FAŁSZ

To nie prezydent Ghany mówi w nagraniu, że pandemia koronawirusa została zaplanowana

Nie, prezydent Ghany nie powiedział, że pandemia koronawirusa została zaplanowanaShutterstock

Prezydent Ghany ujawnił raport Fundacji Rockefellera, z którego wynika, że pandemia została zaplanowana, by móc wdrożyć patent firmy Microsoft - informują teksty rozsyłane m.in. w grupach na Facebooku. Ich podstawą jest sfałszowane wideo z wizerunkiem prezydenta Ghany. Władze tego kraju zaprzeczyły, że to prezydent mówi w filmie. Akcję wiążą z okresem wyborczym.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

"Wirus został zaplanowany przez fundację Rockefellera. Prezydent Ghany ujawnia tajny raport" - tekst z takim tytułem pojawił się 10 sierpnia na stronie glosgminny.pl. Zyskał szybko popularność, trafiając m.in. do facebookowej grupy "Rozliczyć kłamstwo koronawirusowe". Według narzędzia CrowdTangle na Facebooku tekst ten mógł dotrzeć już nawet do 276 tys. użytkowników.

W tekście jest link do wideo, które pojawiło się na kanale Radio Szczumic na YouTube na początku lipca. Zostało wyświetlone ponad 107 tys. razy.

Z kolei strona NWK24.pl podająca się za portal informacyjny napisała, że "prezydent Ghany ujawnia plany Fundacji Rockefellera, z których wynika, że operacja koronawirus to międzynarodowe przestępstwo, którego celem jest wdrożenie w życie patentu firmy Microsoft o numerze WO2020060606A1 za pomocą fikcyjnego zagrożenia jakim jest koronawirus". Według CrowTangle tekst mógł dotrzeć do 78,3 tys. użytkowników Facebooka.

Oba przytoczone materiały są kontynuacją tematu, jaki od czerwca krąży w anglojęzycznym internecie.

Koronawirus na świecie
Koronawirus na świecietvn24

"Prezydent Ghany w sprawie zła"

Pod koniec czerwca w mediach społecznościowych i na YouTube pojawiło się 14-minutowe nagranie. Słychać na nim męski głos mówiący po angielsku, a na ekranie widać zdjęcie uśmiechniętego prezydenta Ghany Nany Akufo-Addo. Lektor na początku zwraca się do słuchających "Drodzy Ghańczycy". Można domniemywać, że jest to właśnie Akufo-Addo.

Mężczyzna twierdzi, że streszcza dokument Fundacji Rockefellera z 2010 roku. Ma on opisywać plan produkcji koronawirusa w laboratorium, rozprzestrzenienia go na świecie i przekonania ludności, że jego pochodzenie jest naturalne. Opowiada, że jednym z celów tego planu byłoby stworzenie i sfinansowanie projektu szczepionki w celu wdrożenia tożsamości cyfrowej i narzucenia nowego modelu światowej gospodarki, w którym powstałaby kryptowaluta.

Do obejrzenia tego nagrania zachęcała m.in. swoich fanów Christiane Northrup (ma ich 505 tys.), znana amerykańska ginekolog-położnik, autorka wielu programów telewizyjnych. 25 czerwca w poście na Facebooku umieściła link do wideo - ale już zostało usunięte z powodu naruszenia warunków korzystania z YouTube. Facebook z kolei określił post Northrup jako zawierający "fałszywe informacje" - na podstawie weryfikacji dokonanej przez redakcję AFP Fact Check.

fałsz

Post dr Christiane Northrupfacebook

Wideo stało się popularne w mediach społecznościowych. "Co to do cholery ma być?" - zapytał kilka dni później jeden z użytkowników Twittera i zalinkował do filmu zatytułowanego "Prezydent Ghany czyta plany Fundacji Rockefellera - warto posłuchać" (nagranie jest już niedostępne). Inny użytkownik Twittera zalinkował do wideo o takim tytule: "Prezydent Ghany w sprawie zła, które dzieje się w imię COVID-19, którego pomysłodawcami są Bill Gates, Anthony Fauci wraz z WHO i Fundacją Rockefellera".

