Wybór wicemarszałków Sejmu: "łamanie dobrych obyczajów"? Nie, bo ich nie było

Autor:
Źródło:
Konkret24
Sejm z nowym marszałkiem, Witek przegrała głosowanie
Sejm z nowym marszałkiem, Witek przegrała głosowanieTVN24
wideo 2/9
TVN24Sejm z nowym marszałkiem, Witek przegrała głosowanie

Przedstawiciele PiS uznają, za "kpinę z dobrych obyczajów" brak swojego przedstawiciela w Prezydium Sejmu po niewybraniu na wicemarszałka Elżbiety Witek. Uważają, że każdy klub ma prawo wskazać reprezentanta do prezydium, a prezydent Andrzej Duda powiedział wręcz, że to "powinien być zwyczaj parlamentarny". Tyle że takiego zwyczaju nie ma. W trzech z ostatnich ośmiu kadencji zdarzało się, że nie wszystkie kluby miały reprezentantów we władzach izby.

Na pierwszym posiedzeniu 13 listopada 2023 roku Sejm X kadencji zdecydował o wyborze marszałka i wicemarszałków. Marszałkiem Sejmu został Szymon Hołownia z Trzeciej Drogi. W prezydium Sejmu zasiedli jako wicemarszałkowie: Monika Wielichowska i Dorota Niedziela z Koalicji Obywatelskiej, Włodzimierz Czarzasty (Lewica), Piotr Zgorzelski (Trzecia Droga), Krzysztof Bosak (Konfederacja).

Choć posłowie zdecydowali o tym, by także Prawo i Sprawiedliwość miało wicemarszałka, zgłoszona kandydatura Elżbiety Witek nie zyskała akceptacji izby. "Za" głosowało 203 posłów, przeciw było 252, wstrzymało się 3 posłów. Wywołało to oburzenie polityków Prawa i Sprawiedliwości. Rozpoczęta jeszcze przed inauguracyjnym posiedzeniem Sejmu dyskusja o tym, czy i kto powinien mieć swojego wicemarszałka, nasiliła się.

Elżbieta Witek bez poparcia posłów na stanowisko wicemarszałka Sejmu
Elżbieta Witek bez poparcia posłów na stanowisko wicemarszałka SejmuTVN24

Sprawdziliśmy, jak po uchwaleniu konstytucji w 1997 roku wybierano wicemarszałków Sejmu na pierwszych posiedzeniach i czy był zwyczaj, że każdy klub ma reprezentanta w prezydium Sejmu.

PiS o dyktaturze, "przepaści kulturowej", "łamaniu dobrych obyczajów" - a sam głosował przeciwko innym kandydatom

W X kadencji Sejmu mamy pięć klubów parlamentarnych: Prawo i Sprawiedliwość, Koalicję Obywatelską, Trzecią Drogę, Lewicę i Konfederację. Dla przedstawiciela każdego z klubów było miejsce w prezydium. PiS na wicemarszałka zgłosił dotychczasową marszałek Sejmu Elżbietę Witek, lecz ta nie zdobyła wymaganej większości. Wprawdzie marszałek Hołownia zapowiedział, że ponowny wybór wicemarszałka z PiS będzie w późniejszym terminie, ale prezes PiS Jarosław Kaczyński poinformował, że "nie będzie innego kandydata".

Po przegranym przez PiS głosowaniu politycy tej partii wyrażali oburzenie. "Po prostu to jest przepaść kulturowa i sądzę, że ona uniemożliwiła wybór pani Witek, bo ona jest po prostu z innego świata, z innej kultury, tej wyższej, a oni są z niższej" - stwierdził Jarosław Kaczyński. "Brak możliwości swobodnego wyboru wicemarszałka przez największy klub w Sejmie i drugi w Senacie to po raz kolejny, w tak krótkim czasie, przejaw łamania elementarnych dobrych obyczajów parlamentarnych" - napisał na platformie X (dawniej Twitter) Stanisław Karczewski, senator PiS. "To, co dzisiaj słyszymy, to, że być może największy klub parlamentarny, liczący 194 osoby, ma być może otrzymać jednego wicemarszałka, ale pod warunkiem, że to będzie taki, który wam się podoba. To jest (...) kpina z dobrych obyczajów" - oświadczył z trybuny sejmowej Łukasz Schreiber, poseł PiS. "Uważam, że każdy klub parlamentarny powinien mieć swojego przedstawiciela w prezydium Sejmu" - mówił w Polsat News minister w kancelarii premiera Michał Wójcik. "Niedopuszczalne jest to, by klubowi parlamentarnemu wskazywano, kto będzie ten klub reprezentował w prezydium Sejmu" - oburzał się w rozmowie z dziennikarzami w Sejmie minister obrony Mariusz Błaszak. "Takie zasady nie mają nic wspólnego z demokracją. To jest dyktatura. Demokracja polega na tym, że każdy klub parlamentarny ma prawo wskazać swojego przedstawiciela. A testem na demokrację będzie to, czy większość, która wybrała marszałka Hołownię, uszanuje te podstawowe, elementarne, fundamentalne zasady demokracji, czy też nie" - grzmiał Błaszczak.

Jednak dziennikarze i politycy sejmowej większości od razu zwrócili uwagę na głosowania polityków PiS. Gdy wybierano bowiem wicemarszałków Sejmu, posłowie PiS zagłosowali przeciwko wszystkim czterem kandydatom innych klubów. Czyli - odnosząc się do ich własnych słów - sami niejako odmówili sejmowym klubom swobodnego wyznaczania wicemarszałków Sejmu.

