Wiceminister edukacji Tomasz Rzymkowski w dniu rozpoczęcia roku szkolnego przekonywał, że wynagrodzenia nauczycieli podczas rządów PO-PSL się nie zmieniały i dopiero za czasów Zjednoczonej Prawicy "jest dynamiczna krzywa wzrostu wynagrodzeń". Sprawdziliśmy dane: stagnacja pensji i podwyżki były zarówno w czasach poprzedniej, jak i obecnej władzy.
W poniedziałek 4 września, pierwszego dnia roku szkolnego, gościem programu "24 pytania" w Polskim Radiu 24 był Tomasz Rzymkowski, wiceminister edukacji i nauki. Jednym z poruszonych tematów były podwyżki dla nauczycieli - zgodnie z planem budżetowym od 2024 roku ich pensje mają wzrosnąć o 12,3 proc. Wiceminister zapytany, czy jego zdaniem podwyżki wynagrodzeń dla nauczycieli będzie można kontynuować rok do roku, odparł: "Moim zdaniem tak i będziemy to czynić, jeśli wygramy wybory". Następnie dodał:
Jeśli popatrzymy na dynamikę wzrostu wynagrodzeń nauczycieli za rządów Prawa i Sprawiedliwości i za rządów naszych poprzedników, no to ma się po prostu nijak do siebie. To znaczy, tam było constans, u nas jest naprawdę dynamiczna krzywa wzrostu wynagrodzeń nauczycieli.
Sprawdziliśmy więc, jak zmieniało się minimalne wynagrodzenie zasadnicze polskich nauczycieli za rządów koalicji PO-PSL (jesień 2007 - jesień 2015) i Zjednoczonej Prawicy (jesień 2015 - obecnie). Dane nie potwierdzają tezy wiceministra.
Politycy nie pierwszy raz wprowadzają w błąd na temat podwyżek dla nauczycieli
Nie po raz pierwszy polityk Zjednoczonej Prawicy wprowadza w błąd, mówiąc o podwyżkach pensji nauczycieli za czasów PO-PSL i później. W sierpniu 2022 roku dementowaliśmy tezę, że w czasie rządów Platformy Obywatelskiej podwyżki dla nauczycieli "to zero procent" (czyli podobną do stwierdzenia Rzymkowskiego). W Konkret24 wyjaśnialiśmy też manipulację stojącą za twierdzeniem rzecznika rządu Piotra Muellera, który przekonywał, że podczas rządów PO-PSL "przez wiele lat" nie podnoszono wynagrodzeń nauczycielom, zaś "za naszych czasów te wynagrodzenia wzrosły o około 30 procent".
Za PO-PSL "było constans", za Zjednoczonej Prawicy "dynamiczna krzywa"?
Przedstawiamy więc kwoty minimalnego wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli (brutto) ogłaszane w kolejnych rozporządzeniach ministra edukacji i nauki. W niektórych latach - zarówno za rządów PO-PSL, jak i Zjednoczonej Prawicy - podwyżki tych kwot ogłaszano dwukrotnie. W naszej analizie dla takich lat posługujemy się kwotami najwyższej podwyżki w danym roku.
Rząd PO-PSL przejął władzę jesienią 2007 roku. Wtedy obowiązywały minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli ustalone przez ministra edukacji w rządzie PiS. Roman Giertych, który pełnił tę funkcję od maja 2006 do sierpnia 2007 roku, ustalił je w wysokości: - 1218 zł dla nauczyciela stażysty; - 1444 zł dla nauczyciela kontraktowego; - 1829 zł dla nauczyciela mianowanego; - 2195 zł dla nauczyciela dyplomowanego.
Pamiętać należy, że jest wynagrodzenia podstawowe, bez dodatków, np. funkcyjnych (choćby za bycie wychowawcą klasy) czy dodatku dla nauczyciela wiejskiego.
Przez pierwszych pięć pełnych lat rządów PO-PSL pensje nauczycieli rosły co roku. Podwyżki zatrzymały się w 2012 roku. Wtedy minimalna stawka wynagrodzenia: - nauczyciela stażysty wynosiła 2265 zł (to 86 proc. więcej niż w 2007 roku); - nauczyciela kontraktowego - 2331 zł (61,4 proc. więcej); - nauczyciela mianowanego - 2647 zł (więcej o 44,7 proc.); - nauczyciela dyplomowanego - 3109 zł (więcej o 41,6 proc.).
Zjednoczona Prawica, która objęła rządy jesienią 2015 roku, pierwszy raz podniosła minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli w 2017 roku, czyli w drugim pełnym roku swoich rządów.
W latach 2017-2020 Zjednoczona Prawica co roku podwyższała wartość minimalnego wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli. Wyjątkiem był rok 2021 gdy minimalne wynagrodzenie pozostało na poziomie z 2020 roku. Od 2022 roku jego wartość ponownie jest podwyższana co roku. I tak w 2022 roku osoby z tytułem magistra i przygotowaniem pedagogicznym minimalnie zarabiały brutto jako: - nauczyciel stażysta - 3079 zł; - nauczyciel kontraktowy - 3167 zł; - nauczyciel mianowany - 3597 zł; - nauczyciel dyplomowany - 4224 zł.
1 września 2022 roku weszły w życie nowe przepisy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli - połączono stopnie nauczyciela stażysty i kontraktowego w nowy stopień nauczyciela początkującego. Minimalne zasadnicze wynagrodzenie dla nauczyciela początkującego wynosiło w 2022 roku 3424 zł - to więcej niż wcześniejsze stawki z tego samego roku dla zlikwidowanych stopni nauczyciela stażysty (3079 zł) i nauczyciela kontraktowego (3167 zł).
Ile wynosi minimalne wynagrodzenie zasadnicze nauczycieli w 2023 roku? Zgodnie z rozporządzeniem ministra edukacji i nauki z 24 lutego 2023 roku minimalne stawki wynagrodzenia zasadniczego wynoszą dla: - nauczyciela początkującego - 3690 zł; - nauczyciela mianowanego - 3890 zł; - nauczyciela dyplomowanego - 4550 zł.
Tak więc za rządów Zjednoczonej Prawicy procentowy wzrost minimalnego zasadniczego wynagrodzenia nauczycieli wynosił odpowiednio: dla nauczyciela początkującego 62,9 proc. w porównaniu do nauczyciela stażysty i 58,3 proc. w porównaniu do nauczyciela kontraktowego, dla nauczyciela mianowanego - 47 proc. i dla nauczyciela dyplomowanego - 46,3 proc.
Źródło: Konkret24
Źródło zdjęcia głównego: Valdemar Doveiko/PAP