Komu, ile i za co płacą PiS i PO? Analizujemy rejestr umów

Autor:
Piotr
Jaźwiński,
współpraca
Bartosz Chyż
Źródło:
Konkret24
Wpłaty na konto PiS od menedżerów państwowych spółek
Wpłaty na konto PiS od menedżerów państwowych spółek TVN24
wideo 2/5
TVN24Wpłaty na konto PiS od menedżerów państwowych spółek

Ponad 600 tysięcy złotych na ekspertyzy i badania opinii publicznej przeznaczył PiS w ostatnich miesiącach, podczas gdy PO jedynie połowę tej sumy - wynika z rejestru umów zawieranych przez partie. PiS płaci prawie 40 tysięcy złotych miesięcznie za transmisje mszy świętej, z kolei PO przeznaczyła ponad 30 tysięcy za doszkalanie się. Partia Jarosława Kaczyńskiego coraz więcej inwestuje w wynajem lokali w kraju.

Zmiana w ustawie o partiach politycznych obowiązująca od 1 lipca 2022 roku - wprowadzona ustawą z 14 października 2021 roku o zmianie ustawy Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw - spowodowała, że od kilku miesięcy media publikują informacje o kontrowersyjnych wpłatach na konto Prawa i Sprawiedliwości. W listopadzie 2022 roku dziennikarze Grzegorz Łakomski z tvn24.pl i Dariusz Kubik z "Czarno na białym" z TVN24 ujawnili, że znaczną część wpłat na kampanię europosłów PiS sfinansowały osoby sprawujące kierownicze stanowiska w zależnych od rządu spółkach i zależnych od PiS instytucjach państwowych. W styczniu tego roku Wirtualna Polska napisała, że w ciągu dwóch pierwszych tygodni roku menedżerowie związani z państwowymi spółkami przelali na partyjne konto PiS już ponad 300 tys. zł. Darczyńcami są osoby związane m.in. z PKN Orlen, Tauronem czy z Bankiem Pekao. O 11 menedżerach z państwowych firm, którzy zasilili konto PiS, napisał w lutym portal tvn24.pl.

Nowelizacja ustawy o partiach politycznych zobowiązała je bowiem do publikowania od 1 lipca 2022 roku na własnych stronach internetowych w Biuletynie Informacji Publicznej rejestrów wpłat na rzecz partii. Łączna suma wpłat od jednej osoby fizycznej nie może przekraczać 52 350 zł. Jak obliczyliśmy na podstawie opublikowanego przez PiS rejestru, w od 1 lipca 2022 roku na konto tej partii trafiło 1 310 193 zł, natomiast od początku tego roku już 370 000 zł. W rejestrze Platformy Obywatelskiej nie ma informacji o wpłatach na jej konto.

Jednocześnie ustawa wprowadziła inny obowiązek: od 1 lipca 2022 roku partie muszą informować o zawieranych umowach. Rejestr ma zawierać informacje o dacie zawarcia umowy, okresie jej obowiązywania, stronach umowy, jej przedmiocie, wartości i trybie zawarcia.  Ale w partyjnych rejestrach są tylko informacje o umowach zawartych po zmianie przepisów, w dodatku nie ma obowiązku informowania o ich treści.

I tak np. 25 lutego ekonomista Rafał Mundry napisał na Twitterze: "Partia PiS: Fundacji o. Rydzyka płaci 37 tys. zł za transmisję mszy św. Miesięcznie. Czyli ok pół miliona zł rocznie. Łącznie ok 3,5 mln zł wg umowy w latach 2015-2023" (pisownia oryginalna). I na potwierdzenie dołączył skan z rejestru umów.

Na skanie widać, że 4 stycznia 2023 roku skarbnik PiS Teresa Schubert i wiceprzewodniczący PiS Henryk Kowalczyk (wicepremier, minister rolnictwa i rozwoju wsi) podpisali z Fundacją Lux Veritatis (założona przez ojca Tadeusza Rydzyka, jest nadawcą Telewizji Trwam) aneks do umowy z 4 marca 2015 roku - według niego fundacja PiS ma płacić fundacji ojca Rydzyka 36 900 zł miesięcznie do końca tego roku za transmisję mszy świętej. Mundry napisał, że oznacza to "łącznie ok 3,5 mln zł wg umowy w latach 2015-2023. Ze składek, dotacji z budżetu państwa, czy wpłat prezesów spółek skarbu państwa...". Jednak nie znamy ani treści umowy między PiS a fundacją ojca Rydzyka, ani treści aneksu, trudno więc nam potwierdzić, czy 36 900 zł za transmisję mszy świętej PiS płacił już od 2015 roku, czy też dopiero od stycznia tego roku.