Sęk w tym, że te głosowania również przegrali przy zachowaniu demokratycznych procedur.

Rok 2015: PiS nie daje PSL-owi wicemarszałka, bo "problemy natury lokalowej"

Co do uwag polityków PiS, że "każdy klub parlamentarny powinien mieć swojego przedstawiciela w prezydium Sejmu", przypomnijmy rok 2015. Wtedy, gdy w wyniku wyborów PiS zdobył większość w Sejmie - po trwającej osiem lat koalicji PO-PSL - ta większość nie zgodziła się, by Polskie Stronnictwo Ludowe miało swojego wicemarszałka, gdy wszystkie inne kluby miały swoich przedstawicieli w Prezydium Sejmu.

Najpierw PiS zagłosował przeciwko projektowi uchwały PSL o siedmiu wicemarszałkach. Przeciwko głosowali między innymi: Elżbieta Witek, Jarosław Kaczyński, Beata Szydło, Michał Wójcik, Mariusz Błaszczak, Marcin Horała. Potem PiS poparł swoją uchwałę o pięciu wicemarszałkach. Następnie posłowie PiS wszystkich zgłoszonych przez kluby kandydatów. Wicemarszałkami zostali wówczas: Joachim Brudziński (PiS), Barbara Dolniak (Nowoczesna), Małgorzata Kidawa-Błońska (KO), Ryszard Terlecki (PiS), Stanisław Tyszka (Kukiz'15). Dla PSL nie starczyło już miejsca.

PiS głosował przeciwko uchwale PSL o siedmiu wicemarszałkachSejm.gov.pl

Lider ludowców Władysław Kosiniak-Kamysz, z sejmowej mównicy argumentował wówczas, że siedmiu wicemarszałków "da pełną partycypację, która wypełni dobry zwyczaj i obyczaj panujący w polskim parlamencie. "To z jednej strony pozwoli większości parlamentarnej, Prawu i Sprawiedliwości, na posiadanie większości w prezydium, bo PiS będzie mógł mieć i marszałka, i trzech wicemarszałków, a z drugiej strony każdemu ze stronnictw pozwoli na bycie wysłuchanym i pozwoli na udział w debacie na posiedzeniach prezydium" - mówił.

Jednak potem Mariusz Błaszczak stwierdził, że nie może być siedmiu wicemarszałków, bo sejmowa większość musi mieć także większość w Prezydium Sejmu. Wskazywał ponadto, że dodatkowe dwa stanowiska wicemarszałków oznaczają dodatkowe wydatki, "problemy natury lokalowej" i że klub PSL jest najmniejszy w parlamencie (liczył wtedy 16 posłów).

Rok 2007: PiS głosuje przeciwko kandydatowi PO na wicemarszałka, bo "kandydatura nie do przyjęcia"

W 2011 roku klub PiS poparł wszystkich kandydatów na wicemarszałków.

Natomiast w 2007 roku 158 posłów PiS nie zgodziło się, by w prezydium zasiadł Stefan Niesiołowski, poseł PO. Przeciwko głosowali między innymi: Elżbieta Witek, Jarosław Kaczyński, Mariusz Błaszczak, Beata Szydło.

W 2007 roku PiS głosował przeciwko kandydatowi PO na wicemarszałka Sejmu Sejm.gov.pl

Z sejmowej mównicy posłanka PiS Beata Kempa tak odniosła się do kandydatury posła Niesiołowskiego: "Czy człowiek, który używa w politycznej dyskusji sformułowań niemieszczących się w kanonach kultury języka polskiego, na przykład nazywający oponentów politycznych Krzyżakami; człowiek, który zionie nienawiścią do drugiego człowieka; którego wypowiedzi są wewnętrznie niespójne; który, zamiast używać racjonalnych argumentów w krytyce, chwyta się takich słów jak: 'paranoik', 'chory psychicznie', 'opętany', 'cyniczny hipokryta', 'załgany do szpiku kości' - to tylko nieliczne wypowiedzi, które uzbierałam, pana posła Niesiołowskiego. Czy taki człowiek może godnie i na najwyższym poziomie reprezentować polski parlament, a tym samym polski naród? Czy nasze dzieci, wsłuchując się w retorykę pana posła Niesiołowskiego, nabiorą kiedykolwiek szacunku do posłów i polskiego parlamentu? Pytam też pana posła wnioskodawcę: czy Platforma Obywatelska nie ma w swoim licznym składzie innego dobrze wykształconego i nade wszystko dobrze wychowanego kandydata na wicemarszałka Sejmu?".

Wcześniej, w 2005 roku, Stefan Niesiołowski został wskazany jako kandydat PO na wicemarszałka Senatu. Wówczas Senat, w którym PiS miał najwięcej senatorów (49), nie poparł jego kandydatury. Dostał 43 głosy, zamiast wymaganej bezwzględnej większości liczącej w tamtym momencie 49. Szef senatorów PiS Krzysztof Putra tłumaczył, że kandydatura Niesiołowskiego była dla jego klubu nie do przyjęcia. Zdaniem Putry, który sam został wtedy wicemarszałkiem, Niesiołowski był zbyt kontrowersyjny.

