Głosowanie korespondencyjne: kalendarium zmian w polskim prawie

Głosowanie korespondencyjne wprowadzono w Polsce w 2011 roku. Obecnie mogą z niego skorzystać wyborcy niepełnosprawni. tvn24

Wprowadzony do Kodeksu wyborczego w 2011 roku przepis o głosowaniu korespondencyjnym był kilkakrotnie zmieniany. Na argument, że dzięki tej formie "prawo wyborcze będzie bardziej przystępne dla obywateli", wysuwano tezę, że "dopuszcza manipulacje wyborcze, dosypywanie głosów do urn". Przeanalizowaliśmy, jak następowały te zmiany.

Metodę głosowania korespondencyjnego wprowadzono w Polsce w 2011 roku i od tego czasu kilkakrotnie zmieniano grupy obywateli, którzy mogli korzystać z tej formy. Podobnie jak głosowanie przez pełnomocnika, także korespondencyjne było metodą alternatywną dla oddania głosu w lokalu wyborczym. Jedni widzieli w tym realizację idei powszechności wyborów, inni zagrożenie dla ich równości, metodę niepewną i narażoną na niewykrywalne oszustwa.

Sprawdziliśmy, jak na przestrzeni lat zmieniały się przepisy regulujące głosowanie korespondencyjne oraz jakie argumenty mieli zwolennicy i przeciwnicy tej formy.

Eksperci wyliczają wady głosowania korespondencyjnego. "To byłaby kompletna farsa"
Eksperci wyliczają wady głosowania korespondencyjnego. "To byłaby kompletna farsa"Fakty po południu

Styczeń 2011: dostępne dla wyborców za granicą

Możliwość oddania głosu korespondencyjnie umożliwił Kodeks wyborczy z 5 stycznia 2011 roku - jedynie obywatelom głosującym za granicą. Wyborca mógł zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego właściwemu konsulowi do 15 dni przed dniem wyborów. Zgłoszenia można było dokonać ustnie, pisemnie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej.

Taki zapis zgłoszono formalnie 1 grudnia 2010 roku podczas drugiego czytania projektu Kodeksu wyborczego. Przedstawił go w imieniu klubu poselskiego Platformy Obywatelskiej poseł Waldy Dzikowski.

Zapis poparł klub parlamentarny Prawa i Sprawiedliwości. "Nasz klub będzie przychylnie patrzył na te zmiany czy te propozycje, szczególnie jeżeli chodzi o usprawnienia w głosowaniu dla osób poza terenem naszego kraju, które będą mogły to uczynić korespondencyjnie" - powiedział wtedy poseł Andrzej Dera (PiS). W imieniu ugrupowania deklarował wspieranie wszelkich inicjatyw, które sprawią, że prawo wyborcze będzie bardziej zrozumiałe i przystępne dla obywateli.

Powstanie przepisów powalających na głosowanie korespondencyjne dla wyborców za granicą pozytywnie oceniła Rzecznik Praw Obywatelskich Irena Lipowicz.

Maj 2011: dostępne także dla wyborców niepełnosprawnych

Kilka miesięcy później, dzięki nowelizacji Kodeksu wyborczego z 27 maja 2011 roku, umożliwiono głosowanie korespondencyjne także wszystkim osobom niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Autorami tej zmiany byli również posłowie PO.

Nowela wprowadziła też inne udogodnienia dla osób niepełnosprawnych chcących uczestniczyć w wyborach - m.in. nakładki w alfabecie Braille'a, łatwiej dostępną informację wyborczą, zwiększenie liczby lokali wyborczych dostosowanych do potrzeb osób z niepełnosprawnością.

Według nowych przepisów osoba niepełnosprawna powinna była zgłosić zamiar głosowania korespondencyjnego do 21 dnia przed dniem wyborów. Mogła to zrobić ustnie, pisemnie, telefaksem lub elektronicznie.

Na początku prac nad nowelizacją poseł Marek Ast (PiS) pytał, jak zagwarantować tajność głosowania korespondencyjnego i przez pełnomocnika. Stwierdził, że zmiany są "absolutnie rewolucyjne" i budzą wątpliwości co do ich konstytucyjności. "Konstytucja mówi bowiem bardzo wyraźnie, że wybory są i tajne, i bezpośrednie. Zarówno głosowanie przez pełnomocnika, jak i głosowanie korespondencyjne te zasady, jakkolwiek by na to patrzeć, narusza" - mówił poseł Ast na posiedzeniu Sejmu 25 maja 2011 roku.

Trybunał Konstytucyjny wyrokiem z 20 lipca 2011 roku stwierdził, że głosowanie korespondencyjne jest zgodne z polską Konstytucją.

Lipiec 2014: każdy wyborca może głosować korespondencyjnie

Polski Kodeks wyborczy do 2014 roku rezerwował więc głosowanie korespondencyjne dla dwóch grup wyborców: osób z niepełnosprawnością i osób głosujących w obwodach wyborczych utworzonych poza granicami kraju.