PiS: umowy na 888 tysięcy złotych. Ponad 600 tysięcy na badania opinii

Sprawdziliśmy, że w rejestrze umów PiS rzeczywiście jest pozycja pokazana przez Rafała Mundrego. Przeanalizowaliśmy wszystkie umowy w nim wykazane. Do 2 marca było ich tam 82. Łączna kwota umów, które PiS zawarł od 1 lipca 2022 roku do 2 marca tego roku wynosi 888 437 zł. To kwota szacunkowa po zsumowaniu liczb podanych w rejestrze jako "wartości przedmiotu umowy". Obejmuje miesięcznie wypłacane kwoty za rozmaite usługi, np. za wynajem lokalu czy właśnie transmisje mszy, oraz kwoty usług jednostkowych, np. ubezpieczenia samochodów, wynajem sal na partyjne imprezy. Wartość tych umów to 749 316 zł.

Najwięcej w analizowanym okresie kosztowały PiS umowy na wykonanie badań opinii: 635 002 zł. W tym na: - 220 000 zł - zawarta w 12 października 2022 roku, z niewymienioną z nazwy firmą badania opinii publicznej (w rubryce "Oznaczenie stron umowy" napisano: "dane objęte tajemnicą przedsiębiorstwa"); - 415 002 zł - trzy umowy zawarte 16 listopada 2022 roku oraz 20 lutego 2023 roku (dwie umowy) na badania opinii z firmą PA Marketing Group; prowadzi ją Piotr Agatowski, który jak podał portal OKO.press, doradzał PiS w 2014 w kampanii do europarlamentu, rok później Andrzejowi Dudzie w jego kampanii prezydenckiej, jego firma miała w 2016 roku podpisaną umowę z Kancelarią Prezydenta.

Kolejne duże wydatki to umowy na: - 59 416 zł - to łączna kwota umów dotyczących wynajęcia sal na rozmaite spotkania czy wydarzenia. I tak np. PiS wynajął za 8364 zł salę w Teatrze Dramatycznym w Płocku, w której 15 lipca 2022 roku odbyło się spotkanie z prezesem Jarosławem Kaczyńskim; na spotkanie w Siedlcach 21 września 2022 roku z prezesem Kaczyńskim PiS wynajął salę w Centrum Kultury i Sztuki za 7955 zł. - 54 550 zł - to kwota umowy, jaką PiS zawarł 8 grudnia 2022 roku z firmą Alex Stern - prowadzi ją producent filmowy Robert Golba (ten sam, który kilka lat temu oferował amerykańskim filmowcom wysadzenie zabytkowego mostu na Dolnym Śląsku); przedmiotem umowy było wykonanie spotu i "ujęcia portretowego" (prawdopodobniej chodzi o świąteczne życzenia prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego, umowy na telewizyjną emisję tego spotu w rejestrze nie ma); - 36 900 zł - wspomniana już wyżej umowa z Fundacją Lux Veritatis ze stycznia tego roku na transmisję mszy świętej; - 39 360 zł – widnieje na umowie, jaką PiS zawarł 20 grudnia 2022 roku z firmą prawniczą Gotkowicz, Kosmus, Kuczyński i Partnerzy Adwokaci na "świadczenie usług w zakresie pomocy prawnej"; w opisie zakresu działalności partnerów kancelarii jest informacja, że dwóch jest autorami komentarzy do prawa prasowego.

Natomiast najwięcej liczbowo umów w rejestrze PiS dotyczy najmu lokali w całym kraju - od lipca ubiegłego roku partia zawarła ich 42. To mogłoby oznaczać, że PiS rozbudowuje lokalne struktury. Pojedyncze kwoty wahają się od 101,38 zł (najem lokalu od miasta Kutno) do 3 976 zł miesięcznie (za wynajęcie lokalu od Miejskiego Zakładu Komunalnego w Stalowej Woli). Miesięczny koszt najmu wszystkich tych nowo wynajętych lokali, obliczony na podstawie kwot w poszczególnych umowach, wynosi 45 890 zł.

W rejestrze jest też m.in. umowa PiS z krakowską firmą Highline - za 6396 zł miesięcznie świadczy ona dla PiS usługi graficzne i informatyczne.

PO: umowy na 713 tysięcy złotych. Ponad 300 tysięcy na badania opinii

Natomiast w rejestrze PO jest 67 umów zawartych od 1 lipca 2022 roku do 2 marca tego roku. Opiewają na łączną kwotę 713 603 zł - obejmuje ona miesięcznie wypłacane kwoty za rozmaite usługi oraz kwoty usług jednostkowych.

Również w przypadku PO najwięcej kosztowały umowy na ekspertyzy i badania opinii publicznej - w sumie 303 564 zł. Partia zawarła dotychczas sześć umów na wykonanie "ekspertyz społeczno-politycznych" z trzema firmami: - na 229 764 zł - z międzynarodową firmą badawczą Mantle mającą oddział w Polsce (trzy umowy); - na 63 960 zł - z firmą Ipsos (dwie umowy); to firma znana z przeprowadzania w Polsce tzw. exit poll – czyli wstępnych, sondażowych wyników wyborów parlamentarnych czy prezydenckich; - na 9840 zł z polską sondażownią Opinia 24.

