Rzecznik CBA odmówił Konkretowi24 podania kwot rocznych i miesięcznych zarobków kierownictwa biura, twierdząc, że nie stanowią one informacji publicznej. Wiceszef Centralnego Biura Antykorupcyjnego Grzegorz Ocieczek w swoim oświadczeniu majątkowym za 2018 r. zadeklarował dochód (wspólnie z partnerką) w wysokości ponad 716 tys. zł.,a jego przełożony Ernest Bejda (wraz z małżonką) - ponad 381 tys. złotych rocznego dochodu. Jaką część kwot stanowią wynagrodzenia w CBA - nie wiadomo.
Obowiązek składania corocznych oświadczeń o stanie majątkowym nakłada na szefów służb ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne. Wymaga ona, by określona kategoria osób składała takie oświadczenia każdego roku do 31 marca, a także przed dniem objęcia i w dniu opuszczenia stanowiska.
Co do zasady, jak stanowi ustawa, informacje zawarte w oświadczeniach "stanowią tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli tajności 'zastrzeżone', określonej w przepisach o ochronie informacji niejawnych". Ustawa dopuszcza jednak pisemną zgodę osoby, która złożyła oświadczenie, na ich ujawnienie.
Taką zgodę wyrazili wszyscy członkowie obecnego rządu, szefowie urzędów nadzorowanych przez premiera, kierownictwo kancelarii premiera oraz wojewodowie. Ich oświadczenia są publikowane na stronach Biuletynu Informacji Publicznej Kancelarii Premiera. Według stanu na 20 maja dostępne są tylko oświadczenia za rok 2017, opublikowane 17 maja 2018 r.
Niepełne dane, wspólnie z żoną
W wypełnianiu oświadczeń o stanie majątkowym, zwłaszcza jeśli chodzi o podawanie kwoty dochodów, panuje całkowita dowolność. I nie dotyczy to tylko szefów służb, ale większości osób, które wyraziły zgodę na opublikowanie swoich oświadczeń. Chodzi o punkt VII oświadczenia - "inne dodatkowe dane o stanie majątkowym".
Część wypełniających oświadczenie podaje kwoty dochodów, inni podają dochody osiągnięte wspólnie z osobami, z którymi pozostają we wspólnocie majątkowej, inni - nie podają dochodów w ogóle. Tak np. w swoich oświadczeniach majątkowych w 2016 i 2017 r. zrobił szef Agencji Wywiadu Piotr Krawczyk.
Z Agencji, po naszym pytaniu, otrzymaliśmy wyjaśnienie, w którym stwierdzono, że ani ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje, ani treść wzoru formularza oświadczenia majątkowego, określonego w rozporządzeniu Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 14 czerwca 2017 r. "nie wskazują wysokości wynagrodzenia jako elementu oświadczenia. W pkt VII oświadczenia majątkowego należy podać 'Inne dodatkowe dane o stanie majątkowym', zaś przychodu osiągniętego w danym roku z wynagrodzenia za pracę (służbę) nie można utożsamiać ze stanem majątkowym, o którym mowa w oświadczeniu" - czytamy w mailu z Agencji Wywiadu.
AW podała jednak przychody jej szefa. W 2016 r. było to 269.314,08 zł, w 2017 r. - 333.310,38 zł.
Największy dochód - w CBA
Oświadczenia majątkowe, na których opublikowanie urzędnicy wyrazili zgodę, są zamieszczane w Biuletynie Informacji Publicznej Kancelarii Premiera. Jak dotąd tylko CBA umieściło oświadczenia swoich szefów w BIP CBA.
Szef CBA Ernest Bejda podał, że w 2018 r. jego dochód (wspólnie z małżonką) wyniósł ponad 381 tys. zł. W poprzednim roku Bejda podawał kwoty dochodów rozdzielne: 305 237, 05 zł i dochód małżonki 94 017,82 zł.
Wiceszef CBA Bogdan Sakowicz podał z kolei w punkcie VII oświadczenia majątkowego za 2018 r.: "CBA wynagrodzenie 378 551,82 zł". W oświadczeniu za rok 2017 również podał kwotę wynagrodzenia w CBA, która wyniosła 330 682,84 zł.