Gdy nagranie pojawiło się ostatnio także w polskim internecie, internauci komentowali: "Proszę posłuchać prezydenta Ghany. Wszystko jest zaplanowane"; "Prezydent Ghany o raporcie Fundacji Rockefellera – wirus został zaplanowany". Jedna z internautek pytała: "Prezydent Ghany ujawnia raport Fundacji Rockefellera, plan zniewolenia ludzkości poprzez zamykanie gospodarki i wprowadzenie przepustek do podróżowania dla osób z cyfrowym identyfikatorem szczepień. Pan Prezydent Andrzej Duda o tym wie?".

Zaprzecza minister, zaprzecza dyplomata

Zarówno redakcja AFP Fact Check, jak i portal Fact Check Ghana zwracają uwagę, że nie ma żadnych dowodów na to, iż głos, który słychać na filmie, należy do prezydenta Akufo-Addo. Porównują go z oryginalnym głosem polityka, który słychać na dostępnych w sieci nagraniach. Obie redakcje piszą, że nie jest to ten sam głos.

Potwierdził to redakcji AFP minister informacji Ghany Kojo Oppong Nkrumah. "To oczywisty fałsz" - powiedział. "Spodziewamy się większej liczby takich sfabrykowanych materiałów, ponieważ wchodzimy w okres wyborczy" - dodał. W grudniu tego roku w Ghanie odbędą się wybory parlamentarne i prezydenckie. Akufo-Addo został nominowany przez partię rządzącą do ponownego startu w wyścigu o fotel prezydenta.

W podobny sposób odniósł się do nagrania radca ambasady Ghany w Hiszpanii William Manful. W swoim komentarzu dla hiszpańskiego portalu factcheckingowego Maltida.es poinformował, że głos na nagraniu "nie jest głosem prezydenta Republiki Ghany".

To wpis z internetowego forum

Hiszpańska redakcja podała, że tekst czytany przez lektora na filmie pojawił się 28 kwietnia na forum Godlike Productions, na którym wypowiadają się osoby wierzące w różne teorie spiskowe. Został napisany przez użytkownika podpisującego się TruthNow88. Nie ma tam żadnej wzmianki o prezydencie Akufo-Addo.

Wpis z internetowego forum ze spiskowymi teoriamimaltida.es

Co ciekawe, ten samu użytkownik 10 dni później na tym samym forum, stwierdził, że "prezydent Ghany przeczytał słowo w słowo jego wpis" i zalinkował do opublikowanego na YouTube nagrania. "Przynajmniej w ten sposób ta informacja wydostała się stąd" - spuentował.

Raport z 2010 roku

Dokument, do którego odnosi się nagranie, to raport Fundacji Rockefellera i Global Business Network z 2010 roku pt. "Scenariusze przyszłości technologii i rozwoju międzynarodowego". Zawiera cztery hipotetyczne scenariusze dla świata i ich wpływ na rozwój technologii. Jeden z nich mówi o globalnej pandemii, która miałaby wybuchnąć w 2012 roku, rozpocząć się od dzikich gęsi i zabić 8 mln ludzi przez pierwsze siedem miesięcy.

Wbrew twierdzeniu autora wideo dokument nigdy nie pojawił się na stronie Fundacji Rockefellera, co potwierdziła redakcji AFP Ashley Chang odpowiedzialna w fundacji za kontakt z mediami.