Konfederacja oburzona. A jej posłowie wcześniej też głosowali przeciwko kandydatom innych klubów

Przed pierwszym posiedzeniem Sejmu X kadencji w publicznych dyskusjach padały głosy, że obecna sejmowa większość nie znajdzie miejsca w Prezydium Sejmu dla przedstawiciela Konfederacji. "4 lata temu, kiedy po raz pierwszy zostałem wybrany do Sejmu, powiedziałem, że Konfederacja powinna zostać otoczona kordonem sanitarnym. Po 4 latach zdania nie zmieniam. Dotyczy to także ich udziału w Prezydium Sejmu" - napisał na platformie X polityk Lewicy Krzysztof Śmiszek. Dariusz Joński z KO mówił, że Konfederacja ma najmniejszy klub i że prezydium nie jest z gumy.

Konfederacja była oburzona. "Przez 8 lat opowiadali, jaką to są 'demokratyczną opozycją' i krzyczeli, jak PiS niszczy parlamentaryzm, depcze prawa opozycji i ma głos wielu Polaków, którzy na nią głosowali, za nic. Co robią zaraz po wyborach? Mimo posiadania klubu poselskiego chcą nas pozbawić wicemarszałka Sejmu, by 1,5 miliona naszych wyborców nie miało swojego reprezentanta w Prezydium Sejmu!" - napisano na profilu Konfederacji na platformie X. "Posłowie PO i PSL zapomnieli o tym, co mówili o 'dobrym obyczaju', gdy PiS nie dał ludowcom wicemarszałka w 2015 roku. Niechęć do przyznania zasłużonego miejsca w prezydium dla naszego klubu poselskiego pokazuje wyraźnie, że Konfederacja jest niewygodna dla systemu"- przekonywał w poście na platformie X poseł Witold Tumanowicz z Konfederacji.

Tymczasem połowa klubu Konfederacji głosowała teraz przeciwko kandydaturze Włodzimierza Czarzastego na wicemarszałka Sejmu, a 5 z 18 posłów - przeciwko Elżbiecie Witek.

A w 2019 roku niemal całe koło Konfederacji głosował przeciwko kandydaturom: Włodzimierza Czarzastego, Małgorzaty Gosiewskiej, Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, Ryszarda Terleckiego i Piotra Zgorzelskiego.

Każdy klub z wicemarszałkiem? To nieprawda

W regulaminie Sejmu nie ma przepisu, że każdy klub powinien mieć swojego przedstawiciela w prezydium izby. Niektórzy politycy przekonują, że jest taki obyczaj. "Wicemarszałek Sejmu należy się każdemu klubowi jak psu zupa" - komentował Bronisław Komorowski, były prezydent. A prezydent Andrzej Duda na pierwszym posiedzenia Sejmu 13 listopada mówił: "Wyrazem szacunku jest to, że każdy klub parlamentarny miał reprezentanta w Prezydium Sejmu. To powinien być zwyczaj parlamentarny".

Przeanalizowaliśmy pierwsze składy prezydiów izby niższej parlamentu od 1997 roku.

X kadencja (2023- ) W X kadencji Sejmu jest pięć klubów parlamentarnych: Prawo i Sprawiedliwość, Koalicja Obywatelska, Trzecia Droga, Lewica, Konfederacja. PiS nie ma wicemarszałka, ale przeznaczone dlań miejsce czeka na obsadzenie.

Prezydium Sejmu na początku X kadencji składa się z: marszałka: Szymona Hołowni, Trzecia Droga; wicemarszałków: Krzysztofa Bosaka, Konfederacja; Moniki Wielichowskiej, KO; Doroty Niedzieli, KO; Włodzimierza Czarzastego, Lewica; Piotra Zgorzelskiego, Trzecia Droga; nieobsadzone miejsce dla wicemarszałka z PiS.

IX kadencja (2019-2023) Na początku IX kadencji Sejmu były cztery kluby parlamentarne: Prawo i Sprawiedliwość; Koalicja Obywatelska; Koalicja Polska - PSL, UED, Konserwatyści; Lewica.

Prezydium Sejmu na początku IX kadencji składało się z: marszałka: Elżbiety Witek, PiS; wicemarszałków: Małgorzaty Gosiewskiej, PiS; Ryszarda Terleckiego, PiS; Małgorzaty Kidawy-Błońskiej, KO; Piotra Zgorzelskiego, Koalicja Polska; Włodzimierza Czarzastego, Lewica.

VIII kadencja (2015-2019) Na początku VIII kadencji Sejmu było pięć klubów parlamentarnych: Prawo i Sprawiedliwość, Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Kukiz'15, Nowoczesna. Swojego wicemarszałka nie miał klub PSL.

Prezydium Sejmu VII kadencji tworzyli: marszałek: Marek Kuchciński, a pod koniec kadencji Elżbieta Witek, PiS; wicemarszałkowie: Joachim Brudziński (od początku kadencji do 9 stycznia 2018 roku), Beata Mazurek (od 11 stycznia 2018 do 28 maja 2019), Małgorzata Gosiewska (od 12 maja 2019), PiS; Małgorzata Kidawa-Błońska, KO; Barbara Dolniak, Nowoczesna; Stanisław Tyszka, Kukiz'15.

VII kadencja (2011-2015) Na początku VII kadencji Sejmu było sześć klubów parlamentarnych: Prawo i Sprawiedliwość, Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Ruch Palikota, Solidarna Polska. Swojego wicemarszałka nie miał klub Solidarna Polska.

Prezydium Sejmu VII kadencji tworzyli: marszałek: Ewa Kopacz (do 22 września 2014), Radosław Sikorski (od 24 września 2014 do 22 czerwca 2015), Małgorzata Kidawa-Błońska (od 25 czerwca 2015 roku), PO; wicemarszałkowie: Cezary Grabarczyk (do 22 września 2014), Elżbieta Radziszewska (od 24 września 2014 do końca kadencji), PO; Eugeniusz Grzeszczak, PSL; Jerzy Wenderlich, SLD; Marek Kuchciński, PiS; Wanda Nowicka, Ruch Palikota, później niezrzeszona.

