FAŁSZ

To nie jest zdjęcie z tego roku. Autentyczne, ale odżyło w fałszywym kontekście

konkret-falsz.jpgTwitter | tvn24

Wbrew sugestii anonimowego internauty, grupa hajlujących osób widocznych na krążącym w sieci zdjęciu nie "składa hołdu" warszawskim powstańcom. Zdjęcie jest jednak autentyczne, przedstawia uczestników demonstracji zorganizowanej przez Obóz Narodowo-Radykalny w Myślenicach w 2008 roku.

Opublikowane na Twitterze wieczorem 1 sierpnia słabej jakości zdjęcie, wzbudziło dyskusję wielu internautów. Przedstawia grupę hajlujących mężczyzn. Ci stojący z przodu trzymają czarny baner, na którym widoczny jest symbol falangi oraz litery ONR, oznaczające organizację Obóz Narodowo-Radykalny.

76. rocznica wybuchu Powstania Warszawskiego
76. rocznica wybuchu Powstania WarszawskiegoFakty TVN

"ONR składa hołd Powstańcom Warszawskim!!!" - stwierdził anonimowy użytkownik Twittera o nazwie @dave_errorx404, który opublikował zdjęcie. Jego wpis podało dalej ponad 140 internautów, a polubiło ponad 370.

fałsz

Zrzut ekranu popularnego na Twitterze wpisu. tvn24 | Twitter

"Iwona, widzisz na zdjęciu budkę telefoniczną?"

"Wydaje mi się, że w 44 to do wykonujących ten gest powstańcy strzelali", napisał na swoim Twitterze dziennikarz "Gazety Wyborczej" Paweł Wroński, podając dalej wpis anonimowego internauty. Ten wpis był jeszcze bardziej popularny niż tweet wyjściowy.

Pod oboma tweetami internauci dyskutowali o autentyczności zdjęcia: "To podobno fejk", "Źródło: randomowy koleś z tweetera, który na pewno nie zmyśla" (pisownia oryginalna - red.).

Część komentujących zwróciła uwagę na widoczne w tle charakterystyczne budki telefoniczne. Wskazywali, że te zniknęły z polskich ulic wiele lat temu: "Takich budek telefonicznych nie widziałem już dobrych kilka lat", "Iwona, widzisz na zdjęciu budkę telefoniczną? A teraz pomyśl kiedy ostatnio taką budkę widziałaś w rzeczywistości? 20 lat temu? To tyle jeżeli chodzi o wiarygodność tej informacji".

"Ale to jest to samo ONR co na marszu nacjonalistów?" - pytał komentujących @dave_errorx404, który opublikował zdjęcie. "ONR, ale z 2008 roku" - odpowiedział inny internauta.

"To stare zdjęcie, ale jakże aktualne" - napisał autor wpisu w odpowiedzi na tweet dziennikarza GW. "Ale podpisałeś je, że oddają hołd powstańcom. A to nieprawda. Teraz próbujesz wybrnąć, że w sumie, o to samo chodzi. A to jest fake news i tyle" - odpowiedział mu inny internauta.

W dyskusji użytkownicy Twittera przypominali także inne zdjęcie, przedstawiające dwóch młodych mężczyzn podnoszących prawe ręce w charakterystycznym nazistowskim geście. Za nimi widać marsz środowisk narodowych. W maju ubiegłego roku wyjaśniliśmy, że wykonano je jesienią 2015 roku w Łodzi. Obaj hajlujący zostali skazani prawomocnym wyrokiem na karę pięciu miesięcy prac społecznych.

To zdjęcie z demonstracji w Myślenicach w 2008 roku

Dzięki odwróconemu wyszukiwaniu dostępnemu m.in. w przeglądarce Google można sprawdzić, że zdjęcie udostępnione w popularnym wpisie pojawiało się wcześniej w sieci. Między innymi w materiale portalu WP.pl, który opublikowano 23 czerwca 2008 roku, czyli ponad 12 lat temu.

"Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do krakowskiej prokuratury apelacyjnej w sprawie umorzenia postępowania dotyczącego demonstracji zorganizowanej przez członków Obozu Radykalno-Narodowego (ONR) 30 czerwca 2007 r. w Myślenicach (woj. małopolskie - red.), w 71. rocznicę zamieszek antyżydowskich" - informowała WP.

