PRAWDA

Czy w Afryce żyją pingwiny?

idzie sobie
pingwinek afrykańskihttps://www.goodfreephotos.com | Joel Herzog

"Ten rząd i wolność to jest, że tak powiem, tak jakby powiedzieć, że pingwiny żyją w Afryce" - takim żartobliwym porównaniem poseł Michał Kamiński chciał skrytykować PiS. Zamiast tego wykazał się jednak brakami w wiedzy zoologicznej. Choć są gatunkiem zagrożonym, pingwiny przylądkowe wciąż na południu kontynentu afrykańskiego żyją i to w dużej liczbie.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Porównanie posła Kamińskiego spotkało się z szybką i celną repliką warszawskiego radnego Jacka Ozdoby. "Jest taka odmiana, panie pośle, niech pan nie wprowadza w błąd", mówił. I choć Ozdoba posłużył się raczej nieużywanym już w zoologii pojęciem "odmiany", które zresztą miało inne znaczenie niż "gatunek", miał on rację w tym, że istnieje taki gatunek pingwina, który żyje w Afryce.

Rozmowa o pingwinach w "Tak Jest"
Rozmowa o pingwinach w "Tak Jest"tvn24

Pingwiny

to ptaki rzędu - Sphenisciformes i zarazem jego jedyna rodzina - Spheniscidae. Wyróżnia się ich sześć rodzajów, z czego kojarzonym najbardziej ze słowem "pingwin" jest rodzaj Aptenodytes. Należą do niego gatunki pingwina cesarskiego i królewskiego. Cesarskie są pingwinami największymi, o charakterystycznych barwach i dużej wadze, zamieszkują one linię brzegową Antarktydy i to właśnie z jej krajobrazem zestawia się te ptaki najczęściej w wyobraźni.

wyczekuje
Pingwin cesarskiwyczekujeJan Martin Will | Shutterstock

Razem z maskowymi i białookimi to właśnie pingwiny cesarskie i królewskie służyły najprawdopodobniej za inspirację większości maskotek czy postaci z bajek.

Jednak gatunków pingwinów jest więcej: między 17 a 19. I choć wszystkie są ciekawskimi, grubymi, ale świetnymi pływakami wyposażonymi w napędowe skrzydła, sterujące ogony, błony pławne między palcami o monogamicznym nastawieniu, potrafią się między sobą bardzo różnić.

Wystarczy na chwilę zostawić kamerę. Ciekawskie pingwiny z Antarktydy
Wystarczy na chwilę zostawić kamerę. Ciekawskie pingwiny z Antarktydyantarctica.gov.au

Najdrobniejsze pingwiny małe ważą średnio kilogram, kiedy cesarskie do 45. Obydwa te gatunki nie mają jednak na przykład tzw. "czubów", które zdobią głowy pingwinów rodzaju Eudyptes. To do niego należał najprawdopodobniej Nicpoń - przyjaciel Pik-Poka, bajkowego bohatera książki Adama Bahdaja.

Pingwiny żyją w różnych miejscach świata. Zatem

nie tylko na Antarktydzie.

Poza pewnym ich gatunkiem, który żyje na Galapagos, pingwiny zamieszkują rzeczywiście głównie południową półkulę Ziemi. Jednak nie tylko jej najmroźniejszą część. Ptaki te żyją również w Nowej Zelandii, w Australii, na południu Ameryki Południowej oraz... wbrew temu, co uważał poseł Kamiński - również na południowym czubku Afryki.

Pingwiny przylądkowe

bo o nich mowa, to inaczej pingwiny tońce. Gatunek ten należy do rodzaju pingwinów Spheniscus. Są niewielkimi białymi ptakami o czarnych: łapkach, dziobie i jego okolicach, skrzydłach, plecach i pasku takiego koloru piór na piersi. Zamieszkują wybrzeże od Przylądka Dobrej Nadziei do Namibii, a czasem nawet Angoli.

