FAŁSZ

Szef Pfizera "przez przypadek powiedział prawdę" o skuteczności szczepionek? Tłumaczymy, o czym mówił

Szef Pfizera "przez przypadek powiedział prawdę" o skuteczności szczepionek? Tłumaczymy, o czym mówiłshutterstock/twitter

Szeroko rozpowszechniany w internecie - polskim i zagranicznym - jest fragment wypowiedzi szefa firmy Pfizer Alberta Bourli, który miał przyznać, że "dwie dawki szczepionki dają małą ochronę, jeśli w ogóle". Takie słowa padły w wywiadzie, lecz po wyrwaniu z kontekstu przeinaczono ich sens.

Pokazujemy, co jest prawdą, a co fałszem
Weryfikujemy fake newsy, sprawdzamy dane, analizujemy informacje z sieci

Antyszczepionkowcy triumfują, publikując w mediach społecznościowych krótkie nagranie, na którym Albert Bourla - dyrektor generalny koncernu Pfizer - w jednym z telewizyjnych wywiadów rzekomo mówi, że "dwie dawki szczepionki zapewniają bardzo ograniczoną ochronę. Jeśli w ogóle". To dla wielu sceptyków szczepień jest dowód na słuszność ich twierdzeń, że szczepionki na COVID-19 są nieskuteczne, a cała kampania szczepień to eksperyment. Zarzucają szefowi Pfizera oszustwo, bo wcześniej zapewniał, że szczepionki przeciwko koronawirusowi będą skuteczne.

"Nieźle. Zmienili zdanie już prawie o 180 stopni"; "Ci, którzy przyjęli preparat terapii genowej mogą być w świetle faktów najbardziej rozczarowani, wręcz rozwścieczeni, że zostali oszukani. Żal mi Was kochani"; "Deklaracje się zmieniają"; "Przez przypadek powiedział prawdę?"; "Co się stało z 95% skutecznością?" - komentują internauci w sieci (pisownia wszystkich postów oryginalna).

fałsz

Wpisy o rzekomej wypowiedzi szefa Pfizera pojawiły się w zagranicznych i polskich mediach społecznościowychTwitter

"To chyba decydujący głos w dyskusji czy wolno zmuszać do szczepienia kogokolwiek: producent preparatu, szef firmy Pfizer Albert Bourla stwierdza, że 'dwie dawki szczepionki dają bardzo małą ochronę, jeśli w ogóle dają jakąkolwiek ochronę…' - napisał 13 stycznia na Twitterze Maciej Pawlicki, publicysta i producent telewizyjny.

"Szef firmy Pfizer dwie dawki szczepionki zapewniają bardzo ograniczoną ochronę, jeśli w ogóle" - taki post 16 stycznia na Twitterze zamieścił Rafał Piech, prezydent Siemanowic Śląskich, i zalinkował do swojego pięciominutowego wystąpienia wideo. W jego trakcie opublikował większy fragment telewizyjnej rozmowy z szefem Pfizera. "Sami widzicie, że ta narracja zaczyna się sypać globalnie, ale też również w naszym kraju. Wyciągajcie wnioski. Idźcie w stronę prawdy" - skomentował potem (o covidowych fake newsach Rafała Piecha pisaliśmy w Konkret24 23 stycznia).

Rzeczywiście Albert Bourla powiedział słowa, które cytują internauci - tylko że zostały one wyrwane z kontekstu. Oto na czym polega manipulacja.

Niedzielski: przyczyną tej eskalacji zakażeń jest omikron
Niedzielski: przyczyną tej eskalacji zakażeń jest omikrontvn24

O jakich przypadkach mówił Bourla?

Sprawą zajęły się już wcześniej zagraniczne portale fact-checkingowe: Snopes, PolitiFact oraz redakcje Reuters i BBC. Ustaliły, że krążące w mediach społecznościowych słowa szefa Pfizera padły w telewizyjnym wywiadzie w Yahoo Finance, który został wyemitowany na antenie, a potem opublikowany na YouTube 10 stycznia 2021 roku.

