Obowiązkowe szczepienia na COVID-19 - musi być ustawa czy wystarczy decyzja ministra?

Obowiązkowe szczepienia na COVID-19 - musi być ustawa czy wystarczy decyzja ministra?Shutterstock

Posłowie Lewicy złożyli projekt ustawy o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19 dla pełnoletnich Polaków - tymczasem komentatorzy zwracają uwagę, że do wprowadzenia takiego obowiązku wystarczy decyzja ministra zdrowia. Jak sprawdziliśmy, mają rację.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Projekt ustawy o obowiązkowym szczepieniu przeciwko COVID-19 posłowie Lewicy zaprezentowali 5 grudnia na konferencji prasowej. Skrytykowali rząd za brak działań, które ograniczyłyby wzrost zachorowań. "Rząd nie przygotował się do czwartej fali koronawirusa. Minister zdrowia Adam Niedzielski stracił wiarygodność dla pracowników ochrony zdrowia" – mówił Krzysztof Gawkowski. Dlatego Lewica zgłosiła projekt ustawy, który – jak powiedział Włodzimierz Czarzasty, "pomoże Polkom i Polakom; osoby dorosłe są zobowiązane do poddania się szczepieniom".

Tylko że - jak zauważali niektórzy komentujący pomysł Lewicy - "do rozszerzenia listy obowiązkowych szczepień nie potrzeba ustawy". "Wystarczy jeden podpis @Niedzielski w rozporządzeniu" - napisał np. na Twitterze użytkownik Leszek Kraszyna.

Poseł lewicy Krzysztof Gawkowski o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19
Poseł lewicy Krzysztof Gawkowski o obowiązku szczepień przeciwko COVID-19tvn24

Obowiązek byłby zapisany w ustawie antycovidowej

Przepis o obowiązkowych szczepieniach treści: "osoby po ukończeniu 18. roku życia są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw COVID-19" - Lewica chce wprowadzić do ustawy z 2 marca 2020 roku (kilkukrotnie potem nowelizowanej) o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych. Obowiązkowe szczepienie ma być poprzedzone badaniem kwalifikacyjnym w celu wykluczenia przeciwwskazań do szczepienia, badanie i szczepienie dokumentuje się w specjalnej Karcie Szczepienia. Osoba, która nie podda się obowiązkowemu szczepieniu, ma być karana grzywną; podobne kary przewidziano dla osób, które przeprowadzają szczepienie bez uprawnień, a także dla osób, które nie dokonują wpisu szczepienia lub nie wystawiają zaświadczenia o wykonaniu szczepienia.

Proponowane przez Lewicę przepisy dotyczące organizacji obowiązkowych szczepień na COVID-19 są niemal powieleniem niektórych przepisów o obowiązkowych szczepieniach w ustawie z 5 marca 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (tzw. ustawa zakaźna). Projekt Lewicy zawiera też przepisy pozwalające pracodawcom na sprawdzanie, czy pracownicy przychodzący do pracy są w pełni zaszczepieni.

Wystarczyłaby decyzja ministra zdrowia

Do propozycji Lewicy odniósł się lider Polskiego Stronnictwa Ludowego Władysław Kosiniak-Kamysz w "Faktach po Faktach" 5 grudnia. Szef ludowców, lekarz z wykształcenia, który w czasie pandemii pracował na covidowej izbie przyjęć, stwierdził: "Do tego nie trzeba ustawy, to jest w gestii ministra zdrowia". "To jest rozporządzenie ministra zdrowia, a nie ustawa" – pokazał inna drogę prawną lider PSL.

Prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz o obowiązkowych szczepieniach na COVID-19
Prezes PSL Władysław Kosiniak-Kamysz o obowiązkowych szczepieniach na COVID-19tvn24

Czy rzeczywiście minister zdrowia mógłby rozporządzeniem wprowadzić obowiązkowe szczepienia na COVID? Sięgnijmy do tzw. ustawy zakaźnej - daje ona ministrowi prawo do wydawania rozporządzeń w sprawie obowiązkowych szczepień. Art. 17 i 18 opisują zasady i organizację obowiązkowych szczepień; w ust. 1 określono, kto powinien podlegać obowiązkowym szczepieniom:

Osoby, określone na podstawie ust. 10 pkt 2, są obowiązane do poddawania się szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym określonym na podstawie ust. 10 pkt 1, zwanym dalej "obowiązkowymi szczepieniami ochronnymi". art. 17 ust. 1 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Lista tych chorób musi być zawarta z kolei w rozporządzeniu ministra w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, o czym stanowi art. 17 ust. 10 ustawy:

Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia: 1) wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień ochronnych, 2) osoby lub grupy osób obowiązane do poddawania się obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne okoliczności stanowiące przesłankę do nałożenia obowiązku szczepień ochronnych na te osoby (…). art. 17 ust. 10 ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi

Innymi słowy, obowiązkowe szczepienia dotyczą tych osób, które wymienia rozporządzenie ministra zdrowia - to samo, w którym znajduje się wykaz chorób zakaźnych wymagających szczepień.

Tak więc rzeczywiście od decyzji ministra zdrowia zależy wpisanie COVID-19 do wykazu chorób zakaźnych objętych obowiązkowymi szczepieniami.

Obecnie, od 28 marca 2018 roku, obowiązuje rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych, w którym lista obowiązkowych szczepień zawiera 13 pozycji. Bardziej szczegółowe informacje dotyczące tego, kto i kiedy powinien być obowiązkowo zaszczepiony, można znaleźć w publikowanym co roku przez Głównego Inspektora Sanitarnego "Programie szczepień ochronnych".

Obowiązkowe szczepienia w innych krajach

Minister zdrowia Adam Niedzielski raczej wyklucza to, by obowiązek szczepień przeciwko COVID-19 nałożyć na wszystkich Polaków. "Uważam, że ludzie powinni mieć prawo wyboru co do szczepień, ale pewne grupy powinny podlegać obowiązkowi szczepień" - powiedział 3 grudnia w Polsat News. Dodał, że taki obowiązek mógłby objąć medyków, nauczycieli i służby mundurowe.

Tymczasem, coraz więcej krajów wprowadza obowiązkowe szczepienia przeciw COVID-19. Według agencji Reuters obowiązek takich szczepień dla wszystkich dorosłych obywateli istnieje w Indonezji, Mikronezji i Turkmenistanie.

Pierwszym europejskim krajem - jak podał Euronews - który wprowadzi obowiązek szczepień na COVID dla całej populacji będzie Austria: od 1 lutego 2022 roku. Z kolei w Grecji od 16 stycznia 2022 roku niezaszczepione osoby powyżej 60. roku życia będą płacić 100 euro kary miesięcznie; we Włoszech od kwietnia 2021 roku istnieje obowiązek szczepień medyków, po 15 grudnia obowiązkowe szczepienia muszą przejść nauczyciele i pracownicy szkolni, wojsko, policja i służby ratownicze.

W Wielkiej Brytanii od kwietnia muszą się szczepić medycy, pracownicy opieki społecznej, strażacy i pracownicy sektora transportowego. We Francji od września istnieje obowiązek szczepień dla medyków i pracowników opieki społecznej. Na Węgrzech zaszczepieni muszą być pracownicy urzędów państwowych, medycy, nauczyciele w szkołach państwowych.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Sprawa Ryszarda Cyby, skazanego za zabicie działacza PiS, to przykład, jak można robić politykę, budując wśród wyborców poczucie zagrożenia. Niekoniecznie w zgodzie z prawdą i faktami. A także jak brak reakcji na fakty rodzi fałsz, który trudno powstrzymać - nawet jeśli wszystko zrobiono zgodnie z procedurami.

