"Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami"? Co pokazuje nagranie

W Strefie Gazy trwa zbrojny konflikt, który rozpoczął się po ataku terrorystycznym palestyńskiego Hamasu na Izrael 7 października 2023 roku, w wyniku którego zginęło około 1200 osób, a 251 zostało uprowadzonych. Od tego czasu, po izraelskiej reakcji, zginęło - według resortu zdrowia Strefy Gazy - ponad 43 tysiące Palestyńczyków. Większość tych, którzy przeżyli, została wewnętrznymi uchodźcami w zniszczonej Strefie Gazy.

Konflikt Izraela z Hamasem od wielu miesięcy wykorzystują twórcy dezinformacji. W ostatnim tygodniu w anglojęzycznej sieci rozpowszechniane było ponad półminutowe nagranie, na którym widać małą dziewczynkę spoglądającą przez niewielką dziurę w murze budynku. "Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami czeka na pomoc. Cóż za rozdzierająca serce scena" - brzmiał identyczny komentarz w języku angielskim do filmu, który załączono w dwóch osobnych postach 26 października. Jeden z wpisów z tym nagraniem wyświetlono ponad 5,9 mln razy, drugi - ponad 2,3 mln razy. Do 31 października wpisy z tym materiałem opublikowano ponad 260 razy.

Również 26 października w serwisie X opublikowano post o niemal identycznej treści w języku polskim. "Palestyńskie dziecko uwięzione pod gruzami oczekuje na pomoc. Cóż za rozdzierająca serce scena. Szacunek narodowi Palestyńskiemu za odwagę i wytrzymalosc" - napisał autor; do 31 października nagranie wyświetlono ponad 37 tys. razy. A pod nim pisano np.: "Niestety takie jest życie i tego nie zmienimy"; "Nie wiem jak ludzie mogą patrzeć obojętnie na takie sceny, nie wiem jak można nie myśleć o innych dzieciach umierających długo w strachu, bólu i samotności pod gruzami. Jak można tego nie potępiać?". Niektórzy jednak zwracali uwagę: "Jak na uwięzione w gruzach to całkiem rozbawione to dziecko"; "Od razu widać, że to ściema dla naiwnych. Takie zdjęcia dzieci to klasyka manipulacji" (zachowujemy oryginalną pisownię wszystkich wpisów).

Pod cytowanymi postami pojawiła się już notatka społeczności (ang. community note, czyli adnotacja, która ma przybliżać kontekst publikowanych treści lub wprost informować, że są nieprawdziwe). Napisano w niej, że dziecko to nie jest "uwięzione pod gruzami" w Strefie Gazy. Wyjaśniono, że to dziewczynka, która wygląda przez dziurę w ścianie. Odwrócone wyszukiwanie obrazem pozwala ustalić, że nagranie pojawiło się w sieci 26 października tego roku.

Wyszukiwanie prowadzi także do konta na TikToku o nazwie userftdvvrl92i, na którym opublikowano dwa nagrania: jedno z nich trwa 39 sekund, drugie - 16 sekund. Na pierwszym widać te same kadry, które udostępniane są w serwisie X. Drugie pokazuje podobny kadr z dzieckiem wyglądającym przez dziurę w ścianie, a następnie - po oddaleniu kadru - szerszy obraz ściany z dziurą kilkanaście centymetrów nad ziemią. Następnie widzimy obraz z drugiej strony muru - leżące na podłodze i dywanikach małe, najwyżej roczne dziecko, najprawdopodobniej dziewczynkę, które wygląda przez otwór.

Na tym profilu znaleźć można kilka innych filmów przedstawiających to samo dziecko. Większość nagrań pokazuje dziewczynkę w trakcie zabawy. Osoba prowadząca konto na TikToku w jednym z wpisów odniosła się do nagrania, które stało się popularne z opisem, że to dziecko z Palestyny. Autor, pisząc w języku arabskim (w poście, gdzie pokazał ścianę po drugiej stronie i to, jak dziewczynka spogląda przez dziurę), zapewniał o dobrostanie dziecka; wyjaśnił, że dziewczynka pochodzi nie ze Strefy Gazy, tylko z Syrii. Poprosił o nierozpowszechnianie nagrania z fałszywą sugestią, jakoby dziewczynka była pod gruzami. W innym wpisie przekazał ponownie, że nagranie pokazuje tylko zabawę dziecka.

Zatem twierdzenie, że na popularnym teraz w mediach społecznościowych filmiku widać dziecko uwięzione pod gruzami w Strefie Gazdy, jest nieprawdziwe.

CZYTAJ TAKŻE: "Fakty medialne", które żyją własnym życiem. Dezinformacja o walkach Izraela z Hamasem