VI kadencja (2007-2011) Na początku VI kadencji Sejmu były cztery kluby parlamentarne: Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Prawo i Sprawiedliwość, Lewica (później Sojusz Lewicy Demokratycznej).

Prezydium Sejmu VI kadencji tworzyli: marszałek: Bronisław Komorowski (do 8 lipca 2010), Grzegorz Schetyna (od 8 lipca 2010), PO; wicemarszałkowie: Jarosław Kalinowski (do 10 czerwca 2009), Ewa Kierzkowska (od 18 czerwca 2009), PSL; Stefan Niesiołowski, PO; Krzysztof Putra (do 10 kwietnia 2010), Marek Kuchciński (od 4 sierpnia 2010), PiS; Jerzy Szmajdziński (do 10 kwietnia 2010), Jerzy Wenderlich (od 8 lipca 2020), Lewica (później Sojusz Lewicy Demokratycznej).

V kadencja (2005-2007) Na początku V kadencji Sejmu było sześć klubów parlamentarnych: Prawo i Sprawiedliwość, Platforma Obywatelska, Polskie Stronnictwo Ludowe, Liga Polskich Rodzin, Samoobrona RP, Sojusz Lewicy Demokratycznej.

Prezydium Sejmu VI kadencji składało się z: marszałka: Marka Jurka (do 27 kwietnia 2007), Ludwika Dorna (od 27 kwietnia 2007 do końca kadencji), PiS, wicemarszałków: Jarosława Kalinowskiego, PSL; Bronisława Komorowskiego, PO; Marka Kotlinowskiego (do 27 października 2006), Janusza Dobrosza (od16 listopada 2006 do końca kadencji), LPR; Andrzeja Leppera (do 9 maja 2006), Genowefy Wiśniowskiej (od 9 maja 2006 do końca kadencji), Samoobrona RP; Wojciecha Olejniczaka, SLD.

IV kadencja (2001-2005) Na początku IV kadencji Sejmu było siedem klubów parlamentarnych: Sojusz Lewicy Demokratycznej, Unia Pracy, Platforma Obywatelska, Liga Polskich Rodzin, Samoobrona RP, Polskie Stronnictwo Ludowe, Prawo i Sprawiedliwość. Wicemarszałków nie miały ani klub Ligi Polskich Rodzin, ani Prawa i Sprawiedliwości, ani Sojuszu Lewicy Demokratycznej (SLD miało jednak marszałka).

Prezydium Sejmu IV kadencji złożone było z: marszałka: Marka Borowskiego (do 20 kwietnia 2004), Józefa Oleksego (od 21 kwietnia 2004 do 5 stycznia 2005), Włodzimierza Cimoszewicza (od 5 stycznia 2005 do końca kadencji), SLD; wicemarszałków: Tomasza Nałęcza, Unia Pracy; Donalda Tuska, PO; Andrzeja Leppera, Samoobrona RP; Janusza Wojciechowskiego (do 16 czerwca 2004), Józefa Zycha (od lipca 2004 do końca kadencji), PSL.

III kadencja (1997-2001) Na początku III kadencji Sejmu były cztery kluby parlamentarne: Akcja Wyborcza Solidarność, Sojusz Lewicy Demokratycznej, Unia Wolności, Polskie Stronnictwo Ludowe.

Prezydium Sejmu III kadencji stanowili: marszałek: Maciej Płażyński, AWS; wicemarszałkowie: Stanisław Zając, AWS; Marek Borowski, SLD; Jan Król, Unia Wolności; Franciszek Stefaniuk, PSL.

Z powyższego zestawienia wynika, że od 1997 roku na początku trzech z ośmiu kadencji nie wszystkie kluby miały swoich wicemarszałków. Były to kluby: - w 2001 roku Ligi Polskich Rodzin oraz Prawa i Sprawiedliwości (SLD wówczas nie miał wicemarszałka, ale miał marszałka); - w 2011 roku Solidarnej Polski; - w 2015 roku Polskiego Stronnictwa Ludowego.

Nie uwzględniamy 2023 roku, ponieważ klub PiS ma zapewnione miejsce dla swojego przedstawiciela.

Autor:

Źródło: Konkret24

Źródło zdjęcia głównego: pap

Pozostałe wiadomości

Pod względem wartości zgromadzonego majątku żaden z senatorów, którzy pierwszy raz w życiu pełnią ten mandat, nie może równać się z szefem lewicowej Unii Pracy Waldemarem Witkowskim. Kilka milionów złotych oszczędności i nieruchomości za ponad 27 mln złotych czynią tego polityka najbogatszym wśród senackich debiutantów.

Najbogatsi debiutanci w Senacie. Prześwietlamy majątki nowych senatorów

Najbogatsi debiutanci w Senacie. Prześwietlamy majątki nowych senatorów

Autor:
Piotr
Jaźwiński,
współpr.
Bartosz Chyż
Źródło:
Konkret24

Oficjalne dane o zakażeniach COVID-19 raportowane przez Ministerstwo Zdrowia pokazują tylko fragment rzeczywistości. Chorych jest dużo więcej, a dynamiczny wzrost widać w danych o sprzedawanych w aptekach testach.

