FAŁSZ

"Lawina poronień i martwych urodzeń" po szczepieniu na COVID-19? Teza, na którą nie ma dowodów

"Lawina poronień i martwych urodzeń" po szczepieniu na COVID-19? Teza, na którą nie ma dowodówShutterstock/Twitter

Ogromne emocje budzą w mediach społecznościowych posty, których autorzy twierdzą, że po szczepionce na COVID-19 "większość kobiet w ciąży straciła swoje dzieci" - ostrzegamy: to nie jest prawda. Wszystkie dostępne badania robione wśród ciężarnych kobiet temu przeczą. A fałszywy przekaz stworzono na bazie błędnie zinterpretowanych liczb wyciągniętych z raportu Pfizera.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Internauci alarmują w mediach społecznościowych, polskich i zagranicznych, o "szokującym odkryciu", czyli rzekomym raporcie koncernu Pfizer. Raport ten podaje - twierdzą rozsyłający przekaz - że niemal wszystkie ciąże kobiet, które w ich trakcie przyjęły szczepionki tej firmy na COVID-19, zakończyły się śmiercią płodu lub noworodka. "Prawdziwy szok, zwłaszcza, że bez oporu aplikowano kobietom w ciąży i to na całym świecie"; "Przestańcie kłamać"; "Większość kobiet straciła swoje dzieci"; "Czy nieodpowiedzialne matki ponoszą odpowiedzialność za śmierć swoich dzieci?"; "Nic dziwnego, przecież szczepią się toksyną!!"; "Ostrzegaliśmy nie chcieli słuchać" - brzmią emocjonalne komentarze w mediach społecznościowych. Internauci powołują się na różne strony internetowe jako źródło tych doniesień.

Sprawdziliśmy to.

"Lawina poronień i martwych urodzeń"? Strona z fake newsami

Część internautów powołuje się anglojęzyczny serwis z Brazylii: The Rio Times. To m.in. ten serwis publikował doniesienia o rzekomym "skandalu wokół COVID-19", który miał wybuchnąć w Wielkiej Brytanii pod koniec 2021 roku, co było nieprawdą. Zweryfikowaliśmy to w Konkret24 jako fałsz.

Tym razem tekst w brazylijskim serwisie bazuje na innym tekście - z anglojęzycznego portalu Lifesitenews.com. Opublikowano go 23 grudnia 2021 roku z tytułem: "Dokumenty FOIA ujawniają: szczepionka Pfizera spowodowała lawinę poronień i martwych urodzeń". Strona Lifesitenews.com jest nam znana - w Konkret24 już kilka razy pisaliśmy o publikowanych tam fałszywych, zmanipulowanych informacjach dotyczących COVID-19. Teraz swoje doniesienia autor Lifesitenews.com oparł na dokumencie, który ma być dokumentem koncernu Pfizer, a którego tytuł w tłumaczeniu na polski brzmi: "Zbiorcza analiza zgłoszonych zdarzeń niepożądanych po dopuszczeniu do obrotu".

Ma to być jeden z pierwszych dokumentów ujawnionych pod koniec 2021 roku przez amerykańską Agencję Żywności i Leków (FDA) w wyniku orzeczenia sądu działającego na podstawie The Freedom of Information Act (FOIA), czyli amerykańskiej ustawy o dostępie do informacji. Grupa naukowców zwróciła się o udostępnienie danych, na podstawie których FDA udzieliła zgody na stosowanie szczepionki przeciwko COVID-19 wyprodukowanej przez koncern Pfizer. Sprawę tę opisaliśmy szczegółowo w Konkret24, ponieważ również stała się powodem manipulacji i fałszywych tez.

1223 zgony? Ale nie z powodu NOP-ów

Dokument Pfizera informuje o zgłoszeniach, które napłynęły od rozpoczęcia stosowania szczepionki tej firmy, czyli od grudnia 2020 roku, do 28 lutego 2021 roku. Wcześniej już było o nim głośno. Środowiska antyszczepionkowe alarmowały, że raport podaje niemal 160 tys. niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP-ów), z których 1223 miało zakończyć się śmiercią. Pisała o tym m.in. właśnie Lifesitenews.com.