Nowelizacja Kodeksu wyborczego z 11 lipca 2014 roku rozszerzyła możliwość głosowania korespondencyjnego, przyznając to prawo każdemu wyborcy. Autorzy tego projektu ustawy twierdzili, że upowszechnienie głosowania korespondencyjnego realizuje konstytucyjną zasadę powszechności prawa wyborczego i korzystnie wpłynie na frekwencję wyborczą.

"Podstawową zasadą prawa wyborczego jest powszechność. Jestem przekonany, że wprowadzenie możliwości głosowania korespondencyjnego w pełni gwarantuje możliwość uczestniczenia w wyborach przez tych wszystkich wyborców, którzy w dniu wyborów nie mogą dotrzeć do lokalu wyborczego" – przekonywał prezentujący projekt poseł Marek Wójcik z PO.

Projekt został złożony w lipcu 2013 roku przez posłów PO, pracę nad nim poparły wszystkie ugrupowania parlamentarne oprócz PiS - posłowie tej partii argumentowali, że jest obawa przed fałszerstwami i kupowaniem głosów.

"Nie będziemy wspierali dalszego łamania zasad konstytucyjnych, nie będziemy popierali prawa dopuszczającego manipulacje wyborcze: kopiowanie, fałszowanie, dosypywanie głosów do urn, niszczenie pakietów wyborczych. To fakty, które występują wszędzie tam, gdzie mamy do czynienia z głosowaniem korespondencyjnym" - twierdził Grzegorz Schreiber z PiS na posiedzeniu Sejmu w 2013 roku, składając wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.

22 października 2013 roku posłanka PiS Krystyna Pawłowicz przekonywała z sejmowej mównicy, że "projekt jest bardzo niebezpieczny, dlatego że narusza podstawowe standardy i wartości dotyczące wyborów, a przede wszystkim konstytucyjną zasadę bezpośredniości wyborów oraz zasadę tajności wyborów, tworząc bardzo realne zagrożenie odtajnienia głosu w drodze do wyborczego pudła i zagrożenie sfałszowania w tym czasie głosu. Za powszechność nie można zapłacić każdej ceny, to znaczy ceny łamania innych zasad, właśnie tych, o których mówiłam – bezpośredniości i tajności".

Przed zagrożeniem kupowania głosów w razie wyborów korespondencyjnych ostrzegali także eksperci z Biura Analiz Sejmowych.

Grudzień 2017: próba likwidacji głosowania korespondencyjnego

Trzy lata po wprowadzeniu powszechnego prawa do głosowania korespondencyjnego, jesienią 2017 roku, posłowie PiS zaproponowali likwidację tej możliwości. Wskazywali wówczas na wady tego rozwiązania - niemożliwe do wykrycia fałszerstwa, zagrożenie fałszowania wyników wyborów poprzez kupowanie głosów, twierdzili, że zwiększa ryzyko nieprawidłowości.

"Domykamy tę dziurę w systemie wyborczym umożliwiającą proceder kupowania głosów. Jednocześnie nie odbija się to w sposób negatywny na znaczącej liczbie wyborców" – mówił poseł PiS Marcin Horała, wówczas wiceprzewodniczący sejmowej komisji do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego.

"Niestety, takie mamy przekonanie, jako wnioskodawcy, że obecna sytuacja nie daje nam możliwości zabezpieczenia procesu głosowania tak – chodzi o głosowanie korespondencyjne – żeby obyło się bez podejrzeń o próbę sfałszowania wyniku głosowania. Stąd, z pewnym bólem serca, proponujemy wykreślenie tej możliwości" – tłumaczył na jednym z posiedzeń komisji poseł PiS Łukasz Schreiber.

Przeciwko całkowitemu wykreśleniu głosowania korespondencyjnego byli: Rzecznik Praw Obywatelskich, Państwowa Komisja Wyborcza, środowiska osób niepełnosprawnych, członkowie Krajowego Biura Wyborczego. "Moje bardzo poważne zastrzeżenia budzą propozycje radykalnych zmian dotyczących administracji wyborczej. Uważam je nie tylko za nieuzasadnione, ale groźne dla uczciwego i rzetelnego przeprowadzania wyborów i referendów w Rzeczypospolitej Polskiej oraz ochrony praw wyborczych obywateli" - napisał RPO Adam Bodnar w opinii dla marszałka Sejmu.

14 grudnia 2017 roku Sejm przyjął nowelę Kodeksu wyborczego znoszącą głosowanie korespondencyjne. Stan rzeczy miały zmienić poprawki Senatu.

Styczeń 2018: głosowanie korespondencyjne tylko dla wyborców niepełnosprawnych

20 grudnia 2017 roku senator PiS Marek Pęk przekazał na Twitterze, że do projektu ustawy zgłosił poprawkę przywracającą głosowanie korespondencyjne, ale w węższym zakresie niż dotychczas. Zaproponował, by było dostępne tylko dla wyborców niepełnosprawnych o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

21 grudnia poprawki nr 18 i 58 przywracające głosowanie korespondencyjne wyłącznie dla osób niepełnosprawnych zostały przyjęte przez Senat. Za głosowało 85 senatorów, jeden był przeciw.

