FAŁSZ

Nie, Senat USA nie ogłosił, że "coronavirus to kłamstwo". O co chodziło amerykańskim senatorom?

Nie, senat Stanów Zjednoczonych nie ogłosił, że "korona to kłamstwo"Shutterstock

Senat USA ogłosił, że koronawirus to kłamstwo, a media zatuszowały prawdę - taki przekaz rozsyłają internauci, pokazując jako dowód nagranie z wystąpienia republikańskich senatorów. Prawdą jest, że senatorowie zorganizowali konferencję prasową na temat pandemii - ale wcale nie zakwestionowali jej istnienia. Wyjaśniamy, co krytykowali.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Seria wpisów o rzekomo sensacyjnym wystąpieniu ważnych amerykańskich polityków w związku z pandemią obiegła w ostatnich dniach media społecznościowe. W jednym z takich popularnych postów, opublikowanym 12 czerwca na Facebooku, można było przeczytać: "Senat Stanów Zjednoczonych Ameryki ogłosił dzisiaj: coronaŚwirus to kłamstwo, media zatuszowały prawdę, BigPharma i WHO są odpowiedzialni!!!" (pisownia wszystkich wpisów oryginalna). Do posta dołączono kilkunastominutowe nagranie wideo z wystąpieniem polityków. Zareagowało na to blisko 950 internautów, a blisko 900 udostępniło post.

fałsz

Post na Facebooku o rzekomym stanowisku Senatu Stanów Zjednoczonych
Post na Facebooku informujący o rzekomym stanowisku Senatu Stanów ZjednoczonychPost na Facebooku o rzekomym stanowisku Senatu Stanów Zjednoczonychfacebook

Wielu internautów zdawało się wierzyć w tę informację: "Czekam aż mnie zaczną przepraszać Ci zaślepieni"; "Nareszcie najwyższa bo pora skończyć z tym wszystkim. Ludzie zdziczeli, wystraszeni, umierają. Ta 'psychoza strachu' i chore obostrzenia zrobiły spustoszenie w głowach i w ludziach" - komentowali.

Inni tonowali nastroje. "To nie tak. Ci ludzie zgłaszają tylko zastrzeżenia co do sposobu informowania opinii publicznej w sprawie wirusa" - napisał jeden z uczestników fejsbukowej dyskusji.

"Coronavirus to kłamstwo". Posty nie tylko po polsku

Popularny post nie jest już dostępny na Facebooku. Wciąż aktywne są jednak inne posty powielające podobne, zmanipulowane treści.

"Senat Stanów Zjednoczonych Ameryki ogłosił dzisiaj: Coronavirus to kłamstwo. Media zatuszowały prawdę. Wirus uciekł z laboratorium. Big Pharma i WHO są odpowiedzialni!!!" - czytamy w opisie dołączonym do linku kierującego do niszowego bloga.

fałsz

Na Facebooku rozsyłano także link do manipulującego artykułu o senacie Stanów Zjednoczonych
Na Facebooku rozsyłano także link do manipulującego artykułu o senacie USANa Facebooku rozsyłano także link do manipulującego artykułu o senacie Stanów Zjednoczonychfacebook

Niektórzy z internautów odnosili się w komentarzach do treści artykułu na blogu, do którego kierował link. "Rozsadny czlowiek wiedzial to od poczatku wirus nie uciekl zostal celowo wypuszczony" - napisała jedna z internautek.

Na Facebooku znaleźliśmy wpisy z podobnym przekazem na temat rzekomego oświadczenia Senatu USA w językach: francuskim, niemieckim i estońskim. Polskie posty wydają się być ich tłumaczeniem. Popularny post w języku francuskim miał 2,4 tys. reakcji i 7,4 tys. udostępnień.

fałsz

Zmanipulowane komentarze do wystąpienia amerykańskich senatorów pojawiły się także na francuskojęzycznym profilu na Facebooku
Francuskojęzyczny post o rzekomym oświadczeniu amerykańskich senatorówZmanipulowane komentarze do wystąpienia amerykańskich senatorów pojawiły się także na francuskojęzycznym profilu na Facebookufacebook

Wbrew rozpowszechnianym w sieci twierdzeniom amerykańscy senatorowie wcale nie ogłosili stanowiska Senatu USA - tylko swoje własne. Nie ogłosili również, że koronawirus "to kłamstwo". Nie krytykowali BigPharmy (tak są określane firmy farmaceutyczne).

W swoim wystąpieniu senatorowie USA krytykowali wielkie koncerny technologiczne i media - zarzucali im cenzurowanie treści w mediach społecznościowych.