Dużym wydatkiem PO, jak wynika z rejestru, była też realizacja spotu lidera. Emisja filmu z Donaldem Tuskiem 11 listopada 2022 roku "Święto zakochanych w Polsce" w dwóch prywatnych stacjach telewizyjnych według zawartych umów kosztowała 145 914,75 zł.

Kolejne spore wydatki (według kwot z zawartych umów) PO to: - 55 764 zł - łączna kwota umów na wynajmem sal na wydarzenia i spotkania; np. za wynajęcie sali od gminy Sandomierz na spotkanie z Donaldem Tuskiem 5 listopada 2022 roku zapłacono 1500 zł, za takie samo spotkanie 8 listopada w Piasecznie zapłacono 885 zł, a za wynajęcie sali od Nadbałtyckiego Centrum Kultury w Gdańsku na spotkanie 13 stycznia 2023 roku - 2496 zł; - 61 000 zł - umowy na usługi hotelarskie z firmą Satoria; - 33 696 zł - umowa na wynajem miejsc noclegowych z Uniwersytetem Przyrodniczym w Poznaniu.

PO ponadto się szkoli, bo cztery umowy na łączną kwotę 31 589 zł zostały opisane jako organizacja szkoleń i usługa szkoleniowa; dwie z nich zawarto z Fundacją Szkoła Liderów na łączną kwotę 12 177 zł.  

Jeśli chodzi o wynajem lokali, PO od lipca 2022 roku zawarła osiem takich umów – ich miesięczna łączna wartość to 11 288 zł. Najtaniej, bo za 38,90 zł miesięcznie, PO wynajmuje pomieszczenie od Zarządu Budynków Komunalnych Elbląga; najdrożej, bo za 7760 zł miesięcznie, wynajmuje lokal w Lublinie od lubelskiej spółki Corner House.

Ponadto PO zawarła 10 lutego 2023 roku umowę o wartości 23 370 zł na "realizację filmu" (tylko taka informacja widnieje przy tej umowie) przez firmę Yes We Can Rafała Bojanowskiego. Z tą firmą ma jeszcze dwie inne umowy: na monitoring internetu za 8600 zł miesięcznie i na realizację grafiki za 2460 zł.   

 Usługi informatyczne dla PO prowadzi firma Softar – za 5000 zł miesięcznie.

Ile subwencji dostają rocznie PiS i PO? Ile i na co wydają?

PiS i PO to partie dysponujące największymi środkami z budżetu państwa na działalność. Tak bowiem stanowi art. 28 ust. 1 ustawy o partiach politycznych:

Partia polityczna, która: 1) w wyborach do Sejmu samodzielnie tworząc komitet wyborczy otrzymała w skali kraju co najmniej 3 proc. ważnie oddanych głosów na jej okręgowe listy kandydatów na posłów albo 2) w wyborach do Sejmu weszła w skład koalicji wyborczej, której okręgowe listy kandydatów na posłów otrzymały w skali kraju co najmniej 6 proc. ważnie oddanych głosów, ma prawo do otrzymywania przez okres kadencji Sejmu, w trybie i na zasadach określonych w niniejszej ustawie, subwencji z budżetu państwa na działalność statutową, zwanej dalej "subwencją". 

Natomiast sposób wyliczania subwencji partyjnej opisano w art. 29 ustawy o partiach politycznych. 

Zasady wyliczania subwencji dla partii politycznych art. 29 ustawy o partiach politycznych

I tak: PiS otrzymuje co roku 23 499 528,06 zł, a PO - 19 800 329,59 zł

Z ostatnich dostępnych informacji o otrzymanej subwencji oraz o wydatkach poniesionych z subwencji - które to informacje partie zobowiązane są złożyć do Państwowej Komisji Wyborczej - wynika, że w 2021 roku PiS na działalność statutową (nie związaną z wyborami) wydał 16 921 633,83 zł, w tym: - na wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia: 4 245 193,83 zł - na zużycie materiałów i energii: 1 740 588,47 zł - na usługi obce, w tym korzystanie ze środków masowego przekazu: 5 117 174,00 zł.

Z kolei PO na cele statutowe wydała 14 078 294,48 zł, w tym: - na wynagrodzenia oraz ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia: 6 549 941,36 zł - na zużycie materiałów i energii: 413 267,00 zł - na usługi obce, w tym korzystanie ze środków masowego przekazu: 6 734 241,32 zł - na pozostałe cele statutowe: 359 989,49 zł - na spłatę kredytów bankowych wraz z odsetkami: 4 663 602,87 zł.