Otóż całość wypowiedzi Bourli wcale nie dotyczyła skuteczności szczepionek przeciwko COVID-19, tylko ich skuteczności wobec jednego wariantu omikron. Nie ma co do tego wątpliwości. Dziennikarka w pierwszym pytaniu zagadnęła Bourlę o rozprzestrzeniający się właśnie na całym świecie wariant omikron - pada nazwa tego wariantu. Jego nazwę wypowiada też szef Pfizera, odpowiadając na pytanie.

A co dokładnie powiedział? Stwierdził, że na świecie obecnie sytuacja pogorszyła się z powodu omikronu, który - choć objawia się łagodniej - ma większą zakaźność, co przekłada się na radykalny wzrost liczby zajętych łóżek w szpitalach. "Wiemy, że dwie dawki szczepionki oferują bardzo ograniczoną ochronę. Jeśli w ogóle. Trzy dawki - z dawką przypominającą - oferują rozsądną ochronę przed hospitalizacją i śmiercią. Przeciwko zgonom, myślę, że bardzo dobrą, a mniejszą ochronę przed infekcjami" - ocenił szef Pfizera.

Dalej Bourla poinformował, że Pfizer już pracuje nad nową wersją szczepionki, która będzie - jak zaznaczył - również skuteczna właśnie przeciwko omikronowi. "Czekamy jeszcze na oficjalne wyniki badań. Szczepionka będzie gotowa w marcu" - zadeklarował.

Zatem cytowana przez internautów ocena skuteczności szczepionek dokonana przez szefa Pfizera odnosiła się tylko omikrona, czyli mówił o słabszej skuteczności szczepionek przeciwko nowemu wariantowi.

Bourla ogólnie o szczepionkach na COVID-19

Zagraniczne portale przypominają, że Bourla podobnie wypowiadał się tego samego dnia w innym wywiadzie - udzielonym stacji CNBC. Mówił o fali omikrona i potrzebie skutecznej na niego szczepionki. Lecz jednocześnie wtedy ocenił też skuteczność szczepionek na COVID-19 w ogóle: "Ochrona przed hospitalizacją i ciężkim przebiegiem jest w tej chwili na rozsądnym poziomie, jeśli chodzi o obecnie podawane szczepionki, gdy przyjmie się również trzecią dawkę" - stwierdził.

Omikron w Europie i na świecie

Na świecie na COVID-19 zachorowało ponad 335 mln osób. Dyrektor generalny Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) dr Tedros Adhanom Ghebreyesus przekazał, że w ciągu ostatniego tygodnia wykryto na świecie 18 mln zakażeń koronawirusem. W Stanach Zjednoczonych omikron stanowi już 95 proc. wszystkich zakażeń. Fala omikronu zalewa też Europę. Wzrost zakażeń w piątej fali związany jest z obecnością właśnie tego wariantu. Na początku stycznia dyrektor WHO na Europę Hans Kluge przekazał, że ponad połowa populacji w Europie może zostać zarażona omikronem w ciągu najbliższych sześciu–ośmiu tygodni.Omikron jest wariantem powodującym mniej groźne objawy niż poprzednie szczepy. W wielu krajach liczba hospitalizacji i zgonów jest często niższa niż we wcześniejszych fazach pandemii. Znacznie mniej osób, nawet kilka razy, ma po zakażeniu tym wariantem ostrą niewydolność oddechową, wymaga tlenoterapii lub zastosowania respiratora. Nie oznacza to jednak, że omikron można lekceważyć. Złą wiadomością jest to, że omikron rozprzestrzenia się dużo szybciej niż inne warianty. A w Polsce i w Europie Środkowo-Wschodniej umieralność na COVID-19 jest generalnie dużo wyższa niż w innych krajach. Związane jest to m.in. z niskim poziomem szczepień.

