FAŁSZ

Manipulacja układem list na kartach wyborczych? Nic takiego nie ma miejsca

urna-konkret-drv.jpgPAP/Wojciech Pacewicz

Marszałek województwa zachodniopomorskiego Olgierd Geblewicz z PO zasugerował we wpisie na Twitterze, że Państwowa Komisja Wyborcza zmienia wytyczne dotyczące wyglądu kart do głosowania, tak by ułatwić oddawanie głosu na konkretne partie polityczne. PKW odpowiedziała, że karty do głosowania będą takie same jak w ostatnich wyborach samorządowych i europejskich. Wzory kart do głosowania opublikowano na początku września na stronie PKW.

Konkret24 sprawdził jak układ kart do głosowania regulują przepisy kodeksu wyborczego i wynikające z nich uchwały PKW.

Marszałek Geblewicz w środę na Twitterze napisał: "Karta wyborcza miała wyglądać tak jak po lewej. Do dziś. „Niezależna” @PanstwKomWyb zmieniła wytyczne ws wyglądu kart i będą wyglądały tak jak po prawej. Oczywiście wszystko przypadkiem i w interesie wyborcy..." (pisownia oryginalna).

fałsz

Wpis marszałka Olgierda Geblewicza w sprawie kart do głosowania

Wpis opatrzył dwoma zdjęciami odręcznie narysowanych kart do głosowania. Na pierwszym listy pięciu komitetów były w układzie: trzy w jednej linii, dwa pod spodem. Drugie zdjęcie, sugerujące, że tak będzie wyglądała karta do głosowania, pokazuje układ pięciu list jedna pod drugą.

Zdjęcie ze szkolenia

Wpis marszałka - w czasie publikacji tego artykułu - zyskał ponad 320 polubień, prawie 140 razy podano go do innych użytkowników Twittera. "Czyli jednak teraz PiS układa kartę pod numer listy? A ponoć sam sobie ten numer już wcześniej wybrał. To nie mógł od razu 3, albo 5?" – skomentował ten wpis jeden z użytkowników portalu.

Po dwóch godzinach do wpisu marszałka odniosła się Państwowa Komisja Wyborcza. "Wypowiedzi na temat państwowego organu należy ważyć. Karty do głosowania nie będą wyglądać ani jak ta po lewej, ani jak ta po prawej. Będą takie same, jak w wyborach do PE oraz ub. samorząd. (różnić się będą tylko wielkością). Prosimy o niepodawanie nieprawdziwych informacji", napisano na koncie PKW.

Tego samego dnia późnym wieczorem Olgierd Geblewicz napisał: "Szanowna @PanstwKomWyb Informację podałem zawiadomiony przez uczestników szkolenia, zaniepokojonych zapowiedzianą zmiany wzoru. Jeśli nie planujecie Państwo zmian to wyrażam zadowolenie, choć myślę, że wątpliwości rozwiała by publikacja wzoru karty. Z wyrazami szacunku". Oryginalnego wpisu jednak nie usunął.

Dyskusja w sprawie wzorów kart do głosowania

Jaki okręg, taka lista

Na to, jaki wygląd i wielkość będzie miała karta do głosowania, wpływ ma kilka przepisów kodeksu wyborczego. Przede wszystkim art. 211 par. 2: "liczba kandydatów na liście nie może być mniejsza niż liczba posłów wybieranych w danym okręgu wyborczym i większa niż dwukrotność liczby posłów wybieranych w danym okręgu wyborczym".

Kluczowym przepisem, dotyczącym wyglądu karty do głosowania jest rozdział 4 kodeksu i art. 224:

na karcie do głosowania umieszcza się oznaczenia list zarejestrowanych w danym okręgu wyborczym, zawierające numer listy oraz nazwę lub skrót nazwy komitetu wyborczego wraz z symbolem graficznym komitetu wyborczego, w kolejności wzrastającej numerów list. Pod oznaczeniem każdej listy podaje się nazwiska i imiona wszystkich kandydatów zarejestrowanych na danej liście art. 224 Kodeksu wyborczego

Na podstawie tych przepisów PKW uchwala wzory kart do głosowania. 2 września PKW podjęła uchwałę nr 207 "w sprawie wzorów kart do głosowania oraz nakładek na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille’a w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej dla obwodów głosowania utworzonych w kraju".

