Krajowy Plan Odbudowy: rzeczywisty obraz Polski według rządu Zjednoczonej Prawicy

Krajowy Plan Odbudowy: rzeczywisty obraz Polski według rządu Zjednoczonej PrawicyAdam Guz/KPRM

Innowacyjność polskiej gospodarki poniżej średniej unijnej; niestabilność i częste zmiany prawa w różnych sektorach rynku; obciążenie finansów publicznych systemami zabezpieczeń społecznych; niedoskonały system konsultacji społecznych aktów prawnych, niski poziom cyfryzacji przedsiębiorstw - wysłany do Brukseli Krajowy Plan Odbudowy pokazuje słabość działań polskiego rządu w wielu sferach.

Tu rząd też przyznaje, że się PiS nie udało?" - zapytał 3 maja na Twitterze Maciej Głogowski, dziennikarz radia Tok FM. W serii wpisów zwrócił uwagę na to, w jaki sposób rząd Zjednoczonej Prawicy w przesłanym Komisji Europejskiej Krajowym Planie Odbudowy diagnozuje sytuację społeczno-gospodarczą - czyli jak ocenia m.in. własne działania od wygranych wyborów parlamentarnych w 2015 roku.

Gdy dziennikarz pokazał na Twitterze fragmenty KPO, w których jest mowa o stanie polskiej gospodarki, systemie prawnym czy ochronie zdrowia, internauci komentowali: "Niezłe podsumowanie tych 6 lat. Hasło: Polska w runie zrealizowane"; "Prawda wyszła na jaw, a przy okazji samokrytyka, której nie powstydziliby się najbardziej twardogłowi komuniści"; "Niesamowite. Myślę, że są kraje gdzie coś takiego byłoby przyczyną dymisji rządu..." (pisownia postów oryginalna).

Przyjrzeliśmy się, czy w przygotowanym przez Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej dokumencie rzeczywiście przyznano się do słabości infrastrukturalnych i braku skutecznych działań w sferze społeczno-gospodarczej bądź prawnej.

Co znalazło się w KPO wysłanym do Brukseli? Wiceminister Buda odpowiada
Co znalazło się w KPO wysłanym do Brukseli? Wiceminister Buda odpowiadatvn24

KPO wysłany do Brukseli 3 maja

W piątek 30 kwietnia Rada Ministrów przyjęła Krajowy Plan Odbudowy. Tego samego dnia w formie roboczej został on przesłany do Komisji Europejskiej. Ale w poniedziałek 3 maja wiceminister funduszy i polityki regionalnej Waldemar Buda informował, że już po przesłaniu KE wersji roboczej odbywały się jeszcze ostatnie konsultacje z przedstawicielami komisji - i dokument w ostatecznej wersji wysłano 3 maja ok. godziny 15. Potwierdziła to kilka godzin później na Twitterze Ursula von der Leyen, szefowa Komisji Europejskiej. "Przysłany z Warszawy Krajowy Plan Odbudowy 'koncentruje się na kluczowych dla gospodarki obszarach'" - napisała.

Krajowy Plan Odbudowy jest konieczny, by móc dostać środki z unijnego Funduszu Odbudowy. Polska może mieć z tego funduszu do dyspozycji ok. 58 mld euro. Na tę kwotę składa się 23,9 mld euro dotacji i 34,2 mld euro pożyczek.

Głęboki wpływ pandemii na gospodarkę

Krajowy Plan Odbudowy i Zwiększania Odporności jest obszernym dokumentem liczącym 498 stron. W pierwszym rozdziale rząd przedstawia główne wyzwania, cele i spójność planu, opisując m.in.:

jaki wpływ na sytuację społeczno-gospodarczą miała pandemia COVID-19,

dziewięć wyzwań rozwojowych,

cele i obszary wsparcia.

KPO ma być dokumentem programowym na rzeczywistość postpandemiczną. Jego autorzy podkreślają, że "został sporządzony na podstawie dogłębnej oceny sytuacji społeczno-gospodarczej spowodowanej wybuchem pandemii COVID-19, identyfikacji wyzwań związanych z odbudową i transformacją gospodarki polskiej i europejskiej w kierunku zwiększenia ich produktywności i odporności strukturalnej oraz procesu konsultacji społecznych".

