Godziny dla seniorów: Polska a inne kraje

Brytyjscy emeryciEPA/PAP | Neil Hall

Polscy handlowcy chcą, by godziny zakupów dla seniorów były rano, po otwarciu sklepu. Tak jest w innych krajach dotkniętych epidemią, m.in. w USA, Wielkiej Brytanii czy Hiszpanii – sprawdził Konkret24. Jednym z podawanych powodów jest to, że rano sklepy są czystsze i lepiej zaopatrzone.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

W naszym kraju - zgodnie z rozporządzeniem rządu z 31 marca - od 1 kwietnia między 10 a 12 zakupy w sklepach mogą robić wyłącznie osoby powyżej 65. roku życia. Wprowadzenie tego przepisu uzasadniano troską o zdrowie osób najstarszych, by zminimalizować dla nich zagrożenie zakażenia się koronawirusem.

Ekspert o zakupach między godz. 10 a 12
Ekspert o zakupach między godz. 10 a 12tvn24

Na godziny ustalone przez rząd zwrócili uwagę niektórzy internauci, odwołując się do rozwiązań, jakie wprowadzono np. w Stanach Zjednoczonych.

"Godziny dla seniorów są w USA właśnie zaraz po otwarciu sklepów. Ma to zasadnicze, medyczne uzasadnienie: wtedy sklepy są posprzątane, a więc najmniej 'zainfekowane' - napisał na Twitterze Tadeusz Zachurski, korespondent w USA. "Rozsądnie" - skomentował publicysta Łukasz Warzecha.

Jak to robią w Ameryce?

W Stanach Zjednoczonych godziny dla seniorów wprowadzono na długo przed gwałtownym rozwojem epidemii – już w połowie marca. I nie na podstawie decyzji władz stanowych czy federalnych, tylko decyzjami poszczególnych sieci handlowych.

Jak informuje amerykański portal Goodhousekeeping.com, Walmart, największa sieć handlowa w USA mająca ponad 5 tys. sklepów, już 19 marca wprowadziła godziny dla seniorów i klientów at-risk. Obecnie godziny dla seniorów - głównie między 7 a 9 rano codziennie lub w określone dni tygodnia (środy i czwartki) dla osób powyżej 60. roku życia, niepełnosprawnych i tych, którzy według zaleceń władz sanitarnych są narażeni na zachorowanie - wprowadziło prawie 40 największych sieci handlowych w USA.

Zdaniem doktor Wen Dombrowski, lekarza geriatry doradzającej firmom z listy 500 Forbesa, cytowanej przez portal Cnbc.com, rano sklepy są czystsze i lepiej zaopatrzone. Według niej możliwość zakupów we wczesnych godzinach w przypadku osób starszych redukuje stres wywołany np. widokiem pustych półek. Ponadto seniorzy nie są narażeni na kontakt z młodymi ludźmi, którzy mogą być bezobjawowymi nosicielami wirusa.

Lecz opinie amerykańskich lekarzy są podzielone. Na przykład portal Huffington Post cytował dr. Thomasa Russo z Uniwersytetu Stanowego Nowego Jorku, który zauważał, że nie ma gwarancji, iż wszystkie osoby w sklepie - kupujący i zatrudnieni – są wolni od wirusa. "Zbiera się w jednym momencie i miejscu grupa ludzi, którzy są najbardziej narażeni" – mówił dr Russo.

W Hiszpanii godziny dla seniorów 65+ w większości sieci handlowych obowiązują między 9 a 10 rano już od 20 marca. Kilka dni wcześniej największe sieci handlowe w Niemczech wprowadziły godziny zakupów tylko dla seniorów 65+ przez trzy dni w tygodniu, między 9 a 11.

Na Wyspach srebrne godziny mniej powszechne

W Wielkiej Brytanii godziny dla seniorów - tzw. srebrne godziny (od ang. silver hours) - nie są tak powszechne jak w USA. Niektóre sieci handlowe ich nie wprowadziły, ale są tam wolontariusze pomagający osobom starszym w zakupach. W innych sieciach srebrne godziny trwają np. od 8 do 9 rano trzy dni w tygodniu; w jeszcze innych osoby powyżej 70. roku życia mają pierwszeństwo w zakupach.