Senatorowie krytykują koncerny za cenzurę treści o SARS-CoV-2

Zapis wideo wystąpienia republikańskich senatorów dołączano do wprowadzających w błąd postów. Wielu komentujących odnosiło się jednak tylko do zamieszczonego w poście komentarza na temat filmu, który jednak fałszywie omawiał treść wystąpienia amerykańskich polityków.

Uważne wysłuchanie ich przemówień rozwiewa wątpliwości. 10 czerwca senator Marsha Blackburn wystąpiła na konferencji prasowej razem z kolegami z Partii Republikańskiej. Przesłaniem tych wystąpień była krytyka korporacji technologicznych. Senatorowie nie kwestionowali istnienia wirusa SARS-CoV-2 czy zagrożenia związanego z COVID-19 - oni krytykowali wielkie korporacje za cenzurę niektórych treści rozpowszechnianych w sieci. Jeden z senatorów mówił też o odpowiedzialności mediów. Przy czym politycy nie przedstawiali stanowiska całego Senatu USA, lecz swoje własne.

Podczas konferencji senator Blackburn wysunęła zarzut cenzurowania doniesień na temat pochodzenia wirusa SARS-CoV-2. "Wiemy, że Facebook ostatnio cofnął swoją decyzję o usunięciu wszelkiego rodzaju informacji, które mówiły, że [wirus] pochodzi z laboratorium w Wuhan" - mówiła. Wspomniała również o innych platformach społecznościowych. "YouTube wcześniej ogłosił, że będzie cenzurował wszelkie treści, które zaprzeczają zarządzanej przez Pekin i finansowanej przez Chiny Światowej Organizacji Zdrowia" - przekonywała. Dodała, że YouTube usunął wideo lekarzy, którzy kwestionowali sens lockdownów. Blackburn mówiła też o propozycjach republikańskich senatorów na rzecz zagwarantowania Amerykanom dostępu do wiarygodnych informacji.

Dr Wojciech Feleszko ostrzega przed wariantem Delta. On prędzej czy później do nas trafi
Dr Wojciech Feleszko ostrzega przed wariantem Delta. On prędzej czy później do nas trafitvn24

Pytania o pochodzenie koronawirusa

Senator Blackburn zarzucała firmom technologicznym zbyt dużą ingerencję w selekcję treści udostępnianych internautom. W kwietniu 2020 roku YouTube rzeczywiście ogłosił, że będzie usuwał treści związane z koronawirusem, które naruszają zalecenia Światowej Organizacji Zdrowia. Władze platformy chciały w ten sposób zatrzymać rozprzestrzenianie dezinformacji o epidemii COVID-19.

Wielkie emocje i kontrowersje wzbudziła decyzja Twittera ze stycznia tego roku o zablokowaniu na stałe prywatnego konta Donalda Trumpa. Firma w oświadczeniu wyjaśniła, że podjęła decyzję w oparciu o to, jak odbierane były ostatnie wpisy prezydenta oraz że było "ryzyko podżegania do stosowania przemocy".

Kwestia pochodzenia wirusa SARS-CoV-2, o której mówiła senator Blackburn, wzbudza wielkie kontrowersje, a naukowcy nie zajęli dotychczas jednoznacznego stanowiska. Przez wiele miesięcy pandemii teoria naturalnego pochodzenia koronawirusa była uważana za najbardziej prawdopodobną. Potem jednak kolejne nieoficjalne doniesienia ją podważały. "The Wall Street Journal" poinformował wiosną tego roku, że według amerykańskiego wywiadu trzech badaczy z laboratorium w Wuhan miało trafić do szpitala z niepokojącymi objawami pasującymi do COVID-19 już w listopadzie 2019 roku. 26 maja prezydent Stanów Zjednoczonych Joe Biden zwrócił się do amerykańskich agencji wywiadowczych, by podwoiły wysiłki w celu zbadania pochodzenia wirusa SARS-CoV-2. Według niektórych teorii koronawirus wydostał się z chińskiego laboratorium.

Emocje podgrzały też przekazane mediom na początku czerwca e-maile dr Anthony'ego Fauciego, doradcy medycznego Białego Domu, dotyczące m.in. pochodzenia koronawirusa. Sam dr Fauci powiedział jednak CNN, że wciąż uważa teorię o naturalnym pochodzeniu wirusa za najbardziej prawdopodobną.