Piszą o znaczeniu kolejnych tarcz antykryzysowych. "Zainicjowane przez rząd finansowe pakiety interwencyjne (kolejne odsłony Tarczy Antykryzysowej, Tarcze Finansowe Polskiego Funduszu Rozwoju, Tarcza Branżowa oraz pomoc udzielana przez Bank Gospodarstwa Krajowego i Agencję Rozwoju Przemysłu) o łącznej, planowanej wartości ponad 312 mld zł oraz działania legislacyjne stały się instrumentarium szybkiej i bezpośredniej odpowiedzi Państwa i zapewnienia pomocy dla poszkodowanych przedsiębiorców oraz sektorów (w tym w szczególności sektora zdrowia) w celu przeciwdziałania ekonomicznym i społecznym skutkom pandemii, związanymi przede wszystkim z wprowadzanymi lockdown-ami" - czytamy. Ale autorzy przyznają, że w tych działaniach wykorzystano środki z Unii Europejskiej.

Zaznaczając, że "sytuację społeczno-gospodarczą Polski w 2020 r. zdeterminował wpływ pandemii COVID-19", piszą o spadku aktywności gospodarki narodowej, co było wynikiem m.in. niższego Produktu Krajowego Brutto w 2020 roku, pogorszenia na rynku pracy, niższej produkcji sprzedanej przemysłu, spadku sprzedaży detalicznej, wzrostu zadłużenia sektora instytucji rządowych i samorządowych. Ale podkreślają, że rządowi udało się ograniczyć deficyt budżetowy o 22,3 proc. od tego założonego w znowelizowanej ustawie budżetowej.

Szczególnie jeden akapit wydaje się być złożoną przez rząd Zjednoczonej Prawicy samokrytyką:

"Zjawiska, które pojawiły się w wyniku pandemii COVID-19, należy widzieć na tle innych słabości strukturalnych polskiej gospodarki, które wpływają negatywnie na poziom konkurencyjności i produktywności, a pośrednio w dłuższym okresie decydują o perspektywach wzrostu poziomu i jakości życia mieszkańców. Należą do nich m.in.: obciążenia systemu finansów publicznych systemami zabezpieczeń społecznych, stosunkowo niski poziom wykorzystania rodzimych zasobów pracy, niski popyt i niedoskonałości systemu wdrażania innowacji, duża energochłonność gospodarki, zależność od paliw kopalnych, zagrożenia środowiskowe, luka infrastrukturalna w zakresie infrastruktury transportowej, energetycznej i cyfrowej, niski poziom inwestycji przedsiębiorstw prywatnych, zróżnicowanie terytorialne dostępu do podstawowych usług publicznych oraz dobrej jakości pracy".

Opozycja podzielona w sprawie Krajowego Planu Odbudowy
Opozycja podzielona w sprawie Krajowego Planu Odbudowytvn24

Innowacyjność polskiej gospodarki: poniżej średniej unijnej

Dokument KPO zapowiada, że zgodnie ze Strategią Odpowiedzialnego Rozwoju "Polska dąży do transformacji strukturalnej gospodarki polegającej na zwiększeniu znaczenia czynników rozwoju w postaci wiedzy, innowacji i tworzenia nowych technologii", co ma się przełożyć m.in. na zwiększenie produktywności gospodarki, a w konsekwencji na wzrost jakości życia społeczeństwa. Ale przegląd poszczególnych elementów kluczowych dla tej transformacji nie wygląda pozytywnie.

I tak: czytamy, że pomimo wzrostu w ostatnich latach nakładów w stosunku do PKB (do 1,32 proc. w 2019 roku), poziom innowacyjności polskiej gospodarki mieści się poniżej średniej unijnej (2,19 proc.). Jest to związane m.in. ze strukturą gospodarczą, niskim poziomem wykorzystania rozwiązań cyfrowych i nasycenia robotami oraz słabością systemu współpracy uczelni, sektora prywatnego i administracji przy tworzeniu i wdrażaniu przełomowych technologii.