Co ciekawe, nie tylko seniorom umożliwiono na Wyspach zakupy w wyznaczonym czasie. Z porannych godzin zakupów – w większości sieci między 8 a 9 – może korzystać personel medyczny National Health Service. Ale, jak zauważa brytyjski "The Sun", muszą się wylegitymować, bo były przypadki podszywania się pod personel NHS.

W Paryżu w jednej z sieci handlowych między 8-8.30 umożliwiono zakupy wyłącznie personelowi medycznemu, strażakom i policjantom.

W Czechach godziny się zmieniały

Z kolei czeskie władze najpierw 18 marca wprowadziły zakupy wyłącznie dla osób powyżej 65. roku życia między godziną 10 a 12. Po jednym dniu obowiązywania tego przepisu okazało się, że tuż przed 10 przed wieloma sklepami tworzyły się kolejki czekających osób starszych. Jak mówił Tomasz Pouza, przewodniczący czeskiej Konfederacji Handlu i Turystyki, "jeśli celem jest ograniczenie kontaktu z ludźmi i tłumu, doprowadziło to do tego, że rano przychodzi znacznie więcej osób". Uznał, że "ponieważ emeryci są najbardziej bezbronni, sensowne jest, aby przychodzili do sklepów zaraz po otwarciu, zanim ktokolwiek inny tam będzie".

Więc władze Czech wprowadziły we wszystkich sklepach godziny dla emerytów między 7 a 9. Z początkiem kwietnia kolejny raz zmieniono te przepisy. Teraz osoby powyżej 65. roku życia i niepełnosprawni 50+ mogą robić zakupy bez narażania się na towarzystwo młodych między 8 a 10 w dużych sklepach powyżej 500 m. kw. powierzchni. W mniejszych sklepach zniesiono jakiekolwiek restrykcje.

Andrzej Zaucha o epidemii koronawirusa w Moskwie
Andrzej Zaucha o epidemii koronawirusa w Moskwietvn24

W Moskwie w ogóle nie mogą wychodzić

W Rosji - jak informuje korespondent TVN Andrzej Zaucha - nie ma jednolitych przepisów co do tego, kiedy sklepy są dostępne tylko dla seniorów. Każdy gubernator podejmuje decyzje samodzielnie.

W Moskwie, decyzją mera miasta, osoby powyżej 65. roku życia od 2 kwietnia mają całkowity zakaz opuszczania domów. Służby socjalne mają zapewnić im dostawę lekarstw, jedzenia itp., jeśli jest to konieczne. Podobne rozporządzenia weszły w życie w obwodzie moskiewskim i wielu innych regionach.

"Przełóżmy godziny dla seniorów na rano"

W Polsce po kilku dniach obowiązywania w sklepach godzin dla seniorów powyżej 65. roku życia Polska Izba Handlu stwierdziła, że "jakkolwiek intencje ustawodawcy były w tym wypadku podyktowane względami bezpieczeństwa i troską o osoby starsze, to w praktyce rozwiązanie wymaga w najlepszym razie korekty".

"Może lepsze byłoby na przykład wprowadzenie godzin priorytetowych dla osób 65+. Mogłyby wtedy wejść bez kolejki do sklepu i mieć bezwzględne pierwszeństwo przy kasie. To także znacząco skróciłoby czas pobytu tych osób w sklepach" – komentuje Maciej Ptaszyński, wiceprezes Polskiej Izby Handlu.

Dalej w swoich postulatach idzie Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji. W swoim stanowisku w sprawie odmrażania gospodarki proponuje ograniczenie godzin dla seniora do jednej godziny po otwarciu sklepu oraz docelową rezygnację z tego udogodnienia.