Autor: Krzysztof Jabłonowski / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Facebook

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Na oskarżenia polityków Prawa i Sprawiedliwości o "bezprawnym odebraniu pieniędzy" przez rząd w wyniku decyzji PKW minister finansów odpowiada: w 2016 roku była "dokładnie analogiczna sytuacja". Chodzi o wstrzymanie wypłaty subwencji dla Nowoczesnej. Porównaliśmy więc oba przypadki.

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Wstrzymanie subwencji: PiS w "analogicznej sytuacji" jak Nowoczesna? Grosz różnicy

Źródło:
Konkret24

Wołodymyr Zełenski podpisuje flagę ukraińskiej jednostki wojskowej, która podczas drugiej wojny światowej mordowała Polaków - z takim przekazem krąży w mediach społecznościowym pewne nagranie. To antyukraińska dezinformacja. Tłumaczymy, jaki naprawdę moment ten film pokazuje.

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

"Nie patrzy, co podpisuje"? Czyją flagę podpisał Zełenski

Źródło:
Konkret24

Profesor Andrzej Zybertowicz z Kancelarii Prezydenta RP - podkreślając zasługi Andrzeja Dudy - utrzymuje, że przed jego prezydenturą "nie stacjonowały w Polsce amerykańskie wojska", a tarcza w Redzikowie jest pierwszą stałą bazą wojsk USA w naszym kraju. Nie umniejszając dorobku obecnego prezydenta, wyjaśniamy, dlaczego przypisywanie mu tych wszystkich zasług nie jest jednak uprawnione.

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Amerykańskie wojska w Polsce. Co pominął profesor Zybertowicz?

Źródło:
Konkret24

Czy rzeczywiście w tym roku do Polski "wjechało już więcej Rosjan" niż za poprzednich rządów? Tak twierdzi posłanka PiS Anna Gembicka. Przedstawiamy więc dane.

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Ilu Rosjan "już wjechało do Polski"? Trend jest znaczący

Źródło:
Konkret24

Opieszałość w wypłatach rządowej pomocy dla powodzian wzmocniła krytykę opozycji wobec działań ministra Marcina Kierwińskiego. Politycy PiS zarzucają, że "obsługa pełnomocnika" ma kosztować budżet 25 milionów złotych. Sprawdziliśmy, o jakie pieniądze chodzi i na co rzeczywiście mogą zostać przeznaczone.

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

25 milionów "na obsługę pełnomocnika ds. odbudowy po powodzi"? Co to za pieniądze

Źródło:
Konkret24

Analitycy NATO sprawdzili, w których serwisach społecznościowych najłatwiej i najtaniej można kupić fałszywe zaangażowanie - polubienia, wyświetlenia, udostępnienia, komentarze. Te mogą być używane do wzmacniania treści politycznych i operacji wywierania wpływu. Badacze ocenili też, jak radzą sobie z tym platformy. Wnioski nie są zachęcające.

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Ile fałszywych polubień, wyświetleń i komentarzy można kupić za 250 złotych? Raport NATO

Źródło:
Konkret24

W mediach społecznościowych rozchodzi się nagranie prezentujące budynek Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie zniszczony przez grafficiarzy. Nie jest to autentyczne wideo.

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

"Ogłoszono im zarzut zniszczenia mienia". Uwaga na ten film

Źródło:
Konkret24

Po zatrzymaniu 14 listopada 2024 roku przez Centralne Biuro Antykorupcyjne prezydenta Wrocławia Jacka Sutryka pojawiło się pytanie, czy politycy mogą pracować w spółkach Skarbu Państwa i w spółkach samorządowych. Wątek ten wzbudził wiele wątpliwości wśród posłów. Wyjaśniamy, co stanowią przepisy.

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Wójtowie, burmistrzowie, prezydenci miast, posłowie. Czego im nie wolno

Źródło:
Konkret24

Posłanka rządzącej koalicji mówi o "obstrukcji prac rządu" ze strony Andrzeja Dudy, a prezydencki minister utrzymuje, że to rządzący "żadnych ustaw nie kierują na biurko prezydenta". Kto ma rację? Sprawdziliśmy, ile ustaw Andrzej Duda dostał do podpisu i jaki był ich los.

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

"Obstrukcja prac rządu"? Ilu ustaw prezydent nie podpisał

Źródło:
Konkret24

Miliony odsłon w mediach społecznościowych generują wpisy z nagraniem, na którym Władimir Putin ma rzekomo mówić, że Rosja użyje broni jądrowej w przypadku masowego ataku rakietowego na jej terytorium. Nieprzypadkowo wideo to - z błędnym opisem - jest teraz rozpowszechniane przez prorosyjskie konta. Tłumaczymy, kiedy i co mówił rosyjski prezydent.