Zrzut ekranu artykułu opublikowanego w 2008 roku na portalu WP.pl. tvn24 | wiadomosci.wp.pl

"Najazd na Myślenice" w czerwcu 1936 roku to największe przed II wojną światową antyżydowskie zamieszki, podczas których bojówki narodowców splądrowały żydowskie sklepy i próbowały podpalić synagogę, przypominał portal tvn24.pl, powołując się na Gazetę Wyborczą.

Fotografia według opisu na WP ma pochodzić z Polskiej Agencji Prasowej (PAP) i jak się okazuje, nie przedstawia sytuacji z 2007, o której informował artykuł, ale wykonano ją rok później, także w Myślenicach.

W bazie zdjęć PAP nie znaleźliśmy fotografii, która pojawia się w popularnym tweecie. Za to znajdują się tam podobne zdjęcia. Jedno z nich przedstawia tę samą grupę hajlujących osób. To ujęcie wykonano na wprost, dzięki czemu widać, że w środku stoi także kobieta. Grupa trzyma te same czarny transparent. Oprócz falangi i logo ONR wyraźnie widać na nim napis "Niesiemy Polsce Odrodzenie My Nowe Pokolenie" (pisownia oryginalna - red.).

Zdjęcie demonstracji ONR w Myślenicach w 2008 roku dostępne w bazie zdjęć PAP.tvn24 | fotobaza.pap.pl

Zgodnie z opisem zdjęć na stronie PAP, wykonano je 21 czerwca 2008 roku, "gdy około 50 członków ultraprawicowego Obozu Narodowo-Radykalnego demonstrowało z okazji 72. rocznicy 'najazdu na Myślenice' działacza Stronnictwa Narodowego Adama Doboszyńskiego". Ich autorem jest fotograf Jacek Bednarczyk.

Zgodnie z art. 256 par. 1 Kodeksu karnego, "kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2".

Marsz w rocznicę Powstania Warszawskiego

1 lipca bieżącego roku w 76. rocznicę Powstania Warszawskiego ulicami stolicy przeszedł IX Marsz Powstania Warszawskiego. Jego organizatorami były Stowarzyszenie Marsz Niepodległości oraz Roty Marszu Niepodległości zrzeszające osoby ze środowisk narodowych.

Policja interweniowała podczas marszu, m.in. gdy na ulicy Nowy Świat w kierunku uczestników rzucane były przedmioty, informuje portal tvn24.pl. "Przede wszystkim mówimy tu o czynnościach związanych z legitymowaniem poszczególnych osób", przekazał PAP rzecznik stołecznej policji Sylwester Marczak.

Uczestnicy marszu zatrzymali się przed wejściem na plac Krasińskich. Czekali na zakończenie interwencji policji wobec kilku osób z białymi różami, które usiadły przed pomnikiem Powstania Warszawskiego. Grupa została usunięta przez policję na prośbę organizatora marszu. Reporterka TVN24 Agata Zamęcka porozmawiała z jedną osób, które usiadły pod pomnikiem z białymi różami. Ta potwierdziła, że grupa protestowała przeciwko marszowi nacjonalistów.

Biała Róża to nazwa antynazistowskiej grupy założonej przez niemieckich studentów w 1942 r. w Monachium. Postulowała pokojowy opór wobec faszystowskiego reżimu.

Autor: Gabriela Sieczkowska / Źródło: Konkret24; zdjęcie: tvn24

Źródło zdjęcia głównego: Twitter | tvn24

Pozostałe wiadomości

Tam "możecie wszędzie mówić po polsku", "czujecie się lepiej niż w domu", bo to "jest naprawdę piękne miasto". Tak przekonują polscy vlogerzy, którzy pojechali do Moskwy, zachwycili się nią i wrzucają do sieci film za filmem. Relacje publikują też z innych rosyjskich miast. W ten sposób dołączyli do długiej listy osób, które dały się oczarować bombonierką Kremla. Są na niej znakomite nazwiska.

"Normalne, fajne państwo". Witajcie na mistrzostwach świata w mydleniu oczu

"Normalne, fajne państwo". Witajcie na mistrzostwach świata w mydleniu oczu

Źródło:
TVN24+

Przystawia zapaloną świecę do jednej z tych na choince - i wszystkie kolejne zapalają się potem niemal jednocześnie. Taką scenę widzimy na popularnym nagraniu krążącym w sieci. Żadna z gałęzi nie zajmuje się ogniem, więc wielu internautów zastanawia się, czy to prawda. Skąd ten film?

