęt wojskowy nie należy do Wojska Polskiego, a jego transport odbywa się poza granicami naszego kraju.

Jak podkreśla resort obrony, Wojsko Polskie nie przenosi dodatkowych żołnierzy i sprzętu na granicę z Białorusią. "W obecnej sytuacji geopolitycznej i trwającej wojnie na Ukrainie apelujemy o szczególną ostrożność przy rozpowszechnianiu informacji, publikowaniu filmów i zdjęć sprzętu wojskowego. Często są one przekazywane przez stronę rosyjską, która prowadzi akcję propagandowo-dezinformacyjną" - przestrzega MON.

Z podobnymi pytaniami zwróciliśmy się do biura prasowego litewskich sił zbrojnych. Odpowiedziało, że obecnie na terenie Litwy trwają ćwiczenia wojskowe o nazwie Iron Wolf 2022-II. "Pojazdy wojskowe widoczne w materiale filmowym nie należą do Litewskich Sił Zbrojnych, ale może to być sprzęt innych państw biorących udział w ćwiczeniu" - czytamy w odpowiedzi.

W ćwiczeniach Wolf 2022-II razem z siłami litewskimi bierze udział dziewięciu sojuszników i partnerów NATO. Są to: Belgia, Czechy, Niemcy, Holandia, Norwegia, Luksemburg, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Australia. Nie ma wśród nich Polski. Celem ćwiczeń jest przeprowadzania przegrupowań, operacji defensywnych i ofensywnych, dzielenie się wiedzą fachową w środowisku międzynarodowym. "Sprzęt wojskowy (także pojazdy opancerzone) jednostek uczestniczących w ćwiczeniu 'Iron Wolf 2022-II' przemieszczał się w kierunkach Rukli, Svencioniai i Pabrade. Największy ruch konwojów sprzętu wojskowego na międzynarodowe ćwiczenia miał miejsce w dniach 17-18 i 22 października, ale można je zobaczyć również w innych dniach" - poinformował Konkret24 litewski resort obrony. Ćwiczenia Iron Wolf 2022-II rozpoczęły się 17 października, potrwają do 28 października. Po ich zakończeniu wojska i sprzęt mają zostać przesunięte do swoich stałych miejsc służby.

"Nie jesteśmy w stanie zweryfikować, czy materiał został nakręcony podczas niedawnych ćwiczeń 'Iron Wolf 2022-II', ale jeśli tak, to pojazd przemieszczał się z Rukli na poligon im. gen. Silvestrasa Zukauskasa w Pabrade. W ćwiczeniu bierze udział blisko 700 pojazdów wojskowych" - napisało ponadto litewskie ministerstwo obrony.

Również w Polsce w październiku prowadzono ćwiczenia wojskowe: 18 października zakończyły się organizowane co roku ćwiczenia Borsuk-22 na poligonie w Nowej Dębie.  Wzięli w nich udział żołnierze 11. Lubuskiej Dywizji Kawalerii Pancernej oraz żołnierze amerykańscy. W tym samym miejscu rozpoczynają się właśnie międzynarodowe ćwiczenia Puma-22 - udział biorą żołnierze z państw Grupy Wyszehradzkiej: Polski, Czech, Słowacji i Węgier.  W nocy z soboty na niedzielę 22 i 23 października transporty wojskowe z Rzeszowa jechały w kierunku Nowej Dęby.

Autorka/Autor:Gabriela Sieczkowska

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: Damian Pankowiec/shutterstock

Pozostałe wiadomości

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24