W wyborach do Sejmu karta do głosowania jest jedną kartą, zadrukowaną jednostronnie, ma biały kolor, a nazwiska kandydatów drukowane są na szarym tle.

Uchwała PKW zawiera szczegółowy wykaz wielkości 16 typów kart do głosowania.

- Wygląd karty do głosowania, a także jej wielkość będzie różna w różnych okręgach wyborczych. Bo zależy od liczby posłów wybieranych w danym okręgu, od liczby list kandydatów poszczególnych komitetów, jak i od liczby kandydatów – wyjaśnia Konkret24 rzecznik PKW Wojciech Dąbrówka.

Jak głosować w wyborach parlamentarnych? Spot PKW
Jak głosować w wyborach parlamentarnych? Spot PKW

Przytoczmy konkretny przykład z uchwały komisji. W par. 1 ust.2, p.1 litera l zapisano następującą wielkość karty wyborczej: "421,50 mm na 580,00 mm – jeżeli w okręgu wyborczym, w którym wybiera się 20 posłów, zarejestrowano do 5 list kandydatów".

Wzór karty do głosowania w okręgu, gdzie wybieranych jest 20 posłów

Np. w okręgu 19 (Warszawa) wybieranych jest 20 posłów, a więc każdy zarejestrowany w tym okręgu komitet wyborczy może zgłosić do 40 kandydatów. W tym okręgu listy zarejestrowało pięć komitetów: PiS, SLD, Konfederacja, Koalicja Obywatelska – po 40, PSL – 39. Czyli na tej karcie będzie 199 nazwisk. I będzie to jedna z największych w kraju kart do głosowania.

Od lewej do prawej

PKW uchwala również układ list na karcie: "listy kandydatów umieszcza się w wierszach w kolejności ich numerów, licząc od lewej do prawej, podając dla każdej listy symbol graficzny komitetu wyborczego, jeżeli komitet symbol taki posiada, i numer listy poprzedzony wyrazami 'Lista nr ...', a poniżej oznaczenie listy nazwą lub skrótem nazwy komitetu wyborczego".

Wszystkie wzory kart do głosowania są zawarte w załącznikach do uchwały PKW. Są opublikowane na stronach PKW od 2 września, a więc apel marszałka Geblewicza z jego wpisu na Twitterze – "wątpliwości rozwiała by publikacja wzoru karty" – jest bezprzedmiotowy.

Konieczne zmiany

Nie wszystkie sytuacje wynikające z procesu wyborczego da się przewidzieć, dlatego – jak tłumaczy rzecznik PKW - komisja do uchwały z 2 września wprowadziła konieczne zmiany. Wynikają one z tego, że w niektórych okręgach zarejestrowano więcej list kandydatów niż przewidywano wcześniej. Takie zmiany PKW wprowadziła uchwałami z 9 i 11 września.

W podobny sposób komisja w uchwałach opisała wzory kart do głosowania w obwodach utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich.

Do Senatu inaczej

Inny format będą miały karty do głosowania do Senatu. Też będą białego koloru, nazwiska wszystkich kandydatów będą wydrukowane na jednej karcie, na żółtym tle, w jednej kolumnie, w kolejności alfabetycznej. Przy każdym nazwisku będzie nazwa lub skrót komitetu wyborczego, który zgłosił danego kandydata.

Wzór karty do głosowania do Senatu

Wielkość karty będzie zależała od tego, czy w danym okręgu zarejestrowano jednego, do 10 albo powyżej 10 kandydatów.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie główne: PAP/Wojciech Pacewicz

Źródło zdjęcia głównego: PAP/Wojciech Pacewicz

Pozostałe wiadomości

Można tę historię komentować, że jest "jak z filmu Barei" - lecz nikomu nie było do śmiechu. Bo nie chodzi tylko o 150 ton ziemniaków i straty materialne. W tym zdarzeniu jak w soczewce widać, czym skutkuje bezrefleksyjna wiara w każdy przekaz i jak łatwo od takiej wiary przejść do działania. To klasyczna historia-chwast. Oto jak ją rozsiewano.

Nie widzieli, a uwierzyli. Dziś z pola zniknęło 150 ton ziemniaków, a jutro?

Nie widzieli, a uwierzyli. Dziś z pola zniknęło 150 ton ziemniaków, a jutro?