Tyle że dokument w ogóle nie weryfikuje przyczyn wskazanych zgonów, a konkluzja raportu jest taka, że podawanie szczepionki jest bezpieczne. Przeanalizowała to redakcja AFP Fact-Check. Cytowała wyjaśnienie rzeczniczki Pfizera Dervili Keane: "Cytowany w artykułach dokument nie zawiera niczego, co wskazywałoby na związek szczepionki ze zgonami. Liczba 1223 ofiar śmiertelnych wśród 158 893 działań niepożądanych odzwierciedla 'spontaniczne' raporty ze źródeł służby zdrowia w kilku krajach, bez weryfikacji przyczyny, wśród milionów zaszczepionych ludzi na całym świecie w tym okresie". Jak informuje AFP Fact-Check, raport "nie wskazuje konkretnych przyczyn śmierci, a ofiary śmiertelne mogą dotyczyć osób z różnymi chorobami, takimi jak rak lub choroby układu krążenia".

Śmiertelność 87,5 proc.? Nie, to błędna analiza

Na stronie dwunastej opisywanego raportu jest tabela nr 6. Właśnie na znajdujące się w niej dane powołali się m.in. Lifesitenews.com i internauci. Pokazuje ona m.in., że od grudnia 2020 do 28 lutego 2021 roku zgłoszono 270 kobiet w ciąży, które przyjęły szczepionkę na COVID-19. W przypadku 238 ciąż dokument podaje "no outcome". Natomiast dla 32 ciąż wymienia:

- 23 samoistne poronienia,

- 2 przedwczesne porody zakończone śmiercią noworodków;

- 2 samoistne poronienia ze śmiercią wewnątrzmaciczną;

- 1 samoistne poronienie ze śmiercią noworodków (ciąża bliźniacza);

- 1 ciąża z powikłaniami (ciąża bliźniacza).

Autor Lifesitenews.com zinterpretował to tak, że zakończenie 32 ciąż było znane i że 28 z nich skończyło się dla płodów lub dzieci tragicznie - w 87,5 proc. śmiercią.

Tabelę pokazaliśmy Bartoszowi Fiałkowi, lekarzowi analizującemu na bieżąco sytuację epidemiczną i dane na ten temat. Tłumaczy on, że sformułowanie "no outcome" nie oznacza, że nie jest znany sposób zakończenia ciąży (jak podał Lifesitenews.com), tylko że ciąża nie miała powikłań. - To by było dziwne metodologicznie, żeby porównywać ciąże zakończone z tymi jeszcze trwającymi - mówi Fiałek.

Tak więc mamy 270 ciąż, z których 238 było bez powikłań, a 32 z powikłaniami. Te drugie w 28 przypadkach zakończyły się śmiercią płodu lub dziecka.

"Zatem odsetek ciąż z powikłaniami wśród zaszczepionych kobiet ciężarnych wyniósł niespełna 12 procent, a ciąż, które zakończyły się zgonem noworodka w tej grupie, nieco ponad 10 procent" - wyjaśnia Fiałek w przesłanej Konkret24 analizie. Podkreśla, że częstość występowania powikłań w ciąży wśród kobiet ciężarnych, które zaszczepiły się przeciw COVID-19, nie odbiega w tym raporcie od standardowego odsetka występowania powikłań ciąż w populacji ogólnej, nieszczepionej.

"Poronienie jest dość częstym powikłaniem, występuje niezależnie od szczepienia. Szacuje się, że ryzyko wystąpienia poronienia w ogólnej populacji wynosi do 15-20 proc. Wszelkie dostępne badania przedkliniczne oraz kliniczne, publikowane jako niezrecenzowane oraz zrecenzowane, w tym dane ze świata, jednoznacznie wskazują na bezpieczeństwo szczepionek mRNA przeciw COVID-19 u kobiet w ciąży. Zarówno dla kobiety, przebiegu ciąży, płodu, jak i dla dziecka" - podkreśla Fiałek.

Poronienia i martwe urodzenia przez szczepionki? Brak dowodów

17 grudnia zapytaliśmy biuro prasowe Pfizer Polska o komentarz dyskutowanego w sieci dokumentu. 26 stycznia otrzymaliśmy jedynie krótką wiadomość z informacją, że wyniki najnowszych badań opublikowane 20 stycznia przez Europejską Agencję Leków wskazują, że nie stwierdzono żadnych oznak zwiększonego ryzyka powikłań ciąży, poronień, przedwczesnych porodów lub działań niepożądanych u nienarodzonych dzieci po szczepieniu szczepionką Pfizera.