"Codziennie kolejnych kilkadziesiąt tysięcy osób zapada na COVID-19". Co mówią dane o sprzedaży testów

"Codziennie kolejnych kilkadziesiąt tysięcy osób zapada na COVID-19". Co mówią dane o sprzedaży testów

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Rosyjska propaganda powiela kolejny fałszywy przekaz o masakrze w Buczy. Tym razem chodzi o wywiad z ukraińskim politykiem, który miał dostarczyć dowodów, że zbrodnia z 2022 roku została "sfingowana". To fake news nagłaśniany m.in. przez rzeczniczkę rosyjskiego MSZ Marię Zacharową.

Brytyjczycy sfingowali masakrę w Buczy? Fake news nagłaśniany przez Kreml

Brytyjczycy sfingowali masakrę w Buczy? Fake news nagłaśniany przez Kreml

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski,
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24, Tvn24.pl

Badacze sprawdzili i porównali wskaźniki nadmiarowych zgonów w Polsce i UE w czasie pandemii COVID-19. Liczni Polacy zmarli, bo rozwiązania wprowadzone przez rządzących się nie sprawdziły. "Wielu zgonów w Polsce dałoby się uniknąć dzięki lepszej reakcji opartej na nauce i poprzez wyższe wskaźniki szczepień" - czytamy w opracowaniu.

Naukowcy: wielu zgonów na COVID-19 w Polsce dałoby się uniknąć dzięki lepszej reakcji rządzących

Naukowcy: wielu zgonów na COVID-19 w Polsce dałoby się uniknąć dzięki lepszej reakcji rządzących

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Nieruchomości za ponad 20 mln zł zgromadził Robert Dowhan z Koalicji Obywatelskiej, po raz pierwszy wybrany do Sejmu. Inny debiutant, Krzysztof Hetman z PSL, ma prawie 3 mln zł oszczędności, prawie milion złotych zarobiła Elżbieta Burkiewicz z Polski 2050. Przyglądamy się oświadczeniom majątkowym posłów debiutantów.

Nowi posłowie w Sejmie. Który najwięcej zarobił, który najwięcej oszczędził

Nowi posłowie w Sejmie. Który najwięcej zarobił, który najwięcej oszczędził

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki i inni politycy PiS chcą powołania komisji śledczej, która miałaby zbadać "aferę wiatrakową". Chodzi o ustawę autorstwa posłów Trzeciej Drogi i Koalicji Obywatelskiej o wsparciu odbiorców prądu, która zdaniem polityków odchodzącej władzy zawiera "lobbystyczną wrzutkę". W swojej krytyce tego projektu politycy PiS zapomnieli, że to ich rządy słynęły z wielu wrzutek do uchwalanych ustaw. Przypominamy je poniżej.

Wrzutka za wrzutką. Z nieoczekiwanych zmian w projektach ustaw PiS słynął przez ostatnie lata

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Premier Mateusz Morawiecki przekonuje, że "wtedy kiedy wybuchła afera wiatrakowa, 'Fakty' TVN w ogóle jej nie zauważyły". Sprawdziliśmy. Zarówno w "Faktach" TVN, TVN24, jak i w portalu tvn24.pl informowaliśmy o kontrowersjach wokół ustawy.

Morawiecki o "aferze wiatrakowej" i "Faktach" TVN. Jak relacjonowaliśmy dyskusję wokół projektu ustawy

Morawiecki o "aferze wiatrakowej" i "Faktach" TVN. Jak relacjonowaliśmy dyskusję wokół projektu ustawy

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Posłowie Koalicji Obywatelskiej złożyli projekt ustawy, który zakłada jawność odrębnych majątków małżonków najważniejszych osób w państwie jak i przedstawicieli władz samorządowych. Poprzednią próbę uregulowania tej kwestii, autorstwa Prawa i Sprawiedliwości, zakwestionował Trybunał Konstytucyjny Julii Przyłębskiej.

Trudna droga do jawności majątków polityków i ich rodzin. Dlaczego to się nikomu nie udało?

Trudna droga do jawności majątków polityków i ich rodzin. Dlaczego to się nikomu nie udało?

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Marszałek Sejmu Szymon Hołownia i premier Mateusz Morawiecki starli się w kwestii ustawy budżetowej na 2024 rok. Premier twierdzi, że projekt budżetu jest, marszałek – że go nie ma. Kto ma rację?

Morawiecki: budżet jest. Hołownia: nie ma. O co chodzi z ustawą budżetową na 2024 rok?

Morawiecki: budżet jest. Hołownia: nie ma. O co chodzi z ustawą budżetową na 2024 rok?

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Użytkownicy platformy X i Facebooka rozsyłali film, na którym widać, jak na ośnieżonej drodze kierowca zatrzymuje się, widząc idące z naprzeciwka poboczem niedźwiedzie. Nagranie ma rzekomo pokazywać scenę ze Szczyrku - ale to nieprawda.

Niedźwiedzie na drodze w Szczyrku? "Na pewno nie w Polsce"

Niedźwiedzie na drodze w Szczyrku? "Na pewno nie w Polsce"

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

"Nowotwory, których dotąd medycyna nie widziała" - taki fałszywy przekaz o "turbo raku" wywołanym rzekomo przez szczepionki na COVID-19 przebił się do mediów. Wyjaśniamy, skąd pochodzi i dlaczego jest nieprawdziwy.

"Turbo rak" po szczepieniach na COVID-19? Skąd się wziął ten fake news

"Turbo rak" po szczepieniach na COVID-19? Skąd się wziął ten fake news

Autor:
oprac.
Krzysztof Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Trzy miliony, pięć milionów złotych czy jednak więcej? Kancelaria premiera nie ujawnia, ile z publicznych środków zapłacono za "profrekwencyjną akcję informacyjną" związaną z referendum zorganizowanym przez rząd Zjednoczonej Prawicy. Z szacunkowych danych wynika, że koszty promocji mogły wynieść sporo ponad pięć milionów.