Dalej czytamy, że "w zakresie robotyzacji Polska pozostaje daleko w kontekście średniej europejskiej - 46 robotów na 10 000 pracowników zatrudnionych w przemyśle, średnia europejska - 114 robotów", a polskie małe i średnie przedsiębiorstwa "zostają w tyle za europejskimi konkurentami w zakresie cyfryzacji i wprowadzenia technologii cyfrowych". 60 proc. polskich przedsiębiorstw charakteryzuje się bardzo niskim poziomem cyfryzacji, podczas gdy w UE jest to 39 proc. Zaledwie 11 proc. polskich przedsiębiorstw są w wysokim stopniu zcyfryzowane, podczas gdy w UE - 26 proc.

Rynek pracy: słabe instrumenty wsparcia dla osób w trudnej sytuacji

W KPO wymieniono dziewięć wyzwań rozwojowych Polski. Zdaniem autorów jednym z najważniejszych jest niekorzystny trend demograficzny. Z prognoz Eurostatu wynika, że w ciągu najbliżej dekady populacja Polski zmniejszy się o prawie milion osób, a trend ten będzie się utrzymywał w kolejnych dekadach. Ma następować stały wzrost liczby osób starszych przy dość niewielkim wzroście urodzeń.

"Zasoby siły roboczej i osób aktywnych zawodowo kurczą się od kilku lat, co w powiązaniu z dynamicznie rozwijającą się gospodarką powoduje presję na zwiększenie aktywności zawodowej osób nieaktywnych (m.in. kobiet i starszych pracowników) oraz import pracowników zagranicznych" - czytamy w KPO. Odnotowano, że polski rynek pracy, podobnie jak w pozostałych krajach UE, jest rynkiem starzejącego się społeczeństwa. Ale też że odsetek osób w wieku produkcyjnym nieaktywnych zawodowo jest u nas na tle krajów europejskich stosunkowo wysoki.

W KPO przyznano, że w Polsce niewystarczająco dostosowano instrumenty polityki rynku pracy do wspierania grup będących w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (osoby młode, kobiety, osoby z niepełnosprawnościami, osoby z niskimi kwalifikacjami, osoby pozostające rolnictwie z uwagi na brak alternatywnych form zatrudnienia, osoby starsze).

Natomiast poziom uczestnictwa dorosłych Polaków w kształceniu i innych formach zdobywania umiejętności i kwalifikacji w 2018 roku wyniósł 5,7 proc., podczas gdy średnia dla UE wynosi 11,1 proc. "Nadal wyzwaniem jest lepsze dopasowanie kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy" - czytamy w KPO.

Grabiec: nasza strategia w sprawie KPO jest konsekwentna
Grabiec: nasza strategia w sprawie KPO jest konsekwentnatvn24

System prawny i jakość rządzenia: "pole do usprawnień"

W diagnozie na temat klimatu inwestycyjnego i poziomu inwestycji prywatnych w Polsce autorzy dokumentu przytaczają zdanie przedsiębiorców, którzy uważają, że "warunki prowadzenia działalności gospodarczej nie są w dalszym ciągu optymalne". Jako powód wskazują m.in. niestabilność i częste zmiany prawa dotykające różne sektory.

W dokumencie czytamy, że Polska "ma pole do usprawnień", jeśli chodzi o jakość funkcjonowania systemu prawnego i jakość rządzenia. Jest tam np. takie zdanie: "Istotną kwestią w otoczeniu przedsiębiorstw jest również sprawność, niezawodność, rzetelność i niezawisłość systemu sądownictwa oraz niezależność i sprawność działania instytucji regulacyjnych zapewniających rzetelną konkurencję rynkową, jak również brak przewidywalności i przejrzystości procesu legislacyjnego".

Albo takie: "Zatem nadal jako duży problem postrzegana jest, pomimo istnienia podstaw prawnych, niedoskonałość systemu konsultacji społecznych ustaw i innych aktów prawnych (w tym także związanych z zagospodarowaniem przestrzennym)".

Autorzy KPO piszą też, że nadal problemem też jest zwiększanie dostępności do kapitału inwestycyjnego wśród mikro przedsiębiorstw oraz małych i średnich przedsiębiorstw w tych obszarach, które są najbardziej dotknięte skutkami lockdownu oraz w tych, które wiążą się z działalnością gospodarczą o dużym stopniu ryzyka i nieprzewidywalności i dotyczą sfer związanych z zielonymi technologiami czy cyfryzacją.