We wcześniejszym głosowaniu Senat odrzucił poprawki senatorów PO przywracające głosowanie korespondencyjne w dotychczasowej formie, czyli dla wszystkich wyborców.

15 stycznia 2018 roku prezydent podpisał ustawę i od kolejnych wyborów prawo do oddania głosu korespondencyjnie miały wyłącznie osoby niepełnosprawne o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Stanowią o tym artykuły 53a-53l Kodeksu wyborczego.

Zmianę krytykowała Polonia, która od początku istnienia w polskim prawie możliwości głosowania korespondencyjnego mogła z niej korzystać. Zmiany przyjęte przez parlament odebrały tej grupie wyborców możliwość głosowania korespondencyjnego.

Marzec 2020: korespondencyjnie zagłosują też osoby w kwarantannie i 60+

Pierwsza tura tegorocznych wyborów prezydenckich została zarządzona decyzją Marszałek Sejmu na 10 maja.

Uchwalona 31 marca pierwsza tarcza antykryzysowa, czyli ustawa mająca zapobiegać negatywnym ekonomicznym skutkom epidemii, zmieniła m.in. przepisy Kodeksu wyborczego. Rozszerzyła możliwość głosowania korespondencyjnego dla dwóch kolejnych grup wyborców. Zgodnie z art. 40 ustawy, oprócz osób niepełnosprawnych, prawo to otrzymali wyborcy "podlegający w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych", a także ci "którzy najpóźniej w dniu wyborów skończyli 60 lat".

42 dni przed wyborami PiS zmienia Kodeks wyborczy
42 dni przed wyborami PiS zmienia Kodeks wyborczytvn24

Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca zgłasza do 15 dnia przed dniem wyborów, z wyjątkiem wyborcy podlegającego w dniu głosowania obowiązkowej kwarantannie, izolacji lub izolacji w warunkach domowych - on taki zamiar może zgłosić do pięciu dni przed wyborami.

Propozycja zmiany Kodeksu wyborczego została zgłoszona w nocy z 27 na 28 marca przez Prawo i Sprawiedliwość w drugim czytaniu, jako poprawka do specustawy o zwalczaniu efektów pandemii. Autorzy poprawki w czasie tego posiedzenia Sejmu nie przedstawili żadnego uzasadnienia dla niej.

Zmiana Kodeksu wyborczego niezgodna z orzeczeniem TK

Posłowie opozycji skrytykowali zmianę Kodeksu wyborczego. Wskazywali, że jest niezgodna z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z 2006 roku, który zakazuje dokonywania zmian w prawie wyborczym krócej niż na pół roku przed wyborami. TK potwierdził swoje stanowisko w tej sprawie w kolejnych dwóch wyrokach z 2009 i 2011 roku.

"Zmiana Kodeksu wyborczego na kilka miesięcy, na mniej niż 6 miesięcy przed terminem wyborów, jest niezgodna z orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego, ale przede wszystkim jest haniebną próbą wykorzystania debaty nad ustawami antykryzysowymi, nad epidemią, do majstrowania w Kodeksie wyborczym, do oszukiwania Polek i Polaków" - powiedziała na posiedzeniu Sejmu 27 marca Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, posłanka Sojuszu Lewicy Demokratycznej.

Po godzinie 4.20 nad ranem Sejm przyjął poprawkę. Za było 222 posłów, przeciw 214, trzech wstrzymało się od głosu. Senat przyjął tarczę antykryzysową 31 marca - tego samego dnia ustawa została podpisana przez prezydenta.

Zmiana Kodeksu wyborczego nastąpiła na nieco ponad miesiąc przed planowanymi wyborami.

Kwiecień 2020: głosowanie korespondencyjne jedyną metodą oddania głosu?

6 kwietnia klub PiS złożył w Sejmie "Poselski projekt ustawy o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r.". Jego zapisy proponują kolejną zmianę Kodeksu wyborczego. W najbliższych wyborach prezydenckich głosowanie korespondencyjne miałoby stać się jedyną metodą oddania głosu dostępną dla wszystkich wyborców.

"Nadrzędnym obowiązkiem państwa jest umożliwienie wszystkim uprawnionym obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej udziału w wyborach powszechnych na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 roku. Uwzględniając panujące warunki światowej pandemii oraz ograniczenia w przemieszczaniu się, konieczne jest stworzenie ku temu odpowiedniego mechanizmu. Takim mechanizmem jest upowszechnienie trybu głosowania korespondencyjnego" - tak uzasadniał projekt poseł Krzysztof Sobolewski (PiS) na posiedzeniu Sejmu 6 kwietnia.

Poseł PiS przekonywał, że jest to "niezbędna reakcja władzy ustawodawczej mająca na celu ochronę zdrowia i życia Polaków bez ograniczania czynnego prawa wyborczego"; powołał się na orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 2011 roku, które stwierdza, że głosowanie korespondencyjne jest zgodne z Konstytucją.

Minister Łukasz Schreiber (PiS) wskazywał, że wybory korespondencyjne w takiej formule odbyły się w Bawarii, a na połowę kwietnia planowane są w Korei Południowej. "Wybory wreszcie odbędą się i odbywają w Szwajcarii, także przez głosowanie korespondencyjne" - stwierdził Schreiber.

