"Wiejskie życie w Paryżu", "czego jak czego, ale fantazji Francuzom nie brakuje" - komentują internauci krążące w sieci zdjęcie zrobione rzekomo podczas protestów rolników we Francji. Ciągniki i bele słomy pod wieżą Eiffla robią wrażenie, tyle że nic takiego się tam nie wydarzyło.
W dniach, gdy w krajach Europy - m.in. we Francji - trwają protesty rolników, w mediach społecznościowych udostępniane jest zdjęcie mające rzekomo przedstawiać taki protest w Paryżu: ciągniki rolnicze i belki słomy ustawione są pod wieżą Eiffla. Fotografia dotarła też do polskiej sieci, gdzie publikowana jest opisem: "Paryż przygotowuje się na olimpiadę 2024". "Pełną parą" - skomentował jeden z użytkowników platformy X, którego wpis z 2 lutego dotarł do ponad 40 tys. internautów. Wielu komentowało zdjęcie, pisząc: "Piekne zdjecie"; "Czego jak czego, ale fantazji Francuzom nie brakuje"; "Wiejskie życie w Paryżu"; "Piekne widoki"; "To pokazuje jaką siłą dysponuje społeczeństwo, ale zbyt wielu o tym zapomniało" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). To samo zdjęcie, z identycznym opisem, użytkownik zamieścił 2 lutego na Facebooku; publikowano je też z innymi opisami, np. "Pięknie dziś wygląda Paryż, tak sielsko. Kolej na Warszawę" lub: "To nie fejk wygenerowany przez oprogramowanie. Po prostu tak wygląda ostatnio Paryż z powodu protestu rolników".
Wielu internautów wątpiło jednak w prawdziwość fotografii: "Czy to prawdziwe zdjęcie czy fotomontaż?"; "To nie fejk?"; "Prawdziwe czy AI (sztuczna inteligencja, z ang. artificial intelligence - red.)?". Jedna z użytkowniczek udostępniła fotografię, chcąc się dowiedzieć: "To zdjęcie to fejk?".
Wyjaśniamy, jak rozpoznać fałszywkę.
Analiza zdjęcia i przydatne narzędzia
Wprowadzenie tego zdjęcia z wieżą Eiffla do wyszukiwarki Google Grafika pozwala znaleźć wpis zamieszczony 3 lutego na platformie X, to najwcześniejsza kopia opublikowana w tym serwisie. Autor podpisał go jako "France", ale - co istotne - dodano już do niego informacje kontekstowe. Wynika z nich, że "zdjęcie jest wygenerowane przez sztuczną inteligencję (AI)". Z kolei na Facebooku najwcześniejsza kopia, którą znaleźliśmy, została zamieszczona 2 lutego.
Do podobnego wniosku można dojść po analizie szczegółów ilustracji. Przy pomocy sztucznej inteligencji wiernie odtworzono wygląd wieży Eiffla, paryskich budynków, słomy czy samych ciągników, ale nie zabrakło błędów, które zdradzają, że zdjęcie nie jest autentyczne. Po lewej stronie widać co najmniej kilka kół, które nie należą do żadnego ciągnika. Program nie najlepiej poradził sobie też z wygenerowaniem realistycznych cieni; nie odpowiadają one układowi belek słomy, na które pada światło. Właśnie z tworzeniem takich szczegółów sztuczna inteligencja ciągle ma problemy i to ich należy szukać na obrazach, których autentyczności nie jesteśmy pewni.
Jest też inny sposób weryfikacji podejrzanych grafik. Można wprowadzić je do specjalnych ogólnodostępnych narzędzi, które analizują, czy za powstaniem danego zdjęcia stoi człowiek, czy komputer. Te analizy nie zawsze okazują się w 100 proc. trafne, jednak warto wykorzystywać je jako uzupełnienie własnych wniosków. Darmowe narzędzia można znaleźć w sieci m.in. na stronach Hivemoderation.com, Illuminarty.ai czy Huggingface.co.
W przypadku rzekomej fotografii traktorów i słomy pod wieżą Eiffla różne narzędzia dają różne rezultaty. Najlepiej radzi sobie narzędzie ze strony Hivemoderation.com, ponieważ po wprowadzeniu do niego grafiki uzyskujemy wynik: "prawdopodobnie wygenerowane przez sztuczną inteligencję" i pewność na poziomie 68 proc. To narzędzie rozpoznało, że obrazek stworzono w programie Midjourney, co dodatkowo uwiarygadnia tezę, że ciągniki i słoma pod wieżą Eiffla to jedynie komputerowa grafika.
Narzędzia na stronach Illuminarty.ai i Huggingface.co w tym przypadku się pomyliły. W pierwszym uzyskaliśmy wynik, według którego na 99 proc. jest to prawdziwa fotografia; drugie oceniło, że taka szansa wynosi 85 proc. To pokazuje, że przy analizie prawdziwości zdjęć warto korzystać z kilku narzędzi i porównywać ich wyniki.
Protesty we Francji
Protesty rolników trwają we Francji od połowy stycznia. Głównymi powodami ich niezadowolenia są - jak sami mówią - upadek godności ich zawodu, niskie ceny skupu produktów rolnych, niekorzystne ustawodawstwo i polityka rolna Unii Europejskiej. Jedną z głównych form protestu jest blokowanie dróg, w tym autostrad.
W poniedziałek 29 stycznia rolnicy rozpoczęli "bezterminowe oblężenie Paryża", czyli odcięcie głównych dróg dojazdowych do stolicy Francji. W odpowiedzi na ten protest 1 lutego premier Francji Gabriel Attal zaproponował pakiet reform, w tym wzmocnienie kontroli żywności z importu i egzekwowanie przepisów chroniących producentów żywności przed zaniżaniem cen. Rolniczy związek zawodowy FNSEA zaapelował więc o zniesienie blokad, które zaczęły znikać w piątek 2 lutego, jednak część rolników oczekuje od rządu pisemnych zapewnień spełnienia postulatów.
A wracając do rzekomego zdjęcia ciągników i słomy pod wieżą Eiffla: nie jest prawdziwe również dlatego, że strajkujący rolnicy nie wjechali wówczas do Paryża. I nie rozstawili - co pokazuje inna ilustracja wygenerowana przy pomocy sztucznej inteligencji - belek słomy wokół Łuku Triumfalnego.
CZYTJA WIĘCEJ W KONKRET24: Jak rozpoznać obraz stworzony przez sztuczną inteligencję
Źródło: Konkret24