PRAWDA

Czy w Afryce żyją pingwiny?

idzie sobie
pingwinek afrykańskihttps://www.goodfreephotos.com | Joel Herzog

"Ten rząd i wolność to jest, że tak powiem, tak jakby powiedzieć, że pingwiny żyją w Afryce" - takim żartobliwym porównaniem poseł Michał Kamiński chciał skrytykować PiS. Zamiast tego wykazał się jednak brakami w wiedzy zoologicznej. Choć są gatunkiem zagrożonym, pingwiny przylądkowe wciąż na południu kontynentu afrykańskiego żyją i to w dużej liczbie.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Porównanie posła Kamińskiego spotkało się z szybką i celną repliką warszawskiego radnego Jacka Ozdoby. "Jest taka odmiana, panie pośle, niech pan nie wprowadza w błąd", mówił. I choć Ozdoba posłużył się raczej nieużywanym już w zoologii pojęciem "odmiany", które zresztą miało inne znaczenie niż "gatunek", miał on rację w tym, że istnieje taki gatunek pingwina, który żyje w Afryce.

Rozmowa o pingwinach w "Tak Jest"
Rozmowa o pingwinach w "Tak Jest"tvn24

Pingwiny

to ptaki rzędu - Sphenisciformes i zarazem jego jedyna rodzina - Spheniscidae. Wyróżnia się ich sześć rodzajów, z czego kojarzonym najbardziej ze słowem "pingwin" jest rodzaj Aptenodytes. Należą do niego gatunki pingwina cesarskiego i królewskiego. Cesarskie są pingwinami największymi, o charakterystycznych barwach i dużej wadze, zamieszkują one linię brzegową Antarktydy i to właśnie z jej krajobrazem zestawia się te ptaki najczęściej w wyobraźni.

wyczekuje
Pingwin cesarskiwyczekujeJan Martin Will | Shutterstock

Razem z maskowymi i białookimi to właśnie pingwiny cesarskie i królewskie służyły najprawdopodobniej za inspirację większości maskotek czy postaci z bajek.

Jednak gatunków pingwinów jest więcej: między 17 a 19. I choć wszystkie są ciekawskimi, grubymi, ale świetnymi pływakami wyposażonymi w napędowe skrzydła, sterujące ogony, błony pławne między palcami o monogamicznym nastawieniu, potrafią się między sobą bardzo różnić.

Wystarczy na chwilę zostawić kamerę. Ciekawskie pingwiny z Antarktydy
Wystarczy na chwilę zostawić kamerę. Ciekawskie pingwiny z Antarktydyantarctica.gov.au

Najdrobniejsze pingwiny małe ważą średnio kilogram, kiedy cesarskie do 45. Obydwa te gatunki nie mają jednak na przykład tzw. "czubów", które zdobią głowy pingwinów rodzaju Eudyptes. To do niego należał najprawdopodobniej Nicpoń - przyjaciel Pik-Poka, bajkowego bohatera książki Adama Bahdaja.

Pingwiny żyją w różnych miejscach świata. Zatem

nie tylko na Antarktydzie.

Poza pewnym ich gatunkiem, który żyje na Galapagos, pingwiny zamieszkują rzeczywiście głównie południową półkulę Ziemi. Jednak nie tylko jej najmroźniejszą część. Ptaki te żyją również w Nowej Zelandii, w Australii, na południu Ameryki Południowej oraz... wbrew temu, co uważał poseł Kamiński - również na południowym czubku Afryki.

Pingwiny przylądkowe

bo o nich mowa, to inaczej pingwiny tońce. Gatunek ten należy do rodzaju pingwinów Spheniscus. Są niewielkimi białymi ptakami o czarnych: łapkach, dziobie i jego okolicach, skrzydłach, plecach i pasku takiego koloru piór na piersi. Zamieszkują wybrzeże od Przylądka Dobrej Nadziei do Namibii, a czasem nawet Angoli.

Pingwiny we wrocławskim ZOO
Pingwiny we wrocławskim ZOOtvn24

Czym się tam zajmują? Otóż przede wszystkim młodymi oraz jedzeniem kalmarów, mątw i ryb. Tych w owej okolicy było zawsze bardzo dużo, bowiem są tam wyjątkowo żyzne wody. A to dzięki spotkaniu zimnego i ciepłego prądu, jak opowiadał "Faktom" TVN dyrektor wrocławskiego ZOO, Radosław Ratajszczak. Nie są jednak pingwinami oceanicznymi, antarktycznymi, a strefy umiarkowanej, mającymi więcej wspólnego z tymi z Peru, Chile czy Ziemi Ognistej niż bardziej medialnymi, większymi kolegami z południa.