Autor: Jan Kunert / Źródło: Konkret24; zdjęcie: Shutterstock/Twitter

Źródło zdjęcia głównego: shutterstock/twitter

Pozostałe wiadomości

Wygląda jak lokalny serwis, ale nim nie jest. Zamiast informować, strona ta szerzy antymigrancki hejt. W rzekomej trosce o bezpieczeństwo mieszkańców karmi ich strachem. Promują ją politycy, a firmuje człowiek z komitetu poparcia Karola Nawrockiego. Portal Gazeta Zielonogórska to modelowe źródło dezinformacji niemedialnej. Na czym polega to zjawisko? 

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Redakcja widmo i niewidzialni migranci. Kto gra strachem w Zielonej Górze

Źródło:
TVN24+

Przed zapowiadanymi wielkimi opadami oczy wielu Polaków zwrócone są na największe zbiorniki przeciwpowodziowe w kraju. Zarządzający nimi zapewniają, że wszystkie mają zabezpieczone rezerwy. Porównaliśmy stan ich wypełnienia teraz oraz tuż przed powodzią we wrześniu 2024 roku. Eksperci tłumaczą, czy i jakie wnioski można z tego wyciągnąć.

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Wypełnienie zbiorników retencyjnych teraz i przed powodzią 2024. Co nam to mówi

Źródło:
Konkret24

Prawica rozpowszechnia przekaz o tysiącach "nielegalnych imigrantów" z Afryki, czy Bliskiego Wschodu zawróconych z Niemiec do Polski. Dane - także te najnowsze - pokazują coś zupełnie innego.

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Kogo Niemcy zawracają do Polski? Jedna narodowość dominuje

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji grzmią w mediach społecznościowych, że "ludzie Bodnara chcieli zapewnić sobie bezkarność". Jako dowód rozsyłają rzekomy zapis, który miał się znaleźć w ustawie przygotowywanej w Ministerstwie Sprawiedliwości. Resort już się do tego odniósł, a my wyjaśniamy, co dało początek tej narracji.

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

"Ustawa bezkarnościowa". Skąd się wziął wirtualny paragraf 

Źródło:
Konkret24

Zdjęcie wykonane nocą niedaleko granicy z Niemcami przez umieszczoną w lesie fotopułapkę wywołało oburzenie w sieci. Polityczka Konfederacji uznała bowiem, że kamera pokazała niemiecki patrol po polskiej stronie granicy. Wyjaśniamy, kogo naprawdę widać na fotografii.

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Czy to "niemieccy żołnierze po polskiej stronie granicy"? Mamy odpowiedź

Źródło:
Konkret24

Po głośnym pożarze budynku w podwarszawskich Ząbkach w mediach społecznościowych pojawiły się teorie, że jego przyczyną były panele fotowoltaiczne. Jako potwierdzenie tej tezy publikowano nawet zdjęcia satelitarne. Straż pożarna dementuje ten przekaz.

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Pożar w Ząbkach. Fotowoltaika jako "podajnik ognia"? Nie wierzcie w to

Źródło:
Konkret24

"Wszyscy powinni bić na alarm", "dlaczego zbiorniki retencyjne są pełne", "nie spuszczają wody"... - takie komentarze pojawiły się w sieci po informacjach o zbliżających się ulewach. Internauci alarmują, że zbiorniki retencyjne są już zapełnione, a Wody Polskie na to nie reagują. Przedsiębiorstwo zarządzające zbiornikami odpowiada, że "tworzący alternatywne teorie" internauci nie mają racji.

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Zbiorniki retencyjne "pełne po brzegi"? Internauci alarmują, Wody Polskie odpowiadają

Źródło:
Konkret24

Internauci dyskutują, czy na nagraniu z płonącym samochodem, które krąży w sieci, rzeczywiście płonie auto elektryczne. Sprawdzamy, więc co o całym zajściu wiadomo.

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

"Płonie elektryk" w Koszalinie? Co to za auto

Źródło:
Konkret24

Kolejne państwa strefy Schengen przywracają kontrole graniczne, dlatego coraz częściej można usłyszeć głosy o "końcu" czy nawet "zabiciu Schengen". Eksperci wymieniają jednak zaskakujące powody, dla których ich zdaniem strefa nie tylko przetrwa, ale będzie się rozszerzać.