Źródło:
TVN24+

Czy kobiety w Iranie nie muszą już zasłaniać głów hidżabem? Polski internauta przekonuje, że informacje o zmianach w prawie pochodzą od irańskich władz. Okazuje się jednak, że to doniesienie jest nieprawdziwe, a jego podstawą są słowa jednej osoby.

W Iranie nie trzeba nosić hidżabu? Skąd wziął się ten fake news

W Iranie nie trzeba nosić hidżabu? Skąd wziął się ten fake news

Źródło:
Konkret24

Europoseł Prawa i Sprawiedliwości zarzuca ministrowi sprawiedliwości, że zarządził utajnienie oświadczeń majątkowych prokuratorów, co ma być złamaniem prawa. Tyle że działanie Waldemara Żurka dotyczy zupełnie innej kwestii.

Waldemar Żurek "utajnia oświadczenia majątkowe prokuratorów"? Co myli Mariusz Kamiński

Waldemar Żurek "utajnia oświadczenia majątkowe prokuratorów"? Co myli Mariusz Kamiński

Źródło:
Konkret24

Debata o pakcie migracyjnym wróciła wraz ze zbliżaniem się terminu decydowania o mechanizmie solidarnościowym. Poseł PiS Jarosław Sellin, przekonując, że prezydent Karol Nawrocki nigdy się na relokację migrantów do Polski nie zgodzi, przekonywał, że w tym celu może on nawet zamknąć polskie granice. Czy głowa państwa naprawdę ma takie kompetencje?

Sellin o prezydencie: może zamknąć "wszystkie granice". O jednym zapomniał

Sellin o prezydencie: może zamknąć "wszystkie granice". O jednym zapomniał

Źródło:
Konkret24

Coraz częściej w politycznych dyskusjach pada stwierdzenie, że nie da się rozwiązać problemów z wymiarem sprawiedliwości bez resetu konstytucyjnego. Z tym że co innego rozumie pod tym określeniem Konfederacja, co innego prezes PSL, a nad czym innym debatują senatorowie koalicji rządzącej. Eksperci tłumaczą podstawy prawne i zwracają uwagę na tak zwany moment konstytucyjny.

Reset konstytucyjny: o co w tym chodzi. Wizje są, ale konkretów brak

Reset konstytucyjny: o co w tym chodzi. Wizje są, ale konkretów brak

Źródło:
Konkret24

Były miejski radny z Poznania twierdzi, że przez ograniczenie prawa do świadczenia 800 plus dla cudzoziemców, ukraińskie dzieci przestają chodzić do polskich szkół. Jednak dwa fakty przeczą temu, by zmiana prawa już wpłynęła na ilość uczniów z Ukrainy.

Mniej ukraińskich uczniów przez zmiany w 800 plus? Podwójna manipulacja

Mniej ukraińskich uczniów przez zmiany w 800 plus? Podwójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Zdjęcia zrujnowanego dworu mającego być rzekomo domem rodzinnym Fryderyka Chopina wywołały w sieci burzę komentarzy. Tylko że rozpowszechniane są z błędnym opisem.

Ta ruina to "dwór rodzinny Chopina"? Oto jego historia

Ta ruina to "dwór rodzinny Chopina"? Oto jego historia

Źródło:
Konkret24

Zapowiedziana niedawno przez ministra sprawiedliwości Waldemara Żurka nowa ustawa praworządnościowa to najlepszy dowód, że przez dwa lata koalicji 15 października nie udało się przywrócić rządów prawa w Polsce. To nie znaczy, że nie próbowano.

Miało być "szybkie i bezwzględne" przywrócenie praworządności. Dlaczego się nie udało

Miało być "szybkie i bezwzględne" przywrócenie praworządności. Dlaczego się nie udało

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generuje w mediach społecznościowych - także polskich - film mający przedstawiać terminal w Chinach, gdzie pracują wyłącznie autonomiczne pojazdy. Internauci przedstawiają to jako dowód wyższości Azji nad Europą, a chińska propaganda działa i zaciera ręce. Bo to sprytnie wpuszczony do sieci fake news.