Referendum nie wypaliło, publiczne pieniądze wydano

Referendum nie wypaliło, publiczne pieniądze wydano

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie, które według internautów pokazuje moment zniszczenia budynku parlamentu w Gazie. Jednak choć do tej eksplozji doszło na tamtym terenie, przekaz rozsyłany z filmem jest fake newsem.

"Wysadzili budynek parlamentu w Gazie"? Nie, to inne miejsce

"Wysadzili budynek parlamentu w Gazie"? Nie, to inne miejsce

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Obywatelski projekt ustawy "Tak dla in vitro" budzi duże dyskusje. Poseł PiS Henryk Kowalczyk przekonuje, że naprotechnologia jest skuteczniejszą metodą niż in vitro. Eksperci pytani przez Konkret24 wyjaśniają: tych dwóch metod nie można porównywać. - Za wypowiedzą pana posła stoi niewiedza - stwierdza profesor Rafał Kurzawa.

Kowalczyk: naprotechnologia skuteczniejsza niż in vitro. "Za wypowiedzą posła stoi niewiedza"

Kowalczyk: naprotechnologia skuteczniejsza niż in vitro. "Za wypowiedzą posła stoi niewiedza"

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Małgorzata Paprocka z Kancelarii Prezydenta RP w dyskusji o przyszłych komisjach śledczych przekonywała, że politycy Trzeciej Drogi szli do wyborów pod hasłem "Zostawiamy przeszłość, idziemy do przodu" i nie planowali rozliczać rządu poprzedników. To nieprawda.

Zapowiadali: "zostawiamy przeszłość, idziemy do przodu"? Nie, obiecali rozliczenia

Zapowiadali: "zostawiamy przeszłość, idziemy do przodu"? Nie, obiecali rozliczenia

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

W pierwszym wystąpieniu w Sejmie nowej kadencji prezydent Andrzej Duda podkreślał swoje konstytucyjne uprawnienia i przestrzegał, że "porządek konstytucyjny musi zostać zachowany". Te słowa zaprzeczają decyzjom, które wcześniej sam podejmował, a które według ekspertów prawa naruszały Konstytucję RP. Przypominamy.

Andrzej Duda: "nie zgodzę się na obchodzenie prawa". Przypominamy, co sam robił

Andrzej Duda: "nie zgodzę się na obchodzenie prawa". Przypominamy, co sam robił

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości powtarzają, że marszałek Sejmu Szymon Hołownia blokuje rozpatrywanie projektów uchwał i ustaw, mimo że obiecał zlikwidować tak zwaną sejmową zamrażarkę. Mówią nieprawdę, używając tego potocznego określenia pewnego etapu procesu legislacyjnego niezgodnie z tym, co ono oznacza. Wyjaśniamy.

Morawiecki i Jabłoński mówią o "zamrażarce Hołowni". Dlaczego nie mają racji?

Morawiecki i Jabłoński mówią o "zamrażarce Hołowni". Dlaczego nie mają racji?

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Cztery razy więcej protestów wyborczych niż w 2019 roku wpłynęło do Sądu Najwyższego w związku z wyborami parlamentarnymi. To najwięcej w ciągu ostatnich 30 lat. Protestów w sprawie referendum wpłynęło ponad dwa tysiące. O ważności referendum Sąd Najwyższy zdecyduje już 7 grudnia. 

Rekordowa liczba protestów w sprawie wyborów i referendum. Dane Sądu Najwyższego

Rekordowa liczba protestów w sprawie wyborów i referendum. Dane Sądu Najwyższego

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Poseł Marek Suski prezentuje listę zarzutów wobec nowych władz Sejmu. Mówi o "łamaniu demokracji" i "PRL-u". A pytany o niezrealizowaną przez PiS obietnicę wprowadzenia pakietu demokratycznego, przekonuje, że takiej nie było. Przypominamy, dlaczego nie ma racji.

Suski: "nie mieliśmy wprowadzić pakietu demokratycznego". Nieprawda, obiecali

Suski: "nie mieliśmy wprowadzić pakietu demokratycznego". Nieprawda, obiecali

Autor:
oprac.
Krzysztof Jabłonowski,
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz chciałby postawić marszałka Sejmu Szymona Hołownię przed Trybunałem Stanu za to, że nie dopuścił do debaty na uchwałą autorstwa PiS. Wyjaśniamy, dlaczego poseł PiS nie ma racji.

Macierewicz: za brak uchwały marszałek Hołownia pod Trybunał Stanu. To niemożliwe 

Macierewicz: za brak uchwały marszałek Hołownia pod Trybunał Stanu. To niemożliwe 

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Ponad jedna trzecia fake newsów i manipulacji rozpowszechnianych w internecie w krajach europejskich w ciągu miesiąca dotyczyła konfliktu Izraela z Hamasem. Od półtora roku żaden temat nie angażował tak bardzo twórców dezinformacji. W rozmowie z Konkret24 ekspert wyjaśnia, dlaczego właśnie ten konflikt interesuje ludzi niedotkniętych bezpośrednio jego skutkami.