Doktor Paweł Grzesiowski, epidemiolog, uważa, że wcześniejsze godziny zakupów dla seniorów są znacznie wygodniejsze, bo ma to uzasadnienie w trybie ich życia. - Rano ruch jest mniejszy, wybór towarów jest większy, zakupy robi się szybciej, więc narażenie się na zakażenie jest mniejsze - mówi. Ale dodaje, że po odmrożeniu gospodarki, gdy rano na ulicach będzie więcej osób, dojazd na poranne zakupy może być dla seniorów utrudniony.

Ministerstwo Zdrowia, jak informuje jego rzecznik, na razie "monitoruje sytuację".

Autor: Piotr Jaźwiński, współpraca Andrzej Zaucha/Moskwa / Źródło: Konkret24, The Sun, Huffpost.com, Cnbc.com; zdjęcie: Neil Hall / EPA/PAP

Źródło zdjęcia głównego: EPA/PAP | Neil Hall

Pozostałe wiadomości

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24

Do sieci powraca zdjęcie, które jest podstawą antyimigranckiego przekazu. "Stop migracji", "straszny widok", "koszmar" - komentują internauci widoczną na fotografii grupę ciemnoskórych, młodych mężczyzn, czekających na przystanku autobusowym. Co o zdjęciu wiadomo?

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Imigranci w Nadarzynie? Powraca zdjęcie ze zmanipulowanym przekazem

Źródło:
Konkret24

Poseł PiS Marcin Przydacz, broniąc nieautoryzowanej aplikacji do weryfikacji zaświadczeń wyborczych, stwierdził, że sama PKW zezwoliła na stosowanie "tego typu instrumentów", a aplikacja miała uchronić przed turystyką wyborczą. Oba argumenty są nietrafione.

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Przydacz o "aplikacji Mateckiego". Dwa razy fałsz

Źródło:
Konkret24

Do Sądu Najwyższego wpłynęło już ponad 54 tysiące protestów wyborczych, a sąd ma czas na ich rozpatrzenie do 2 lipca. Sąd zarządził też oględziny kart i przeliczenie głosów w kilkunastu komisjach. Te same komisje były wytypowane w modelach, które badały wahnięcia w poparciu na korzyść kandydatów. Wyjaśniamy, czym są te modele i czy na ich podstawie można mówić o jakichś "nieprawidłowościach statystycznych" w wynikach wyborów.

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

"Nieprawidłowości statystyczne" w wynikach komisji. Co pokazują modele, a czego nie

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki, komentując domniemany gwałtowny wzrost przestępstw w 2024 roku, stwierdził, że to przez "10 tysięcy nielegalnych migrantów z Niemiec". W jednym zdanie zawarł dwa fałsze. Wyjaśniamy.

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Morawiecki mówi o wzroście liczby przestępstw. Dwie nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Wymiana poległych ukraińskich i rosyjskich żołnierzy stała się podstawą do prokremlowskiej dezinformacji wymierzonej w Ukrainę. A wykorzystano do tego sfabrykowany artykuł "The Wall Street Journal".

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Ciała 6000 żołnierzy, dekret Zełenskiego i amerykańska gazeta. Co się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

Europosłanka Hanna Gronkiewicz-Waltz z Koalicji Obywatelskiej przekonuje, że prezydent Andrzej Duda złamał konstytucję, bo na posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego zaprosił prezydenta elekta. Konstytucjonaliści oceniają to jednoznacznie.

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

"Prezydent Duda, zapraszając Nawrockiego jako prezydenta elekta, złamał konstytucję"? Eksperci nie mają wątpliwości

Źródło:
Konkret24

Polacy rzekomo zostali zatrzymani przez ukraińską służbę bezpieczeństwa "za pokazywanie polskich symboli", jakoby oskarżono ich "o naruszanie integralności ukraińskich terytoriów i szerzenie idei separatystycznych". Dowodem ma być krótkie nagranie, które udostępniają niektórzy internauci. Według eksperta to przykład nieudolnej rosyjskiej prowokacji.

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

"Polacy zatrzymani na Ukrainie za pokazywanie polskich symboli"? Nic w tym filmie nie pasuje

Źródło:
Konkret24