Jak dotąd inne badania również nie potwierdziły związku przyczynowo-skutkowego między szczepieniem na COVID-19 a poronieniami czy martwymi urodzeniami. Przykładem jest badanie, którego wyniki opublikowały w styczniu 2022 roku amerykańskie Centra Kontroli i Prewencji Chorób (CDC). Wzięło w nim udział ponad 40 tys. kobiet w ciąży. Zakończyło się wnioskiem, że stosowanie szczepionki na COVID-19 w czasie ciąży nie wiąże się z przedwczesnym porodem lub niedowagą noworodków. Badacze zalecili szczepienie COVID-19 zarówno kobietom w ciąży, jak i tym, które planują posiadanie dzieci i matkom karmiącym.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: Shutterstock/Twitter

Pozostałe wiadomości

W debacie "Super Expressu" kandydaci na prezydenta przepytywali siebie nawzajem. Odpierając zarzuty rywali, nieraz minęli się jednak z prawdą albo przeinaczali fakty. Oto wypowiedzi, które wprowadziły w błąd opinię publiczną.

Debata prezydencka. Fałsze i manipulacje kandydatów

Debata prezydencka. Fałsze i manipulacje kandydatów

Źródło:
Konkret24

W sieci rozchodzi się informacja, jakoby Polska była "rekordzistą" pod względem złożonych wniosków azylowych w tym roku. Przekaz ten podają dalej między innymi działacze Konfederacji i PiS. Jednak autor posta, który stał się źródłem tych doniesień, manipulacyjnie dobrał dane. I o czymś nie wspomniał.

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Rekord wniosków o azyl w Polsce? Podwójna manipulacja

Źródło:
Konkret24

Prezydent Andrzej Duda wykorzystał zaproszenie na konwencję Karola Nawrockiego w Łodzi, żeby chwalić osiągnięcia rządów Zjednoczonej Prawicy i skrytykować działania gabinetu Donalda Tuska. W niektórych kwestiach mijał się jednak z prawdą, wprowadzając opinię publiczną w błąd.

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Duda na konwencji Nawrockiego. Cztery nieprawdy

Źródło:
Konkret24

Poseł Konfederacji Michał Wawer straszy "polskimi emeryturami dla Hindusów", czyli że ZUS będzie hojnie dopłacał do "skromnych indyjskich emerytur". Mechanizm tej manipulacji jest podobny, jak w fałszywej narracji o uprawnieniach emerytalnych dla Ukraińców. Chodzi o umowy o zabezpieczeniu społecznym, które Polska standardowo zawiera z wieloma krajami.

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

"Polskie emerytury dla Hindusów"? Co zakłada ta umowa

Źródło:
Konkret24

Wojna prezydenta Donalda Trumpa z Uniwersytetem Harvarda trwa. Według rozsyłanego w sieci przekazu w odwecie za zabranie uczelni funduszy jej władze odrzuciły aplikację najmłodszego syna Trumpa - Barrona. Jednak żadnych dowodów na tę teorię nie ma.

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Harvard nie przyjął na studia syna Trumpa? Skąd taka plotka

Źródło:
Konkret24

"Jakaś masakra", "ekologia to fikcja" - komentują internauci film, który notuje miliony wyświetleń w sieci. Ma przedstawiać cmentarz elektrycznych skuterów. Co o nim wiemy?

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

"Cmentarz elektrycznych skuterów"? Niezupełnie

Źródło:
Konkret24

Posłowie i senatorowie PiS mieli wpłacać na partię minimum tysiąc złotych miesięcznie, europosłowie PiS - minimum pięć tysięcy. Tak zarządził Jarosław Kaczyński, gdy PiS nie dostał części subwencji. Konkret24 pozyskał rejestr wszystkich wpłat dla tej partii za 2024 rok. Oto kto wpłacił najwięcej, a kto w ogóle.

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Mieli "wspierać partię finansowo". Kto ile wpłacił? Mamy rejestry PiS

Źródło:
TVN24+

Po śmierci papieża Franciszka i ogłoszeniu żałoby narodowej internauci przekonują, jakoby po 1945 roku tylko raz "po śmierci obcokrajowca" władze naszego państwa tak zdecydowały. Ale to nie jest prawda.

Żałoby narodowe w Polsce. Nie tylko dla uczczenia Polaków

Żałoby narodowe w Polsce. Nie tylko dla uczczenia Polaków

Źródło:
Konkret24

Czy Grzegorz Braun ma szansę na poparcie zapewniające mu wejście do drugiej tury wyborów prezydenckich? Taki scenariusz sugeruje sondaż, który miał zostać wykonany przez znany ośrodek badania opinii publicznej. Lecz ta sondażownia nigdy czegoś takiego nie opublikowała.