Danych za 2022 rok jeszcze nie ma, bo na złożenie do PKW sprawozdania z wykorzystania środków z subwencji partie polityczne mają czas do 31 marca.

Autor:Piotr Jaźwiński, współpraca Bartosz Chyż

Źródło: Konkret24

Pozostałe wiadomości

Zapowiedzi powołania sejmowej komisji śledczej w sprawie tak zwanych wyborów kopertowych spowodowały, że politycy mówią o postawieniu przed Trybunałem Stanu ówczesnego ministra Jacka Sasina. Rzeczywiście, był on twarzą nieudanych wyborów prezydenckich z 2020 roku, ale czy to on podjął bezprawne decyzje? Przypominamy, o co chodziło w sprawie tych wyborów i którzy politycy za co odpowiadają.  

Sasin przed Trybunał Stanu za wybory kopertowe? Kto, kiedy, jakie decyzje podejmował 

Sasin przed Trybunał Stanu za wybory kopertowe? Kto, kiedy, jakie decyzje podejmował 

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz chciałby postawić marszałka Sejmu Szymona Hołownię przed Trybunałem Stanu za to, że nie dopuścił do debaty na uchwałą autorstwa PiS. Wyjaśniamy, dlaczego poseł PiS nie ma racji.

Macierewicz: za brak uchwały marszałek Hołownia pod Trybunał Stanu. To niemożliwe 

Macierewicz: za brak uchwały marszałek Hołownia pod Trybunał Stanu. To niemożliwe 

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

"We Wrocławiu pan ze wschodu latał z klamką grożąc Polakom" - ostrzegali w miniony weekend internauci i publikowali nagranie przedstawiające rzekomo takie zdarzenie. To fałszywy przekaz. Wyjaśniamy, co naprawdę się wydarzyło, kogo mężczyzna próbował odstraszyć i czy miał pistolet.

We Wrocławiu "Ukrainiec mierzył z broni"? Uwaga, to fałszywy przekaz

We Wrocławiu "Ukrainiec mierzył z broni"? Uwaga, to fałszywy przekaz

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Poseł Bartosz Kownacki z Prawa i Sprawiedliwości twierdzi, że po ewentualnej zmianie traktatów to Unia Europejska zdecyduje o tym, czy w Polsce będzie obowiązywać wspólna europejska waluta euro. Nie ma racji. To kolejna odsłona manipulacyjnej narracji PiS, według której zmiany w traktatach pozbawią Polskę suwerenności.

Kownacki: "Unia będzie decydowała, czy w Polsce będzie euro". To nieprawda

Kownacki: "Unia będzie decydowała, czy w Polsce będzie euro". To nieprawda

Autor:
Piotr
Jaźwiński,
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według byłego premiera można skrócić okres rządów Mateusza Morawieckiego i nowej Rady Ministrów i w to miejsce szybciej powołać Donalda Tuska i jego rząd - wystarczy zastosować procedurę konstruktywnego wotum nieufności. Konstytucjonaliści mają bardzo duże wątpliwości w tej sprawie.

Miller: konstruktywne wotum nieufności "natychmiast po zaprzysiężeniu rządu". Prawnicy przestrzegają

Miller: konstruktywne wotum nieufności "natychmiast po zaprzysiężeniu rządu". Prawnicy przestrzegają

Źródło:
Konkret24

Wyjęcie z sejmowej zamrażarki obywatelskiego projektu ustawy "Tak dla in vitro" wznowiło dyskusję na temat metody in vitro. W jej ramach europoseł PiS profesor Zdzisław Krasnodębski oświadczył, że "in vitro nie leczy bezpłodności". Ekspert tłumaczy, dlaczego ta wypowiedź jest "niedojrzała i jest pewną formą manipulacji".

Krasnodębski: "In vitro nie leczy bezpłodności". Wyjaśniamy

Krasnodębski: "In vitro nie leczy bezpłodności". Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Przywrócenie praworządności po okresie rządów Zjednoczonej Prawicy to jedno z najważniejszych zadań, jakie postawiła sobie po wyborach demokratyczna większość. Zmiany miałyby dotyczyć też kierownictwa prokuratury, w tym stanowiska prokuratora krajowego. Czy jednak po nowelizacji ustawy nie zostało ono "zabetonowane"? Prawnicy zgodnie wskazują na pewien wadliwy przepis, ale co do jego obejścia już są podzieleni.

Jak zmienić prokuratora krajowego? "Wada logiczna" w ustawie

Jak zmienić prokuratora krajowego? "Wada logiczna" w ustawie

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Według ministra edukacji Przemysława Czarnka to prezydenci dużych miast w 2020 roku uniemożliwili przeprowadzenie wyborów prezydenckich, tzw. wyborów kopertowych. Samorządowcy mieli nie przekazać baz danych wyborców. Tyle że sądy administracyjny i powszechny oraz NIK uznały, że takie polecenia premiera dla samorządowców były niezgodne z prawem.