"Fakty medialne", które żyją własnym życiem. Dezinformacja o walkach Izraela z Hamasem

"Fakty medialne", które żyją własnym życiem. Dezinformacja o walkach Izraela z Hamasem

Autor:
oprac.
Krzysztof Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Zapowiedzi powołania sejmowej komisji śledczej w sprawie tak zwanych wyborów kopertowych spowodowały, że politycy mówią o postawieniu przed Trybunałem Stanu ówczesnego ministra Jacka Sasina. Rzeczywiście, był on twarzą nieudanych wyborów prezydenckich z 2020 roku, ale czy to on podjął bezprawne decyzje? Przypominamy, o co chodziło w sprawie tych wyborów i którzy politycy za co odpowiadają.  

Sasin przed Trybunał Stanu za wybory kopertowe? Kto, kiedy, jakie decyzje podejmował 

Sasin przed Trybunał Stanu za wybory kopertowe? Kto, kiedy, jakie decyzje podejmował 

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Według byłego premiera można skrócić okres rządów Mateusza Morawieckiego i nowej Rady Ministrów i w to miejsce szybciej powołać Donalda Tuska i jego rząd - wystarczy zastosować procedurę konstruktywnego wotum nieufności. Konstytucjonaliści mają bardzo duże wątpliwości w tej sprawie.

Miller: konstruktywne wotum nieufności "natychmiast po zaprzysiężeniu rządu". Prawnicy przestrzegają

Miller: konstruktywne wotum nieufności "natychmiast po zaprzysiężeniu rządu". Prawnicy przestrzegają

Źródło:
Konkret24

"We Wrocławiu pan ze wschodu latał z klamką grożąc Polakom" - ostrzegali w miniony weekend internauci i publikowali nagranie przedstawiające rzekomo takie zdarzenie. To fałszywy przekaz. Wyjaśniamy, co naprawdę się wydarzyło, kogo mężczyzna próbował odstraszyć i czy miał pistolet.

We Wrocławiu "Ukrainiec mierzył z broni"? Uwaga, to fałszywy przekaz

We Wrocławiu "Ukrainiec mierzył z broni"? Uwaga, to fałszywy przekaz

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Wyjęcie z sejmowej zamrażarki obywatelskiego projektu ustawy "Tak dla in vitro" wznowiło dyskusję na temat metody in vitro. W jej ramach europoseł PiS profesor Zdzisław Krasnodębski oświadczył, że "in vitro nie leczy bezpłodności". Ekspert tłumaczy, dlaczego ta wypowiedź jest "niedojrzała i jest pewną formą manipulacji".

Krasnodębski: "In vitro nie leczy bezpłodności". Wyjaśniamy

Krasnodębski: "In vitro nie leczy bezpłodności". Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Przywrócenie praworządności po okresie rządów Zjednoczonej Prawicy to jedno z najważniejszych zadań, jakie postawiła sobie po wyborach demokratyczna większość. Zmiany miałyby dotyczyć też kierownictwa prokuratury, w tym stanowiska prokuratora krajowego. Czy jednak po nowelizacji ustawy nie zostało ono "zabetonowane"? Prawnicy zgodnie wskazują na pewien wadliwy przepis, ale co do jego obejścia już są podzieleni.

Jak zmienić prokuratora krajowego? "Wada logiczna" w ustawie

Jak zmienić prokuratora krajowego? "Wada logiczna" w ustawie

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Poseł Bartosz Kownacki z Prawa i Sprawiedliwości twierdzi, że po ewentualnej zmianie traktatów to Unia Europejska zdecyduje o tym, czy w Polsce będzie obowiązywać wspólna europejska waluta euro. Nie ma racji. To kolejna odsłona manipulacyjnej narracji PiS, według której zmiany w traktatach pozbawią Polskę suwerenności.

Kownacki: "Unia będzie decydowała, czy w Polsce będzie euro". To nieprawda

Kownacki: "Unia będzie decydowała, czy w Polsce będzie euro". To nieprawda

Autor:
Piotr
Jaźwiński,
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według ministra edukacji Przemysława Czarnka to prezydenci dużych miast w 2020 roku uniemożliwili przeprowadzenie wyborów prezydenckich, tzw. wyborów kopertowych. Samorządowcy mieli nie przekazać baz danych wyborców. Tyle że sądy administracyjny i powszechny oraz NIK uznały, że takie polecenia premiera dla samorządowców były niezgodne z prawem.

Czarnek: to samorządowcy zablokowali wybory kopertowe. Nieprawda

Czarnek: to samorządowcy zablokowali wybory kopertowe. Nieprawda

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według posłanki Joanny Muchy kierowanie resortem zdrowia to "misja samobójcza" politycznie, ale też "w sensie zupełnie fizycznym". I przypominała, że dwóch ministrów zdrowia zmarło w trakcie pełnienia tej funkcji. Nadużyciem jest sugerowanie, że kierowanie tym ministerstwem wiąże się z ryzykiem.

Mucha: dwóch ministrów zdrowia "odeszło z tego świata, sprawując tę funkcję". To nie ma związku

Mucha: dwóch ministrów zdrowia "odeszło z tego świata, sprawując tę funkcję". To nie ma związku

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Zdaniem polityków prawicy marszałek Sejmu Szymon Hołownia mógł inaczej zachować się w przypadku zwolnienia Włodzimierza Karpińskiego z aresztu lub chociaż dłużej się zastanawiać. Porównują tę sytuację do historii z aresztowanym katalońskim politykiem, również wybranym do Parlamentu Europejskiego, którego jednak nie chronił immunitet. Jednak te sytuacje tylko pozornie są podobne.