Chwilę później z mównicy sejmowej poseł Lewicy Krzysztof Śmiszek zacytował twitterowy wpis ministra Schreibera z grudnia 2017 roku, w którym krytykował głosowanie korespondencyjne: "Setki razy tłumaczyłem: na komisji, w mediach, tutaj na Twitterze, czy sali plenarnej. Głosowanie korespondencyjne niesie ryzyko fałszerstw (vide powtórzone wybory w Austrii rok temu) i jest dozwolone jedynie w 13 na 28 krajów UE podczas wyborów samorządowych".

Jak informuje portal TVN24.pl, Władysław Kosiniak-Kamysz, kandydat PSL na prezydenta, ocenił w rozmowie z portalem Se.pl, że głosowanie korespondencyjne nie zagwarantuje "rzetelności i staranności procesu wyborczego". "Te prawa wyborcze, które opisuje Konstytucja (...) we wszystkich przymiotach, które muszą mieć wybory prezydenckie, są naruszone" - stwierdził.

Projekt ustawy zakłada, że w stanie epidemii marszałek Sejmu może zarządzić zmianę terminu wyborów, określonego wcześniej w postanowieniu. Propozycje spotkały się z krytyką opozycji. Za przyjęciem opowiedziało się 230 posłów, 226 było przeciw, a dwóch wstrzymało się od głosu. Ustawa trafiła do Senatu, który - zgodnie z Konstytucją - ma 30 dni na prace nad nią, czyli do 6 maja.

