Morawiecki: "realny wzrost wynagrodzeń w Polsce najwyższy wśród 37 krajów OECD". Czego premier nie mówi?

Premier Mateusz Morawiecki spotkał się 26 czerwca z mieszkańcami Trzebnicy na Dolnym Śląsku. Ta wizyta była częścią rządowej kampanii, w ramach której rząd ma przekonać Polaków do rozwiązań, jakie znajdują się w nowym programie społeczno-gospodarczym PiS pod nazwą Polski Ład.

"W naszym zasięgu jest osiągnięcie stu procent poziomu bogatych państw Europy, jeśli zdecydujemy się na realizację planu, który w inny sposób postrzega politykę gospodarczą i społeczną" – mówił w Trzebnicy premier Morawiecki. I dodał: "Przez pięć lat naszych rządów realny wzrost wynagrodzeń w Polsce był najwyższy wśród 37 krajów OECD, nie tylko krajów Unii Europejskiej" (cytat za PAP). W skład OECD, czyli Organisation for Economic Co-operation and Development (Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju) - wchodzi 37 najbardziej gospodarczo rozwiniętych państw świata. Celem jest współdziałanie na rzecz równomiernego rozwoju gospodarczego i promowanie rozwoju handlu światowego.

By sprawdzić słowa premiera, sięgnęliśmy do statystyk publikowanych przez OECD. Ostatnie dane dotyczące średniego rocznego wynagrodzenia w krajach należących do tej organizacji pochodzą z 2019 roku - nie uwzględniają Kolumbii i Turcji. Dla porównań wynagrodzeń OECD posługuje się dość skomplikowaną metodologią wyliczania wskaźnika średniego wynagrodzenia. Całkowity rachunek płac oparty na rachunkach narodowych dzieli się przez średnią liczbę pracowników w gospodarce ogółem. Następnie wynik mnoży się przez stosunek przeciętnej liczby godzin pracy tygodniowo przypadających na pracownika zatrudnionego w pełnym wymiarze godzin do średniej tygodniowej liczby godzin dla wszystkich pracowników.

Na dodatek średnie wynagrodzenia dla celów porównawczych wyrażone jest w dolarach, a następnie korygowane o różnice w poziomach cen w poszczególnych krajach. W terminologii ekonomicznej to drugie kryterium nazywa się: wysokość wynagrodzenia wyrażona w dolarach amerykańskich według parytetu siły nabywczej w cenach stałych.

Z danych OECD wynika, że w latach 2015-2019 wzrost takiego rocznego średniego wynagrodzenia w Polsce wyniósł 24,6 proc. - i był najwyższy wśród 35 państw OECD (bo w tych danych nie ma Kolumbii i Turcji). W 2015 roku roczne wynagrodzenie w Polsce, wyrażone w dolarach według parytetu siły nabywczej, wynosiło 25 648 dolarów, a w 2019 - 31 970 dolarów.

Na kolejnych miejscach pod względem najwyższego wskaźnika wzrostu wynagrodzeń w tym okresie są Estonia (23 proc.) i Litwa (22,6 proc.). Oprócz nich jeszcze Łotwa, Węgry i Islandia zanotowały ponad 20- proc. wzrost.

Według tych danych najmniej wynagrodzenia wzrosły w Norwegii, Szwajcarii i Luksemburgu, natomiast w Australii, Holandii i Hiszpanii zmalały. Średnia wzrostu rocznych wynagrodzeń według parytetu siły nabywczej dla wszystkich państw OECD wynosi 4,3 proc. - poniżej niej znalazło się 20 państw.

Nieco inaczej ta statystyka wygląda, jeśli zestawimy kraje OECD według wzrostu wynagrodzeń w ich rodzimej walucie. Wtedy na pierwszym miejscu jest Estonia - ze wzrostem 36,7 proc. Oprócz niej, cztery kraje zanotowały ponad 30-proc. wzrost: Łotwa - 34,9 proc., Litwa - 34,2 proc., Węgry - 34,1 proc. i Polska - 31,5 proc. Czyli zajęliśmy piąte miejsce.

Na końcu listy państw OECD pod względem wzrostu wynagrodzeń w narodowej walucie są Hiszpania, Szwajcaria i Grecja.

Zestawienie danych OECD, w którym Polska jest na czele pod względem wzrostu wynagrodzeń według parytetu siły nabywczejnajduje się w Polskim Ładzie.