Pingwiny we wrocławskim ZOO
Pingwiny we wrocławskim ZOOtvn24

Czym się tam zajmują? Otóż przede wszystkim młodymi oraz jedzeniem kalmarów, mątw i ryb. Tych w owej okolicy było zawsze bardzo dużo, bowiem są tam wyjątkowo żyzne wody. A to dzięki spotkaniu zimnego i ciepłego prądu, jak opowiadał "Faktom" TVN dyrektor wrocławskiego ZOO, Radosław Ratajszczak. Nie są jednak pingwinami oceanicznymi, antarktycznymi, a strefy umiarkowanej, mającymi więcej wspólnego z tymi z Peru, Chile czy Ziemi Ognistej niż bardziej medialnymi, większymi kolegami z południa.

Ważą między dwa a trzy i pół, a nawet do czterech kilogramów i mierzą niewiele ponad pół metra wzrostu. Nad oczami mają trochę różowego koloru z uwagi na brak piór w tamtym miejscu, dzióbek czasem w białych kropkach, natomiast brzuch w czarnych. W naturze żyją około 10-12 lat.

Są znane z niezwykłych dźwięków, które wydają. Wysyłane przez nie komunikaty doczekały się naukowych prac. Wyróżniono już co najmniej sześć odgłosów, które stosują w różnych sytuacjach z ich życia, a sprawa domaga się dalszych badań. Można ich próbki wraz z wideo obejrzeć w opublikowanej w 2014 r. pracy naukowej na temat afrykańskich pingwinów.

Nie mając naturalnego zagrożenia na lądzie, nie boją się ludzi, a wręcz bywają bardzo pewne siebie w ich środowisku. Potrafią się przechadzać po ruchliwym mieście, co uchwycił film BBC Earth z Kapsztadu. Samochody nie są jednak dla nich największym zagrożeniem.

Są gatunkiem uznanym przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody za zagrożony, na co największy wpływ ma przełowienie ryb oraz zanieczyszczenie wód. Ich liczba się zmniejsza. W RPA i okolicach żyje ich jeszcze 75-80 000. W ich ratowaniu pomaga fundacja SANCOP, którą wspiera m.in. wrocławskie ZOO.

Gdy akurat nie odchowują młodych i nie poszukują jedzenia, spędzają czas na pływaniu w czystych, lazurowych wodach afrykańskiego wybrzeża, by następnie oddawać się relaksowi na plaży. Najbardziej lubią wygrzewać się w słońcu rozchylając skrzydełka i wyciągając tylne płetewki.

Pingwiny tońce we Wrocławiu

By przyjrzeć się ich codziennym sprawom, nie trzeba jednak jechać aż na południowoafrykańskie plaże, czy też do Akwarium Dwóch Oceanów w stolicy RPA. Pingwiny afrykańskie zagościły bowiem już wiele lat temu we wrocławskim ZOO, a konkretnie jego Afrykarium.

Paweł Borecki, opiekuje się pingwinami we wrocławskim ZOO, ale i w Afryce
Paweł Borecki, opiekuje się pingwinami we wrocławskim ZOO, ale i w Afrycetvn24

Choć te, które w nim się aktualnie znajdują nigdy nie widziały Afryki, jak opowiedział "Faktom" TVN dyrektor wrocławskiego ZOO, gdy liczba ryb na wybrzeżu RPA się zwiększy, scenariusz przywrócenia ich środowisku naturalnemu będzie rozważany. W tym momencie wszyscy nielotni lokatorzy wrocławskiego Afrykarium wykluli się albo w ogrodach europejskich, albo na miejscu. W liczbie w sumie 50 osobników.

Autor: Oskar Breymeyer-Darski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Joel Herzog, www.goodfreephotos.com

Źródło zdjęcia głównego: https://www.goodfreephotos.com | Joel Herzog

Pozostałe wiadomości

Nowa ustawa spowoduje, że polski gaz będzie magazynowany w Niemczech - alarmują politycy opozycji i prawicowe media. To fałszywa narracja zbudowana na wielostopniowej manipulacji. W jej przypadku szczególnie istotne jest, jak powstała.