Historia głosowania korespondencyjnego – kto był za, kto przeciw - działania w sejmie- inicjatywy ustawodawcze, wniesione poprawki- głosowania, kto za, kto przeciw - opinie, grupy wpływu (ugrupowania parlamentarne, niepełnosprawni, rzecznik praw obywatelskich) i ich argumenty Chociaż dyskutowano o takiej możliwości jeszcze w latach 90. Jak i na początku lat dwutysięcznych - ___ _____. Możliwość głosowania korespondencyjnego wprowadzono w Polsce w 2011 roku ustawą o _____Styczeń 2011 r. – głosowanie korespondencyjne 24 czerwca 2008 roku posłowie Klubu Parlamentarnego Lewica i Demokraci wystąpili z inicjatywą ustawodawczą przed stawiającą projekt ustawy Kodeks wyborczy. Projekt ten miał na celu wprowadzenie kilku zmian oraz ujednolicenie niektórych spraw zawartych w prawie wyborczym.Pierwsze czytanie ustawy odbyło się 5 marca 2010 roku, jakieś przeboje . Zespół ekspertów Instytutu Spraw Publicznych, który w 2010 roku opracował stosowne przepisy kodeksu wyborczego w Centrum Studiów Wyborczych Uniwersytetu Łódzkiego pod kierownictwem prof. Krzysztofa Skotnickiego (CSW UŁ), w składzie: dr Anna Rakowska (CSW UŁ), dr Jarosław Zbieranek (ISP), mgr Marcin Rulka (CSW UŁ).Przepisy te zostały poparte przez klub poselski Platformy Obywatelskiej oraz przez klub Prawa i Sprawiedliwości.?????5 stycznia 2011 roku uchwalono Kodeks wyborczy, w którym rozdział 8 poświęcony był właśnie głosowaniu korespondencyjnemu.Przyjął je sejm VI kadencji?????ustawa z dnia 5 stycznia 2011 r. – Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, Nr26, poz. 134, Nr 94, poz. 550, Nr 102, poz. 588 i Nr 134, poz. 777)Przepisy tego rozdziału zostały znowelizowane na mocy ustawy z 15 kwietnia 2011 roku o zmianie ustawy Kodeks wyborczy oraz ustawy Przepisy wprowadzające ustawę Kodeks wyborczy.http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111020588/T/D20110588L.pdfMaj 2011 r. dział I rozdziały 7a i 8 VI kadencja sejmuhttp://orka.sejm.gov.pl/proc6.nsf/opisy/2800.htmPoselski projekt ustawy o dostosowaniu organizacji wyborów do potrzeb osób niepełnosprawnychUSTAWA z dnia 27 maja 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks wyborczy oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Kodeks wyborczy wprowadziła rozdział 7a „Głosowanie korespondencyjne przez wyborców niepełnosprawnych”Podpisana 15 lipca 2011 roku.http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20111470881/T/D20110881L.pdf Wprowadzenie głosowania korespondencyjnego Osoba chcąca skorzystać z takiej możliwości będzie musiała zawiadomić o tym właściwego konsula do 15. dnia przed dniem wyborów. Będzie można to zrobić ustnie, pisemnie, telegraficznie, telefaksem lub w formie elektronicznej. Wymogiem jest także wpisanie do spisu wyborców. 2014 – głosowanie korespondencyjne dla każdego Polaka Propozycja Przegłosowane głosami ___ http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20140001072/T/D20141072L.pdf Nowelizacja Kodeksu wyborczego z 11 lipca 2014 r. rozszerzyła możliwość głosowania korespondencyjnego przyznając ją każdemu wyborcy. Przed nowelizacją polski kodeks wyborczy rezerwował tą metodę oddania głosu tylko dla dwóch grup wyborców – osób z niepełnosprawnością oraz dla osób głosujących w obwodach wyborczych utworzonych poza granicami kraju. Ograniczenie – w wyborach samorządowych korespondencyjnie mogli głosować tylko wyborcy niepełnosprawni. Rozdział 6a 2017 grudzień - styczeń 2018 Zmiana ustawy 4 grudnia 2017 roku komisja nadzwyczajna do rozpatrzenia projektów ustaw z zakresu prawa wyborczego, przegłosowała likwidację głosowania korespondencyjnego.https://tvn24.pl/polska/pis-w-2017-chcialo-usunac-zapis-o-glosowaniu-korespondencyjnym-w-2020-proponuje-jego-rozszerzenie-4517218 https://twitter.com/Marek_Pek/status/943548474871730177?s=20 W Senacie do projektu 20 grudnia 2017 r. poprawkę wprowadzającą możliwość oddania głosu tylko osobom niepełnosprawnym zgłosił senator Prawa i Sprawiedliwości, Marek Pęk. https://twitter.com/Marek_Pek/status/943548474871730177?s=20 Przegłosowana 21 grudnia Scenogram z posiedzenia 21 grudnia 2017: https://www.senat.gov.pl/prace/senat/posiedzenia/przebieg,498,3.html Podczas tego samego posiedzenia wcześniejsze głosowanie Przywrócenie Uchwalona tydzień wcześniej przez Sejm nowela Kodeksu wyborczego autorstwa Prawa i Sprawiedliwości znosiła w ogóle głosowanie korespondencyjne.Obecnie w Kodeksie Wyborczym jest głosowanie korespondencyjne dla niepełnosprawnych Dział I. Rozdział 6a. Głosowanie korespondencyjne przez wyborców niepełnosprawnych (Art. 53a – Art. 53l). strona 32https://pkw.gov.pl/uploaded_files/1566220388_kodeks_wyborczy_-_2019_10_08.pdf art. 53 b. ust. 1. Zamiar głosowania korespondencyjnego wyborca niepełnosprawny zgłasza komisarzowi wyborczemu do 15 dnia przed dniem wyborów.Poprawki nr 18 i 58 przywracają głosowanie korespondencyjne dla osób niepełnosprawnych.Głosowało 86 senatorów, 85 było za, 1 – przeciw. (Głosowanie nr 42, Ustawa o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych)Przed zmianami w 2017 roku z możliwości głosowania korespondencyjnego mogły korzystać niepełnosprawne, jak i te, które mają życzenie oddać swój głos właśnie w taki sposób. Przebieg procesu legislacyjnego https://www.sejm.gov.pl/Sejm8.nsf/PrzebiegProc.xsp?nr=200115 stycznia 2018 Prezydent podpisał ustawę https://pkw.gov.pl/prawo-wyborcze/kodeks-wyborczyhttps://tvn24.pl/polska/pis-w-2017-chcialo-usunac-zapis-o-glosowaniu-korespondencyjnym-w-2020-proponuje-jego-rozszerzenie-4517218Początkowo Prawo i Sprawiedliwość chciało w całości usunąć głosowanie korespondencyjne, tłumacząc, że stwarza ono zagrożenie fałszowania wyników wyborów poprzez kupowanie głosów.Zmiany te krytykowała opozycja, ale też stowarzyszenia walczące o prawa osób niepełnosprawnych i członkowie Krajowego Biura Wyborczego.?????O zapewnienie możliwości głosowania korespondencyjnego apelowały do senatorów podczas poniedziałkowego posiedzenia senackich komisji osoby niepełnosprawne. Trzy senackie komisje zarekomendowały przyjęcie noweli, senatorowie odrzucili wówczas poprawki PO przywracające głosowanie korespondencyjne. Według PiS głosowanie korespondencyjne daje możliwość fałszerstw wyborczych.Natomiast sprawozdawca mniejszości Piotr Florek (PO) wskazywał, że wybory samorządowe są najtrudniejszymi do zorganizowania wyborami, z największą liczbą kandydatów i komitetów wyborczych. - Teraz wprowadzamy całkowicie nowy model organizacyjny i to na 10 miesięcy przed wyborami. Może on spowodować chaos kompetencyjny, decyzyjny, wykonawczy ze względu na to, że tego czasu jest niedużo - mówił Florek.Florek zapowiedział też, że do ustawy będzie zgłaszanych dużo więcej poprawek. - Na pewno głosowanie korespondencyjne musi być przywrócone, będzie poprawka o wykreślenie tego artykułu. Definicja znaku "x", będą kolejne poprawki - wymieniał.- Możecie państwo jeszcze dokonać sensownych zmian zgłaszając wszyscy poprawki. Możemy się zastanowić, możemy tę ustawę poprawić, aby była ona do przyjęcia dla wszystkich - apelował. - Jest wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy, a jeżeli państwo uznacie, że można tę ustawę poprawić, to czekamy również na wnioski z państwa strony - dodał.https://www.polsatnews.pl/wiadomosc/2017-12-20/senat-przyspiesza-prace-nad-zmianami-w-kodeksie-wyborczym-transmisja/kiedy rozpoczęły się prace komisji /// wtorekhttps://wiadomosci.dziennik.pl/polityka/artykuly/563806,zmiana-kodeks-wyborczy-pis-chce-likwidacji-glosowanie-korespondencyjne.htmlZe statystyk, jakimi dysponuje PKW wynika natomiast, że w ostatnich wyborach prezydenckich w 2015 roku z tej formy głosowania skorzystało 40 tys. osób, a w parlamentarnych zarówno do Sejmu jak i do Senatu - ponad 39 tys.ile osób korzystało w wyborach z możliwości głosowania korespondencyjnego?W wyborach w ostatnich latach, przed i po zmianieOgraniczenie głosowania korespondencyjnego, które w Polsce od roku 2014 miało charakter powszechny. W wyniku poprawki Senatu nie zlikwidowano tej formy głosowania, co zakładała ustawa uchwalona prze Sejm, lecz jedynie ograniczono krąg osób, które mogą z niego korzystać.Prawo do korespondencyjnego oddania swojego głosu przyznano wyłącznie osobom niepełnosprawnym o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. Trzeba uznać to za działanie mocno dyskusyjne, szczególnie że nie mają możliwości oddania głosu w ten sposób osoby w podeszłym wieku, które poza głosowaniem osobistym mogą jedynie ustanowić pełnomocnika wyborczego czy osoby głosujące zagranicą.https://www.batory.org.pl/upload/files/Programy%20operacyjne/Masz%20Glos/Opinia%20prawna%20w%20sprawie%20zmian%20w%20kodeksie%20wyborczym%20wprowadzanych%20ustawa%20z%20dnia%2014%20grudnia%202017r.pdf Ilu wyborców korzystało z głosowania korespondencyjnego2011