Gospodarka a klimat: wyzwaniem dekarbonizacja, smog

Polska gospodarka jest oparta na węglu, a udział tego paliwa w miksie elektroenergetycznym spada - czytamy w dokumencie. "W kontekście transformacji w kierunku gospodarki neutralnej dla klimatu kluczowym wyzwaniem jest dekarbonizacja gospodarki" - napisano.

Choć zdaniem autorów Polska w w ostatnich kilkudziesięciu latach odnotowała postęp w zmniejszeniu negatywnego wpływu sektora energii na środowisko, to oparcie gospodarki polskiej na węglu ma konsekwencje w zanieczyszczeniu powietrza, a to przekłada się na problemy zdrowotne. Przytaczają dane Światowej Organizacji Zdrowia: że z jej raportu z 2018 roku wynika, że na 50 najbardziej zanieczyszczonych miast w UE aż 36 są to polskie miasta. "Z analiz wynika, że za ten stan rzeczy odpowiedzialny jest przede wszystkim sektor bytowo-komunalny, transport oraz w niewielkim zakresie przemysł (w dużej mierze dzięki coraz powszechniejszym inwestycjom prośrodowiskowym)" - napisano w dokumencie.

I choć w Polsce poprawia się jakość powietrza, wyzwaniem pozostaje smog. W transporcie publicznym dużą część stanowi stary tabor, a "udział nowego, ekologicznego jest zbyt mały". Liczba samochodów elektrycznych zarejestrowanych w Polsce jest bardzo niewielka - według dokumentu ok. 10 tys. na koniec 2020 roku.

Z drugiej strony, według autorów KPO Polska w ostatnich latach poczyniła "ogromne postępy zakresie oszczędności zużycia energii". Piszą, że "w ciągu ostatnich trzech dekad energochłonność krajowej gospodarki uległa redukcji o ok. 30 procent".

Umiejętności cyfrowe: Polska poniżej średniej unijnej

Pandemia COVID-19 wymusiła zmianę systemy pracy i edukacji na zdalną i hybrydową. W KPO przyznano, że "doświadczenia z kilku ostatnich miesięcy pokazały, że polskie społeczeństwo nie jest w pełni gotowe na sprostanie temu wyzwaniu". Przytoczono wyniki badań przeprowadzonych w 2020 roku: 56 proc. nauczycieli wskazało wówczas braki sprzętowe jako główny problem bądź problem w edukacji zdalnej. Problemem było też zaplecze technologiczne szkół oraz poziom kompetencji i umiejętności cyfrowych zarówno nauczycieli, jak i uczniów.

Autorzy dokumentu oceniają, że odsetek specjalistów w dziedzinie ICT (technologii informacyjno-telekomunikacyjnych) i absolwentów kierunków teleinformatycznych wynoszący 3 proc. siły roboczej jest poniżej średniej unijnej, która wynosi 3,9 proc. Zauważają, że w tym gronie zbyt mało jest kobiet.

Identyfikują też inne problemy: niski poziom cyfryzacji przedsiębiorstw, niewystarczająca cyberodporność systemów informacyjnych wykorzystywanych w podmiotach wchodzących w skład krajowego systemu cyberbezpieczeństwa. "Pod względem dostępności usług administracji elektronicznej dla przedsiębiorstw wynik Polski to 75 punktów na 100, podczas gdy średnia dla UE wynosi 88" - czytamy.

Biejat o poparciu dla KPO: Lewica nikogo nie ograła, wzięliśmy sprawy w swoje ręce
Biejat o poparciu dla KPO: Lewica nikogo nie ograła, wzięliśmy sprawy w swoje ręcetvn24

Opieka zdrowotna: tu wyzwanie za wyzwaniem...

W KPO przyznano, że w Polsce oczekiwana długość życia w chwili urodzenia wciąż jest o trzy lata niższa od średniej UE; że liczba zgonów możliwych do uniknięcia dzięki interwencji medycznej w dalszym ciągu jest wyższa niż średnia unijna.