Czarnek: to samorządowcy zablokowali wybory kopertowe. Nieprawda

Czarnek: to samorządowcy zablokowali wybory kopertowe. Nieprawda

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według posłanki Joanny Muchy kierowanie resortem zdrowia to "misja samobójcza" politycznie, ale też "w sensie zupełnie fizycznym". I przypominała, że dwóch ministrów zdrowia zmarło w trakcie pełnienia tej funkcji. Nadużyciem jest sugerowanie, że kierowanie tym ministerstwem wiąże się z ryzykiem.

Mucha: dwóch ministrów zdrowia "odeszło z tego świata, sprawując tę funkcję". To nie ma związku

Mucha: dwóch ministrów zdrowia "odeszło z tego świata, sprawując tę funkcję". To nie ma związku

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Zdaniem polityków prawicy marszałek Sejmu Szymon Hołownia mógł inaczej zachować się w przypadku zwolnienia Włodzimierza Karpińskiego z aresztu lub chociaż dłużej się zastanawiać. Porównują tę sytuację do historii z aresztowanym katalońskim politykiem, również wybranym do Parlamentu Europejskiego, którego jednak nie chronił immunitet. Jednak te sytuacje tylko pozornie są podobne.

Politycy PiS o zwolnieniu Karpińskiego z aresztu: podobny przypadek był w Hiszpanii. To pozorne podobieństwo

Politycy PiS o zwolnieniu Karpińskiego z aresztu: podobny przypadek był w Hiszpanii. To pozorne podobieństwo

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Lek przeciw COVID-19, który można stosować w domu, kosztuje w Polsce ponad 5 tys. zł. Minister zdrowia pytana w Radiu Zet o trudną dostępność mówi o wątpliwościach co do jego bezpieczeństwa i skuteczności. Wirusolodzy i lekarze stanowczo zaprzeczają. Podkreślają, że szczególnie pacjenci z grup ryzyka potrzebują tego leku.

Minister zdrowia o leku na COVID-19: "Jest bardzo dużo wątpliwości". Eksperci zaprzeczają

Minister zdrowia o leku na COVID-19: "Jest bardzo dużo wątpliwości". Eksperci zaprzeczają

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24, PAP

Poseł Konfederacji Stanisław Tyszka stwierdził, że już od 2024 roku każdy polski obywatel będzie musiał zapłacić podatek za posiadanie samochodu spalinowego. Nie ma to potwierdzenia w faktach.

Tyszka: każdy obywatel będzie musiał zapłacić nowy podatek od samochodu spalinowego. Nieprawda

Tyszka: każdy obywatel będzie musiał zapłacić nowy podatek od samochodu spalinowego. Nieprawda

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

28 poprawek do traktatów unijnych wskazał premier Mateusz Morawiecki podczas wystąpienia w Sejmie. Wszystkie mają coś wspólnego, a przekaz o nich jest zmanipulowany. Premier zapewniał, że to "gra o suwerenność, gra o polską niepodległość", lecz zdaniem ekspertów to "cyniczna gra polityczna". O co chodzi?

Jak PiS buduje mit "gry o suwerenność"

Jak PiS buduje mit "gry o suwerenność"

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Według krakowskiej kurator oświaty "w szwedzkich przedszkolach są specjalne pokoje, do których nauczycielka idzie z dzieckiem i go masturbuje". Nie znaleźliśmy potwierdzenia tych informacji, a zdementowała je ambasada Szwecji w Warszawie. Być może Barbarze Nowak chodziło o sytuację z Niemiec.

Barbara Nowak o pokojach do masturbacji w Szwecji. Nie ma potwierdzenia

Barbara Nowak o pokojach do masturbacji w Szwecji. Nie ma potwierdzenia

Autor:
Jan
Kunert,
współpraca
Michał Istel
Źródło:
Konkret24

W czasie rządów Zjednoczonej Prawicy sądy częściej niż za rządów PO-PSL odmawiały prokuratorom, by zastosować tymczasowe aresztowanie – przekonuje poseł PiS Paweł Jabłoński. Jednak z porównań statystyk wynika, że w czasach PO-PSL liczba wniosków o tymczasowy areszt malała, podczas gdy za Zjednoczonej Prawicy wzrosła. Więcej odmów wcale więc nie oznacza, że sytuacja się poprawiła.    

Jabłoński: sądy "częściej odmawiają" tymczasowego aresztowania. Czego nie mówi?

Jabłoński: sądy "częściej odmawiają" tymczasowego aresztowania. Czego nie mówi?