"Więzienie opuścił morderca". Kalendarium szerzenia paniki

"Więzienie opuścił morderca". Kalendarium szerzenia paniki

Źródło:
Konkret24

Na kolejnych spotkaniach z wyborcami i w kolejnych wypowiedziach publicznych kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki powtarza te same twierdzenia - nie zawsze zgodne z prawdą. Niektóre powtarza szczególnie chętnie i często.

Dziesięć nieprawd Karola Nawrockiego

Dziesięć nieprawd Karola Nawrockiego

Anna Bryłka z Konfederacji twierdzi, że "cały czas zwiększa się liczba wydawanych zezwoleń na pracę" cudzoziemcom. Według polityków koalicji rządzącej jest odwrotnie. Kto ma rację? Sprawdziliśmy statystyki.

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Zezwoleń na pracę dla cudzoziemców więcej czy mniej? Mamy dane

Źródło:
Konkret24

"Unijna złodziejka!", "zamordyzm", "źle się to kojarzy" - tak internauci komentują nową inicjatywę unijną. Twierdzą, że Komisja Europejska będzie mogła przejmować prywatne oszczędności obywateli i przeznaczać je jako inwestycje w swoje projekty. Przekaz powtarzają politycy prawicy. Jest fałszywy.

UE szykuje "zamach na oszczędności"? Chodzi o pewną strategię

UE szykuje "zamach na oszczędności"? Chodzi o pewną strategię

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen opowiada na spotkaniach z wyborcami, że stopień przestępczości w Niemczech gwałtownie wzrósł po napływie imigrantów - i jako "dowód" zestawia dane dotyczące Algierczyków i Japończyków. Choć istnieją takie liczby, to jednak takie ich przedstawienie jest manipulacją i wprowadzaniem opinii publicznej w błąd.

Mentzen woli Japończyków od Algierczyków. I manipuluje

Mentzen woli Japończyków od Algierczyków. I manipuluje

Źródło:
Konkret24

"Wzruszające", "serce ściska", "szacunek dla pieska" - komentują internauci zdjęcia mające pokazywać uroczystość pożegnania policyjnego psa w jednej z jednostek. To obrazy wprawdzie poruszające, ale nieprawdziwe.

"Niewdzięczna służba, dzięki piesku". Pogrzeb, którego nie było

"Niewdzięczna służba, dzięki piesku". Pogrzeb, którego nie było

Źródło:
Konkret24

- Singapur wydaje znacznie mniej niż Polska, a mimo to ma znacznie lepszy system ochrony zdrowia - przekonuje Sławomir Mentzen, kandydat Konfederacji na prezydenta RP. Wyjaśniamy, czego nie mówi o singapurskim systemie, a co powinniśmy o nim wiedzieć, by się z nim porównywać.

Mentzen porównuje Singapur do Polski. O czym nie mówi?

Mentzen porównuje Singapur do Polski. O czym nie mówi?

Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Piotr Mueller alarmuje, że Unia Europejska planuje zabronić wymiany różnych części auta, jeśli dojdzie do ich usterki. Twierdzi, że nowe samochody będą musiały iść na złom. Uspokajamy: to nieprawda.

Piotr Mueller: nowe auto trzeba będzie oddać na złom. Nieprawda

Piotr Mueller: nowe auto trzeba będzie oddać na złom. Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Antyimigrancki hejt wzbudza rozpowszechniane w mediach społecznościowych - między innymi przez polityków PiS - nagranie z Wrocławia. Widać na nim gromadzących się na ulicy cudzoziemców, a ironiczny opis głosi, że to "przyjazd inżynierów". Politycy opozycji informują wręcz, że to "inżynierowie z Afryki sprowadzani przez PO i Tuska". To fałsz.

"Inżynierowie z Afryki" przyjechali do Wrocławia? Skąd to nagranie

"Inżynierowie z Afryki" przyjechali do Wrocławia? Skąd to nagranie

Źródło:
Konkret24

Ponad 50 zgłoszonych komitetów wyborczych, ponad 40 zarejestrowanych. O co chodzi? Raczej nie o wygraną w wyborach. To skutek paradoksu polskiego prawa. Tłumaczymy, jakie są korzyści z rejestracji komitetu wyborczego, który jednak zarejestrowanego kandydata nie ma.

