Czy opozycja przeszkadzała rządzącym w zwalczaniu skutków pandemii?

Poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących ochrony życia i zdrowia obywateli w okresie epidemii COVID-19 był mocno wspierany przez Jarosława Kaczyńskiego. Zakładał, że pracownicy, którzy w zakładzie pracy zakażą się koronawirusem, będą mogli dochodzić odszkodowań od swoich kolegów, którzy nie poddadzą się testom na COVID-19. Prawnicy i lekarze wskazywali na niemożność udowodnienia, że zakaziła nas określona osoba, opozycyjni politycy nazwali ten projekt "lex konfident" albo "lex Kaczyński".

Najpierw sejmowa komisja zdrowia odrzuciła 1 lutego w pierwszym czytaniu projekt tej ustawy. W czasie dyskusji posłowie opozycji przekonywali, że "ustawa jest od początku do końca zła". Na posiedzeniu Sejmu za wnioskiem komisji o odrzucenie projektu ustawy opowiedziało się 253 posłów, przeciwko odrzuceniu było 152 posłów, a 37 wstrzymało się od głosu. Oprócz posłów opozycji za wyrzuceniem projektu do kosza zagłosowało 24 posłów klubu PiS, 37 się wstrzymało.

Za fiasko tego projektu politycy PiS winą obarczyli nie swoich kolegów z klubu parlamentarnego, którzy byli przeciw lub wstrzymali się, ale za winną odrzucenia projektu uznali opozycję. "Rozwiązania, które przedstawiamy, wszystkie natychmiast są krytykowane, torpedowane, atakowane. Opozycja niestety w bardzo niecny, nikczemny sposób wykorzystuje pandemię do walki politycznej i temu się bardzo sprzeciwiamy" - mówiła tuż po głosowaniu rzeczniczka PiS Anita Czerwińska. Z kolei szef sejmowej komisji zdrowia, która rozpatrywała projekt lex Kaczyński, poseł PiS Tomasz Latos powiedział: "Tak wygląda w praktyce tak zwane wsparcie opozycji, która deklaruje, że wspólnie z rządem, wspólnie z większością parlamentarną, chce pracować nad ustawami covidowymi".

O fiasko tego projektu w programie "Jeden na jeden" w TVN24 2 lutego był pytany poseł PiS Bolesław Piecha. "Opozycja, poza oczywiście dętymi hasłami, nie wspierała nigdy rządu Prawa i Sprawiedliwości w żadnych rozwiązaniach covidowych, w żadnych" – powiedział poseł PiS. Na uwagę prowadzącej program Agaty Adamek, że były głosowania, w których opozycja głosowała za takimi ustawami, poseł Piecha stwierdził, że "to klub Prawa i Sprawiedliwości przegłosowywał, a opozycja nie miała innego wyjścia, tylko musiała popierać". Jak dodał, "poza dętą propagandą opozycja nie pokazała nic", jeśli chodzi o projekty dotyczące testów i obowiązku szczepień.

Dla sprawdzenia prawdziwości słów polityków PiS o tym, że opozycja nie popierała rządzących w tworzeniu ustaw przeciwdziałających pandemii COVID-19 sięgnęliśmy do dostępnego na stronach Sejmu wykazu uchwalonych w tej kadencji ustaw. Sprawdziliśmy również wyniki głosowań nad całością projektów ustaw, które odbywają się podczas trzeciego czytania projektów. Trzecie czytanie obejmuje przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji sejmowej, rozpatrującej dany projekt, z listą poprawek zgłoszonych w toku prac sejmowych. Potem następuje głosowanie nad przyjęciem bądź odrzuceniem poprawek, a na koniec – ostateczne głosowanie nad całością projektu ustawy.

Z zebranych danych wynika, że od 2 marca 2020 roku Sejm uchwalił 29 ustaw, których celem była szeroko rozumiana walka ze skutkami pandemii; większość z nich to były nowelizacje głównej ustawy covidowej – 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Opozycja – posłowie Koalicji Obywatelskiej, Lewicy, PSL oraz ci, którzy odeszli do kół poselskich (Polska 2050 czy Porozumienie) – w przypadku tych 29 ustaw rządu i posłów PiS głosowali zgodnie "za" w 18 przypadkach. W tych głosowaniach zawsze było w sumie ponad 400 głosów popierających projekt. A w sześciu z tych 18 głosowań nie było ani jednego głosu przeciw.

Tylko w przypadku ośmiu ustaw cała opozycja ich nie poparła.

Najczęściej covidowe ustawy PiS popierał klub Koalicji Polskiej (na początku kadencji PSL-Kukiz’15) – 20 razy, Koalicja Obywatelska – 19, a Lewica – 18. Najbardziej wstrzemięźliwi wobec projektów PiS byli posłowie Konfederacji - 13 razy wstrzymywali się od głosu.

Politycy PiS zarzucają opozycji, że „poza dętą propagandą nie pokazali nic” w trakcie prac nad ustawami covidowymi. Lecz ze sprawozdań komisji sejmowych i stenogramów z obrad Sejmu wynika, że w toku prac nad projektami ustaw posłowie opozycji zgłosili co najmniej 650 poprawek i wniosków mniejszości. Zaakceptowanych w głosowaniach zostało jednak niecałe 20.

Na przykład do rządowego projektu ustawy z 7 kwietnia 2020 roku o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2, który był rozpatrywany wspólnie z poselskim projektem ustawy o utworzeniu tarczy antykryzysowej oraz o zmianie niektórych innych ustaw, posłowie opozycji zgłosili w sumie 77 poprawek - akceptację zyskały cztery poprawki Koalicji Obywatelskiej i cztery poprawki posłów PiS.

W większości przypadków przechodziły jednak głównie poprawki autorstwa posłów PiS. Tak np. do rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw zgłoszono 126 poprawek - opozycyjnych było 98. Sejm w głosowaniach zaakceptował tylko poprawki PiS – 28. Ustawa przeszła większością 228 głosów PiS.

Z kolei do projektu z 26 października 2020 roku nowelizacji o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych zgłoszono 95 poprawek - 63 były autorstwa posłów opozycyjnych. W głosowaniu sejmowym przyjęto 32 poprawki, ale tylko te posłów PiS. Mimo odrzucenia poprawek opozycji posłowie KO, Lewicy, PSL poparli jednak projekt ustawy w końcowym głosowaniu.

Podobnie było z kolejną nowelizacją tej ustawy, którą przegłosowano 17 grudnia 2020 roku. W czasie obrad sejmowej Komisji Finansów Publicznych pojawiło się 36 poprawek - opozycja była autorem 22. Sejm zdecydował o przyjęciu 14 poprawek, wyłącznie tych od posłów PiS. Jednak w ostatecznym głosowaniu za całością projektu ustawy żaden z opozycyjnych posłów nie był przeciw.

Oprócz poprawek do rządowych i pisowskich projektów ustaw posłowie opozycji złożyli 12 własnych projektów ustaw dotyczących zwalczania skutków pandemii i pomocy dla przedsiębiorców:

Koalicja Polska – 5

Koalicja Obywatelska – 4

Lewica – 3, w tym projekt dotyczący obowiązku szczepień dla wszystkich powyżej 18. roku życia.

Trzy inne projekty pochodzą z Senatu. Nie zostały one skierowane przez marszałek Sejmu do pierwszego czytania. Tkwią do dzisiaj w sejmowej zamrażarce, tak jak projekt ustawy "Stop segregacji sanitarnej" autorstwa posłów Konfederacji i niektórych posłów PiS.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24