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24, TVN24; Zdjęcie: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: tvn24

Pozostałe wiadomości

Czy "jesteśmy w dużej mierze bezbronni" w przypadku masowego ataku dronami? Dlaczego skuteczność ich neutralizowania w Ukrainie jest dużo wyższa niż w Polsce? Jakim sprzętem dysponujemy, na jaki czekamy? Ostatnie incydenty z rosyjskimi bezzałogowcami wywołują takie pytania, ale też wiele rozbieżnych komentarzy. Wyjaśniamy, dlaczego według ekspertów "mur przeciwdronowy" nie ma sensu oraz o czym nie wolno zapominać, porównując Polskę z Ukrainą.

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Polska obrona przeciwdronowa. Co mamy, czego brakuje

Źródło:
TVN24+

Minister sprawiedliwości Waldemar Żurek w ramach przywracania praworządności zakłada odzyskiwanie pieniędzy od tak zwanych neo-sędziów. Ponieważ Polska musi za wydane przez nich wyroki wypłacać milionowe odszkodowania, mają te straty pokrywać "z własnej kieszeni". Czy to prawnie możliwe? Różnice zdań wśród prawników nie wieszczą tym planom powodzenia.

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Żurek: "będą musieli zapłacić z własnej kieszeni". To możliwe?

Źródło:
Konkret24

Ciało Carlo Acutisa - zwanego pierwszym świętym z pokolenia millenialsów - od lat wystawione jest na widok publiczny. Wygląda, jakby nastolatek właśnie zapadł w sen. To rodzi pytania, dlaczego 19 lat po śmierci jego ciało nie uległo rozkładowi. Wyjaśniamy krążące w sieci nagranie.

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Tak wygląda ciało Acutisa 19 lat po śmierci? Co pokazuje ten film

Źródło:
Konkret24

Nie maleje natężenie fałszywych przekazów na temat rosyjskich dronów nad Polską. Prorosyjskie trolle zaprzeczają wręcz udokumentowanym faktom i podważają relacje ofiar uderzenia dronami. Małżeństwo, którego dom zniszczył jeden z wystrzelonych obiektów, czuje się zaszczute falą kłamstw i manipulacji. Celem tej akcji Kremla jest też podważanie wiarygodności profesjonalnych mediów.

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

"Ludzie, mieszkam na tej wsi". Nie mieszka. Trolle Kremla uderzają w ofiary

Źródło:
Konkret24

Niemal milion wyświetleń zyskał anglojęzyczny post pokazujący rzekome ruchy polskich wojsk tuż przed rosyjsko-białoruskimi ćwiczeniami Zapad-2025. To kolejny przykład jak dezinformacja podsyca emocje i buduje narrację o eskalacji napięć.

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Polskie wojsko "rozgrzewa się"? Manipulacja w związku z Zapad-2025

Źródło:
Konkret24

Internauci i media szeroko komentują słowa wiceprezydenta USA J.D. Vance'a, który stwierdził, że Donald Trump "nie widzi powodów", by izolować Rosję. Niektórzy sugerowali, że słowa te padły w kontekście naruszenia polskiej przestrzeni powietrznej przez rosyjskie drony. Wyjaśniamy, co dokładnie powiedział Vance.