44 komitety wyborcze zarejestrowane. Wśród nich "semiwirtualne"

44 komitety wyborcze zarejestrowane. Wśród nich "semiwirtualne"

Źródło:
Konkret24

Prezydent USA "nie wie", na jakiej podstawie Dania rości sobie prawa do Grenlandii. Nie sądzi, "żeby to było prawdą". Jednak tak właśnie jest, w dodatku wiele lat temu zwierzchnictwo Danii nad wyspą uznały także Stany Zjednoczone.

Dlaczego Grenlandia jest duńska? Trump "nie wie, czy to prawda"

Dlaczego Grenlandia jest duńska? Trump "nie wie, czy to prawda"

Źródło:
Konkret24

Zwolennicy kawy z mlekiem i cukrem oburzają się na rzekomy zakaz, który ma wprowadzić Unia Europejska. "Co będzie następne? Zakaz soli?", "idiotyzmy" - komentują. Podstawą tych fałszywych doniesień jest artykuł jednego z polskich serwisów, który opatrznie zrozumiano. Wyjaśniamy, co naprawdę ograniczy UE.

UE "zakazuje mleka i cukru w kawie"? Czegoś innego

UE "zakazuje mleka i cukru w kawie"? Czegoś innego

Źródło:
Konkret24

Ilu policjantów brakuje w całym kraju? Kilka tysięcy? Kilkanaście? Opozycja włączyła temat braków kadrowych w policji do kampanii prezydenckiej, ale problem ten istnieje od lat. Zwiększanie liczby etatów w czasach Zjednoczonej Prawicy nie pomogło.

Ilu policjantów brakuje w kraju? Cztery garnizony dominują

Ilu policjantów brakuje w kraju? Cztery garnizony dominują

Źródło:
Konkret24

W Warszawie zacznie rzekomo obowiązywać "ustawa o aresztowaniu dzwonów kościelnych" czy "likwidacja kościelnych dzwonnic" - alarmują politycy opozycji i internauci. Wszystko z powodu pewnego projektu grupy radnych, który wykorzystano do tej manipulacji.

Trzaskowski "chce uciszyć kościelne dzwony"? Skąd ten przekaz

Trzaskowski "chce uciszyć kościelne dzwony"? Skąd ten przekaz

Źródło:
Konkret24

Co oznacza mała czarna gwiazdka przy niektórych cenach? Tak duński właściciel sieci Netto postanowił pomóc klientom bojkotować amerykańskie produkty. Według polskich internautów to rozwiązanie ma się też pojawić w sklepach sieci w naszym kraju. Wyjaśniamy.

Bojkot amerykańskich produktów także w Polsce? Jeszcze nie

Bojkot amerykańskich produktów także w Polsce? Jeszcze nie

Źródło:
Konkret24

Polscy internauci alarmują, że Unia Europejska chce zabronić korzystania z plastikowych dowodów osobistych. Podstawą jest artykuł jednego z serwisów, który nie do końca podał prawdę.

"Pożegnaj się z dowodem osobistym"? Co planuje UE

"Pożegnaj się z dowodem osobistym"? Co planuje UE

Źródło:
Konkret24

"Tak było. Ale teraz nikt nie pamięta"; "przy obecnej demografii to nie wróci" - komentują internauci rozsyłane w sieci zdjęcia, które mają przedstawiać kolejki do urzędów pracy za pierwszych rządów Donalda Tuska. Sprawdziliśmy, kiedy powstały te zdjęcia.

Kolejki do urzędów pracy "za Tuska"? Również w czasach PiS

Kolejki do urzędów pracy "za Tuska"? Również w czasach PiS

Źródło:
Konkret24

Prorosyjskie konta w Polsce i na świecie rozsyłają rzekomy materiał francuskiego dziennika o sondażu dotyczącym popularności polityków. Według niego 71 procent Francuzów uważa, że byłoby im lepiej pod rządami Władimira Putina. Nic tu jednak nie jest prawdziwe.