Politycy PiS o zwolnieniu Karpińskiego z aresztu: podobny przypadek był w Hiszpanii. To pozorne podobieństwo

Politycy PiS o zwolnieniu Karpińskiego z aresztu: podobny przypadek był w Hiszpanii. To pozorne podobieństwo

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Poseł Konfederacji Stanisław Tyszka stwierdził, że już od 2024 roku każdy polski obywatel będzie musiał zapłacić podatek za posiadanie samochodu spalinowego. Nie ma to potwierdzenia w faktach.

Tyszka: każdy obywatel będzie musiał zapłacić nowy podatek od samochodu spalinowego. Nieprawda

Tyszka: każdy obywatel będzie musiał zapłacić nowy podatek od samochodu spalinowego. Nieprawda

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

28 poprawek do traktatów unijnych wskazał premier Mateusz Morawiecki podczas wystąpienia w Sejmie. Wszystkie mają coś wspólnego, a przekaz o nich jest zmanipulowany. Premier zapewniał, że to "gra o suwerenność, gra o polską niepodległość", lecz zdaniem ekspertów to "cyniczna gra polityczna". O co chodzi?

Jak PiS buduje mit "gry o suwerenność"

Jak PiS buduje mit "gry o suwerenność"

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według krakowskiej kurator oświaty "w szwedzkich przedszkolach są specjalne pokoje, do których nauczycielka idzie z dzieckiem i go masturbuje". Nie znaleźliśmy potwierdzenia tych informacji, a zdementowała je ambasada Szwecji w Warszawie. Być może Barbarze Nowak chodziło o sytuację z Niemiec.

Barbara Nowak o pokojach do masturbacji w Szwecji. Nie ma potwierdzenia

Barbara Nowak o pokojach do masturbacji w Szwecji. Nie ma potwierdzenia

Autor:
Jan
Kunert,
współpraca
Michał Istel
Źródło:
Konkret24

Wykres pokazujący, że liczba zachorowań na COVID-19 jest już rzekomo tak duża, iż "przebiliśmy właśnie prawie wszystkie poprzednie fale pandemii oprócz pierwszej", wywołał komentarze internatów, a także lekarzy. Rzeczywiście, zachorowań przybywa. Tłumaczymy, dlaczego jednak trudno teraz szacować wysokość fali zakażeń koronawirusem.

"Przebiliśmy prawie wszystkie fale COVID-19"? Jaki jest problem z tym wykresem

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

W czasie rządów Zjednoczonej Prawicy sądy częściej niż za rządów PO-PSL odmawiały prokuratorom, by zastosować tymczasowe aresztowanie – przekonuje poseł PiS Paweł Jabłoński. Jednak z porównań statystyk wynika, że w czasach PO-PSL liczba wniosków o tymczasowy areszt malała, podczas gdy za Zjednoczonej Prawicy wzrosła. Więcej odmów wcale więc nie oznacza, że sytuacja się poprawiła.    

Jabłoński: sądy "częściej odmawiają" tymczasowego aresztowania. Czego nie mówi?

Jabłoński: sądy "częściej odmawiają" tymczasowego aresztowania. Czego nie mówi?

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

"Najbardziej brutalna", "agresywna", "łamiąca reguły przyzwoitości" - tak politolodzy i publicyści oceniali tegoroczną kampanię wyborczą do parlamentu. Znalazło to odzwierciedlenie w liczbie procesów prowadzonych w sądach w trybie wyborczym. Jak sprawdził Konkret24, było ich ponad 120 - o ponad jedną trzecią więcej niż cztery lata wcześniej.

Procesy w trybie wyborczym: wzrost o jedną trzecią. Kto przegrał, kto wygrał?  

Procesy w trybie wyborczym: wzrost o jedną trzecią. Kto przegrał, kto wygrał?  

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Uczeń w Kanadzie - według małopolskiej kurator Barbary Nowak - miał zostać aresztowany, bo "powiedział, że są dwie płcie". Zaś nauczyciel w Irlandii miał zostać uwięziony, bo nie chciał się zwracać do uczniów "wedle płci". Obie opowieści są nieprawdziwe.

Barbara Nowak o "aresztowaniu ucznia" w Kanadzie i "uwięzieniu nauczyciela" w Irlandii. To fake newsy

Barbara Nowak o "aresztowaniu ucznia" w Kanadzie i "uwięzieniu nauczyciela" w Irlandii. To fake newsy

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

W dyskusji o pomysłach na skrócenie kolejek do lekarzy specjalistów poseł PiS Radosław Fogiel przypominał, że rząd Zjednoczonej Prawicy zniósł limity do lekarzy. A jego zdaniem Koalicja Obywatelska nie proponuje nic nowego, jeśli chodzi o kolejki do lekarzy. To prawda, PiS limity zniósł - ale mimo tego kolejki są jeszcze dłuższe. Eksperci wyjaśniają ten paradoks.

Fogiel: "znieśliśmy limity do specjalistów". A kolejki wzrosły. Dlaczego?

Fogiel: "znieśliśmy limity do specjalistów". A kolejki wzrosły. Dlaczego?

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Politycy Zjednoczonej Prawicy oskarżają Szymona Hołownię, że "wypuścił na wolność" Włodzimierza Karpińskiego, "realizując politykę bezkarności". Tylko że marszałek Sejmu nie może zwalniać z aresztu i nie dzięki niemu Karpiński został wypuszczony. Prawnicy wyjaśniają, o co chodziło z pismem marszałka.

Hołownia "wyciągnął na wolność Karpińskiego"? Nie, prokuratura

Hołownia "wyciągnął na wolność Karpińskiego"? Nie, prokuratura

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24