"Choinka się nie zapali? Jak to?" Tym razem to nie cuda

"Choinka się nie zapali? Jak to?" Tym razem to nie cuda

Źródło:
Konkret24

170 milionów złotych miał według internautów wydać polski Narodowy Fundusz Zdrowia na leczenie HIV w Ukrainie. Przekaz niesie się w sieci szeroko, lecz chodzi o zupełnie inne pieniądze. Mamy wyjaśnienie NFZ.

"Okradli Polaków ze składek zdrowotnych"? NFZ wyjaśnia

"Okradli Polaków ze składek zdrowotnych"? NFZ wyjaśnia

Źródło:
Konkret24

"Zatrważające", "jedzenie cię zatruwa" - zaniepokojeni internauci komentują doniesienia o rzekomej szkodliwości papieru do pieczenia. Ekspertka uspokaja i wyjaśnia, czy i kiedy takie zagrożenie występuje.

"Papier do pieczenia może być toksyczny"? Ile w tym prawdy

"Papier do pieczenia może być toksyczny"? Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

Unijni sędziowie stawiają się ponad polskim systemem konstytucyjnym, Trybunał Sprawiedliwości "zakazał Polsce powoływania się na swoją konstytucję" - tak politycy PiS przedstawiają wyrok TSUE dotyczący Trybunału Konstytucyjnego. Grzmią, że to próba odebrania Polsce suwerenności. Konstytucjonaliści tłumaczą: to nieprawda.

Politycy PiS: TSUE "zakazał powoływać się na konstytucję". Nieprawda

Politycy PiS: TSUE "zakazał powoływać się na konstytucję". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Do budynku urzędu wchodzi mężczyzna, a wraz z nim krowa, lama i kozy. Film pokazujący taką scenę krąży w sieci z wyjaśnieniem, że to rolnik, który z powodu umowy Unii Europejskiej z Mercosur nie daje już rady płacić podatków. Po pierwsze, ta umowa jeszcze nie obowiązuje. Po drugie..., rzeczywiście, coś takiego się wydarzyło, ale nie teraz.

"Przyszedł do urzędu skarbowego zapłacić podatki zwierzętami". Co to za historia

"Przyszedł do urzędu skarbowego zapłacić podatki zwierzętami". Co to za historia

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generują w polskiej sieci nagrania pokazujące protesty rolników we Francji - te prawdziwe i te fałszywe. Tak szerokie zastosowanie sztucznej inteligencji do tworzenia fake newsów na bazie prawdziwego wydarzenia spowodowało, że internauci już sami nie wiedzą, co jest prawdą, a co fałszem. I nawet w dobrej wierze dezinformują - też z pomocą AI.

"Tego w mediach nie zobaczycie". Rzeczywiście, coś tu śmierdzi

"Tego w mediach nie zobaczycie". Rzeczywiście, coś tu śmierdzi

Źródło:
Konkret24

"Chrześcijańskie szczucie na bliźniego" - komentują jedni. A inni wierzą i podają tę informację dalej. Chodzi o nagranie polityka Konfederacji Korony Polskiej, w którym insynuuje on, że w jednej z gdyńskich szkół zabroniono klasowej wigilii ze względu na uczniów z Ukrainy. Sam nic nie wie, nie sprawdził - ale mówi.

"Wigilii w szkole nie organizować". Świąteczna "szczuj-narracja" polityka prawicy

"Wigilii w szkole nie organizować". Świąteczna "szczuj-narracja" polityka prawicy

Źródło:
Konkret24

"Niemądra decyzja", minister "przekroczył swoje uprawienia", "samodzielnie nie może przekazać takiej kwoty" - grzmią politycy opozycji, krytykując decyzję ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego o przeznaczeniu 100 milionów dolarów na zakup amerykańskiego sprzętu dla Ukrainy. I dywagują, z jakich funduszy pójdzie ta pomoc. MSZ odpowiedział nam na to pytanie.

Sikorski: "dam 100 milionów dolarów Ukrainie". Z czego? Mamy odpowiedź MSZ

Sikorski: "dam 100 milionów dolarów Ukrainie". Z czego? Mamy odpowiedź MSZ

Źródło:
Konkret24

"To już jawna okupacja" - piszą internauci, oburzeni rzekomym planem pilnowania polskich granic przez niemieckie wojsko. O tym "skandalu" poinformował Robert Bąkiewicz. Lecz to żaden skandal, tylko zwykły fake news.