71 procent Francuzów woli Putina od Macrona? Mamy wyjaśnienie "Le Figaro"

71 procent Francuzów woli Putina od Macrona? Mamy wyjaśnienie "Le Figaro"

Źródło:
Konkret24

Kandydat PiS na prezydenta Karol Nawrocki - a za nim politycy tej partii - od kilku dni rozgłaszają, że "rząd po cichu przepchnął przepisy", które pozwolą stawiać wiatraki 500 metrów od domostw. Po pierwsze, przyjmowanie i konsultowanie projektu odbywało się otwarcie i zgodnie z procedurami. Po drugie, ustawa nie została jeszcze przegłosowana.

PiS: "rząd po cichu przepchnął przepisy". A naprawdę?

PiS: "rząd po cichu przepchnął przepisy". A naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Na spotkaniach z wyborcami Szymon Hołownia mówi między innymi o problemach demograficznych Polski. W Częstochowie przedstawił nawet, jak wygląda tam trend spadkowy urodzeń. Czy ma rację?

Ile dzieci rodzi się w Częstochowie? Hołownia wylicza, my sprawdzamy

Ile dzieci rodzi się w Częstochowie? Hołownia wylicza, my sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych generuje nagranie mające udowadniać, że Ukraińcy wykorzystują wojnę do propagandy. Tymczasem ten film jest przykładem prorosyjskiej dezinformacji. Przekaz o "wojennych aktorach" nie jest nowy, sposób stworzenia fałszywki również.

"Aktorka z frontu"? Nie, ale "ciemny lud kupuje"

"Aktorka z frontu"? Nie, ale "ciemny lud kupuje"

Źródło:
Konkret24

Twórcom tych stron chodzi nie tylko o przemycanie rosyjskich punktów widzenia do polskiego internetu. Dzięki takim witrynom można też cytować rosyjskie media państwowe, w Polsce zakazane. A w kanałach rosyjskich pokazywać, że "polskie media" podzielają rosyjską wizję świata. Oto 10 portali, przed którymi przestrzegamy. Szerzą prokremlowską dezinformację.

Sieć prorosyjskich portali oplata Polskę. Oto 10 przykładów

Sieć prorosyjskich portali oplata Polskę. Oto 10 przykładów

Źródło:
Konkret24

Posłowie Konfederacji - między innymi Sławomir Mentzen i Bartłomiej Pejo - przekonują, że średni wiek polskich rezerwistów wynosi 50 lat. Sprawdziliśmy, skąd biorą taką informację i co na to resort obrony.

Konfederacja o "średnim wieku rezerwistów": 50 lat. Źródło jest niewiarygodne

Konfederacja o "średnim wieku rezerwistów": 50 lat. Źródło jest niewiarygodne

Źródło:
Konkret24

Dyskusja o szczepieniach na błonicę - po wykryciu pierwszego od lat przypadku tej choroby - stała się dla środowisk antyszczepionkowych pretekstem do szerzenia kolejnej teorii. Ich zdaniem nagłaśnianie tematu błonicy to sposób na wypromowanie pakietu krztuścowego. Eksperci ostrzegają przed tą dezinformacją.

Błonica a pakiet krztuścowy. Jest różnica? Jest

Błonica a pakiet krztuścowy. Jest różnica? Jest

Źródło:
Konkret24

Prezydent USA Donald Trump ma być winny temu, że w Chinach nie będzie można więcej zjeść amerykańskiej wołowiny. Władze w Pekinie w odpowiedzi na nałożone cła rzekomo anulowały import tego mięsa ze Stanów Zjednoczonych. Rzeczywiście w tej kwestii zaszły zmiany, ale zawieszenie dostaw do Chin dotyczy wołowiny z innych krajów.

Chiny "anulowały" import wołowiny z USA? Nie stamtąd

Chiny "anulowały" import wołowiny z USA? Nie stamtąd

Źródło:
Konkret24, Snopes