Ważą między dwa a trzy i pół, a nawet do czterech kilogramów i mierzą niewiele ponad pół metra wzrostu. Nad oczami mają trochę różowego koloru z uwagi na brak piór w tamtym miejscu, dzióbek czasem w białych kropkach, natomiast brzuch w czarnych. W naturze żyją około 10-12 lat.

Są znane z niezwykłych dźwięków, które wydają. Wysyłane przez nie komunikaty doczekały się naukowych prac. Wyróżniono już co najmniej sześć odgłosów, które stosują w różnych sytuacjach z ich życia, a sprawa domaga się dalszych badań. Można ich próbki wraz z wideo obejrzeć w opublikowanej w 2014 r. pracy naukowej na temat afrykańskich pingwinów.

Nie mając naturalnego zagrożenia na lądzie, nie boją się ludzi, a wręcz bywają bardzo pewne siebie w ich środowisku. Potrafią się przechadzać po ruchliwym mieście, co uchwycił film BBC Earth z Kapsztadu. Samochody nie są jednak dla nich największym zagrożeniem.

Są gatunkiem uznanym przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody za zagrożony, na co największy wpływ ma przełowienie ryb oraz zanieczyszczenie wód. Ich liczba się zmniejsza. W RPA i okolicach żyje ich jeszcze 75-80 000. W ich ratowaniu pomaga fundacja SANCOP, którą wspiera m.in. wrocławskie ZOO.

Gdy akurat nie odchowują młodych i nie poszukują jedzenia, spędzają czas na pływaniu w czystych, lazurowych wodach afrykańskiego wybrzeża, by następnie oddawać się relaksowi na plaży. Najbardziej lubią wygrzewać się w słońcu rozchylając skrzydełka i wyciągając tylne płetewki.

Pingwiny tońce we Wrocławiu

By przyjrzeć się ich codziennym sprawom, nie trzeba jednak jechać aż na południowoafrykańskie plaże, czy też do Akwarium Dwóch Oceanów w stolicy RPA. Pingwiny afrykańskie zagościły bowiem już wiele lat temu we wrocławskim ZOO, a konkretnie jego Afrykarium.

Paweł Borecki, opiekuje się pingwinami we wrocławskim ZOO, ale i w Afryce
Paweł Borecki, opiekuje się pingwinami we wrocławskim ZOO, ale i w Afrycetvn24

Choć te, które w nim się aktualnie znajdują nigdy nie widziały Afryki, jak opowiedział "Faktom" TVN dyrektor wrocławskiego ZOO, gdy liczba ryb na wybrzeżu RPA się zwiększy, scenariusz przywrócenia ich środowisku naturalnemu będzie rozważany. W tym momencie wszyscy nielotni lokatorzy wrocławskiego Afrykarium wykluli się albo w ogrodach europejskich, albo na miejscu. W liczbie w sumie 50 osobników.

Autor: Oskar Breymeyer-Darski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Joel Herzog, www.goodfreephotos.com

Źródło zdjęcia głównego: https://www.goodfreephotos.com | Joel Herzog

Pozostałe wiadomości

"Grok zerwał się z łańcucha", "Grok zwariował" – przestrzegają użytkownicy platformy X należącej do Elona Muska. Rzeczywiście, chatbot oparty na sztucznej inteligencji obraża Tuska i Giertycha, a pozytywnie pisze o Braunie czy Hitlerze. O co chodzi z tym Grokiem? 

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Obraża Tuska i Giertycha, chwali Brauna. Co się stało z Grokiem?

Źródło:
TVN24+

Opozycja krytykuje rząd za wprowadzenie zakazu lotów dronami nad zachodnią granicą. Według niej ten zakaz ułatwi "przerzucanie" migrantów z Niemiec. A ponadto politycy opozycji twierdzą, że nie ma podstawy prawnej tej decyzji. Wyjaśniamy.

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Zakaz dronów na zachodniej granicy. Jest, czy go nie ma

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji grzmią, że prezydent Warszawy Rafał Trzaskowski postanowił przeznaczyć 700 tysięcy złotych na postawienie na Placu Zbawiciela tęczy. Instalacja ma być symbolem społeczności LGBTQ+. Politycy - a za nimi internauci - zarzucają prezydentowi Warszawy marnowanie pieniędzy. Tylko że on nie ma z tym nic wspólnego.

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

"Tęcza Trzaskowskiego za 700 tysięcy"? Kto zadecydował

Źródło:
Konkret24

"Germanizacja w pełni" - tak internauci i niektóre media komentują rzekomą zmianę nazwy mostu Grunwaldzkiego we Wrocławiu z polskiej na niemiecką. Konserwator zabytków i urząd miasta zaprzeczają, a my tłumaczymy, skąd wziął się ten fałszywy przekaz.

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

"Chcą zmienić nazwę Mostu Grunwaldzkiego na niemiecką"? O co chodzi

Źródło:
Konkret24

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24