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

J.D. Vance o współpracy z Rosją. Co powiedział?

Źródło:
Konkret24

Dysfunkcyjne państwo, podważanie pomocy NATO, straszenie wojną - takie kremlowskie narracje będą sączone Polakom w najbliższych tygodniach. Ich celem wcale nie jest to, byśmy polubili Rosję, tylko byśmy przestali ufać sojusznikom i jeszcze bardziej skłócili się z Ukrainą. Wlatujące do Polski drony i rozpoczynające się manewry rosyjsko-białoruskie nie są tu bez znaczenia.

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Jedna wojna już trwa. Ta o nasze umysły. "Rosja próbuje nowych rzeczy"

Źródło:
Konkret24

Falę komentarzy wzbudziła wypowiedź rzeczniczki resortu spraw wewnętrznych Karoliny Gałeckiej podczas konferencji prasowej. A konkretnie: chodzi o fragment jej wystąpienia, który w mediach społecznościowych zaprezentował właściciel Kanału Zero. Oburzenie wywołał fakt, jak jedno zdanie wykorzystał on do manipulacji.

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Rzeczniczka, która "uciekłaby z Polski"? Jak zmanipulowano tę wypowiedź

Źródło:
Konkret24

Premier Donald Tusk zapowiedział w Sejmie uruchomienie konsultacji sojuszniczych w NATO na podstawie artykułu 4. Traktatu Północnoatlantyckiego. Wyjaśniamy, z czym się wiążą te przepisy.

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Artykuł 4. traktatu o NATO: o czym stanowi? Co powoduje?

Źródło:
Konkret24

Wpis posła Michała Wosia z PiS o zamianie polskiego napisu na niemiecki wywołał burzę w sieci. Część internautów grzmiała o "germanizacji" Gdańska, inni zarzucali posłowi wprowadzanie w błąd. O co chodzi ze zmianą i kiedy do niej doszło.

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

"Germanizacja wróciła" w Gdańsku? Burza o napis po niemiecku

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia z pogrzebu ofiar zbrodni wołyńskiej w Puźnikach wzbudzają pytania i komentarze internautów. Chodzi o "rozmiary trumien" - według niektórych są one "zastanawiające", budzą podejrzenia i domysły. Niesłusznie.

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Pogrzeb w Puźnikach i pytania o rozmiary trumien. "Małe dzieci tam leżą"?  

Źródło:
Konkret24

"Sami Ukraińcy na egzaminie", "nawet jednego Polaka" - utyskuje były kandydat na prezydenta, opowiadając o egzaminach do Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. Lista przyjętych dowodzi, że mówi nieprawdę. A wyjaśnienie, gdzie on zobaczył "całe sale Ukraińców", jest proste.

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Egzaminy do SGH. "Całe sale Ukraińców"? Uczelnia wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy przywrócenie przez Polskę kontroli na zachodniej granicy spowodowało, że maleją liczby przekazywanych nam z Niemiec cudzoziemców? Prezentujemy najświeższe statystyki strony polskiej i niemieckiej.

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

"Proceder trwa nadal"? Ilu migrantów przekazano ostatnio z Niemiec do Polski

Źródło:
Konkret24

"Nawet Namibia wytargała od nich odszkodowanie, ale Polakom nic się nie należy" - takie głosy padają w dyskusji na temat reparacji od Niemiec dla Polski za drugą wojnę światową. Europoseł PiS twierdzi, że afrykański kraj dostał już od Niemiec ponad miliard euro. Tylko że to fałsz. Nie jedyny w tej narracji.

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

"Nawet Namibia wytargała" od Niemiec odszkodowanie? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Prawo i Sprawiedliwość alarmuje o podwyżce składek ZUS dla przedsiębiorców od 2026 roku. Składki faktycznie mają wzrosnąć, ale mechanizm ich wyliczania nie jest żadną nowością. Działa od lat, a wcześniej korzystała z niego także Zjednoczona Prawica.

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

"ZUS w górę!" straszy PiS. Według tych samych zasad rośnie od lat

Źródło:
Konkret24

Widok wygłodzonego skrzypka w Auschwitz, kobiety uratowanej z rzezi wołyńskiej czy pielęgniarki na plaży Omaha porusza. "Historia jak żywa" - myślisz. Tymczasem ktoś przy innym komputerze liczy zyski. Bo w tych obrazach nie chodzi ani o sentyment, ani o historyczną pamięć. Historycy ostrzegają i mówią o metahistorii.

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Wyglądają jak żywi. Nigdy nie istnieli. Metahistoria to groźne zjawisko

Źródło:
TVN24+

Historia osady z epoki odkrytej na szkockich wyspach zaciekawiła wielu internautów. Tym większe oburzenie wywołało jednak zdjęcie, które wcale nie przedstawia tego miejsca. Wyjaśniamy, co pokazuje.

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Osada w Szkocji "starsza niż piramidy w Egipcie". Tak, ale coś tu nie pasuje

Źródło:
Konkret24

Tylko prąd z węgla jest prawdziwy, a ten z wiatru "to gorsze, słabsze elektrony" - przekonuje autor filmu na TikToku. Dowodem według niego jest "niedoprane pranie". Internauci nie dowierzają, a eksperci wyjaśniają.