Drugi zastępca szefa CBA Grzegorz Ocieczek napisał, że w 2018 r. osiągnął roczny dochód w wysokości ponad 716 tys. zł - to dochód łączny z osobą prowadzącą wspólne gospodarstwo. Tak wysoka kwota może wynikać, jak podawały inne media, z faktu, że Grzegorz Ocieczek jako były prokurator otrzymuje dodatkowe wynagrodzenie z tytułu przejścia w stan spoczynku. W oświadczeniu za rok 2017 podał natomiast, że jego dochód wyniósł ponad 547 tys. zł. Nie było dopisku o partnerce.
Informacja ad personam
Wobec informacji z oświadczeń, w których dwaj szefowie CBA podali dochody łącznie z osobami, z którymi są we wspólnym gospodarstwie (żona i konkubina), zapytaliśmy CBA o to, jak kształtują się zarobki szefów biura. Jego rzecznik, Temistokles Brodowski odpisał, że nasze pytania "dotyczą informacji ad personam".
I dodał: "w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego prezentowany jest pogląd, że informacje ad personam nie stanowią informacji publicznej (v. wyrok NSA z dnia 14 września 2010 r. sygn.. akt I OSK 1035/10, orzeczenia.nsa.gov.pl). Z uwagi na powyższe żądana w tym zakresie informacja nie stanowi informacji publicznej w zrozumieniu art. 1 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej z 6 września 2001 r. i nie może być rozpatrzona przez CBA w trybie przepisów tej ustawy".
Sprawa, na którą powołał się rzecznik CBA, dotyczyła żądania w trybie dostępu do informacji publicznej wysokości nagród dla wicekomendanta jednej ze straży miejskich. Istotnie, NSA uznał, że "żądanie dotyczyło informacji ad personam, a to nie stanowi informacji publicznej".
Utrwalony pogląd
- CBA musi zapoznać się z orzecznictwem późniejszym niż z 2010 r. - komentuje dla Konkret24 Krzysztof Izdebski z Fundacji ePaństwo, zajmującej się jawnością życia publicznego. I przytacza orzeczenie NSA z 16 stycznia 2018 r., które - jego zdaniem - zbiera orzecznictwo sądów administracyjnych w kwestii wynagrodzeń, i do którego odwołują się sądy w kolejnych orzeczeniach.
Sprawa dotyczyła żądania informacji o dodatku funkcyjnym dla dziekana jednego z wydziałów Uniwersytetu Adama Mickiewicza. NSA stwierdził, że "w orzecznictwie utrwalony jest, oparty na art. 1 ust. 1 u.d.i.p., pogląd zgodnie z którym, informacja o wysokości środków publicznych przeznaczonych na wynagrodzenia osób pełniących funkcje publiczne stanowi informację publiczną".
I dalej czytamy w tym orzeczeniu: "Informacja o przysługiwaniu tak wydatkowanych środków publicznych osobie pełniącej funkcję publiczną stanowi tylko inny aspekt tego samego zjawiska ekonomicznego. Nie można odmiennie traktować obu stron tej samej czynności finansowej: wydatkowania środków publicznych na wynagrodzenie i przysługiwania wynagrodzenia osobie pełniącej funkcję publiczną. Informacja o wysokości wynagrodzenia przysługującego osobie pełniącej funkcję publiczną jest zatem informacją publiczną".
Pod lupą CBA
Zgodnie z ustawą o CBA, to właśnie biuro zajmuje się kontrolą prawidłowości i prawdziwości oświadczeń majątkowych lub oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej osób pełniących funkcje publiczne. Analizy danych, zawartych w oświadczeniach o stanie majątkowym dokonują również kierownicy urzędów, w których zatrudnione są osoby składające takie oświadczenia.
W przypadku m.in. prezydenta, marszałków parlamentu, premiera, prezesa NIK, prezesa NBP - ich oświadczenia majątkowe trafiają do I Prezesa Sądu Najwyższego, który ma prawo do analizy zawartych w nich informacji.
Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: Fakty TVN