Bąkiewicz: "niemieckie wojsko ma pilnować polskich granic". Nie, nie po to przyjadą

Bąkiewicz: "niemieckie wojsko ma pilnować polskich granic". Nie, nie po to przyjadą

Źródło:
Konkret24

Roztrzęsiony rolnik żali się do kamery: "Nie mamy już nic. Traktują nas jak śmieci". A potem oglądamy, jak policja rekwiruje jakieś bydło. Ta przejmująca scena ma przedstawiać trwające we Francji protesty rolników. Wydaje się rzeczywista - lecz nie jest.

"Policja konfiskuje bydło rolnikowi". Ale nie temu i nie te krowy

"Policja konfiskuje bydło rolnikowi". Ale nie temu i nie te krowy

Źródło:
Konkret24

"Jest dość stary, ale nie zdawałam sobie sprawy, że był obecny przy narodzinach Jezusa" - tak internauci kpią z okładki książki o narodzinach Jezusa, na której znalazł się Donald Trump. Prezydent USA ma też być rzekomo lektorem tej historii. Wielu komentujących wątpi jednak, czy taka publikacja istnieje: "Serio? To jest naprawdę?".

"Narodziny Jezusa" według Trumpa? Skąd prezydent w stajence

"Narodziny Jezusa" według Trumpa? Skąd prezydent w stajence

Źródło:
Konkret24

"Całe narody nie wyginęły", mimo że wcale nie muszą się szczepić - przekonują ci, którzy walczą z obowiązkowymi szczepieniami w Polsce. Także polscy politycy. Rzeczywiście, inne europejskie narody jakoś nie wyginęły, choć większość szczepień u nich jest dobrowolna. Paradoks - czy jednak jest coś, o czym antyszczepionkowcy wam nie mówią?

"Szczepienia dobrowolne". Brzmi dobrze, gdy chcą tobą manipulować

"Szczepienia dobrowolne". Brzmi dobrze, gdy chcą tobą manipulować

Źródło:
TVN24+

Izraelski paszport Wołodymyra Zełenskiego mieli znaleźć funkcjonariusze ukraińskiej agencji antykorupcyjnej - taki przekaz rozpowszechniany jest w ostatnich dniach w polskiej sieci. To zbudowana na fałszywkach narracja, której celem jest zdyskredytowanie prezydenta Ukrainy.

Zełenski i "odkryta kolekcja paszportów". O co im tym razem chodzi

Zełenski i "odkryta kolekcja paszportów". O co im tym razem chodzi

Źródło:
Konrket24

Ta historia wydaje się nieprawdopodobna. Ale dla tych, do których ją wymyślono, może być przekonująca - bo potwierdzi ich przekonania. Połączenie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego, Billa Cosby'ego i Jeffreya Epsteina nie jest przypadkowe w tej kolejnej odsłonie rosyjskiej dezinformacji.

Bill Cosby, Zełenski i rezydencja w Nowym Jorku. Jak oni to połączyli

Bill Cosby, Zełenski i rezydencja w Nowym Jorku. Jak oni to połączyli

Źródło:
Konkret24

Dyskusja o ubogiej dekoracji choinki w Londynie rozgrzewa internet - nie pierwszy raz. Teraz powodem stało się nagranie na polskim profilu. Dominuje teza, że taki wygląd choinki jest efektem napływu muzułmanów do miasta czy nawet pochodzenia burmistrza Londynu. Internauci nie znają bądź celowo nie wspominają o niemal 80-letniej tradycji.

"Upadek Londynu"? Polityka z choinką w tle

"Upadek Londynu"? Polityka z choinką w tle

Źródło:
Konkret24

Ponad setka osób z postawionymi zarzutami, lecz aktów oskarżenia nieco ponad 30, a wyroków skazujących tylko kilka - po dwóch latach rządu Donalda Tuska najgłośniejsze afery Zjednoczonej Prawicy wciąż nie zostały rozliczone. Choć prace wymiaru sprawiedliwości przyspieszyły, byli rządzący skutecznie sypią piasek w tryby, a Polacy niecierpliwią się coraz bardziej. Oto jak wygląda stan rozliczeń.

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Półmetek rządu Tuska. Jak idą rozliczenia afer Zjednoczonej Prawicy?

Źródło:
TVN24+

W kampanii wyborczej Donald Tusk zapowiadał - w razie wygranej - odchudzenie rządu. Nie udało się. Z kolei tegoroczna rekonstrukcja jego gabinetu miała być wręcz "systemową zmianą". Na półmetku kadencji sprawdzamy, co zostało z tych obietnic.