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Wykres pokazujący, że liczba zachorowań na COVID-19 jest już rzekomo tak duża, iż "przebiliśmy właśnie prawie wszystkie poprzednie fale pandemii oprócz pierwszej", wywołał komentarze internatów, a także lekarzy. Rzeczywiście, zachorowań przybywa. Tłumaczymy, dlaczego jednak trudno teraz szacować wysokość fali zakażeń koronawirusem.

"Przebiliśmy prawie wszystkie fale COVID-19"? Jaki jest problem z tym wykresem

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

"Najbardziej brutalna", "agresywna", "łamiąca reguły przyzwoitości" - tak politolodzy i publicyści oceniali tegoroczną kampanię wyborczą do parlamentu. Znalazło to odzwierciedlenie w liczbie procesów prowadzonych w sądach w trybie wyborczym. Jak sprawdził Konkret24, było ich ponad 120 - o ponad jedną trzecią więcej niż cztery lata wcześniej.

Procesy w trybie wyborczym: wzrost o jedną trzecią. Kto przegrał, kto wygrał?  

Procesy w trybie wyborczym: wzrost o jedną trzecią. Kto przegrał, kto wygrał?  

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Uczeń w Kanadzie - według małopolskiej kurator Barbary Nowak - miał zostać aresztowany, bo "powiedział, że są dwie płcie". Zaś nauczyciel w Irlandii miał zostać uwięziony, bo nie chciał się zwracać do uczniów "wedle płci". Obie opowieści są nieprawdziwe.

Barbara Nowak o "aresztowaniu ucznia" w Kanadzie i "uwięzieniu nauczyciela" w Irlandii. To fake newsy

Barbara Nowak o "aresztowaniu ucznia" w Kanadzie i "uwięzieniu nauczyciela" w Irlandii. To fake newsy

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Program wakacji kredytowych w obecnej wersji wygasa z końcem roku, więc pilne jest ustalenie, czy zostanie przedłużony. Mariusz Błaszczak stwierdził, że nowy Sejm będzie chciał wprowadzić ograniczenia w tym programie. Tymczasem pracujący wciąż rząd Mateusza Morawieckiego zrobił to już w nowelizacji ustawy. Wyjaśniamy.

Błaszczak: Sejm "ograniczy program wakacji kredytowych". A PiS sam to zaproponował

Błaszczak: Sejm "ograniczy program wakacji kredytowych". A PiS sam to zaproponował

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

W dyskusji o pomysłach na skrócenie kolejek do lekarzy specjalistów poseł PiS Radosław Fogiel przypominał, że rząd Zjednoczonej Prawicy zniósł limity do lekarzy. A jego zdaniem Koalicja Obywatelska nie proponuje nic nowego, jeśli chodzi o kolejki do lekarzy. To prawda, PiS limity zniósł - ale mimo tego kolejki są jeszcze dłuższe. Eksperci wyjaśniają ten paradoks.

Fogiel: "znieśliśmy limity do specjalistów". A kolejki wzrosły. Dlaczego?

Fogiel: "znieśliśmy limity do specjalistów". A kolejki wzrosły. Dlaczego?

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Politycy Zjednoczonej Prawicy oskarżają Szymona Hołownię, że "wypuścił na wolność" Włodzimierza Karpińskiego, "realizując politykę bezkarności". Tylko że marszałek Sejmu nie może zwalniać z aresztu i nie dzięki niemu Karpiński został wypuszczony. Prawnicy wyjaśniają, o co chodziło z pismem marszałka.

Hołownia "wyciągnął na wolność Karpińskiego"? Nie, prokuratura

Hołownia "wyciągnął na wolność Karpińskiego"? Nie, prokuratura

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Po wielu miesiącach zwłoki Ministerstwo Sprawiedliwości opublikowało dane dotyczące długości postępowań sądowych w 2022 roku. Wobec 2021 roku wyglądają optymistycznie, ale porównanie to zaciemnia okres pandemii, gdy sądy miały ograniczone możliwości pracy. Jeśli spojrzeć na cały okres rządów Zjednoczonej Prawicy, to po siedmiu latach sprawy w polskich sądach każdego szczebla trwają dłużej, w niektórych kategoriach nawet o ponad cztery miesiące.

Ziobro: "wyraźny postęp" w sądach. Dane: sądy od rządów PiS pracują wolniej

Ziobro: "wyraźny postęp" w sądach. Dane: sądy od rządów PiS pracują wolniej

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w sieci osiąga nagranie z relacji polskiej telewizji, które rzekomo pokazuje, jak prezydent USA Joe Biden upadł ze schodów, wychodząc w Warszawie z samolotu. Film jest prawdziwy, ale nie przedstawia sytuacji z udziałem prezydenta.

"Biden spadł ze schodów samolotu"? Nie, to nie on

"Biden spadł ze schodów samolotu"? Nie, to nie on

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Publicysta tygodnika "Sieci" Michał Karnowski oburzył się, gdy w serwisie X opublikowano fotografię sprzed lat, na której pozuje on z chorągiewką z napisem www.tusk.pl. Nie ma jednak wątpliwości: zdjęcie jest autentyczne.