Braun notuje "olbrzymi wzrost poparcia"? To nie ten CBOS

Braun notuje "olbrzymi wzrost poparcia"? To nie ten CBOS

Źródło:
Konkret24

Miliony wyświetleń notuje w sieci nagranie przedstawiające grupę osób idących nocą z walizkami przez miasto. Zostało opublikowane, by zwrócić uwagę na pewien problem mieszkańców - tymczasem internauci wykorzystują je do hejtu na cudzoziemców i migrantów. Przestrzegamy przed jego rozpowszechnianiem.

"Nocą, żeby ludzie nie widzieli"? Ten film miał inny cel

"Nocą, żeby ludzie nie widzieli"? Ten film miał inny cel

Źródło:
Konkret24

Do szpitala w Oleśnicy europoseł i poseł przybyli z "interwencją poselską" w celu "obywatelskiego zatrzymania" lekarki. Tak przynajmniej tłumaczyli się Grzegorz Braun i Roman Fritz. Jednak politycy powołali się na przepisy, które ich zachowania nie dotyczą. Wyjaśniamy, dlaczego przekroczyli uprawnienia.

Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie

Braun w szpitalu w Oleśnicy. Co jest interwencją poselską, a co nie

Źródło:
Konkret24

Według popularnego w sieci przekazu dopiero po zmianie prezydenta USA - czyli po powrocie na to stanowisko Donalda Trumpa - w Nowym Jorku mogła się odbyć procesja wielkanocna. Dowodem ma być opublikowane wideo. Tylko że nie ma ono nic wspólnego z Wielkanocą.

Procesja w Nowym Jorku możliwa dopiero za Trumpa? Co to za nagranie

Procesja w Nowym Jorku możliwa dopiero za Trumpa? Co to za nagranie

Źródło:
Konkret24

Czy marszałek Sejmu Szymon Hołownia spowodował wypadek samochodowy i wjechał w ogrodzenie? Na podstawie pewnego nagrania twierdzi tak wielu internautów, według części z nich - polityk musiał być pod wpływem alkoholu. Ale Hołownia w żadnym takim zdarzeniu nie brał udziału. Jego sztab wyborczy zaprzecza, a my wyjaśniamy ten przekaz.

Hołownia wjechał autem w płot? Jest odpowiedź sztabu

Hołownia wjechał autem w płot? Jest odpowiedź sztabu

Źródło:
Konkret24

Teksty z trzynastu polskich serwisów informacyjnych wykorzystano w kolejnej fazie operacji wpływu prowadzonej przez rosyjski ośrodek dezinformacji. W specjalnie tworzonych postach linkowano do artykułów, które zawierały treści przydatne Kremlowi. A potem w ruch szły boty.

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Operacja Doppelganger. Cel: polskie wybory

Źródło:
Konkret24

Internauci zachwycają się postawą pilota, który rzekomo złamał procedury, by ratować ludzkie życie. Chodzi o o popularne nagranie z momentu lądowania samolotu, które krąży w sieci - także polskiej. Historia jest fascynująca, lecz nieprawdziwa.

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

"Przewożę serce dawcy". "Łamiesz zasady, zmień kurs!". Co to za film

Źródło:
Konkret24

Donald Trump nie wysłał własnego samolotu po 200 żołnierzy, którzy utknęli na Florydzie. A publikowane nagrania z wypadku księżnej Diany nie zawsze pokazują to zdarzenie. Wytworzenie zbiorowej fałszywej pamięci - zwanej efektem Mandeli - to jeden z celów ośrodków dezinformacji. Fake newsy wspomagają ten mechanizm.

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Efekt Mandeli - co to jest? Możesz być ofiarą

Źródło:
Konkret24

W obwodzie Kurskim w Rosji miały zostać odkryte tysiące ciał zagranicznych najemników walczących dla Ukrainy, w tym Polaków - wykres z taką informacją krąży ostatnio w sieci. Wystarczy spojrzeć, które strony i profile rozpowszechniają ten przekaz, by stwierdzić: to kolejna odsłona prokremlowskiej propagandy.

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Ciała "polskich najemników" w Rosji? Uwaga na ten wykres

Źródło:
Konkret24

Politycy Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny forsują przekaz wymierzony w cudzoziemców przebywających w Polsce. Teraz wykorzystują do niego zdjęcie z Nadarzyna, publikując je z fałszywym komentarzem.