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Rząd Tuska miał być mniejszy i tańszy. No to policzyliśmy

Źródło:
TVN24+

Nagranie parowej lokomotywy w Kijowie krąży w sieci jako dowód, że problemy z dostawami energii przygniatają walczącą Ukrainę. Promuje to rosyjska propaganda, a internauci rozpowszechniają. Otóż parowozy rzeczywiście wyjechały na tory w Kijowie, lecz powód był inny.

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

W Kijowie brakuje prądu, więc wyciągnęli parowozy? Co to jest Magic Express  

Źródło:
Konkret24

"Zachód upada", "Europa staje się skansenem", my dyskutujemy o nakrętkach do plastikowych butelek, a Chiny otwierają kolejny wiadukt dla superszybkich pociągów. Gdzieś już to czytaliście? Zapewne nie raz, nawet niektórzy polscy politycy wchodzą w tę narrację. A partia Xi Jinpinga tylko zaciera ręce. Nie tylko ona.

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

"Ultranowoczesny kraj". Jak wpadliśmy w paszczę chińskiego smoka propagandy

Źródło:
TVN24+

Zgoda Komisji Europejskiej na wsparcie budowy elektrowni jądrowej z polskiego budżetu uruchomiła wśród polityków PiS narrację, że Polska "nisko upadła". Kpią, że skoro musimy pytać Brukselę o zgodę na wydanie własnych pieniędzy, to "tak właśnie wygląda suwerenność Polski w praktyce". O istotnej rzeczy nie informują.

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Teraz twierdzą: "nisko upadliśmy". A jak było, gdy rządzili?

Źródło:
Konkret24

Władze Chersonia szykują się do ucieczki, wysyłają już swoje rodziny do Polski - tak ma wynikać z posiedzenia rady miasta, z którego zapis rzekomo wyciekł do sieci. Nagranie rzeczywiście istnieje, lecz reszta to rosyjska fałszywka. Jej główne cele są trzy.

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

"Trzeba się zbierać, dokumenty do kominka". Radni nie wyłączyli mikrofonu?

Źródło:
Konkret24

Elon Musk - wspierany przez czołowych amerykańskich polityków - bije na alarm i oskarża Komisję Europejską o próbę cenzurowania platformy X. Za cenzurę uznał bowiem nałożoną na serwis przez Brukselę dotkliwą karę. Wyjaśniamy, dlaczego X ją otrzymał i co naprawdę leży u podstaw takiej decyzji KE.

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Musk oskarża Unię o cenzurę. Oto za co naprawdę go ukarano

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie z Lublina ma być rzekomym dowodem na niedawne spotkanie Jarosława Kaczyńskiego z Grzegorzem Braunem. Obraz ten wpisuje się w debatę o ewentualnej koalicji PiS z Konfederacją Korony Polskiej - lecz wielu internautów ostrzega, że nie jest prawdziwy. Analiza za pomocą narzędzi do weryfikacji materiałów AI nie pozostawia wątpliwości.

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Kaczyński spotkał się z Braunem? "Ot, niespodzianka"

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń generuje w mediach społecznościowych nagranie, w którym ojciec i brat irlandzkiego nauczyciela opowiadają, że dostał on wyrok dożywocia za odmowę używania wobec uczniów wskazanych zaimków. W całej tej historii zgadza się tylko to, że nauczyciel w Irlandii trafił do więzienia.

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Religia, transpłciowy uczeń i nauczyciel "skazany na dożywocie". Ile w tym prawdy

Źródło:
Konkret24

Oszuści działający na największych platformach społecznościowych takich jak Facebook, Instagram czy X pozostają często bezkarni. Właściciele serwisów wykazują raczej bierność w walce z nimi. Eksperci przyznają: odpowiednie mechanizmy prawne istnieją, jednak bez realnej międzynarodowej presji szans na poprawę tej sytuacji nie ma.

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Raj dla oszustów. Dlaczego Big Techy zawodzą w ochronie użytkowników

Źródło:
Konkret24

Na bożonarodzeniowym jarmarku we Francji zamachowiec rzekomo wjechał autem w tłum i zabił 10 osób - takie informacje krążą w sieci. Informację podał też Elon Musk. Ale nie jest ona prawdziwa. Wyjaśniamy, co się stało i gdzie.

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Dziesięć osób zabitych na jarmarku bożonarodzeniowym we Francji? Jak było naprawdę

Źródło:
Konkret24