Port w Szanghaju i autonomiczne pojazdy? Nie na tym nagraniu

Port w Szanghaju i autonomiczne pojazdy? Nie na tym nagraniu

Źródło:
Konkret24

Czy po zawarciu porozumienia pokojowego między Izraelem a Hamasem palestyńscy bojownicy wrócili do Strefy Gazy w pełnym rynsztunku? Czy byli witani jak bohaterowie? Wyjaśniamy, co widać na nagraniu krążącym teraz w mediach społecznościowych.

Bojownicy Hamasu "witani w Gazie jak bohaterowie"? Co to za film

Bojownicy Hamasu "witani w Gazie jak bohaterowie"? Co to za film

Źródło:
Konkret24

Przed wyborami w 2023 roku lewicowa koalicja ogłosiła aż 155 obietnic wyborczych. O ile udało się wprowadzić rentę wdowią, finansowanie in vitro czy uruchomić środki z KPO - to dużo istotnych obietnic, które miała na sztandarach, pozostaje niezrealizowanych. I nie chodzi tylko o zmianę prawa aborcyjnego czy wprowadzenie związków partnerskich.

Nowa Lewica: co z jej głównymi postulatami?

Nowa Lewica: co z jej głównymi postulatami?

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych krąży informacja, że rodzice, którzy nie zaszczepią dzieci, będą płacić nawet do 50 tysięcy złotych kary grzywny. Sugeruje się, że to nowe prawo. Pojawia się data 17 października, od kiedy mają rzekomo obowiązywać "nowe zasady" w żłobkach. Wyjaśniamy przekłamania w tym przekazie.

50 tysięcy złotych grzywny za brak szczepień? Z czego im wyszła taka kwota

50 tysięcy złotych grzywny za brak szczepień? Z czego im wyszła taka kwota

Źródło:
Konkret24

Emocje internautów wywołała informacja, jakoby w Kanadzie nie jest wymagana zgoda, by procedurze wspomaganej medycznie śmierci poddać dziecko. Dowodem ma być pewna broszura informacyjna. W tym przekazie są dwa kłamstwa.

Kanada a eutanazja dzieci. Ten fake news ma drugie dno

Kanada a eutanazja dzieci. Ten fake news ma drugie dno 

Źródło:
Konkret24

Mimo że Polska otwarła już przejścia graniczne z Białorusią, to Chiny wykluczyły ją z kolejowego Jedwabnego Szlaku - twierdzą internauci, którzy obejrzeli krążące w sieci nagranie. Film jest spreparowaną fałszywką, w którą uwierzą osoby nie rozumiejące, czym naprawdę jest obecnie Jedwabny Szlak.

"Polska wykluczona z Jedwabnego Szlaku"? Kto rysuje te kreski na mapie

"Polska wykluczona z Jedwabnego Szlaku"? Kto rysuje te kreski na mapie

Źródło:
Konkret24

Poseł Konrad Berkowicz po raz kolejny postanowił przestrzec Polaków przed "ukrainizacją" - tym razem Rzeszowa. I po raz kolejny zrobił to, tworząc fake newsa. Nawet osoby mu sprzyjające uznały, że przekroczył granice.

"Teraz to się pan skompromitował". Posła Berkowicza walka z Ukraińcami

"Teraz to się pan skompromitował". Posła Berkowicza walka z Ukraińcami

Źródło:
Konkret24

Posłowie PiS krytykują rząd Tuska za system kaucyjny, który w exposé w 2019 roku zapowiadał premier Morawiecki. W 2023 roku głosowali za przyjęciem ustawy wprowadzającej ten system, ale teraz go krytykują. Z kolei obecna ministra klimatu przekonuje, że nowelizacja wprowadziła niewielkie zmiany – a jej resort informuje o wielu. Kto ma rację?

Kto odpowiada za system kaucyjny? Tusk czy Morawiecki

Kto odpowiada za system kaucyjny? Tusk czy Morawiecki

Źródło:
Konkret24

Podczas rekrutacji do warszawskich szkół średnich nie dostało się ponad trzy tysiące uczniów. Według rozpowszechnianego w internecie przekazu to dlatego, że w tym roku faworyzowani byli cudzoziemcy. W domyśle - Ukraińcy. Zdaniem władz miasta taka teza może być "świadomą dezinformacją celem tworzenia antagonizmów wśród młodzieży i ich rodzin".