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Koniec strefy Schengen? "Składanie do grobu jest przedwczesne"

Źródło:
TVN24+

Internauci, ale też poseł Marek Jakubiak oburzają się na zdjęcie polskiego policjanta, który na ramieniu ma naszywkę z flagą unijną. Wyjaśniamy, co to za naszywka.

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

"Europejska policja"? Co oznacza naszywka na mundurze

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji utrzymują, że polski rząd nie przedstawia prawdziwych danych o liczbie migrantów "przerzucanych" z Niemiec do Polski, podczas gdy według władz niemieckich są to "duże liczby, tysiące w skali jednego miesiąca". Publikujemy więc najnowsze statystyki otrzymane z niemieckiej policji - nie potwierdzają takich twierdzeń.

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Ilu migrantów odesłano do Polski? Nowe dane z Niemiec

Źródło:
Konkret24

Szef MSZ oferuje Karolowi Nawrockiemu "możliwość zbriefowania" go, jeśli chodzi o politykę zagraniczną rządu. W odpowiedzi przyszły rzecznik kancelarii prezydenta poucza, co należy do prerogatyw głowy państwa. Tak więc w nowej politycznej rzeczywistości wróci stary spór, a konstytucja się przecież nie zmieniła. Wyjaśniamy.

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

"Gest kurtuazji" kontra "rząd ma obowiązek". Nowy prezydent, stary spór

Źródło:
Konkret24

W kancelarii prezydenta Nawrockiego ma pozostać przynajmniej jeden minister z czasów obecnego prezydenta. A reszta? I co się stanie obecnymi doradcami Andrzeja Dudy? Wyjaśniamy.

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Ministrowie i doradcy Andrzeja Dudy. Jaki ich los po 6 sierpnia?

Źródło:
Konkret24

Poszukujący Tadeusza Dudy policjanci jakoby nawet nie potrafią nosić broni, a sam poszukiwany rzekomo zamieszcza w sieci nagranie obozowiska; na dodatek miał też sfilmować policyjny śmigłowiec, a nagranie zamieścił w sieci. Akcja w okolicach Limanowej stała się pretekstem do drwienia z policjantów biorących w niej udział lub zwiększania zasięgów i popularności w sieci. Pokazujemy przykłady krążących wokół niej fake newsów.

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

"Vlogi Tadeusza Dudy" i zdjęcie policjantki. Fałszywki o obławie w Starej Wsi

Źródło:
Konkret24

Ministra funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz, stwierdziła, że dla jej partii istotna jest objęcie funkcji wicepremiera w planowanej rekonstrukcji rządu, bo "wicepremier może więcej niż minister". A co na to akty prawne?

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Pełczyńska-Nałęcz: "wicepremier może więcej niż minister". Ekspert: "nieco ryzykowne stwierdzenie"

Źródło:
Konkret24

Komentując "patrole obywatelskie" na granicy polsko-niemieckiej, politycy opozycji mówią po raz kolejny o "tysiącach migrantów przerzucanych przez Niemców". Dane o rzeczywistych przekazaniach są jednak dużo niższe. Wyjaśniamy.

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

"Kilka tysięcy nielegalnych migrantów dziennie" z Niemiec? Dane pokazują coś innego

Źródło:
Konkret24

Mateusz Morawiecki zamieścił wykres, który miał pokazywać, jak bardzo za rządów PiS rosły dochody budżetu państwa, gdy podczas rządów PO-PSL i obecnej koalicji wzrosty nie są tak znaczące. Ekonomiści tłumaczą, co były premier pomija.

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Mateusz Morawiecki o dochodach państwa. Jak wprowadza w błąd

Źródło:
Konkret24

Po tragedii w Starej Wsi, podczas policyjnej obławy pojawiło się zdjęcie, które ma pokazywać ulicę przed domem, gdzie dokonano zbrodni. Jest rozpowszechniane z twierdzeniem, że podejrzany Tadeusz Duda uciekł stamtąd na motocyklu. Oba przekazy są nieprawdziwe.