Jaki był cel tego dokumentu? Wyjaśniła to Judith Rodin, prezes Fundacji Rockefellera w liście wprowadzającym. Podkreśliła, jak dla tej organizacji ważne jest kreślenie hipotetycznych scenariuszy. "Wierzymy, że to ma ogromny potencjał do użycia w filantropii w celu (...) przećwiczenia podejmowania ważnych, mogących mieć bardzo poważne konsekwencje decyzji oraz dla podkreślenia znaczenia wcześniej nieodkrytych obszarów powiązań" - napisała. Dodała, że kreślenie możliwych scenariuszy pozwala na skuteczniejsze wywieranie wpływu.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24, AFP, Snopes; zdjęcie: Shutterstock

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock

Pozostałe wiadomości

Politycy Prawa i Sprawiedliwości przy okazji kampanii do europarlamentu co rusz wskazują, jakie niebezpieczeństwa grożą Polakom ze strony Unii Europejskiej. Nie zawsze to, co punktują, ma potwierdzenie w unijnych dokumentach. Tak jest w przypadku tezy Beaty Szydło, według której dyrektywa budynkowa nakazuje wymianę dofinansowanych z programu "Czyste powietrze" kotłów na gaz.

Beata Szydło o dyrektywie UE: kotły na gaz "będziecie musieli wyrzucić". Nieprawda

Beata Szydło o dyrektywie UE: kotły na gaz "będziecie musieli wyrzucić". Nieprawda

Źródło:
Konkret24

Komentarze internautów wzbudza post informujący, jakoby lider PSL Władysław Kosiniak-Kamysz miał zaproponować, że pustostany "w małych miejscowościach po odpowiednim przysposobieniu mogłyby pełnić rolę ośrodków dla uchodźców", a ci byliby "wykorzystani do prac w rolnictwie". To fałszywka.

Kosiniak-Kamysz chce uchodźców "z dala od aglomeracji"? Minister tego nie napisał

Kosiniak-Kamysz chce uchodźców "z dala od aglomeracji"? Minister tego nie napisał

Źródło:
Konkret24

Minister w kancelarii prezydenta Wojciech Kolarski pouczał w radiowym wywiadzie, że to nie Rada Ministrów "wyznacza prezydentowi tematy i zakres rozmów" oraz że konstytucja "mówi o współdziałaniu". Co do współpracy prezydenta z rządem wypowiedział się już jednak kiedyś Trybunał Konstytucyjny. Przypominamy, co orzekł.

Współpraca prezydenta z rządem. Ministrowie Dudy vs wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Współpraca prezydenta z rządem. Ministrowie Dudy vs wyrok Trybunału Konstytucyjnego

Źródło:
Konkret24

Liderzy partii zachęcają swoich wyborców, by wzięli udział w czerwcowych wyborach do Parlamentu Europejskiego, kładąc nacisk na frekwencję w każdym okręgu. Bo w tych wyborach liczba głosów w okręgach jest szczególnie istotna.

Jeden dobry wynik w okręgu może zmienić sytuację partii w całym kraju. Dlaczego?

Jeden dobry wynik w okręgu może zmienić sytuację partii w całym kraju. Dlaczego?

Źródło:
Konkret24

Zdaniem opozycji kandydujący do Parlamentu Europejskiego członkowie rządu "uciekają" z Polski - lecz według innych teorii mają tylko "pociągnąć wynik", by potem zrzec się mandatu europosła i wrócić na stanowiska. Czy to możliwe? A co z ich mandatami poselskimi? Sprawdziliśmy procedury.

Kandydują do PE. Kiedy stracą mandaty? Można się zrzec mandatu europosła i wrócić do Sejmu?

Kandydują do PE. Kiedy stracą mandaty? Można się zrzec mandatu europosła i wrócić do Sejmu?

Źródło:
Konkret24

Pracownicy konsulatu Ukrainy mieli prowadzić podziemną drukarnię i legalizować fałszywe ukraińskie paszporty - dowiadujemy się z rozpowszechnianego w mediach społecznościowych filmu. Ma on logo ukraińskiej organizacji rządowej i wygląda jak oficjalny materiał. Ale to fałszywka: zarówno pod względem informacyjnym, jak i montażowym.

Ukraiński konsulat, podziemna drukarnia, fałszywe paszporty. Nic się nie zgadza

Ukraiński konsulat, podziemna drukarnia, fałszywe paszporty. Nic się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Informacja, jakoby w Katowicach obywatele Ukrainy protestowali przeciwko poborowi do ukraińskiego wojska również tych mężczyzn, którzy są teraz w Polsce, wywołała komentarze w sieci. Nie jest prawdziwa, taki protest się nie odbył. Ten fake news jest jednak wykorzystywany teraz w antyukraińskiej narracji.