Michał Karnowski: "ordynarny fotomontaż". Ale to jego prawdziwe zdjęcie

Michał Karnowski: "ordynarny fotomontaż". Ale to jego prawdziwe zdjęcie

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Po tym, jak Elżbieta Witek nie została wybrana ani na marszałka, ani na wicemarszałka Sejmu, politycy PiS zarzucają demokratycznej opozycji "łamanie dobrych obyczajów". Politycy opozycji tłumaczą, dlaczego nie poparli Elżbiety Witek. W radiu senator PiS Stanisław Karczewski stwierdził, że zarzuty opozycji są "absolutnie nieprawdziwe". Nie ma racji. Przypominamy, czego dotyczą.

Karczewski o zarzutach wobec marszałek Witek: "absolutnie nieprawdziwe". Czego dotyczą?

Karczewski o zarzutach wobec marszałek Witek: "absolutnie nieprawdziwe". Czego dotyczą?

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Pierwszym krokiem w przywracaniu praworządności w Polsce po rządach PiS była wymiana polityków w Krajowej Radzie Sądownictwa. Nowy Sejm na pierwszym posiedzeniu wybrał czterech nowych posłów do zasiadania w tej instytucji. Ale problem do rozwiązania jest dużo trudniejszy. Prawnicy tłumaczą, czy i jak da się neo-KRS naprawić.

Krajowa Rada Sądownictwa wciąż jest "neo". Jak długo jeszcze?

Krajowa Rada Sądownictwa wciąż jest "neo". Jak długo jeszcze?

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

"Ktoś wie i mi wytłumaczy?", "co on daje w łapkę?" - pytali internauci, komentując nagranie z obchodów Święta Niepodległości, na którym widać prezydenta wręczającego coś żołnierzom. Jak się okazuje, sposób wręczania tego przedmiotu nie jest przypadkowy i jest on cenną pamiątką dla żołnierza.

Prezydent Duda dziękuje żołnierzom. "Co on im tam daje do ręki"?

Prezydent Duda dziękuje żołnierzom. "Co on im tam daje do ręki"?

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Minister rodziny Marlena Maląg przekonuje, że "główną przyczyną spadku liczby urodzeń jest spadek liczby kobiet w wieku rozrodczym". Badacze - także ci, na których pracach oparto rządową strategię demograficzną - zwracają uwagę, że czynników decydujących o tym, iż Polki odkładają decyzję o posiadaniu dziecka, jest jednak dużo więcej.

Maląg podaje "główną przyczynę" spadku liczby urodzeń. A jak jest naprawdę?

Maląg podaje "główną przyczynę" spadku liczby urodzeń. A jak jest naprawdę?

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy odsłon w mediach społecznościowych mają nagrania przedstawiające rzekomo ataki na policjantów podczas niedawnych propalestyńskich demonstracji w Londynie. To fake news - do takich scen tam nie doszło. Rozpowszechniane teraz filmy powstały kilka lat wcześniej.

Podpalili policjanta na propalestyńskiej manifestacji w Londynie? Nie tam, nie teraz

Podpalili policjanta na propalestyńskiej manifestacji w Londynie? Nie tam, nie teraz

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

"Czy zdajecie sobie państwo sprawę, że po zmianie prawa Unii będzie możliwość nałożenia nowych podatków?" - mówił Mateusz Morawiecki w Sejmie 13 listopada. Ostrzegał przed planowanymi zmianami traktatów Unii Europejskiej, bo te zmiany mają rzekomo pozbawić Polskę suwerenności. Wyjaśniamy, o co chodzi z podatkami.

Morawiecki straszy "nałożeniem nowych podatków" przez UE. To manipulacja

Morawiecki straszy "nałożeniem nowych podatków" przez UE. To manipulacja

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Kolejny deep fake z rzekomą wypowiedzią dowódcy ukraińskiej armii. Tym razem w sfabrykowanym oświadczeniu generał Wałerij Załużny miał wezwać swoich żołnierzy do opuszczenia okopów i marszu na Kijów. Ukraińcy ostrzegają: w ten sposób Rosjanie próbują nas poróżnić.

Generał Załużny "wzywa do wyjścia z okopów"? To fałszywka

Generał Załużny "wzywa do wyjścia z okopów"? To fałszywka

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24, PAP

Po wyborze wicemarszałków Sejmu i Senatu politycy PiS atakują ugrupowania stojące za tym wyborami, że ich partia została pozbawiona "prawa zgłoszenia" własnych kandydatów na wicemarszałków obu izb. Ale to właśnie PiS zgłosił kandydatury Elżbiety Witek i Marka Pęka do władz Sejmu i Senatu.