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Władimir Putin o "użyciu broni jądrowej". Kiedy tak powiedział

Źródło:
Konkret24

Substancje chemiczne w wodzie powodują u dzieci homoseksualizm, fluor obniża inteligencję, wirus HIV nie jest przyczyną AIDS, a szczepionki powodują autyzm - z takich fałszywych tez słynie Robert F. Kennedy Jr. Ten wyznawca spiskowych teorii ma wkrótce zadbać o zdrowie Amerykanów. Moment ogłoszenia tej decyzji określono już "strasznym dniem dla zdrowia publicznego".

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

"Uczynić Amerykę znowu zdrową". Robert F. Kennedy Jr. i jego chore teorie

Źródło:
Konkret24

Czy wiceministra klimatu Urszula Zielińska mówiła o "kapsułach napędzanych energią kosmiczną" i "szlakach dla sterowców z bambusa"? Według rozpowszechnianego w sieci nagrania proponowała takie technologie jako ekologiczne rozwiązania transportowe. Brzmi niewiarygodnie - bo film nie jest wiarygodny. To przykład, jak wykorzystano sztuczną inteligencję do stworzenia fałszywki.

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

"Energia księżycowa" i "fosforyzujące ślimaki". Minister ofiarą deep fake'a

Źródło:
Konkret24

Poseł Paweł Jabłoński ma nadzieję, że Donald Trump po ponownym objęciu urzędu prezydenta USA będzie naciskał, by Niemcy przeznaczały więcej na obronność. Tylko że podane przez posła PiS dane nie są już aktualne.

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Jabłoński: "Niemcy do dzisiaj nie płacą 2 procent PKB na obronność". Sprawdziliśmy

Źródło:
Konkret24

Rafał Trzaskowski "w Dzień Niepodległości pojechał po rogale do Poznania" - twierdzi poseł PiS Jacek Sasin. Gdy ogłosił to na swoim profilu, wielu zaprzeczało, na co on opublikował rzekomy "dowód". Co naprawdę 11 listopada robił prezydent Warszawy?

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Kiedy Trzaskowski "pojechał po rogale"? Sasin nie ma racji

Źródło:
Konkret24

Nagranie z tłumami muzułmanów modlących się na ulicach dużego miasta wzbudza dyskusję w mediach społecznościowych. Rozchodzi się z przekazem, że to sceny z Paryża i dowód na "islamizację Europy". W tle pojawia się krytyka polityki francuskiego rządu. Nie jest to jednak Paryż, choć rzeczywiście miasto w Europie.

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

"Islamizacja Europy"? Skąd jest to nagranie

Źródło:
Konkret24

"Sikorski i Tusk blokowali jej budowę, dopóki mogli", "zablokowali w imię resetu z Putinem" - ten fałszywy przekaz dotyczący instalacji tarczy antyrakietowej w Polsce wrócił z okazji oficjalnego otwarcia bazy w Redzikowie. Od lat służy PiS jako element politycznej gry. Przypominamy, dlaczego inwestycja w Redzikowie tak się przeciągała.

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Baza w Redzikowie. Jak to było z "blokowaniem budowy" tarczy antyrakietowej

Źródło:
Konkret24

Rozpowszechniany w sieci fragment wystąpienia Donalda Trumpa ma dowodzić, że według prezydenta elekta Polska powinna płacić za zaprowadzenie pokoju w Ukrainie. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego interpretacja już nie.

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

"Polski rząd zapłaci" za te projekty. Kiedy i o czym Trump tak mówił?

Źródło:
Konkret24

Po przegraniu wyborów przez Kamalę Harris w sieci rozpowszechniane są fałszywe informacje mające zdyskredytować jej wynik. A w tle tej dezinformacji jest antyimigrancki przekaz - szerzony też w polskim internecie.

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

"Akurat w tych stanach" wygrała Kamala Harris? Wcale nie

Źródło:
Konkret24

"Szokujące wyniki badań złotej medalistki"; "raport stawia sprawę jasno"; "raport medyczny poraża" - takie nagłówki o algierskiej pięściarce Imane Khelif można było czytać w polskich serwisach. Internauci pisali wprost, że "Imane Khelif jest mężczyzną" - też powołując się na rzekomy raport medyczny. Jednak brak dowodów, że "ujawniony" raport jest autentyczny, a wiele elementów tej historii się nie zgadza.