Ukraińcy przeciwko poborowi mężczyzn przebywających w Polsce? Takiego protestu nie było

Ukraińcy przeciwko poborowi mężczyzn przebywających w Polsce? Takiego protestu nie było

Źródło:
Konkret24

"Czym ci biedni ludzie mają palić"? - komentują internauci, którzy uwierzyli w rzekomy nowy zakaz planowany w Unii Europejskiej. Krążący w sieci przekaz jest skutkiem sugestii zbudowanej na bazie tytułu jednego z tekstów w specjalistycznym serwisie. Uspokajamy: w UE nie ma takich planów.

Nowy "zakaz Unii Europejskiej" dotyczy ogrzewania pelletem i drewnem? Wyjaśniamy

Nowy "zakaz Unii Europejskiej" dotyczy ogrzewania pelletem i drewnem? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

 W Kanadzie za "mówienie dobrze o samochodach spalinowych" grozi "dwa lata odsiadki", bo to "propaganda antyklimatystyczna" - twierdzą bohaterowie nagrań, które mają tysiące wyświetleń w sieci. Po pierwsze, to nieprawda. Po drugie, internauci mylą promowanie paliw kopalnych z chwaleniem samochodu.

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

W tym kraju nie wolno mówić "fajna fura" o aucie spalinowym? Nieporozumienie

Źródło:
Konkret24

Polscy policjanci będą od maja sprawdzać legalność pobytu w Polsce Ukraińców w wieku poborowym i jeśli trzeba, "eskortować" ich do ukraińskiej ambasady - taki przekaz rozpowszechniają polscy internauci. Nie jest to prawda, a film pokazywany jako rzekomy dowód jest klasyczną fałszywką.

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Policja "rozpocznie masowe kontrole" Ukraińców w wieku poborowym? MSWiA dementuje

Źródło:
Konkret24

Wielu internautów wierzy w rozpowszechniany w sieci przekaz, jakoby środki z Krajowego Planu Odbudowy zostały nam wypłacone po bardzo zawyżonym kursie i że Polska będzie spłacała to przez pół wieku. Tyle że to nieprawda.

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Pieniądze z KPO według kursu 7,43 zł za 1 euro? Błąd w liczeniu

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń w mediach społecznościowych ma nagranie pokazujące, jak mężczyzna podbiega do zatkniętej w polu flagi Autonomii Palestyńskiej, kopie ją - i tym samym aktywuje ukrytą bombę. Czy to się zdarzyło naprawdę? Czy film jest prawdziwy? Czy on przeżył? Internauci pytają, a udzielane odpowiedzi są rozbieżne. Wyjaśniamy więc.

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

"Przeżył?". "Fejk jak byk". Odpowiedzi są dwie. Różne

Źródło:
Konkret24

Przewodniczący Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji Maciej Świrski uważa, że nikt nie będzie mógł go zastąpić, jeśli zostanie zawieszony po ewentualnym postawieniu przed Trybunałem Stanu. Przestrzega, że nie będzie komu podpisywać dokumentów, a rynek medialny zostanie wręcz "zatrzymany", tak jak i działania koncesyjne. Prawnicy oceniają, że przewodniczący KRRiT się myli.

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Świrski: nikt nie może zastąpić przewodniczącego KRRiT. Prawnicy: może

Źródło:
Konkrtet24

Po głośnej imprezie w hotelu poselskim Łukasz Mejza tłumaczył z mównicy sejmowej, że w nocy bronił "tradycji polegających na wspólnym, chóralnym śpiewaniu". A w rozmowie z TVN24 tłumaczył się całodniową pracą w sejmowych komisjach i na posiedzeniach. Sprawdziliśmy więc aktywność parlamentarną tego posła PiS. Nie jest to długa analiza.