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

"Polski gaz u Niemca"? Tekst Obajtka i ustawa z czasów PiS

Źródło:
Konkret24

Wizualizacje remontowanych kamienic we Wrocławiu wywołały poruszenie w sieci. Na budynkach widać bowiem szyldy w językach polskim i niemieckim. Czy rzeczywiście tam wiszą? My sprawdziliśmy, a inwestor wyjaśnia.

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Niemieckie szyldy na kamienicach we Wrocławiu? "Charakter ilustracyjny"

Źródło:
Konkret24

Po rocznicy rzezi wołyńskiej w sieci pojawiło się zdjęcie, które rzekomo przedstawia szczątki ofiar w zbiorowej mogile. Drastyczny opis informuje o "10 000 czaszkach małych dzieci". Fotografia nie ma jednak nic wspólnego z ludobójstwem na Wołyniu. Wyjaśniamy, co wiadomo o grobie i ofiarach, które się w nim znajdują.

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

"10 000 czaszek małych dzieci" zabitych podczas rzezi wołyńskiej? Co widać na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

"To jest mocne" - napisał rzecznik rządu Adam Szłapka, publikując w mediach społecznościowych "wyciąg z systemu wizowego", który miał udowadniać, że za rządów Zjednoczonej Prawicy nie kontrolowano migracji do Polski. Tylko że akurat nie te dane to pokazują.

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Adam Szłapka pokazuje dane o "niekontrolowanej migracji". Manipuluje

Źródło:
Konkret24

"Biurokratyczny zamordyzm w plastikowym wydaniu" - grzmiał w Sejmie poseł Konfederacji Witold Tumanowicz, twierdząc, że szwedzka fundacja wykazała wzrost liczby wyrzucanych nakrętek po tym, jak Unia Europejska nakazała przytwierdzać je do butelek. Tylko że to nieprawda.

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

"Unijne nakrętki". Konfederacja cytuje szwedzki raport. Oto jak zmyśla

Źródło:
Konkret24

Podczas gdy polski polityk wprost podważa zbrodnie popełnione w Auschwitz-Birkenau, w sieci rozpowszechniane są grafiki AI, które mają imitować autentyczne obrazy pokazujące sceny z tego obozu zagłady. Powstają często na bazie prawdziwych, zachowanych zdjęć. "Manipulowanie takim obrazem dla rozrywki bezcześci go" - przestrzega muzeum. Apeluje o niepodawanie dalej takich postów.

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Nieautentyczne obrazy o Auschwitz. Muzeum apeluje do internautów

Źródło:
Konkret24

Iga Świątek pokonała Amandę Anisimovą w finale Wimbledonu, przechodząc do historii tenisa. Jej zwycięstwo skomentował premier Donald Tusk, lecz nie ustrzegł się przy tym wpadki.

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Tusk o Świątek: "jeszcze nikt nigdy" nie wygrał tak finału Wimbledonu. Wygrał

Źródło:
Konkret24

W gorącej dyskusji na temat migrantów "przerzucanych" przez niemiecką granicę politycy opozycji stawiają za wzór Danię i Luksemburg. Według nich te dwa kraje mają nie przyjmować żadnych migrantów z Niemiec. Sprawdziliśmy więc, jak to jest. Publikujemy najnowsze niemieckie statystyki.

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Nie tylko do Polski. Do których krajów Niemcy zawracają migrantów. Mamy dane

Źródło:
Konkret24

Te historie poruszają. Szczególnie tych rodziców, którzy stracili dzieci, a teraz widzą zdjęcia nastolatków i czytają, że zginęli w wypadkach, lecz ich organy posłużyły do przeszczepów. Autorzy takich wpisów "błagają o udostępnienia" - a my ostrzegamy: to fake newsy.

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

"Odszedł z tego świata". Fałszywe zdjęcia i prawdziwe żerowanie na uczuciach

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS postanowił zaalarmować o wzroście bezrobocia wśród młodych ludzi w Polsce. Choć posłużył się wiarygodnymi danymi, to przedstawił je w taki sposób, że czytelnik może wyciągać błędne wnioski. Wyjaśniamy.

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Poseł PiS zrobił wykres wzrostu bezrobocia. Co policzył, a czego nie?

Źródło:
Konkret24

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24