"Wyzwaniem nadal pozostaje ograniczony dostęp do specjalistycznych świadczeń zdrowotnych i wiążący się z tym długi czas oczekiwania na uzyskanie takiego świadczenia" - piszą autorzy raportu. Wśród głównych bolączek polskiej służby zdrowia wymieniają m.in. niedobory pracowników medycznych w placówkach publicznych, nieoptymalne wykorzystanie czasu pracy, brak lekarzy specjalistów, stan infrastruktury podmiotów leczniczych, braki nowoczesnego sprzętu diagnostycznego.

Jak czytamy w KPO, wyzwaniem jest też zwiększenie finansowania systemu opieki zdrowotnej. W 2018 roku Polska wydała na statystycznego obywatela trochę ponad 2 tys. dolarów, podczas gdy średnia w krajach OECD wyniosła około dwa razy więcej.

W dokumencie napisano o reformach w szpitalnym systemie opieki zdrowotnej, o wdrożeniu systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej (PSZ), potocznie zwanego siecią szpitali. "Obejmowała 600 z ponad 900 działających w kraju szpitali i miała skrócić czas oczekiwania oraz zapewnić kompleksowe leczenie. Cel ten został tylko częściowo osiągnięty" - przyznano.

W KPO czytamy również, że wskaźnik liczby łóżek opieki długoterminowej w Polsce na tle państw OECD jest jednym z najniższych, a rozmieszczenie placówek z tymi łóżkami jest nierównomierne.

Ponadto wyzwaniem jest utrzymujące się uzależnienie od dostaw zagranicznych w sferach decydujących o zdrowiu i związany z tym brak możliwości skutecznej i szybkiej reakcji w przypadku sytuacji kryzysowych. "Doświadczenia pierwszych miesięcy pandemii COVID-19 pokazały, że Polska jest zależna od dostaw z Chin i Indii" - piszą autorzy dokumentu. "Tylko ok. 30 procent leków sprzedawanych w aptece pochodzi z produkcji polskiej. Dodatkowo, udział polskiego API w tych lekach jest marginalny" - przyznają.

Infrastruktura kolejowa: stary tabor, zły stan techniczny, ciągnące się remonty

Autorzy KPO otwarcie wymieniają, co wpływa negatywnie na konkurencyjność kolejowych przewozów towarowych i pasażerskich: niezadowalający stan techniczny infrastruktury kolejowej oraz taboru kolejowego, ograniczenia przepustowości i przedłużające się remonty linii kolejowych, które prowadzą do częstych zakłóceń ruchu i ograniczeń operacyjnych pod względem szybkości, długości składów i dopuszczalnego maksymalnego nacisku osi.

Średni wiek pasażerskiego taboru kolejowego wykorzystywanego przez krajowych przewoźników przekracza 30 lat, a nadal - pomimo stopniowej poprawy jakości linii kolejowych - ok. 25 proc. linii kolejowych klasyfikowana jest pod względem stanu technicznego w kategorii niższej niż dobra.

"Ze względu na brak kompleksowego planowania transportu intermodalnego efektywność inwestycji w tym sektorze jest ograniczona. Zdolność przeładunkowa i liczba terminali intermodalnych do przeładunku towarów jest ograniczona, a cyfryzacja usług intermodalnych nie postępuje w zadowalającym tempie" - piszą autorzy KPO. Jednocześnie informują o "systematycznych wzrostach" w segmencie intermodalnym: że w okresie 2010-2019 przewozy intermodalne wzrosły z 4,4 do 19,5 mln ton oraz z 1,9 do 7,1 mld tonokilometrów. Ale wciąż wykorzystanie tej formy transportu jest u nas niższe w porównaniu z innymi państwami UE.

"Pożądane zwiększenie transparentności oraz efektywności wydatków publicznych"

W KPO przyznano, że recesja związana z pandemią COVID-19 doprowadziła w Polsce do znaczącego pogorszenia wyniku sektora instytucji rządowych i samorządowych oraz wzrostu długu tego sektora. "W obliczu skutków pandemii COVID-19 tym bardziej pożądane staje się zwiększenie transparentności oraz efektywności wydatków publicznych poprzez ich ściślejsze powiązanie z uzyskiwanymi rezultatami, podniesienie jakości i dostępności danych budżetowych i finansowych oraz wzmocnienie budżetowego procesu decyzyjnego poprzez uwzględnienie w nim perspektywy wieloletniej".