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Mejza tłumaczy nocną imprezę: "skoro się pracuje cały dzień....". Jak on pracuje?

Źródło:
Konkret24

To nie ściema kampanijna - tłumaczył minister nauki Dariusz Wieczorek, pytany o obiecane przez Lewicę tysiąc złotych dla studenta. I wyjaśniał, że nie była to obietnica, że "to jest pewien błąd, który wszyscy popełniamy". Przypominamy więc, kto z Lewicy publicznie obiecywał to w kampanii wyborczej.

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Minister pytany o obietnicę "tysiąc złotych dla studenta": "to pewien błąd". A kto obiecywał?

Źródło:
Konkret24

"Wystarczy spojrzeć na dane historyczne i zobaczyć, że zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i Platforma Obywatelska, to frekwencja jest niższa" - przekonywał dzień po drugiej turze wyborów samorządowych szef gabinetu prezydenta RP Marcin Mastalerek. Dane PKW o frekwencji nie potwierdzają jego słów.

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Mastalerek: "zawsze kiedy rządzi Donald Tusk i PO, to frekwencja jest niższa". Sprawdzamy

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości forsują w mediach przekaz, że wraz z powrotem Donalda Tuska na fotel premiera źle się dzieje na ryku pracy. Mateusz Morawiecki jako "dowód" pokazuje mapę z firmami, które zapowiedziały zwolnienia grupowe. Jak sprawdziliśmy, takich zwolnień nie jest więcej, niż było za zarządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci tłumaczą, czego są skutkiem.

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Narracja PiS o grupowych zwolnieniach i "powrocie biedy". To manipulacja

Źródło:
Konkret24

"Ukraińcy mają większe prawa w Polsce niż Polacy" - stwierdził jeden z internautów, który rozsyłał przekaz o przyjęciu przez Senat uchwały "o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi". Posty te zawierają szereg nieprawdziwych informacji.

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

"Senat przyjął uchwałę o zwolnieniu z podatku dochodowego obywateli Ukrainy i Białorusi"? Nic się tu nie zgadza

Źródło:
Konkret24

"Coś się szykuje" - przekazują zaniepokojeni internauci, rozsyłając zdjęcie zawiadomienia o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie samochodu jako świadczenia na rzecz jednostki wojskowej. Uspokajamy: dokument wygląda groźnie, lecz nie jest ani niczym nowym, ani wyjątkowym.

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Masz SUV-a, "to go stracisz"? Kto i dlaczego rozsyła takie pisma 

Źródło:
Konkret24

Po pogrzebie Damiana Sobola, wolontariusza, który zginął w izraelskim ostrzale w Strefie Gazy, internauci zaczęli dopytywać, co wokół jego trumny robiły swastyki i czy były prawdziwe. Sprawdziliśmy.

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Swastyki pod trumną Polaka zabitego w Strefie Gazy? Wyjaśniamy

Źródło:
Konkret24

Tysiące wyświetleń w mediach społecznościowych ma fotografia dwóch mężczyzn jedzących coś na ulicy przed barem. Jeden to prezydencki doradca Marcin Mastalerek, drugi stoi bokiem, twarzy nie widać. Internauci informują, że to prezydent Duda, który podczas pobytu w Nowym Jorku poszedł ze swoim doradcą na pizzę do baru. Czy na pewno?

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Duda i Mastalerek jedzą pizzę na ulicy? Kto jest na zdjęciu

Źródło:
Konkret24

Według krążącego w sieci przekazu po zmianie prawa Ukraińcom łatwiej będzie uzyskać u nas kartę pobytu na trzy lata. A to spowoduje, że "do Polski będą ściągać jeszcze większe ilości Ukraińców". Przekaz ten jest manipulacją - w rzeczywistości planowane zmiany mają uniemożliwić to, by wszyscy Ukraińcy mogli uzyskiwać karty pobytu i pozostawać u nas trzy lata.

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

"Każdy, kto zechce" z Ukrainy dostanie kartę pobytu w Polsce? No właśnie nie

Źródło:
Konkret24