Jabłoński: PiS "pozbawiony prawa zgłoszenia kandydata na wicemarszałka". Nieprawda

Jabłoński: PiS "pozbawiony prawa zgłoszenia kandydata na wicemarszałka". Nieprawda

Autor:
Piotr
Jaźwiński
Źródło:
Konkret24

Użytkownicy Facebooka rozpowszechniają internetowy łańcuszek. Według rozsyłanego przekazu zawartą w łańcuszku treść trzeba skopiować na swój profil, by nie zezwolić Facebookowi na używanie swoich zdjęć. Przestrzegamy: to nieprawda.

"Nie zezwalam Facebookowi". Uwaga na fałszywy łańcuszek

"Nie zezwalam Facebookowi". Uwaga na fałszywy łańcuszek

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

We władzach Narodowego Banku Polskiego trwa konflikt pomiędzy członkiem zarządu Pawłem Muchą a prezesem Adamem Glapińskim. Zarzuty stawiane temu ostatniemu mogą przyczynić się do postawienia go przed Trybunałem Stanu. Wyjaśniamy procedurę oraz dlaczego samo przegłosowanie wniosku jest groźne dla szefa banku centralnego.

Kiedy prezesa NBP można postawić przed Trybunałem Stanu? Wyjaśniamy

Kiedy prezesa NBP można postawić przed Trybunałem Stanu? Wyjaśniamy

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Czwórce europosłów Zjednoczonej Prawicy 9 listopada uchylono immunitety. Według nich przyczyną ma być lajkozbrodnia, czyli polubienie wyborczego spotu Prawa i Sprawiedliwości z 2018 roku. Ta narracja wprowadza w błąd. Chodzi bowiem o promowanie materiału, który może nosić znamiona nawoływania do nienawiści. To sąd oceni, czy tak było.

Stracili immunitet "za lajka"? Nie. Manipulacja PiS

Stracili immunitet "za lajka"? Nie. Manipulacja PiS

Autor:
Gabriela
Sieczkowska
Źródło:
Konkret24

Kłęby dymu po wybuchu nad centrum miasta. Matka z dzieckiem w zadumie spoglądają na ruiny. Wbrew pozorom, nie są to prawdziwe zdjęcia z wojny w Izraelu. Ale media i organizacje pozarządowe wykorzystują je, by relacjonować aktualny konflikt. Według ekspertki prof. Aleksandry Przegalińskiej może to skutkować dezinformacją.

Sztuczna inteligencja w bankach zdjęć. "Takie praktyki mogą prowadzić do dezinformacji"

Sztuczna inteligencja w bankach zdjęć. "Takie praktyki mogą prowadzić do dezinformacji"

Autor:
Krzysztof
Jabłonowski
Źródło:
Konkret24

Według Julii Przyłębskiej nazywanie trzech członków Trybunału Konstytucyjnego "sędziami dublerami" jest niegodziwością, bo zostali wybrani zgodnie z prawem. Przypominamy więc, o jakie prawo chodzi, kto je zmienił i czego prezydent Andrzej Duda nigdy nie zrobił w stosunku do trzech sędziów trybunału wybranych prawidłowo.

Przyłębska: w TK nie ma sędziów wybranych niezgodnie z prawem. A kto zmienił prawo i co zrobił Andrzej Duda?

Przyłębska: w TK nie ma sędziów wybranych niezgodnie z prawem. A kto zmienił prawo i co zrobił Andrzej Duda?

Autor:
Jan
Kunert
Źródło:
Konkret24

Mogą cię wyrzucić "z własnego mieszkania na 14 dni bez żadnych dowodów na przemoc", "skończmy wreszcie z przywilejami dla kobiet" - tak komentują internauci popularne w sieci porady, jak walczyć ze sprawcami przemocy. Rzeczywiście, ustawa antyprzemocowa wprowadziła nowe możliwości, ale nie można kogoś ot tak wyrzucić z jego mieszkania.

Tak łatwo "wyrzucić z domu partnera"? Nie łatwo, ale prawo chroni ofiary przemocy

Tak łatwo "wyrzucić z domu partnera"? Nie łatwo, ale prawo chroni ofiary przemocy

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24

Były premier Leszek Miller i marszałek senior Marek Sawicki twierdzą, że na pierwszym posiedzeniu Sejmu X kadencji opozycja mogłaby złożyć wniosek o konstruktywne wotum nieufności i dzięki temu szybciej wymienić obecny rząd Mateusz Morawieckiego na gabinet Donalda Tuska. Konstytucjonaliści tłumaczą, dlaczego taki wytrych nie może zadziałać.

Wytrych z konstruktywnym wotum nieufności? Prawnicy: nie jest możliwy

Wytrych z konstruktywnym wotum nieufności? Prawnicy: nie jest możliwy

Autor:
Michał
Istel
Źródło:
Konkret24