Aby to osiągnąć, konieczne jest m.in. rozszerzenie zakresu stabilizującej reguły wydatkowej (SRW) na większą liczbę jednostek sektora instytucji rządowych i samorządowych przy jednoczesnym zachowaniu operacyjności tej reguły (uwzględnienie państwowych funduszy celowych).

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Adam Guz/KPRM

Źródło zdjęcia głównego: Adam Guz/KPRM

Pozostałe wiadomości

Temat bykowego, czyli podatku dla osób bezdzietnych, wrócił w publicznej debacie za sprawą petycji, która trafiła do Sejmu. Ten pomysł forsuje również kandydujący na prezydenta Marek Jakubiak. Jako wzór wskazuje Niemcy. Porównanie jest niewłaściwe, a ekspert tłumaczy, dlaczego bykowe kłóci się z kontytucją.

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Bykowe: Jakubiak nawołuje, petycja w Sejmie. Czy to w ogóle możliwe?

Źródło:
TVN24+

"Niesamowite, Polska się budzi!" - ogłosił europoseł PiS Waldemar Buda, publikując zdjęcie dwóch plakatów na jakimś ogrodzeniu. Wynika z niego, że na jednym banerze ktoś "przeprasza za baner" obok z wizerunkiem Rafała Trzaskowskiego. Śmieszne? Przede wszystkim nieprawdziwe. Bazowe dla tej przeróbki zdjęcie istnieje i już wcześniej intrygowało internautów.

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

"Przepraszam za baner". Wyborcza wojna na plakaty i... fejki

Źródło:
Konkret24

Sławomir Mentzen twierdzi, że Ukraińcy przebywający w Polsce w świadczeniach socjalnych dostają więcej, niż wpłacają do budżetu państwa w podatkach. Dostępne opracowania pokazują jednak coś odwrotnego.

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Mentzen o tym, ile wydajemy na Ukraińców, a ile zyskujemy. Nie ma racji

Źródło:
Konkret24

W debacie "Super Expressu" kandydaci na prezydenta przepytywali siebie nawzajem. Odpierając zarzuty rywali, nieraz minęli się jednak z prawdą albo przeinaczali fakty. Oto wypowiedzi, które wprowadziły w błąd opinię publiczną.

Debata prezydencka. Fałsze i manipulacje kandydatów

Debata prezydencka. Fałsze i manipulacje kandydatów

Źródło:
Konkret24

W sieci rozchodzi się informacja, jakoby Polska była "rekordzistą" pod względem złożonych wniosków azylowych w tym roku. Przekaz ten podają dalej między innymi działacze Konfederacji i PiS. Jednak autor posta, który stał się źródłem tych doniesień, manipulacyjnie dobrał dane. I o czymś nie wspomniał.

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Prezydent Andrzej Duda wykorzystał zaproszenie na konwencję Karola Nawrockiego w Łodzi, żeby chwalić osiągnięcia rządów Zjednoczonej Prawicy i skrytykować działania gabinetu Donalda Tuska. W niektórych kwestiach mijał się jednak z prawdą, wprowadzając opinię publiczną w błąd.

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Poseł Konfederacji Michał Wawer straszy "polskimi emeryturami dla Hindusów", czyli że ZUS będzie hojnie dopłacał do "skromnych indyjskich emerytur". Mechanizm tej manipulacji jest podobny, jak w fałszywej narracji o uprawnieniach emerytalnych dla Ukraińców. Chodzi o umowy o zabezpieczeniu społecznym, które Polska standardowo zawiera z wieloma krajami.

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

Źródło:
Konkret24

Wojna prezydenta Donalda Trumpa z Uniwersytetem Harvarda trwa. Według rozsyłanego w sieci przekazu w odwecie za zabranie uczelni funduszy jej władze odrzuciły aplikację najmłodszego syna Trumpa - Barrona. Jednak żadnych dowodów na tę teorię nie ma.

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Źródło:
Konkret24

"Jakaś masakra", "ekologia to fikcja" - komentują internauci film, który notuje miliony wyświetleń w sieci. Ma przedstawiać cmentarz elektrycznych skuterów. Co o nim wiemy?