Szkoły średnie. "Pierwszeństwo w naborze mieli cudzoziemcy"? Warszawski ratusz wyjaśnia

Szkoły średnie. "Pierwszeństwo w naborze mieli cudzoziemcy"? Warszawski ratusz wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

Czy prawdą jest, że ponieważ w religii islamskiej muzyka jest zakazana, to z uwagi na ilość muzułmańskich uczniów w szkołach w Hamburgu nie będzie już lekcji śpiewu? Taki przekaz krąży w sieci - polskiej i zagranicznej. U jego podstaw leżą napięcia, do jakich dochodzi w Niemczech między muzułmanami a szkołami, w których uczą się ich dzieci.

W Hamburgu lekcje muzyki w szkole są "haram"? Problem jest inny

W Hamburgu lekcje muzyki w szkole są "haram"? Problem jest inny

Źródło:
Konkret24

"Dwa lata sobie trwał w tym bajzlu i teraz się obudził", "teraz tak gada, bo jest na wylocie", "on jest współodpowiedzialny" - komentują internauci fragment wywiadu z Szymonem Hołownią, który notuje tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych. Lider Polski 2050 wypowiada tam słowa wskazujące, że ostro krytykuje rząd Donalda Tuska. Takie słowa padły - ale w jakim kontekście?

Hołownia przyznał: "ten rząd niczego nie dowozi"? Skąd ten cytat

Hołownia przyznał: "ten rząd niczego nie dowozi"? Skąd ten cytat

Źródło:
Konkret24

Wywiad Angeli Merkel dla węgierskiego kanału Partizan wywołał polityczną burzę w Polsce. Jednak nie ze względu na słowa, które padły. Wiele polskich mediów - między innymi TVP Info, Onet, "Rzeczpospolita", "Fakt", Gazeta.pl, RMF FM, Polskie Radio, Telewizja Republika - bezkrytycznie przekazywało interpretację niemieckiego dziennika. Oto jak zbudowano przekaz, że była kanclerz Niemiec "obwinia Polskę" za wojnę w Ukrainie.

Merkel "obwiniła Polskę" za wojnę w Ukrainie? Jak powstał fałszywy przekaz

Merkel "obwiniła Polskę" za wojnę w Ukrainie? Jak powstał fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

"Mega inwestycja", "jak oni się będą ewakuować?" - zastanawiali się internauci, którzy za prawdziwy wzięli film pokazujący rzekomo nowy stadion w Arabii Saudyjskiej. Tym razem wiara w możliwości technologiczne tego kraju przegrała jednak ze zdrowym rozsądkiem.

"Arabia Saudyjska przygotowuje się do mistrzostw świata". Ale nie tak

"Arabia Saudyjska przygotowuje się do mistrzostw świata". Ale nie tak

Źródło:
Konkret24

Za sprawą petycji do prezydenta ożyła dyskusja, czy należałoby wycofać monety o nominale 1 grosz i 2 grosze. Co do autora petycji - wersje są różne. Co do przykładów państw, które wycofały już monety z najniższymi nominałami - nie zawsze to prawda. Co do kosztów produkcji jednogroszówek - to chroniona tajemnica, lecz niektórzy uchylili jej rąbka.

Groszowa sprawa? U nas tajemnicza petycja, w innych krajach decyzje

Groszowa sprawa? U nas tajemnicza petycja, w innych krajach decyzje

Źródło:
TVN24+

Widzowie ukraińskiego spektaklu rzekomo mieli pokazywać gest nawiązujący do rzezi wołyńskiej. W rzeczywistości oznacza on jednak coś zupełnie innego.

"Trzy palce symbolizujące widły"? Co pokazywali Ukraińcy

"Trzy palce symbolizujące widły"? Co pokazywali Ukraińcy

Źródło:
Konkret24

Poseł Marek Jakubiak alarmuje w mediach społecznościowych, że decyzją Światowej Organizacji Zdrowia uprawy tytoniu mają być zlikwidowane, co uderzy w 30 tysięcy polskich rolników. Europoseł Daniel Obajtek ocenia to jako "kolejny cios w polskich rolników". Obaj jednak wprowadzają w błąd.

"WHO wydała wyrok na rolników"? Jak polski tytoń podpala polityków

"WHO wydała wyrok na rolników"? Jak polski tytoń podpala polityków

Źródło:
Konkret24