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

"Tak wygląda ulica", morderca na motocyklu? Nic tu się nie zgadza

Źródło:
Konkret24

W sieci pojawił się fragment kodu, który ma świadczyć o tym, że tak zwana aplikacja Mateckiego miała być podłączona do serwerów PKW. Nieznających się na programowaniu może wprowadzać w błąd. Tłumaczymy.

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

"Aplikacja Mateckiego" podpięta pod PKW? Fałszywy "niezbity dowód"

Źródło:
Konkret24

Nagranie z kilkudziesięcioma bocianimi gniazdami na słupie wysokiego napięcia przyciągnęło uwagę tysięcy internautów. Jedni twierdzą, że to Polska, inni wskazują na zagranicę. Sprawdziliśmy, co wiadomo o tym materiale.

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

"Blokowisko bocianów" w Polsce? Sprawdzamy popularne nagranie

Źródło:
Konkret24

Były wicepremier Jacek Sasin pytał w wywiadzie radiowym, gdzie są pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy i czy "ktoś odczuł jakąś poprawę z tego względu". Pokazujemy więc, na co do tej pory przeznaczono te środki: od pracowni AI, przez żłobki, po oczyszczalnie ścieków i modernizacje linii kolejowych.

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Sasin: gdzie są mityczne pieniądze z KPO? Odpowiadamy

Źródło:
Konkret24

Mimo zawieszenia przyjmowania wniosków o azyl na granicy polsko-białoruskiej, polskie służby wciąż przyjmują ich ponad tysiąc miesięcznie. Internauci komentują, że "Donald Tusk okłamał Polaków", bo "granica jest nieszczelna". Wyjaśniamy, dlaczego te dane o tym nie świadczą.

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Wnioski o azyl w Polsce mimo zawieszenia. Kto i gdzie je składa

Źródło:
Konkret24

Politycy opozycji i internauci komentują, że wyborcy masowo wysyłali do Sądu Najwyższego protesty wyborcze według wzoru przygotowanego przez posła Romana Giertycha i z jego numerem PESEL. Pierwszy Prezes Sądu Najwyższego Małgorzata Manowska dolała oliwy do ognia, mówiąc, że takich protestów jest kilka tysięcy. Inne zdanie ma jednak rzecznik prasowy instytucji. Wyjaśniamy, co wiemy.

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

"Giertychówki", PESEL posła i dwugłos w Sądzie Najwyższym. Co wiemy

Źródło:
Konkret24

Prokurator generalny Adam Bodnar wnioskuje o ponowne przeliczenie głosów z niemal 1,5 tysiąca komisji wyborczych, bowiem w kilkunastu przypadkach, w których przeliczono już głosy, wykazano nieprawidłowości. Monitorujemy na bieżąco, w jakich komisjach sprawdzono jeszcze raz oddane głosy i z jakim wynikiem, oraz stan prokuratorskich śledztw.

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Komisje, w których przeliczono ponownie głosy. Ile miał Trzaskowski, ile Nawrocki

Źródło:
Konkret24

Rzecznik rządu Adam Szłapka jako sukces koalicji rządzącej wymienił wzrost punktualności pociągów do niemal 95 procent. Sprawdziliśmy więc dane.

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Rzecznik rządu o punktualności pociągów. Dane nie potwierdzają

Źródło:
Konkret24

Internauci z rozbawieniem komentują materiał pochodzący rzekomo z rosyjskiej telewizji. Przedstawia on reportera, który zachwala nowo wybudowaną drogę w Woroneżu, ale asfalt okazuje się być tylko ogromnym kawałkiem tkaniny. "Propaganda sukcesu" - podsumowują. Tyle że nagranie nie jest autentyczne.

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Reporter mówi, asfalt "się podnosi"? Nie, to nie Rosja

Źródło:
Konkret24