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

"Nadarzyn 2025"? Nie. To "wielkopostne chrześcijaństwo" posła Warchoła

Źródło:
Konkret24

Komentując słowa Donalda Tuska o repolonizacji, poseł PiS Michał Wójcik stwierdził, że jej przykładem była fuzja Orlenu i Lotosu z czasów rządów Zjednoczonej Prawicy. Eksperci są jednak innego zdania.

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Poseł Wójcik: fuzja Orlenu i Lotosu to repolonizacja. Wręcz przeciwnie

Źródło:
Konkret24

Krytykując obecny rząd, opozycja opowiada o "narodowym programie rozbrajania" Polski, twierdząc, że nie są realizowane wcześniej zawarte kontrakty na uzbrojenie. Jarosław Kaczyński jako dowód wskazuje zakup wyrzutni Himars i Chunmoo. Nie ma racji.

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Kaczyński o Himarsach i koreańskich wyrzutniach: "to zostało zatrzymane". Nie zostało

Źródło:
Konkret24

Straszenie Ukraińcami i nastawianie Polaków negatywnie do uchodźców zza wschodniej granicy - to cel rozpowszechnianego przez działaczy Konfederacji i Ruchu Narodowego przekazu. Jest on fałszywy, a powstał na podstawie tekstu jednego z ukraińskich serwisów.

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Ukraińcy "masowo sięgną po polskie obywatelstwo"? Skąd ta teza

Źródło:
Konkret24

Wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak, powołując się na dane niemieckiej policji, opowiada o "ludziach przywożonych z wewnątrz niemieckiego kraju" do Polski. Tylko że owe statystyki nie dotyczą takich przypadków. Polityk Konfederacji manipuluje.

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Bosak o "wpychaniu migrantów" z Niemiec. Czego nie rozumie

Źródło:
Konkret24

Obchody 1000-lecia Królestwa Polskiego i 500-lecia hołdu pruskiego wywołały dyskusję na temat faktycznej daty koronacji pierwszego króla Polski i udziału w niej niemieckiego cesarza. Wyjaśniamy, skąd rozbieżność dat.

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Koronowany przez niemieckiego cesarza? Jak to z Chrobrym było

Źródło:
Konkret24

Konfederacja opowiada, że na podstawie wydawanych pozwoleń na pracę dla cudzoziemców można stwierdzić, że Donald Tusk "sprowadza rocznie do Polski 100 tysięcy islamskich imigrantów". To jednak manipulacja: pozwolenie na pracę nie znaczy "sprowadzenia" do Polski.

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Tusk "sprowadza 100 tysięcy islamskich imigrantów"? Manipulacja

Źródło:
Konkret24

Karol Nawrocki ogłosił, że jako prezydent zrobi wszystko, by "to Polacy mieli pierwszeństwo w korzystaniu z polskiej służby zdrowia". Szef jego sztabu wyborczego przekonuje, że kandydat PiS podał już wcześniej szczegóły swojego kontrowersyjnego pomysłu - to nieprawda.

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Nawrocki zapowiada "pierwszeństwo" Polaków w kolejkach do lekarzy. A szczegóły?

Źródło:
Konkret24

Niemcy "podrzucili", "przerzucili" do Polski "dziewięć tysięcy nielegalnych migrantów" - powtarzają od dłuższego czasu politycy Konfederacji i PiS. Choć ta liczba pochodzi z niemieckich statystyk, taki przekaz jest manipulacją i grą na emocjach mającą wzbudzać niepokój w społeczeństwie. Bo wcale nie chodzi głównie o przybyszy z Afryki czy Azji. Wyjaśniamy.

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

"Tysiące migrantów podrzuconych z Niemiec". Co się kryje za tą liczbą

Źródło:
Konkret24

W kampanii prezydenckiej politycy PiS punktują kandydata PO Rafała Trzaskowskiego za to, że "nie jest szczery". Bo Warszawa przystąpiła do organizacji C40 Cities, a to - według nich - pociąga za sobą szereg limitów i zakazów, o których Trzaskowski w kampanii nie mówi. Jak jest naprawdę?

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

"Tego chce Trzaskowski". Opozycja straszy zakazem jedzenia mięsa i nabiału

Źródło:
Konkret24

Internauci kpią, że Magdalena Biejat "z geografii nie jest dobra", ponieważ jako państwo wymieniła Frankfurt. Nagranie, które ma tego dowodzić, zostało jednak przycięte, a wypowiedź kandydatki na prezydenta wyrwana z kontekstu.

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Biejat wymieniła Frankfurt jako "państwo na F"? Nagranie jest ucięte

Źródło:
Konkret24