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Z wiatru jest "gorszy prąd"? Nie od tego zależy energia w gniazdku

Źródło:
Konkret24

Włosi finansują ze środków KPO wypłaty reparacji za straty spowodowane przez Niemców w czasie drugiej wojny - taki przekaz pojawił się zaraz po tym, gdy prezydent Nawrocki wrócił do tematu wypłaty reparacji dla Polski. Niektórzy twierdzą nawet, że na te wypłaty dla Włochów składają się Polacy - w ramach unijnych składek. Punktujemy główne trzy kłamstwa tej narracji.

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Włosi, reparacje od Niemiec i wypłaty z KPO. "My Polacy to finansujemy"?

Źródło:
Konkret24

Czy zawetowanie przez prezydenta Karola Nawrockiego ustawy o środkach ochrony roślin spowoduje, że wszyscy będą musieli już od 2026 roku obsługiwać elektroniczny system rejestru? Powstał spór, zapytaliśmy więc Komisję Europejską.

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Prezydent zawetował ustawę. Pomógł rolnikom czy nie? Mamy odpowiedź Komisji Europejskiej

Źródło:
Konkret24

Członek organizacji paramilitarnej związanej z Grzegorzem Braunem alarmuje w sieci, że rząd Donalda Tuska zakazał policjantom noszenia na mundurach naszywek z polską flagą. Nagranie jest szeroko komentowane Wyjaśniamy, czego jego autor nie wie.

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

"Tuskoland" zakazał flagi na mundurze? Policja wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Po tym, jak w nagraniu opublikowanym w mediach społecznościowych Donald Tusk pokazał dane o "tym, co zostaje w portfelu każdego dnia", w sieci pojawiły się głosy, że przedstawił stare statystyki. Według europosła PiS Tusk "sam się zaorał", bo przypisał sobie osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy. Skąd więc pochodzą liczby zaprezentowane przez premiera?

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

"Tusk sam się zaorał"? Jakie dane pokazał

Źródło:
Konkret24

Podwyżki pensji nauczycieli pozostają kością niezgody między Ministerstwem Edukacji Narodowej a Związkiem Nauczycielstwa Polskiego. W tej sprawie głos zabrał były minister edukacji Przemysław Czarnek. Utrzymuje, że za czasów Zjednoczonej Prawicy wynagrodzenie początkującego nauczyciela wzrosło o 100 procent. Rzeczywistość jest inna.

"100 procent więcej dla młodych nauczycieli"? Jak rosły ich pensje

"100 procent więcej dla młodych nauczycieli"? Jak rosły ich pensje

Źródło:
Konkret24

"Jawna prowokacja" - grzmi opozycja, pokazując, jak rzekomo w Berlinie rząd Niemiec upamiętnił rocznicę napaści na Polskę. Tylko że politycy posługują się manipulacyjnym kadrem prawicowej telewizji i powielają jej przekaz. Fałszywy.

Rząd Niemiec "w krótkich spodniach upamiętnił" rocznicę? Tak to wyglądało  

Rząd Niemiec "w krótkich spodniach upamiętnił" rocznicę? Tak to wyglądało  

Źródło:
Konkret24

Zaostrza się spór kompetencyjny o prowadzenie polityki zagranicznej między rządem a prezydentem. Tym razem chodzi nie tylko o osobne wizyty szefa MSZ i prezydenta w USA, ale także o "stanowisko rządu RP", które otrzymał Karol Nawrocki. O co tu chodzi? Wyjaśniamy.

"Notatka" czy "instrukcja" MSZ dla prezydenta? Kwestia "dogadania się dwóch ośrodków"

"Notatka" czy "instrukcja" MSZ dla prezydenta? Kwestia "dogadania się dwóch ośrodków"

Źródło:
Konkret24

Tysiące stron akt rzekomo dowodzą, że ukraiński prezydent Wołodymyr Zełenski wraz ze współpracownikami stworzył sieć służącą do prania pieniędzy, by kupować luksusowe domy w Europie. Jednak nikt nie pokazał ani jednej z tych stron. Oto jak zbudowano tę nieprawdopodobną historię.

"Imperium Zełenskiego", pranie pieniędzy, luksusowe domy. Co to za historia

"Imperium Zełenskiego", pranie pieniędzy, luksusowe domy. Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Niespodziewanie bohaterem dyskusji o cenach prądu została... limuzyna Karola Nawrockiego. Rządzący utrzymują, że prezydent wybrał sobie nowe luksusowe auto. Opozycja, że ten samochód kupiono dla Rafała Trzaskowskiego. W tle jest maybach Andrzeja Dudy i - jakby chaosu było mało - limuzyna Donalda Tuska. Ile w tym wszystkim jest prawdy?

"Bestia" Nawrockiego i maybach Dudy. A może jednak odwrotnie?

"Bestia" Nawrockiego i maybach Dudy. A może jednak odwrotnie?

Źródło:
Konkret24