Jak tłumaczy w opinii dla Konkret24 dr Sławomir Dudek, główny ekonomista Forum Obywatelskiego Rozwoju, ten wysoki wzrost średnich wynagrodzeń jest efektem dobrej koniunktury gospodarczej - zarówno w Polsce, jak i w całej Unii Europejskiej. "Patrząc na cykl koniunkturalny, to według obliczeń Komisji Europejskiej w 2019 roku polska gospodarka była mocno 'przegrzana', Polski PKB przekraczał swój potencjał o 4,4 proc. To przekroczenie było 3,5-krotnie wyższe niż średnio w UE i dwukrotnie wyższe niż przed poprzednim kryzysem w 2007 roku" - przypomina dr Dudek.

"W analogii do motoryzacji, to obroty silnika istotnie przekroczyły czerwoną granicę. Stąd też wysoki wzrost płac. Wszyscy wiemy, że długo tak nie pojedziemy, bo silnik eksploduje" - podkreśla ekonomista.

Z danych OECD wynika, że wzrost wynagrodzeń w Polsce w 2019 roku w porównaniu do roku 2018 wyniósł 6,2 proc. i był o jeden punkt procentowy niższy od wzrostu w roku 2018.

Czy więc powinniśmy się cieszyć z tak wysokiego miejsca Polski w zestawieniach wzrostu płac? Doktor Dudek tłumaczy: "Jeżeli wzrost płac wynika ze wzrostu produktywności w gospodarce, kiedy płace są kształtowane w wyniku działania mechanizmów rynkowych na rynku pracy, a nie w wyniku decyzji administracyjnych (jak to jest z płacą minimalną), czy napędzanych 'rozdawnictwem' impulsów popytowych - to jest to zdrowy wzrost płac. Właśnie o to chodzi: o rozwój gospodarczy, ale stabilny w długim okresie, zrównoważony. Tylko wtedy społeczeństwo trwale i stabilnie się bogaci".

I główny ekonomista FOR ostrzega: "My wcisnęliśmy gaz do dechy, konsumujemy, a w ogóle nie inwestujemy w nasz 'samochód', czyli gospodarkę. Przecież inwestycje prywatne zupełnie stanęły. Stopa inwestycji osiąga historyczne minimum, inwestujemy znacząco mniej niż w UE".

Jak pisaliśmy w Konkret24, analizując obietnice rządu Mateusza Morawieckiego, poziom inwestycji w Polsce jest najniższy od 10 lat. Według GUS relacja nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto - czyli stopa inwestycji - w 2015 roku wyniosła 20,1 proc., natomiast w 2020 – 16,7 proc. To znacznie poniżej zakładanego celu w Strategii Odpowiedzialnego Rozwoju obecnego rządu.

Drugą stroną medalu jest też inflacja, która - jak przypomina dr Dudek - w ostatnich miesiącach znowu wzrosła. Jesteśmy na pierwszym miejscu w całej Unii Europejskiej, na zmianę z Węgrami. W maju według danych Eurostatu inflacja dla całej UE wynosiła 2,3 proc., natomiast na Węgrzech - 5,3 proc.; w Polsce - 4,6 proc.

Od września 2020 roku do marca 2021 roku Polska cały czas miała najwyższy poziom inflacji wśród 27 państw Unii Europejskiej.

"By zrozumieć, jak istotny jest wpływ inflacji na wartość wynagrodzeń - nawet jeśli wzrosły - można porównać płace w sektorze przedsiębiorstw w maju tego roku do poziomu przedkryzysowego, czyli grudnia 2019 roku" - stwierdza dr Dudek. Z jego analizy wynika, że przez 17 miesięcy płace wzrosły o 8 proc., ale w tym czasie inflacja według ujęcia europejskiego wzrosła o 7 proc. "To oznacza, że prawie 90 proc. przyrostu nominalnego płac w sektorze przedsiębiorstw zostało pochłoniętych przez podatek inflacyjny. To jest konsekwencja polityki gospodarczej, taki rządowy program Inflacja Plus" - ocenia ekonomista z FOR.

I dodaje, że inflacja - oprócz płac - zżera oszczędności społeczeństwa. "Szczególnie tych mniej zarabiających, którzy swoje niewielkie oszczędności trzymają w gotówce lub nieoprocentowanych depozytach" - stwierdza.

Autor: Piotr Jaźwiński / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Maciej Kulczyński/PAP