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

"Wyciekł raport medyczny" Imane Khelif? Nie ma dowodu, że jest prawdziwy

Źródło:
Konkret24

"Polskojęzyczny rząd postanowił zmienić słowa Roty" - oburzał się Konrad Berkowicz z Konfederacji, a poseł PiS Sebastian Kaleta pisał o "cenzurze proniemieckiej". Zdjęcie podręcznika do języka polskiego dla szkół średnich z tekstem "Roty" wywołało burzę w sieci: zamiast słowa "Niemiec" widnieje tam słowo "Krzyżak". Wyjaśniamy, skąd się wzięły różne wersje wiersza Marii Konopnickiej.

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Krzyżak czy Niemiec w "Rocie" Konopnickiej? Mamy wyjaśnienie

Aktualizacja:
Źródło:
Konkret24

Europoseł PiS Waldemar Buda wykorzystał dyskusję o mocnych punktach kampanii Donalda Trumpa, by przypomnieć osiągnięcia rządu Zjednoczonej Prawicy - według niego "ograniczył największą biedę, w tym i wśród dzieci". Tylko że najnowsze dane pokazują zaskakującą zmianę trendu za poprzedniego rządu.

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Waldemar Buda: "ograniczyliśmy największą biedę". A co pokazują dane?

Źródło:
Konkret24

Setki tysięcy wyświetleń w mediach społecznościowych - polskich i zagranicznych - generuje film prezentujący przezroczyste smartfony lub takie, które można zwijać. Sprzęt ten ma już być rzekomo produkowany w Chinach. Jednak nagranie nie ma nic wspólnego z rzeczywistością.

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Przezroczyste, ultracienkie smartfony z Chin? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Po wygraniu wyborów w USA przez Donalda Trumpa w polskich mediach społecznościowych zaczęto rozpowszechniać rzekomy cytat z książki, którą napisał kiedyś J.D. Vance - teraz kandydat na wiceprezydenta. Miał to być niewybredny żart o Polakach. Jednak słowa te wcale nie pochodzą z jego książki "Elegia dla bidoków".

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

J.D. Vance "tak pisał o Polakach"? Nie on

Źródło:
Konkret24

Opozycja oskarża rząd Donalda Tuska o fatalną politykę gospodarczą, której skutkiem ma być to, że wielkie międzynarodowe firmy wycofują się z planów dotyczących Polski. Jako przykłady podawane są najczęściej koncerny: Intel, Ford, Maersk, Beko. Tylko że ich decyzje mają inne podłoże. Wyjaśniamy.

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Intel, Ford, Beko, Maersk. Polska traci inwestycje "przez nieudolność rządu"? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

"Dokąd zmierzamy jako naród?", "mogliby się zorganizować, zameldować się i przejąć władzę nad miastem" - tak internauci komentują wpis, jakoby 35 procent mieszkańców Rzeszowa stanowili Ukraińcy. Dane tego jednak nie potwierdzają, a fałszywy przekaz powstał na bazie starej informacji wyrwanej z kontekstu.

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

35 procent mieszkańców Rzeszowa "stanowią Ukraińcy"? Skąd ten fałszywy przekaz

Źródło:
Konkret24

Antoni Macierewicz nie zrezygnował z zakupu samolotów tankujących w powietrzu, a Polska miała płacić za to, że będą one stacjonować w Holandii - twierdzi Jacek Sasin i broni decyzji rządu Zjednoczonej Prawicy. Jednak poprzedni szef MON wycofał się z programu międzynarodowego, w ramach którego latające cysterny miały stacjonować w Polsce. W rezultacie Wojsko Polskie wciąż ich nie ma.

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Sasin: "nie zrezygnowaliśmy z zakupu latających cystern". Jak było naprawdę?

Źródło:
Konkret24

Franciszkanin został aresztowany w Nowym Jorku "za modlitwę w intencji nienarodzonych dzieci" - z taką informacją rozpowszechniany jest w sieci film z momentu zatrzymania księdza przez policję. Nagranie jest prawdziwe, lecz jego opis już nie.

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Ksiądz "aresztowany za modlitwę"? Nie, za co innego

Źródło:
Konkret24

Czy po próbnych eksperymentach związanych z krótszym czasem pracy Islandia zdecydowała, że "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? Internauci tak zrozumieli analizy raportu z badań na ten temat, ale to uproszczenie. Bo ani nie ma odgórnej decyzji rządu, ani krótszy czas pracy nie zawsze znaczy tam mniej dni roboczych.

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Islandia już "przechodzi na czterodniowy tydzień pracy"? To bardziej skomplikowane

Źródło:
Konkret24