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Posłowie i senatorowie PiS mieli wpłacać na partię minimum tysiąc złotych miesięcznie, europosłowie PiS - minimum pięć tysięcy. Tak zarządził Jarosław Kaczyński, gdy PiS nie dostał części subwencji. Konkret24 pozyskał rejestr wszystkich wpłat dla tej partii za 2024 rok. Oto kto wpłacił najwięcej, a kto w ogóle.

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Źródło:
TVN24+

Po śmierci papieża Franciszka i ogłoszeniu żałoby narodowej internauci przekonują, jakoby po 1945 roku tylko raz "po śmierci obcokrajowca" władze naszego państwa tak zdecydowały. Ale to nie jest prawda.

Żałoby narodowe w Polsce. Nie tylko dla uczczenia Polaków

Żałoby narodowe w Polsce. Nie tylko dla uczczenia Polaków

Źródło:
Konkret24

Czy Grzegorz Braun ma szansę na poparcie zapewniające mu wejście do drugiej tury wyborów prezydenckich? Taki scenariusz sugeruje sondaż, który miał zostać wykonany przez znany ośrodek badania opinii publicznej. Lecz ta sondażownia nigdy czegoś takiego nie opublikowała.

Braun notuje "olbrzymi wzrost poparcia"? To nie ten CBOS

Braun notuje "olbrzymi wzrost poparcia"? To nie ten CBOS

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń notuje w sieci nagranie przedstawiające grupę osób idących nocą z walizkami przez miasto. Zostało opublikowane, by zwrócić uwagę na pewien problem mieszkańców - tymczasem internauci wykorzystują je do hejtu na cudzoziemców i migrantów. Przestrzegamy przed jego rozpowszechnianiem.

"Nocą, żeby ludzie nie widzieli"? Ten film miał inny cel

"Nocą, żeby ludzie nie widzieli"? Ten film miał inny cel

Źródło:
Konkret24

Do szpitala w Oleśnicy europoseł i poseł przybyli z "interwencją poselską" w celu "obywatelskiego zatrzymania" lekarki. Tak przynajmniej tłumaczyli się Grzegorz Braun i Roman Fritz. Jednak politycy powołali się na przepisy, które ich zachowania nie dotyczą. Wyjaśniamy, dlaczego przekroczyli uprawnienia.

Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie

Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie

Źródło:
Konkret24

Według popularnego w sieci przekazu dopiero po zmianie prezydenta USA - czyli po powrocie na to stanowisko Donalda Trumpa - w Nowym Jorku mogła się odbyć procesja wielkanocna. Dowodem ma być opublikowane wideo. Tylko że nie ma ono nic wspólnego z Wielkanocą.

Procesja w Nowym Jorku możliwa dopiero za Trumpa? Co to za nagranie

Procesja w Nowym Jorku możliwa dopiero za Trumpa? Co to za nagranie

Źródło:
Konkret24

Czy marszałek Sejmu Szymon Hołownia spowodował wypadek samochodowy i wjechał w ogrodzenie? Na podstawie pewnego nagrania twierdzi tak wielu internautów, według części z nich - polityk musiał być pod wpływem alkoholu. Ale Hołownia w żadnym takim zdarzeniu nie brał udziału. Jego sztab wyborczy zaprzecza, a my wyjaśniamy ten przekaz.

Hołownia wjechał autem w płot? Jest odpowiedź sztabu

Hołownia wjechał autem w płot? Jest odpowiedź sztabu

Źródło:
Konkret24

Teksty z trzynastu polskich serwisów informacyjnych wykorzystano w kolejnej fazie operacji wpływu prowadzonej przez rosyjski ośrodek dezinformacji. W specjalnie tworzonych postach linkowano do artykułów, które zawierały treści przydatne Kremlowi. A potem w ruch szły boty.

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą pilota, który rzekomo złamał procedury, by ratować ludzkie życie. Chodzi o o popularne nagranie z momentu lądowania samolotu, które krąży w sieci - także polskiej. Historia jest fascynująca, lecz nieprawdziwa.

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

Źródło:
Konkret24

Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24